Сывлӑх
![]() Сергей Милаев Шупашкарти президент пепкелӗх центрӗн тӗп тухтӑрӗ Сергей Геннадьевич Милаев ӗҫрен каймашкӑн заявлени ҫырнине «Ҫыхӑнура» канашлу сайтӗнче пӗлтернӗ. Анчах центрӑн сайчӗн структуринче вӑл тӗп тухтӑр пекех шутланать-ха. Ҫитес вӑхӑтра ҫак должноҫ валли ҫын шырамашкӑн конкурс ирттерӗҫ. Хальлӗхе вара ку тивӗҫе Ҫӗнӗ Шупашкарти пепкелӗх центрӗн ертӳҫи Ольга Рябухина пурнӑҫлать. Палӑртса хӑвармалла: Сергей Милаев 1971 ҫулта ҫуралнӑ, И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн медицина факультетне «Сиплев ӗҫӗ» специальноҫпе пӗтернӗ. Кайран акушерствӑпа гинекологи енӗпе интернатурӑра вӗреннӗ. Ку енӗпе вӑл 1995 ҫултанпа ӗҫлет. Сергей Геннадьевич – Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ. |
Апат-ҫимӗҫ
![]() Шупашкарти ача пахчине ҫӳрекен шӑпӑрлансем апат-ҫимӗҫ янтӑлас ӑсталӑхне аталантарӗҫ. Вӗсем регионсен хушшинче иртекен «Хӑнасене хапӑл Чӑваш Ен» кулинари искусствин фестивальне хутшӑнӗҫ. Ӑна Шупашкарта утӑ уйӑхӗн 26-27-мӗшӗсенче йӗркелӗҫ. Кулинари уявӗн официаллӑ пайӗ утӑн 27-мӗшӗнче 14 сехетре Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче уҫӑлӗ. Конкурса 20 шӑпӑрлан хутшӑнӗ. Вӗсемпе пӗрле педагогсем, республикӑри кулинари искусствин ӑстисем пулӗҫ. Пурте пӗрле 43-44 метр тӑршшӗ бутерброд хатӗрлеҫ. Ӑшӗнче джем тата ҫырласем пулӗҫ. Бутербродпа кайран пурне те сӑйлӗҫ. Ӑна тутанса курас килсен фестивале ҫитме ан ӳркенӗр. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупакшарти пӗр пасарта рейд ирттернӗ вӑхӑтра йӗрке хуралҫисене пӗр сутуҫӑ патӗнче рюкзак сисчӗвлентернӗ. Унта кантӑр ҫулҫине ӳкернӗ. Ҫавӑнпа йӗрке хуралҫисем сутуҫӑ тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Кунашкал рюкзакпа сутӑ туни хӗрарӑма суд сакки ҫине илсе ҫитернӗ. Суд ларӑвӗнче вӑл тӳрре тухма хӑтланнӑ: кантӑр ҫулҫине рекламӑламан, шкула ҫӳремелли рюкзаксене курттӑмӑн туяннӑ, ҫавӑнпа ҫулҫӑсене тимлесе сӑнаман имӗш. Сутуҫӑ кантӑр ҫулҫи мӗнле пулнине те пӗлмест-мӗн. Анчах хӗрарӑмӑн тӳрре тухма май килмен. Суд вӑл айӑплӑ тесе йышӑннӑ. Ӑна штраф тӳлеттермелле тунӑ, рюкзака туртса илнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин 2-мӗш степеньлӗ орденӗн кавалерӗ, музыка педагогӗ, композитор, Олимпиада Яковлевна Агакова ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ. Юбилея халалласа Етӗрнери ача-пӑча вулавӑшӗнче «Славная дочь земли Чувашской» (чӑв. Чӑваш ҫӗрӗн мухтавлӑ хӗрӗ) курав-портрет уҫнӑ. Унта «Знамя труда» хаҫатра тата «Тӑван Атал» журналта, тӗрлӗ кӗнекере ун ҫинчен пичетленнӗ ӗҫсем, сӑн ӳкерчӗксем вырӑн тупнӑ. О.А. Агакова 1918 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Етӗрне районӗнчи Ҫуткасси ялӗнче вӗрентекен ҫемйинче ҫуралнӑ. Амӑшӗсӗр ӳснӗ вӑл. Ашшӗ, Яков Ананьевич Агаков, Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗнче вӗреннӗскер, чӑваш чӗлхине, литературине тата музыка вӗрентнӗ. Кӗвӗ-ҫемме юратакан Олимпиада Агакова Шупашкарти музыка училищине вӗренме кӗнӗ. Кайран вӑл чылай ҫул педагог пулса ӗҫленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Нумаях пулмасть Чӑваш кӗнеке издательствинче «Позвала муза на север» (чӑв. Чӗнчӗ муза Ҫурҫӗре) кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Ӑна Шупашкар районӗнчи Ишек тӑрӑхӗн мухтавлӑ ҫыннине, Ҫатра Маркара ҫуралнӑ СССР Художникӗсен союзӗн пайташне, РСФСР тата ЧАССР тава тивӗҫлӗ художникне, Чӑваш Республикин ӑслӑлӑхпа ӳнер наци академийӗн хисеплӗ пайташне Владимир Мешкова халалланӑ. Мӑнаҫланмалӑх ентеш ҫинчен кӑларнӑ кӗнеке авторӗ — Шупашкар районӗнчи Ишекри тавра пӗлӳ музейӗнче ӗҫленӗ Галина Соловьева. Хӗрарӑм, эпир пӗлнӗ тӑрӑх, вырӑнти шкул директорӗнче те тӑрӑшнӑ. Кӑларӑма Чӑваш кӗнеке издательствин ӗҫченӗ Валерий Алексеев редакциленӗ. 1000 экземплярпа пичетленнӗ кӗнекере Владимир Мешков ҫинчен каласа кӑтартнисемпе пӗрлех сӑн ӳкерчӗксем, художник ӑсталанӑ линогравюра ӳкерчӗкӗсемпе иллюстрацисем вырӑн тупнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Чӑваш Енӗн кӗнеке издательствинче Геннадий Максимов ҫыравҫӑн «Загубленный рай» кӗнеки пичетленнӗ. Ҫӗнӗ кӑларӑм ятне унта пичетленнӗ ҫавӑн ятлӑ повеҫе тӗпе хурса панӑ. Чӑвашла вӑл ӗҫ «Атӑлти хӗрессем» ятлӑччӗ. Ӑна 2014 ҫулта «Вӑхӑта парӑнман юрату» кӗнекере пичетленӗччӗ. Ҫав ӗҫе хакласа «Хыпар» хаҫатра« Хӑватлӑ Атӑл куҫҫульленчӗ, хӳхлевӗпе тӗнче кисренчӗ» ятпа Олеся Абрамовӑпа Ираида Фоминан тишкерӗвӗ пичетленнӗччӗ. Чӑваш ҫыравҫин ӗҫне вӗсем Валентин Распутинӑн «Прощание с Матерой» хайлавӗпе танлаштарнӑччӗ. Геннадий Максимовӑн ҫӗнӗ кӗнекине «Тень на белом холсте», «Кулацкий сын» повеҫсем, «Материнский завет», «Правда под слоем пыли» каалвсем кӗнӗ. Маларах Геннадий Максимовӑн «Сталин грамоти», «Ҫӗрӗллӗ хура кушак», «Танец в ночи», «Вӑхӑта парӑнман юрату» кӗнекесем пичетленнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Ҫак кунсенче Шупашкарта «Туризм мисне» палӑртнӑ. Конкурса ҫӗршыври тӗрлӗ кӗтесри 28 пике хутшӑннӑ. Тамбовран, Барнаултан, Тобольскран, Пермьрен, Чӗмпӗртен, Владивостокран тата ытти тӑрӑхран килсе ҫитнӗ. ӗЧӑваш Ен чысне виҫ хӗр хӳтӗленӗ: Екатерина Орендеева, Юлия Денисова тата Диана Михайлова. «Бикини мисӗ» номинацире Волгоградри Виолетта Милованова мала тухнӑ, «Интеллект мисӗ» Астраханьти Татьяна Милютина пулнӑ. Димитровградри Алена Сидорова – «Пултарулӑх мисӗ». Барнаулти Мирослава Квашнина «Чи лайӑх наци костюмӗ» номинацире мала тухнӑ. Екатеринбургри Анастасия Каунова иккӗмӗш вице-мисс ятне тивӗҫнӗ. Волгоградри Виолетта Милованова пӗрремӗш вице-мисс ятне илнӗ. Илемпе пултарулӑх конкурсӗнче Тутарстанри Камилла Хусаиновӑна ҫитекенни пулман. Вӑл – «Туризм мисӗ». Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Мотоблок ҫине утӑ тиенӗ водитель инҫе каяйман – ӑна ҫул-йӗр ӗҫченӗсем тытса чарнӑ. Пакунлисем ӑна утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Шупашкарти Богдан Хмельницкий урамӗнче чарма ыйтнӑ. Водителе административлӑ майпа явап тыттарнӑ. Мотоблоксен ҫулпа ҫӳреме юраманнине пӗлнӗ-ши вӑл? Руль умӗнчи арҫын ашшӗ-амӑшне пулӑшма шухӑшланӑ-мӗн. Лешсем хулара ҫуртра пурӑнаҫҫӗ, выльӑх-чӗрлӗх тытаҫҫӗ. Утӑ турттармалли урӑх транспорт ҫук-мӗн. Патшалӑх автоинспекцийӗ асӑрхаттарнине шута илӗр: мотоблок пурте усӑ куракан ҫулпа ҫӳремелли транспорт мар. Ял хуҫалӑхӗнче усӑ курмаллискер транспорт шутланмасть. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Етӗрнери «Сӑрҫи» вӑй-хал культурипе спорт комплексне вӑхӑтлӑха хупнӑ. Приставсем унӑн алӑкӗ ҫине пичет ҫапнӑ. Спорт комплексӗ Ростехнадзорӑн Сӑрҫи управленине 2017 ҫулхи отчета тӑратман-мӗн. Суд ларӑвӗнче «Сӑрҫи» вӑй-хал культурипе спорт комплексӗ хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Ҫапах унӑн административлӑ майпа явап тытма тиветех. Утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнче суд приставӗсем комплекса 5 талӑклӑха хупнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑвашлӑх
![]() Пушкӑртстанри чӑвашсен вырсарни шкулӗнче ӗҫлекенсене пурӑнмалли вырӑнпа тивӗҫтерме шантараҫҫӗ. Асӑннӑ учреждени пуҫлӑхӗ Ирина Кузьмина ҫакӑн пирки тӗнче тетелӗнче пӗлтернӗ. «Вырсарни шкулне мӗнпе пулӑшма пултаратпӑр? Ӗпху хулинче чӑваш культура центрӗ хӑҫан уҫӑлӗ-ши тесе вунӑ ҫул ҫеҫ ӗмӗтленместпӗр ӗнтӗ. Ҫак ӗмӗт пурнӑҫа кӗрес патнех ҫитрӗ темелле. Чӑваш культура центрне уҫма ҫурт та тупӑнчӗ. Анчах укҫа-тенкӗ ҫуккипе унта икӗ ҫул ӗнтӗ нимӗнле юсав ӗҫӗ те ирттермен. Тен, чӑвашсен хушшинче ҫак ӗҫе ниме туса пурнӑҫлас текенсем тупӑнӗҫ. Тытӑнӗҫ те ӗҫе вӗҫне ҫитерӗҫ», — тесе ҫырнӑ вӑл. Унта палӑринӑ тӑрӑх, Калинин районӗнчи Чӑваш вырсарни шкулӗнче занятисем авӑн уйӑхӗн пӗрремӗшӗнчен пуҫланӗҫ. Халӗ педагогсем шыраҫҫӗ. Унта валли музыка, вокал, ташӑ преподавателӗсем тата чӑваш чӗлхипе литература учителӗ кирлӗ-мӗн. «Ытти ҫӗртен килнӗ вӗрентекенсене, енчен те вӗсем хӑйсен тивӗҫне пӗр ҫулталӑк хушши пурнӑҫласан, пурӑнмалли тӳлевсӗр ҫурт-йӗрпе тивӗҫтерӗҫ», — шкул ертӳҫи. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗсене те кӑтартнӑ: 8-967-45-41-303, 8-917-75-15-903. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (19.05.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 19 - 21 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Никольский Николай Васильевич, «Хыпар» хаҫатӑн никӗслевҫи, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Илпек Микулайӗ, чӑваш ҫыравҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Родионов Виктор Иосифович, театр актёрӗ, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ вилнӗ. | ||
| Бикчурин Рассых Фахрутдинови, чӑваш спортсменӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |