Пӑтӑрмахсем
![]() Муркаш районӗнче утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ҫул ҫинче инкек пулнӑ хыҫҫӑн прокуратура ҫул-йӗр инспекторӗсен ӗҫне тӗрӗслесе хак парӗ. Аса илтерер: асӑннӑ кун ирхине «Мускав-Ӗпхӳ» федераци трасси ҫинче «Ауди» автомашина ҫул хӗрринчи тимӗр картана пырса тӑрӑннӑ, унтан «УАЗ-3909» автомобильпе ҫапӑннӑ. УАЗ водительне пульницӑна илсе кайнӑ. Салонта пулнӑ тепӗр пассажир та каярах тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Руль умӗнче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн Алексей Ладыковӑн ывӑлӗ Олег Ладыков пулма пултарнӑ тесе шухӑшланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Каччӑна унччен суд ҫулталӑк та 4 уйӑхлӑха тӗрмене хупмасӑр айӑплама йышӑннӑччӗ. Вӑл тата унӑн юлташӗ тантӑшӗсене хӗненӗччӗ. Сӑмах май, ҫакна та палӑртар: ӗнер Алексей Ладыков «Уҫӑ хула» форматпа хула ҫыннисемпе тӗл пулнӑ. Шӑв-шав ҫӗкленӗ инкекпе кӑсӑкланакан та тупӑннӑ. Сити-менеджер авари вырӑнӗнче хӑй пулмантан руль умӗнче кам пулнине пӗлменнине палӑртнӑ. Ладыковсен ун пек машина ҫук-мӗн. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Экономика
![]() Почта тытӑмӗнче ӗҫлекенсен шалӑвӗ ӳсӗ. Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Правительство ҫуртӗнче ЧР Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин «Раҫҫей почтин» Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи макрорегионӗн ертӳҫипе Елена Зайцевӑпа тата почтӑн Чӑваш Енри филиалӗн пуҫлӑхӗпе Владимир Тимофеевпа тӗл пулнӑ. Владимир Тимофеев ӗнентернӗ тӑрӑх, шалу 2 пин ытла ҫыннӑн ӳсӗ. Ку вӑл мӗнпур ӗҫченӗн 70 ытла проценчӗ иккен. Ҫыхӑну уйрӑмӗсенче ӗҫлекенсен тупӑшӗ ҫапла майпа 20 процент нумайланӗ. Ӗҫ укҫине ӳстерессине Раҫҫей почти калӑпӑшлӑ проект тесе шухӑшлать. Елена Зайцева палӑртнӑ тӑрӑх, предприяти ертӳҫисем шалӑва ҫулталӑк ҫурӑ хушшинче тапхӑр-тапхӑрпа ӳстерсе пыма палӑртнӑ. Тӗлпулура ялти ҫыхӑну уйрӑмӗсен ӗҫне те сӳтсе явнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() Вера Васильева Утӑ уйӑхӗн 24-27-мӗшӗсенче Чӑваш Енӗн тӗп хулинче ҫӑмӑл атлетика енӗпе Раҫҫей чемпионачӗ иртет. Ӗнер ӑмӑртӑвӑн иккӗмӗш кунӗ пулчӗ. Чӑваш Енри спортсменсемшӗн вӑл ӑнӑҫлӑ иртнӗ. Раҫҫейӗн спорт мастерӗ Вера Васильева, тӗрӗссипе, ӑмӑртӑвӑн малтанхи кунӗнчех палӑрнӑ-ха. 800 метрлӑ дистанцире вӑл финала кӗме пултарнӑ. Ӗнер Чӑваш Ен хӗрӗ ҫав дистанцире кӗмӗл медаль ҫӗнсе илнӗ. Вера Васильева — олимп резервӗн 3-мӗш спорт шкулӗн тата Ардалион Игнатьев ячӗллӗ Спорт хатӗрленӗвӗн центрӗн воспитанници. Пултарулӑха вӑл Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ тренерӗ Валентина Давалова патӗнче туптать. Паян Вера Васильева 1500 метра чупӗ. Шупашкарти чемпионата, сӑмах май, ҫӗршывӑн 72 регионӗнчи спорстменсем килсе ҫитнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Выҫли ялӗнче фельдшерпа акушер пункчӗ ҫӗкленет. Ӑна хӑпартма «Мостстройинвест» тулли мар яваплӑ обществӑна шаннӑ. Йӗпреҫ район администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, тухтӑр ҫуртне тума 4 миллион та 133 пин тухса кайӗ. Смета хакӗ ҫакӑн пек. ФАПа Чӑваш Ен Элтеперӗ 2012 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче йышӑннӑ ял ҫыннисене медицинӑпа санитарин пирвайхи пулӑшӑвне лайӑхлатасси ҫинчен калакан хушӑвӗпе килӗшӳллӗн ҫӗклеҫҫӗ. Асӑннӑ документа йышӑннӑранпа Йӗпреҫ районӗнче кӑна 8 фельдшерпа акушер пункчӗ туса лартнӑ. Ҫӗнӗ Выҫлинчи — тӑххӑрмӗш. Тухтӑр ҫурчӗ 80-а яхӑн тӑваткал метр йышӑнӗ. Ҫӗнӗ ФАПра ҫутӑ та хӑтлӑ пулӗ. Шыв та шала кӗртӗҫ, таса мар шыва юхса тухма канализаци те тӑвӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() Анжелика Сидорова Чӑваш Енӗн тӗп хулинче ҫӑмӑл атлетика енӗпе иртекен Раҫҫей чемпионачӗн иккӗмӗш кунӗ ӗнер хыҫа юлчӗ. Раҫҫейӗн 72 регионӗнчен килсе ҫитнӗ спорстменсем тӑватӑ кунта медальсен 40 комплекчӗшӗн ӑмӑртӗҫ. Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Анжелика Сидорова хӑйӗн унчченхи рекордне ҫӗнетме пултарнӑ. Шӑчӑпа ҫӳллӗшне сикекенскер 4 метр та 86 сантиметра ҫӗннӗ. Ку кӑтартупа вӑл ылтӑн медале ҫӗнсе илнӗ. Анжелика Сидорова — Европа чемпионки, тӗнчен икӗ хут вице-чемпионки. Раҫҫейри стартсенче Мускавпа Чӑваш Ен чысне хӳтӗлет. Чӑваш Енӗн Спорт министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, унчченхи рекорда та спорстменка Шупашкарта тунӑ. 2016 ҫулта иртнӗ Раҫҫей чемпионачӗ вӑхӑтӗнче вӑл 4 метр та 85 сантиметр ҫӳллӗшне сикнӗ. Раҫҫей чемпионатӗнчи «ылтӑна» Анжелика Сидорова ӗнерхине шута илсен пурӗ тӑватӑ хут ҫӗнсе илнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Шупашкарти студентсем Мускавра иртнӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра ҫӗнтернӗ. Ҫамрӑксем ҫӗршывӑн тӗп хулинче культура тата ӳнер енӗпе професси ӑсталӑхне тӗрӗсленӗ. Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пултарулӑх ӑмӑртӑвне культура училищинче тата художество училищинче вӗренекенсем хутшӑннӑ. Конкурсра художество училищинче вӗренекен Кирилл Кузьмин, Ольга Михайлова, Анастасия Прокопьева тата культура училищинче вӗренекен Никитина Екатерина ӑмӑртнӑ. «Анимаци» номинацинче Ольга Михайлова, «Дизайн» енӗпе Кирилл Кузьмин пӗрремӗш вырӑн, «Социаллӑ культура ӗҫ-хӗлӗ» енӗпе Екатерина Никитина иккӗмӗш вырӑн, «Фотографи ӳнерӗ» енӗпе Анастасия Прокопьева виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. I, II и III степеньлӗ премисене тивӗҫнисене дипломпа та хавхалантарнӑ. Аслӑ шкулсенчи бакалавриата е специалитета куҫӑн майпа вӗренме кӗрсен ҫӗнтерӳҫӗсен РФ Президенчӗ грантне илес шанчӑк пур. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Елена Калинина Республикӑри наркологи пульницинче — ҫӗнӗ ертӳҫӗ. Тӗп врач пулма Елена Калининӑна шаннӑ. Ҫӗнӗ пуҫлӑхпа коллектива Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министрӗ Владимир Викторов паян, утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, паллаштарнӑ. Елена Калинина унччен Республикӑри психиатри пульницин тӗп тухтӑрӗнче ӗҫленӗ. Ҫӗнӗ ертӳҫӗ пирки республикӑн тӗп наркологӗ Ирина Булыгина ырӑ сӑмахсемпе палӑртса коллектив умӗнче тухса калаҫнӑ. Ҫакна та палӑртмалла: наркодиспансерӑн унчченхи тӗп врачӗ Михаил Чепурной ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ тесе тӗпчев пуҫарнӑ. Психиатри пульницинче ӗҫлекенсем хӑйсен ертӳҫипе хумханса сывпуллашнӑ. Елена Калинина ӗҫтешӗсене чунтан тав тунӑ. ЧР Сывлӑх сыхлав министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ертӳҫӗ тивӗҫне вӑхӑтлӑха пурнӑҫлама тӗп врачӑн медицина енӗпе ӗҫлекен ҫумне Александр Руссова шаннӑ. Каярах конкурс ирттерсе ҫӗнӗ ертӳҫӗне палӑртӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Кӑҫал ака уйӑхӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта инкек пулнӑ: ҫунакан хваттерте икӗ ача сӗрӗмпе чыхӑнса вилнӗ. Ҫав вӑхӑтра ачасен амӑшӗ саунӑра рехетленнӗ. Инкек хыҫҫӑн хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Паян суд пулнӑ. Судья 38 ҫулти хӗрарӑма 3 ҫул та 9 уйӑхлӑха колони-поселение яма йышӑннӑ. Суд тата следстви акӑ мӗн ҫирӗплетнӗ: ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнче хӗрарӑм ӳсӗр пулнӑ. 2014 тата 2017 ҫулсенче ҫуралнӑ ачисене хваттерте питӗрсе хӑварнӑ та хӑй пӗлӗшӗсемпе саунӑна кайнӑ, унта вӑл 2 сехет ҫурӑ эрех-сӑра ӗҫнӗ. Арҫын ачапа хӗрача вара зажигалка тупнӑ. Хайхискерсем унпа вылянӑ та пушар тухнӑ. Пӗчӗкскерсем алӑк уҫса урама тухайман – сӗрӗмпе чыхӑнса вилнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() «Ҫыхӑнура» форум сайтӗнчен илнӗ сӑн ЧР премьер-министрӗ Иван Моторин (вӑл Элтепер отпускра чухне унӑн тивӗҫӗсене пурнӑҫлать) Пӑрачкав районӗнче ӗҫпе пулнӑ. Ӗнер вӑл унта ҫӗнӗ хыпар пӗлтернӗ: Китай инвесторӗсем Ҫӗмӗрле районӗнче 2 пин гектар ҫӗр тара илме хатӗрленеҫҫӗ. Палӑртмалла: Пӑрачкав тӑрӑхӗнче Китай ҫыннисем ҫӗр унчченех тара илнӗ. Унта 4 пин пуҫ сумалли ӗне валли тата 2 пин пуҫ выльӑх какай валли усрасшӑн. Ҫакӑ «Чӑваш Ен – Сычуань» агропарк тӑвассипе килӗшӳллӗн пурнӑҫланса пырать. Пӑрачкав район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Евгений Лебедев палӑртнӑ тӑрӑх, района инвестор килнӗренпе усӑ курман ҫӗрсем пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗнӗ. Китайсем унта 5029 гектар ҫӗр тара илнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ирхине Муркаш районӗнчи Калмӑккасси ялӗ ҫывӑхӗнчи «Мускав-Ӗпхӳ» федераци трасси ҫинче инкек пулса иртнӗ. «Ауди» автомашина ҫул хӗрринчи тимӗр картана пырса тӑрӑннӑ, унтан «УАЗ-3909» автомобильпе ҫапӑннӑ. УАЗ водительне пульницӑна илсе кайнӑ. Салонта пулнӑ тепӗр пассажир та каярах тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. «Ауди» машинӑри ҫынсем автомобиле пӑрахса хӑварсах вырӑнтан тапса сикнӗ. Руль умӗнче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн Алексей Ладыковӑн ывӑлӗ Олег пулнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Кун пирки ӗнер «Россия-24» (чӑв. Раҫҫей-24) телеканал «Дежурная часть» кӑларӑмра хыпарланӑ. Тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче «Ауди» салонти камера ӳкерсе илнӗ видеона (ӑна лартакансем ҫапла ӗнентереҫҫӗ) вырнаҫтарнӑ. Кадр хыҫӗнчи сасӑ сехетре 200-е яхӑн километр хӑвӑртлӑхпа пынишӗн каппайланса калаҫни илтӗнет. Машина пӗр автомобиль хыҫҫӑн тепринчен ирте-ирте кайни курӑнать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.05.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 11 - 13 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Золотницкий Николай Иванович, чӑваш чӗлхе пӗлӗвӗн никӗсне хываканӗ, тӗпчевҫӗ, этнограф вилнӗ. | ||
| Оболенцев Никита Иванович, ҫыравҫӑ, драматург, Чӑваш ССР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫленӗ ҫуралнӑ. | ||
| Репьях Станислав, украин сӑвӑҫи, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Дементьев Пётр Васильевич, СССРта авиапром ӗҫне пуҫаракансенчен пӗри вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |