Культура
Шупашкарти Хӗрлӗ лапамра Хула музейне уҫма палӑртни пирки унччен тӳре-шара пӗлтернӗччӗ. Ҫав вырӑнта халӗ урӑх музей уҫасшӑн. Вӑл Раҫҫейӗн тӗрленӗ карттин музейӗ пулӗ. Кун пирки ЧР Элтеперӗ Олег Николаев ТАССа пӗлтернӗ. Олег Алексеевич палӑртнӑ тӑрӑх, ку музей регионпа паллаштарӗ кӑна мар, туристсем килекен вырӑн та пулӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
www.chgign.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш кӗнеке издательствинче «Мир волжской деревни во второй половине XIX – начале XX века» ятлӑ кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Унӑн авторӗ — Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн директорӗн ӑслӑлӑх тата аталану енӗпе ӗҫлекен заместителӗ, истори наукисен кандидачӗ Геннадий Николаев. Кӑларӑм XIX ӗмӗрӗн иккӗмӗш ҫурринчи тата XX ӗмӗрӗн пуҫламӑшӗнчи Хусан тата Чӗмпӗр кӗпӗрнийӗсенчи ялсен пурнӑҫӗпе паллаштарать. Атӑлҫи тӑрӑхӗнче пурӑннӑ тӗрлӗ халӑхӑн хресчен пурнӑҫӗ еплерех пулнине ҫутатса панӑ. Кӗнеке историксем, этнологсем, студентсем тата ытти вулакан валли кӑсӑклӑ пуласса шанаҫҫӗ. Кӗнекене А.И. Миттовӑн «Ялта» ӳкерчӗкӗпе капӑрлатнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Хальхи вӑхӑтра кирек епле учрежденин те ҫӗнӗлле ӗҫлеме тивет. Ҫакӑ культурӑпа ӳнере те пырса тивет. Чӑваш Енӗн наци музейӗ, ав, «День музея в школе» (чӑв. Шкулти музей кунӗ) ҫутӗҫ проекчӗ пуҫарса янӑ. Проектпа килӗшӳллӗн музейри ӑслӑлӑх ӗҫченӗсем чӗрӗ урок ирттереҫҫӗ. Ҫакӑн пек заняти ҫамрӑк ӑрӑва тӑван тӑрӑх историйӗпе кӑсӑклантарса ярасса шанаҫҫӗ. «Шкулти музей кунӗ» проекта хутшӑнас тесен вӗренӳ учрежденийӗсен музейҫӑсене систермелле ҫеҫ — вӗсем шкула пырса та ҫитӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Тӑван чӗлхепе тата литературӑпа федераци шайӗнче олимпиада иртет. Чӑваш Енӗн Культура тата ӳнер институчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче одимпиадӑн инҫет ҫыхӑну мелӗпе йӗркеленӗ пӗрремӗш тапхӑрӗ вӗҫленнӗ. Чӑваш чӗлхи тата литератури енӗпе Чӑваш Енри, Тутарстанри тата Донецк Халӑх Республикинчи 350 ытла шкул ачи хутшӑннӑ. Вӗсенчен 172-шӗ иккӗмӗш тура лекнӗ. Иккӗмӗш тапхӑр нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче 10 сехетре Чӑваш патшалӑх университетӗнче куҫӑн мелпе иртӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ф.П. Павлов ячӗллӗ Шупашкарти музыка училищинче Светлана Макарова музоковеда асра тытса пухӑнӗҫ. Вӑл пӗлтӗрхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ. Светлана Ильинична тӑватӑ теҫетке ҫул ытла Шупашкарти музыка училищинче тӑрӑшнӑ. Телекуравҫӑсем вара Светлана Макаровӑна «Чувашия музыкальная», «Мастера искусств», «Представляем молодых» телекӑларӑмсене ертсе пыни тӑрӑх аван пӗлнӗ. «Ее второе имя — вдохновенье» (чӑв. Унӑн тепӗр ячӗ — хавхалану) астӑвӑм каҫӗ нарӑс уйӑхӗн 2-мӗшӗнче 18 сехетре пуҫланӗ. Пысӑк концерт залӗнче ҫав каҫ аса илӳсемпе пӗрлех классика хайлавӗсем янӑрӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Ҫак кунсенче Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай вулакансене тата тепӗр кӗнеке парнелерӗ. Ку вӑл паллӑ сӑвӑҫӑн, драматургӑн, куҫаруҫӑн тата публицистӑн юлашки 30-35 ҫулта тӗрлӗ хаҫат-журналта пичетленнӗ стайисемпе интервьюсен «Моя бунтарская карма» ятлӑ пуххи. «Моя бунтарская карма» кӗнеке 2011 ҫулта Шупашкарта пӗрре пичетленнӗччӗ ӗнтӗ (тиражӗ — 1000 экземпляр). Анчах та вӑл кӗске вӑхӑт хушшинчех халӑхра саланса пӗтнӗ, чӑн-чӑн раритет пулса тӑнӑ. Ун чухнех вулакансем ҫак кӗнекере пичетленнӗ Иакинф Бичурин, Геннадий Айхи, Михаил Петров-Тинехпи, И.Я.Яковлев, Петӗр Хусанкай, А.Г.Николаев космонавт ҫинчен ҫырнӑ статьясемпе ытти хайлавсене пысӑка хурса хакланӑччӗ. Валери Туркайӑн «Моя бунтарская карма» кӗнекине вулакан патне ҫитерме 2011 ҫулта Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ строителӗ, Халӑхсем хушшинчи Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ преми лауреачӗ Валерий Николаевич Гордеев укҫа-тенкӗпе пулӑшнӑ пулнӑ, хальхинче те ҫак пархатарлӑ ӗҫе вӑлах тунӑ. |
Культура
www.opera21.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн артист-вокалистне (солистне) «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ» хисеплӗ ят панӑ. Вӑл Чӑваш патшалӑх культура ӳнер институтӗнчи Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артисткин, Чӑваш Республикин халӑх артисткин, В. Смирнова профессорӑн класӗнче вӗреннӗ. 2011 ҫултанпа Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче ӗҫлет. Елена Сергеевна – Ҫамрӑк опера юрӑҫисен М.Д. Михайлов ячӗллӗ пӗтӗм тӗнчери II конкурсӗн лауреачӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Алиса Лукина. Алиса Лукина-Кошелеван халӑх тетелӗнчи страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк Иртнӗ эрне вӗҫӗнче пирӗн республикӑра тава тивӗҫлӗ ята илнисен йышӗ хушӑннӑ. Культура отраслӗнче тӑрӑшакансене илсен,«Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ята Шупашкарти тӗп клуб тытӑмӗнчи «Нарспи» клубӑн «Сарпике» халӑх ташӑ ансамблӗн балетмейстерне Алиса Лукинана, Ҫӗнӗ Шупашкарти Ю. Гагарин ячӗллӗ тӗп вулавӑшӑн йӗркелӳпе меслетлӗх пайӗн заведующине Ольга Федотовӑна, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи тӗп вулавӑш тытӑмӗн секторӗн заведующине Светлана Филатовӑна панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
www.culture.ru сӑнӳкерчӗкӗ Николай Петровский (Теветкел) «Чӑваш Республикин халӑх поэчӗ» ята тивӗҫнӗ. Хушӑва республика Элтеперӗ паян, кӑрлач уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Николай Александрович – поэт, прозаик, драматург, критик, публицист, куҫаруҫӑ. 1976 ҫултанпа СССР писателӗсен союзӗн членӗ. Вӑл 1937 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи Савкка ялӗнче ҫуралнӑ. Ялти шкулта, Сӗнтӗрвӑрринчи профессипе техника шкулӗнче, Шупашкарти ӳнер училищинче пӗлӳ илнӗ. Мускавра А.М.Горький ячӗллӗ Литература институчӗ ҫумӗнчи аслӑ курсӗсене пӗтернӗ. Иртнӗ ӗмӗрти 60-мӗш ҫулӗсенче ҫырма пуҫланӑ. Европа поэзийӗн классикӗсен произведенийӗсене чӑвашла куҫарнӑ. Ҫавӑн пекех вӑл У. Шекспирӑн пӗтӗм 154 сонетне чӑваш вулаканӗсем патне ҫитернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Кӑрлач уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш наци ӑслӑлӑхпа ӳнер академийӗн президиумӗн ларӑвӗ иртнӗ. Кун пирки академин яваплӑ секретарӗ Елизавета Долгова халӑх тетелӗнче пӗлтернӗ. Вӑл хыпарланӑ тӑрӑх, унта пухӑннисем ҫӗнӗ ҫулти ӗҫ планне пӑхса тухса ҫирӗплетнӗ. Ӗҫлӗ калаҫӑва Чӑваш наци ӑслӑлӑхпа ӳнер академийӗн президенчӗ Евгений Ерагин ертсе пынӑ. Чӑваш наци ӑслӑхпа ӳнер академийӗ — халӑхӗн ӑслӑхне, ӳнерне, таврапӗлӗвне, ӑс-хакӑлне, культурине аталантарас енӗпе ӗҫлекен пултарулӑх пӗрлешӗвӗ. Организацин тӗп тӗллевӗ — тӑван халӑхӑн чун-чӗре хавхине, ӑс-пурлӑхне, кунҫулне, вӗсен аталану ҫул-йӗрне тӗпчесси, тӗрӗс кӑтартасси, ҫак пархатарлӑ юхӑма явӑҫакан пур ҫынна, ушкӑна хавхалантарасси, тӗкӗ парасси. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (08.10.2024 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 747 - 749 мм, 11 - 13 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Андрей Петтоки, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Гаврилова Агафья Гавриловна, чӑваш журналисчӗ, наци ирӗкӗшӗн кӗрешӳҫине персе пӑрахнӑ. | ||
| Данилов Анатолий Васильевич, чӑваш ӳнерҫи ҫуралнӑ. | ||
| Бойко Иван Яковлевич, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ зоотехникӗ вилнӗ. | ||
Пулӑм хуш... |