Чӑваш Енри чи лайӑх туристсем Сарӑту облаҫӗнчи иртекен «Туриадӑна» каяҫҫӗ. Унта Атӑлҫи федераци округӗнчи 14 регионтан килеҫҫӗ. Пӗтӗмпе — 700 ытла ҫын.

Пирӗн республика чысне «Туриадӑра» Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти, Канашри тата Ҫӗрпӳ районӗнчи шкул ачисемпе студентсем хӳтӗлӗҫ. Ҫамрӑксем палаткӑсене вырнаҫнӑ. Вӗсем патне Сарӑту облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ килнӗ.

«Туриадӑра» пирӗннисем хӑйсене лайӑх енчен ҫеҫ кӑтартаҫҫӗ. Пӗрремӗш вӑйӑсенче Чӑваш Ен турисчӗсем иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Пӗлтӗр вара пӗрремӗш пулнӑ.

Слет виҫӗ куна тӑсӑлать. Ҫав вӑхӑтра спортсменсем тӗрлӗ ӑмӑртура хӑйсене тӗрӗслеҫҫӗ.

Чӑваш Республики халӑха спорта явӑҫтарас енӗпе ҫӗршывра виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннине ЧР Спорт министерстви пӗлтерет.

Кун пирки РФ Спорт министерстви ҫумӗнчи общество канашӗн ларӑвӗнче министр ҫумӗ Павел Колобков пӗлтернӗ. Вӑл 2020 ҫул тӗлне Раҫҫейри ҫынсен 40 проценчӗ сывӑ пурнӑҫ йӗркине пӑхӑнма тытӑнассине пӗлтернӗ. Пӗлтӗрхи пӗтӗмлетӳ тӑрӑх, ку кӑтартӑва Краснодар крайӗ ҫитнӗ. Унти халӑхӑн 41,2 проценчӗ спортпа туслӑ.

Малтисен йышне ҫавӑн пекех Мари Эл кӗнӗ. Унта ҫынсен 39 проценчӗ сывӑ пурнӑҫ йӗркине пӑхӑнать. Чӑваш Ен вара виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Пирӗн республикӑра халӑхӑн 37,4 проценчӗ спортпа туслӑ.

Ларура спорта явӑҫни социаллӑ ыйтусене татса пама пулӑшнине палӑртнӑ. Вӑтамран илсен пулсан, спортпа туслӑ ҫын ҫулталӑкне 2,5 кун сахалрах чирленӗ. Ҫапла майпа патшалӑхӑн 25 миллиард тенки перекетленнӗ.

Мас-рестлинг

Мас-рестлинг — Якути халӑхӗсен наци спорчӗн тӗсӗ. Ӑна Пӗтӗм Раҫҫейри реестра 2003 ҫулта кӗртнӗ. Кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче Виталий Мутко вӑл Пӗтӗм Раҫҫей статусӗллӗ пулнине ҫирӗплетекен хушӑва алӑ пуснӑ.

Мас-рестлинга Раҫҫей субъекчӗсенче аталантарас тӗллевпе ҫу уйӑхӗн 3-7-мӗшӗсенче Адлерта спорт менеджерӗсем, тренерсем, судьясем валли семинарсем иртнӗ.

Чӑваш Енрен унта «Энергия» спорт шкулӗнче армспорт уйрӑмӗнче ӑсталӑхне туптакан Олеся Игнатьева пулнӑ. Турнирта вӑл пиллӗкмӗш вырӑн йышӑннӑ. Нерюнгри Татьяна Григорь чемпионка пулса тӑнӑ.

Олеся Игнатьева Чаваш Енре мас-рестлинг енӗпе пӗрремӗш специалист пулса тӑнӑ. Тупӑшу хыҫҫӑн вӗренӳ занятийӗсене пӗтӗмлетнӗ. Семинара хутшӑннисене сертификатсем панӑ.

Чӑваш Енре ҫитес вӑхӑтра масс-рестлинг енӗпе ӑмӑрту йӗркелеме палӑртаҫҫӗ. Малтан вӑл Республика кунне уявланӑ май Канаш районӗнче иртӗ.

Сӑмах май, мас-рестлинг — патака туртни. Икӗ ҫын пӗр-пӗрне хирӗҫ лараҫҫӗ те урипе хӑма ҫине тайӑнаҫҫӗ. Патака икӗ алӑпа тытаҫҫӗ. Ӑна хӑшӗ хӑйӗн патне туртса илет — ҫавӑ ҫӗнтерет.

Ҫу уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Раҫҫей Федерарцийӗн Спорт министерствин коллегийӗн анлӑ ларӑвне хутшӑннӑ. Унта пӗтӗм Раҫҫейри «Ӗҫпе хӳтӗлеве — хатӗр!» (ГТО) комплекса ӗҫе кӗртес ыйтусене тишкернӗ.

Тӗп доклада Раҫҫей спорт министрӗ Виталий Мутко тунӑ. Вӑл ҫӗршывра ӖХХ комплексӗ ҫӗнӗрен вӑй илме пуҫланӑранпа ҫулталӑк иртнине палӑртнӑ май ҫак вӑхӑтра сахал мар ӗҫ туса ирттернине пӗлтернӗ.

Виталий Мутко квалификациллӗ кадрсем (специалистсем, тӳресем) хатӗрлес енӗпе ӗҫлемелле, медицина тӗлӗшӗнчен тивӗҫтермелле тесе шухӑшлать иккен.

ГТО комплексӗ ҫӗршывра физкультурӑпа спорт аталанӑвне пулӑшма тивӗҫлӗ. Ҫакӑнта регионсен тӳпи пысӑк. Виталий Мутко тӗслӗхшӗн Чӑваш Республикине асӑннӑ. Юлашки ҫулсенче пирӗн патра спорт объекчӗсем сахал мар тунӑ, вӗсемпе тухӑҫлӑ усӑ кураҫҫӗ.

Елена Исинбаева

Шупашкарта ҫӑмӑл атлетика енӗпе иртекен Европа команда чемпионачӗ пуҫланиччен шутлӑ кунсем ҫеҫ юлчӗҫ. 38 кун кӑна. Ӑмӑртӑва ҫӑмӑл атлетсем кӑна мар хатӗрленеҫҫӗ-мӗн.

Михаил Игнатьев чемпионат вӑхӑтӗнче республикӑна килмешкӗн Олимп вӑййисен икӗ хут чемпионкине Елена Исинбаевӑна официаллӑ мелпе чӗннӗ.

«Чӑваш Ен» Патшалӑх телерадиокомпанийӗн спорт корреспонденчӗ Вячеслав Ильин Мускавра унпа тӗл пулнӑ.

— Эпир Мускавра ҫӑмӑл атлетика енӗпе иртнӗ тӗнче чемпионатӗнче лайӑх тупӑшрӑмӑр. Сочире пулнӑ хӗллехи Олимп вӑййисенче ҫӗнтертӗмӗр. Халӗ Шупашкарта Рио-де-Жанейрӑра иртекен Олимп вӑййисене хатӗрленӗпӗр, — тенӗ Елена Исинбаева спортсменка.

Пӗрлехи спортпа сывлӑх кунӗсене ирттересси республикӑра йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ. Черетлӗ акци ҫитес шӑматкун, ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, иртӗ.

Ҫак кун республикӑри тата муниципалитетсенчи спорткомплекссем алӑкӗсене пурин валли те уҫӗҫ. Катоксем, бассейнсем, спорт залӗсем — йӑлтах тӳлевсӗр ӗҫлӗҫ.

Аса илтерер: сывлӑхпа спорт кунне республикӑра кашни уйӑхра, пӗлтӗрхи ака уйӑхӗнчен пуҫласа, ирттереҫҫӗ.

ЧР Министрсен Кабинечӗ йышӑннипе килӗшӳллӗн, черетлӗ сывлӑхпа спорт кунӗсем ҫӗртмен 27-мӗшӗнче, ҫурлан 8-мӗшӗнче авӑнӑн 19-мӗшӗнче, юпан 17-мӗшӗнче, чӳкӗн 21-мӗшӗнче, раштавӑн 19-мӗшӗнче иртӗҫ.

Сӗнтӗрвӑрринче пушар ҫӑлавҫисен спорчӗ енӗпе ӑмӑрту иртнӗ. Унта хӑйсен маттурлӑхне шкул ачисем кӑтартнӑ.

Ӑмӑрту виҫӗ тӗспе иртнӗ. Чӑрмавлӑ 100 метра чупнӑ, штурмлӑ пусмапа хӑпарнӑ, пушар хӑрушсӑрлӑхӗн азбукине мӗнле пӗлнине тӗрӗсленӗ, пушар эстафети, иртнӗ…

Шуршӑл шкулӗнче вӗренекен Саша Яковлев ку ӑмӑртӑва виҫҫӗмӗш хут хутшӑнать ав. Вӑл МЧСник пуласшӑн.

Призерсене РФ МЧСӗн Чӑваш Енри управленийӗн пуҫлӑхӗ Станислав Антонов майор генерал чысланӑ. Аслисен ушкӑнӗнче Хуракасси, Шуршӑл шкулӗсем, Сӗнтӗрвӑрринчи 1-мӗш гимнази мала тухнӑ. Кӗҫӗннисен йышӗнче те ҫав шкулсемех палӑрнӑ.

Шупашкарти Пӑр керменӗ валли ят суйланине, унта кашниех хутшӑнма пултарнине пӗлтернӗччӗ.

Нумаях пулмасть ЧР Сывлӑх министерстви сасӑлава пӗтӗмлетнӗ. Аса илтерер: вӑл ведомство сайтӗнче ака уйӑхӗн варринче пуҫланнӑ. Пулас Пӑр керменне мӗнле ят парассине палӑртнӑ. 3 ҫул ҫурӑ хута каяканскере «Чебоксары-Арена» ят парӗҫ. Куншӑн респондентсен 17 проценчӗ (841 ҫын) сасӑланӑ. Иккӗмеш вырӑнта – «Арктика». Уншӑн 11,1 процент сасӑ панӑ. Ун хыҫҫӑн ҫынсем «Чувашия» ят.

9 человек «Зимняя фантазия» ятшӑн сасӑланӑ. Ахӑртнех, ку ята регионта пурӑнакан пӗр ҫын сӗннӗ, мӗншӗн тесен вӑл ведомство сӗннӗ вариантсен йышӗнче пулман.

Министерствӑра палӑртнӑ тӑрӑх, Пӑр керменне туса пӗтерес ӗҫ вӗҫленсе пырать. Хальлӗхе каланӑ тӑрӑх, унта «Регионсем — чикӗсӗр хутшӑну» курав иртмелле.

Ольга Терентьева

Велосипедистсем ҫуллахи сезона пуҫланӑ. Ҫӗршыври чи малтанхи ӑмӑртусем Краснодар енӗнче иртнӗ. Унта Чӑваш Ен спортсменӗсем те хастар пулнӑ.

Пӗтӗм Раҫҫейри турнирта 1999-2002 ҫулсенче ҫуралнӑ яшсемпе хӗрсем тупӑшнӑ. Чӑваш Республикин чысне унта яланхи пекех Шупашкарти Олимп резервӗсен ятарлӑ 7-мӗш спорт шкулӗн ҫамрӑкӗсем хӳтӗлени пирки плтерет "Хыпар" хаҫат. Уйрӑм стартсенче пуринчен ытларах Олеся Крыловӑпа Анжела Кадышевӑна, Александр Федотовпа Илья Мулендеева ӑннӑ. Вӗсем тӗрлӗ дистанцире 2-3-мӗш вырӑнсене йышӑннӑ.

Ҫак ӑмӑрту вӑхӑтӗнчех маунтинбайкистсем ҫӗршыв кубокӗшӗн вӑй виҫнӗ. Сӑртлӑ-туллӑ трасса ҫинче хӗрарӑмсен ушкӑнӗнче 2,8 километрлӑ дистанцие пӗрремӗш вӗҫлесе Ольга Терентьева ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ, РФ спорт мастерӗн нормативне тултарчӗ.

Светлана Ерпылева

Раҫҫейӗн Шалти ӗҫсен министерствин Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи пайӗнче юрисконсультра ӗҫлекен Светлана Ерпылева ятне чылайӑшӗ пӗлсе ҫитрӗ пулӗ ӗнтӗ. Пӗринче вӑл вырӑнти бассейнра шыва путма пуҫланӑ ачана ҫӑлнӑччӗ. Чӑн та, унӑн тӗп ҫитӗнӗвӗ темелле-ши е пултарулӑхӗ тесен тӗрӗсрех-ши — ишме пӗлни. Вӑл ӑшӑ бассейнра кӑна ишмест. Сивӗ шывра та хӑйне аван туять. Ахальтен мар ӗнтӗ хӗрарӑм темле шайри ӑмӑртӑва та хутшӑнать. Вӗсенчен кашнинченех Сӗнтӗрвӑрринчи юрисконсульт ҫӗнтерӳпе таврӑнать.

Ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче хӗлле шыва кӗрессипе Чӑваш Енӗн уҫӑ чемпионачӗ иртнӗ. Сивӗ шывран шикленменнисем Атӑл ҫыранӗ хӗрне пухӑннӑ. Ӑмӑртӑва кӳршӗ регионсенчи: Тутарстанран, Пушкӑртстанран, Мари Элтан, Чӗмпӗр тата Чулхула облаҫӗсенчен — ишевҫӗсем килсе ҫитнӗ. Шалти служба капитанӗ Светлана Ерпылева 25, 50, 100 метра ирӗклӗ «кроль» меслетпе тата 50 метра «финн брасӗ» меслетпе ишессинче ылтӑн медальсене ҫӗнсе илнӗ.