«АиФ-Казань» хаҫатра Тутарстанра пурӑнакан, чӑн тӗне тытса пыракан чӑвашсем ҫинчен ҫырса кӑтартнӑ. «Старшая мать и покупка ребёнка: обычаи чувашских язычников» статьяра чӑн тӗне пӑхӑнакансем Тутарстанра 15 пине яхӑн ҫын пулнине хыпарланӑ. «Аксу районӗнче пурӑнакан чӑвашсене те авалхи тӗн культурине упраса хӑварма май килнӗ», — ӑшшӑн пӗлтернӗ хаҫатҫӑсем. 37 пин ҫынтан чӑвашсем 15 пин тесе пӗлтернӗ. Тӗне кӗменнисем виҫӗ пине яхӑн тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Йӑла-йӗркепе паллаштарни кӑсӑклӑ. Туй кӗркунне иртнине асӑннӑ. Ачана ӗлӗк хӗлле пӳртре, ҫулла мунчара ҫуратнине каланӑ. Кӑвапана касакан ҫын кӑмӑлӗ пепкене лекнине ӗненнине палӑртнӑ. Тин ҫеҫ ҫуралнӑ ачана амӑшӗ чи малтан хӑйӗн ҫывӑх тусне, хӗрарӑма, тытма ирӗк панӑ. Вӑлах ӑна чи малтан ӗмӗртнӗ.

Паян Шупашкарти коопераци институчӗн ректорӗ Валерий Андреев 60 ҫул тултарнӑ. Тӗрӗссипе вӑл хӑшӗсемшӗн ҫеҫ, тен, студентсемшӗн кӑна та пулӗ, ректор пулнипе паллӑ-тӑр. Чылайӑшӗ ӑна самай урӑхларах пӗлет. Вӑл — Ҫӗрпӳ районӗн хисеплӗ гражданинӗ, министр тилхепине икӗ хутчен тытса пынӑ, Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутатне суйланнӑ.

Валерий Андреев Ҫӗрпӳ районӗнчи Малтикас Патӑръяль ялӗнче 1958 ҫулта ҫуралнӑ.

Сулмаклӑ утӑмпа утмӑла ҫирӗппӗн ҫитнӗ ҫын пирки чылай каласа кӑтартма пулать. Ӗҫ вырӑнӗсене асӑнма, наградисене. Слесарьтен икӗ хут министра ҫитнӗскерӗн тӗп енӗ — таса чунлӑх. Эрбина Никитина журналист тата философи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫырнӑ тӑрӑх, хӑй ертсе пыракан коллективсенче Валерий Андреев хӑйне мӑнна хуманнипе, ӗмӗтсӗрлӗх ҫуккипе, ултавсӑрлӑхпа палӑрса тӑнӑ. Паян та вӑл ҫаплах.

Иртнӗ ҫул вӗҫӗнче Чӑваш кӗнеке издательствинче пичетленнӗ «Природа Чувашии» альбом «Книга года» (чӑв. Ҫулталӑк кӗнеки) конкурсра диплома тивӗҫнӗ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвне Рязантье иртнӗ наци кӗнекин «Читающий мир» (чӑв. Вулакан тӗнче) регионсем хушшинчи фестивалӗ вӑхӑтӗнче йӗркеленӗ.

Конкурса Раҫҫейӗн 22 регионӗнчен 58 издательство хутшӑннӑ. Вӗсем 157 ӗҫ тӑратнӑ.

«Природа Чувашии» кӗнеке Чӑваш Енри вӑрмансемпе ҫеҫенхирсемпе, юханшывсемме ҫӑлкуҫсемпе, флорӑпа фаунӑн сайра тӗл пулакан тӗсӗсемпе паллаштарать. Кӑларӑма А.В. Димитриев, И.С. Дубанов, К.К. Захаров, А.Ф. Иванов, Ф.А. Карягин, А.А. Ластухин, И.В. Никонорова хатӗрленӗ. Проект авторӗ – И.С. Дубанов. Кӗнекене «За вклад в развитие туристической привлекательности региона» (чӑв. Регионӑн туризм илӗртӳлӗхне аталантарасси) дипломпа чысланӑ.

«Про Город» сайтран илнӗ сӑн

Паян, авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, ҫанталӑк ӑшах пулмарӗ. Ҫапах ку «моржсене» пӗрре те хӑратмасть. Паян Шупашкарта сивӗ шывра ишме юратакан спортсменсен хушшинче ӑмӑрту иртнӗ.

Тупӑшӑва ӳт-пӗве пиҫӗхтермелли тата хӗллехи спорт федерацийӗ йӗркеленӗ. Спортсменсем Атӑлта ишнӗ.

Ӑмӑртӑва тӗрлӗ регионти спортсменсем ҫитнӗ. Шупашкара Мари Республикинчен, Чӗмпӗр облаҫӗнчен, Тутар Республикинчен, Мускавран килнӗ. Спортсменсем 100, 800 тата 1600 метрлӗ дистанцисене парӑнтарнӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсене медальпе тата дипломпа чысланӑ.

Ҫӗрпӳ кӗперне юсама пуҫланӑранпа темиҫе ҫул та иртрӗ ӗнтӗ. Ӗҫе ниепле те вӗҫне ҫитереймеҫҫӗ. Ку водительсене те вӗчӗрхентерет. Ара, канмалли кунсенче унта «пӑкӑ» тем тӑршшех, сехечӗ-сехечӗпе ларма тивет.

Хальхинче подядчик кӗпере юсаса пӗтересси пирки шантарсах каланӑ. Ӑна юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче уҫма палӑртнӑ. Халӗ унта ӗҫлекен подрядчик ӗҫе вӗҫлесе пырать.

Юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗ тӗлне пӗтӗм ӗҫе вӗҫлеме шантарнӑ: ҫутӑсем вырнаҫтарӗҫ, ҫул хӗррипе карта тытӗҫ. Инҫех мар вырнаҫнӑ ялсен ҫыннисемшӗн те меллӗ пулӗ: автопавильон лартӗҫ.

Шупашкарта ҫӗнӗ палӑк уҫӑлӗ. Паллӑ пулӑм хӑҫан иртессине хула ертӳҫисем палӑртнӑ ӗнтӗ. Палӑка авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче уҫӗҫ.

Шупашкар хула администрацийӗн культура тата туризм аталанӑвӗн управленийӗнче ҫӗнӗ архитектура сооруженине сайра тӗл пулакан палӑк тесе хаклаҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтрах тӗнче тетелӗнче ӑна хурлаҫҫӗ. Ҫак йӗркесен авторне скульптурӑна айван евӗр хакласа ҫырни те куҫ тӗлне лекрӗ.

Ҫӗнӗ палӑк — Антуан де Сент-Экзюперин хайлавӗн тӗп сӑнарне, Пӗчӗк Принца, халалланӑскер.

Палӑка Мари Элти Дмитрий Соколов усламҫӑ уҫма шухӑшланӑ. Скульптурӑна унӑн хӗрӗ Анастасия Соколова шухӑшласа кӑларнӑ

Чӑваш Енри виҫӗ проект «Russian Event Awards» Наци премийӗн ҫӗнтерӳҫисемпе призерӗсен йышне кӗнӗ. Финал Шупашкарта авӑнӑн 26-27-мӗшӗсенче иртнӗ.

«Ачасен чи лайӑх туризм пулӑмӗ» номинацире «Ясна» этнокомплекс «Хӗл мучи патӗнче хӑнара» проектпа ҫӗнтернӗ. Ҫак номинацирех Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗн «Бал дошколят» проекчӗ иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. «Чи лайӑх турист MICE пулӑмӗ» номинацире «Экскурсисен тӗнчин» «Экскурсоводсен пӗтӗм тӗнчери кунӗ» проекчӗ иккӗмӗш пулнӑ.

Чӑваш Енри тепӗр тӑватӑ проекта ятарлӑ дипломпа чысланӑ. Пӗтӗмпе пирӗн республика пилӗк номинацире сакӑр проект тӑратнӑ. 1-3-мӗш вырӑнсене йышӑннӑ проектсем Раҫҫей шайӗнчи конкурс финалне хутшӑнӗҫ. Вӑл Чулхулара юпан 25-27-мӗшӗсенче иртӗ.

Нумаях пулмасть Вӑрнар районӗнче 49 ҫулти арҫын 14-ри хӗрачана таптаса кайни пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫав водителе тытса чарнӑ.

Ун чухне ӳсӗр арҫын ҫул ҫинче тӑракан хӗрача ҫине ӑнсӑртран кӗрсе кайман-мӗн. Авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 16 сехет тӗлнелле ҫакскер, машинӑпа пыраканскер, икӗ хӗрачана йӗрленӗ. Хайхискер чарӑнса вӗсене салона ларма сӗннӗ. 14-ри хӗрачан тусӗ каланӑ тӑрӑх, вӗсем уялла чупса тарнӑ. Каялла ҫул хӗррине тухсан ҫав водитель машинипе вӗсем ҫинелле кайнӑ. Вӑл шӑпах 14-ри Вероника хыҫҫӑн пынӑ, ӑна ятарласа таптаса кайнӑ. Суранланнӑ хӗрачана пульницӑна илсе кайнӑ.

Водитель тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫитес вӑхӑтра ӑна арестлеме ыйтса суда тавӑҫ тӑратӗҫ.

Григорий Зиновьев

Сирире чӑваш каччи вилни пирки Чӑваш халӑх сайтӗнче унччен хыпарланӑччӗ. Аса илтерер: авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Ил-80 самолета Сирири ПВО персе антарнӑ. Унта Раҫҫейри 15 ҫар ҫынни вилнӗ. Вӗсен йышӗнче Канаш районӗн арҫынни Григорий Зиновьев та пулнӑ. Вӑл 34 ҫул кӑна тултарнӑ.

Григорий Зиновьева тата унпа пӗрле самолетра пулнӑ юлташӗсене Паттӑрлӑх орденӗпе чыслӗҫ. Ҫемйисене вара пулӑшӗҫ.

«Советская Чувашия» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, Григорий Зиновьев аслӑ сержанта Мускав ҫывӑхӗнчи федераци ҫар асӑну масарӗ ҫинче пытарӗҫ. Вӑл вӗреннӗ Канашри педагогика колледжӗ ҫине вара ӑна асанса хӑма ҫакӗҫ. Григорий Зиновьев унта икӗ ҫул пӗлӳ илнӗ.

Сингапурта пурӑнакансене ҫӗршыв аталанӑвне тӳпе хывнӑшӑн 511 миллион доллар валеҫесшӗн. Пӗр хутчен памалли тӳлеве ҫӗршыв хыснинче пӑхса хунӑ. Вӑл мӗнле пуласси ҫынсен тупӑш виҫинчен килӗ.

Калӑпӑр, ҫын 2017 ҫулта 28 пин доллартан ытларах ӗҫлесе илмен. Вӑл 300 доллар тӳлев илӗ. Енчен те тупӑш 100 пин доллартан иртмен-тӗк 200 доллар парӗҫ. Кунран ытларах ӗҫлесе илнисене вара 100 доллар тӳлӗҫ.

Ку тӳлеве ҫул ҫитнӗ пур ҫын та тивӗҫӗ. Пӗтӗмпе — 2,8 миллион ҫын. Сингапурта вара 5,97 миллион ҫын пурӑнать.

Палӑртмалла: ҫӑк ҫӗршывра пӗлтӗр экономика палӑртнинчен 3,6 процент ытларах ӳснӗ. Ҫынсен вӑтам ӗҫ укҫи те 5,3 процент хӑпарнӑ. 2010 ҫултанпа кусем — чи пысӑк кӑтартусем.