Ӗнер, раштавӑн 20-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьевӑн хушӑвӗпе «Елчӗк Ен» район хаҫачӗн тӗп редакторне Николай Алексеева «Чӑваш Республикин культурин тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» хисеплӗ ят панӑ.
Пичет ӗҫӗнче тӑрӑшма ҫак ҫын 1981 ҫулта пуҫланӑ. Малтан корреспондент пулнӑ, унтан — яваплӑ секретарь. 2004 ҫултанпа ӑна ертсе пыракан должноҫсене шаннӑ. Тепӗр виҫӗ ҫултан ӑна район хаҫачӗн тӗп редакторне лартаҫҫӗ.
Пичетре 35 ҫул ӗҫлекенскере вӑл тӑрӑхрисем паллӑ историк тата этнограф евӗр те пӗлеҫҫӗ тесе хыпарланӑ Николай Алексеев пирки Чӑваш Енӗн Информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви. Пултаруллӑ ҫак ҫын кӑҫал хӑйӗн иккӗмӗш кӗнекине — «Тӗмер ялӗ тата унӑн ҫыннисем» ятлине — кӑларнӑ.
Ӗнер Чӑваш Енӗн ваттисен канашӗн пайташне Петр Ивантаева «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденпа чысланӑ. Патшалӑхӑн паллӑ ӗҫченӗсенчен пӗри 75 ҫул тултарнине халалласа ӗнер Чӑваш наци вулавӑшӗнче савӑнӑҫлӑ мероприяти ирттернӗ.
Юбиляра Михаил Игнатьев Элтепер, РФ Федераци Канашӗн пайташӗ Вадим Николаев, чӑваш парламенчӗн спикерӗ Валерий Филимонов, ЧР Патшалӑх канашӗн ытти депутачӗсем, Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Ирина Клементьева саламланӑ.
«Мана сирӗн юбилейра пулма пысӑк чыс», — тенӗ Михаил Игнатьев Петр Ивантаева сума суса. Унтан вӑл юбиляр республика аталанӑвӗшӗн хӑй вӑхӑтӗнче нумай ырӑ ӗҫ тунине, ҫав вӑхӑтрах иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче профсоюзра ӗҫленӗ чух та халӑхшӑн нумай тӑрӑшнине палӑртса хӑварнӑ.
Красноармейски районӗнче ӗнер чи пултаруллӑ, хӑвӑрт тата таса чунпа ӗҫлекен уй-хир ӗҫченӗсене палӑртнӑ. Районти Культура ҫурчӗн сцени ҫине чӗнсе кӑларсах вӗсене Хисеп хучӗпе тата чемпион лентипе чысланӑ.
«Жатва – 2016» (чӑв. Вырма — 2016) вырмари ӑмӑртура комбайнерсенчен «Таябинка» агрофирмӑри Олег Васильев палӑрнӑ. Ӳркенмен ҫӗр ӑсти «Полесье» комбайнпа 35,7 пин центнер тӗштырӑ вырса илнӗ. Ӑна «Чемпион Жатвы – 2016» (чӑв. Вырма — 2016 чемпионӗ) ят панӑ.
Вырмара хастар ӗҫленисенчен уй-хир ӗҫченӗсен тӑрӑшулӑхне те хакланӑ. Маларах асӑннӑ агрофирмӑри Елена Николаева тӗп агронома «Уй-хир ӗҫченӗ-чемпион — 2016» номинацире палӑртнӑ. Ҫак агроном кашни гектартан вӑтамран 27,6 центнер тырӑ туса илнӗ.
Каҫал тӑрӑхӗнчи ял хуҫалӑхӗнче ӗҫлекенсен районти уявне республикӑри тӳре-шара та хутшӑннӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 13-ри Евгения Тимофеевӑна ИӖМ ӗҫченӗсем чысланӑ. Хӗрача кӳршине ҫунакан ҫуртран илсе тухнӑ. Ӑна чечек ҫыххипе тата хисеп грамотипе чысланӑ.
Чыслав паян Шупашкарти 7-мӗш шкулта иртнӗ. Евгения Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранне, 92 ҫулти хӗрарӑма пушарта ҫӑлнӑ. Ку ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче пулнӑ. Унта виҫӗ ҫурт ҫунма тытӑннӑ.
Ҫулӑм хӑлха илтмен кӳршин ҫурчӗ тӑррине каҫнӑ. Евгения ҫухалса кайман — пӳрте чупса кӗнӗ те ватӑскере илсе тухнӑ. Ҫулӑм кинемейӗн ҫуртне тӗп тунӑ. Унӑн ҫуртне йӗркене кӗртиччен вӑл Тимофеевсем патӗнче пурӑннӑ.
Евгения кӳршине ҫӑлмалли пирки ун чухне пӗрре те иккӗленмен, ҫунакан ҫурта хӑрамасӑр кӗрсе кайнӑ.
Сосновка поселокӗнче пурӑнакан Надежда Будковӑна ҫынна ҫӑлнӑшӑн чысланӑ. МЧСӑн Чӑваш Енри тӗп управленийӗн пуҫлӑхӗ Станислав Антонов хӗрарӑма хӑюлӑхӗшӗн тав тунӑ.
Йӑлтах кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 20-мӗшӗнче пулнӑ. Ҫав кун йывӑҫ ҫуртра газ баллонӗ сирпӗнсе кайнӑ.
Надежда шава илтсе чӳречерен пӑхнӑ, хирӗҫ вырнаҫнӑ пӳртре ҫулӑм ялкӑшнине асӑрханӑ. Ҫурт патне чупса пынӑ ҫӗре чӳрече кантӑкӗсем тухса ӳкнӗ, пӑлтӑрта кил хуҫин ывӑлӗ ҫуннӑ тумтирпе тӑнӑ.
Хӑюллӑ хӗрарӑм ҫунакан ҫурта кӗме хӑраман — пушартан 23 ҫулти каччӑна илсе тухнӑ. Лешӗн ӳчӗн 50 проценчӗ пиҫсе кайнӑ. Ҫамрӑкскере пульница ӑсатнӑ. Ҫулӑма сӳнтермешкӗн 1,5 сехет кирлӗ пулнӑ.
Шупашкарта халӑх килӗштернӗ ҫынна саккӑрмӗш хут суйланӑ. Кӑҫал «Ҫулталӑкри ҫын» ята Денис Кириллов тивӗҫнӗ. Вӑл ку наградӑна чӑннипех те тивӗҫ.
Денис утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Шупашкарти пӗр пляжра путакан ачасене ҫӑлнӑ. Лешсем шыва кӗнӗ чухне алхаснӑ, шыва чӑмнӑ. Денис вӗсем патне пынӑ ҫӗре пӗри путма тытӑннӑ, тепри анса кайнӑ. Иккӗшне те ҫыран хӗррине илсе тухнӑ вӑл. Пӗр арҫын ачана тупас тесе вӑл шыва виҫӗ хут чӑмнӑ. Кайран ӑна пуҫхӗрлӗ тытса силленнӗ, шалти шыва кӑларнӑ. Ҫапла Денис арҫын ачасене ҫӑлнӑ.
Денис Кириллова Хула кунӗ умӗн чысланӑ. Паттӑрлӑх кӑтартнӑшӑн ӑна медаль, грамота, статуэтка, мультиварка тата кофеварка панӑ. Дениса Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов чысланӑ. Вӑл унӑн паттӑрлӑхӗ пирки пӗлсен ҫав кунах ӑна чыслама хатӗр пулнӑ.
Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутатне Петр Краснова Куҫма Турхан ячӗллӗ премипе чысланӑ. Кун пирки Комсомольски район администрацийӗн тата республика парламенчӗн официаллӑ сайчӗсем хыпарлаҫҫӗ.
Тивӗҫлӗ йышӑнӑва Каҫал район администрацийӗн пуҫлӑхӗ утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнчех аллӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Ку премие вӑл тӑрӑхри йӑла-йӗркене аталантарма чылай тӳпе хывнӑшӑн панӑ.
Сӑмах май каласан, Петр Краснов та, чӑваш литературин классикӗ Куҫма Турхан та Каҫал тӑрӑхӗнчи сывлӑшпа вӑй илсе амаланнӑ-аталаннӑ: Петр Степанович 1956 ҫулта Кӗҫӗн Каҫалта ҫуралнӑ, паллӑ ҫыравҫӑ — 1915 ҫулта Вӑрманхӗрри Шӑхальте.
Тӗрлӗ ҫулта республикӑн пичет министрӗнче те, социаллӑ политика министрӗнче те, культура министрӗнче, ЧР Президент Администрацийӗн ертӳҫинче тата ытти сумлӑ вырӑнта тӑрӑшнӑ Петр Краснов хӑйӗн юбилейне Шупашкарти «Мега Гэлакси» кану центрӗнче уявланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
Патӑрьел районӗн кунне паллӑ тунӑ чухне Патӑрьел ялӗнче пурӑнакан Такмаковсен ҫемйине «Юратупа шанчӑклӑхшӑн» орденпа чысланӑ. Сӑмах май, ку наградӑна каҫал республикӑри 10 ҫемье тивӗҫнӗ.
Ҫемье пуҫӗ Владимир Георгиевич Патӑрьел ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл трактористсен курсӗнче вӗреннӗ. Кайран вӑл тӗрлӗ ҫӗрте тӑрӑшнӑ. 1996 ҫулта тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ.
Елизавета Антоновна Ҫӗнӗ Ахпӳрт ялӗнче кун ҫути курнӑ. Пединститутран вӗренсе тухсан вӑл Тутарстана кайнӑ. Унтан шӑпа ӑна тӑван ялне илсе ҫитернӗ. Унта вӑл химипе биологи вӗрентнӗ.
Владимир Гергиевичпа Елизавета Антоновна пилӗк ачана воспитани панӑ. Халӗ ывӑлӗпе Сергепа пурӑнаҫҫӗ, мӑнукӗсемпе савӑнаҫҫӗ.
Такмаковсене Патӑрьел ялӗнче хисеплеҫҫӗ.
Вӑйӑ оборудованийӗн "Romana" савучӗн электрогазосварщикне Владимир Захарова Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин хӑй тав тунӑ.
Хисеплесе ҫыракан ҫав хута 62 ҫулти арҫын ахальтен тивӗҫмен. Ку предприятире вӑл
11-мӗш ҫул тӑрӑшса ӗҫлет. Пысӑк квалификациллӗ та ӑста специалиста савутра яваплӑ пулнишӗн те хисеплеҫҫӗ. Вӑйӑ оборудованийӗ кӑларакан бригадӑра тӑрӑшаканскер ҫулленхи плана пурнӑҫлама хӑй тӳпине хывнине, оборудовани нумай-нумай ҫӗршыва ӑсаннине палӑртаҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн Экономика, промышленноҫ тата суту-илӳ аталанӑвӗн министерствинче Владимир Захарова ырӑпа палӑртнӑ май вӑл электрогазосварщик сывӑ пурнӑҫ йӗркине пӑхӑнса пынине, 2015 ҫулта "Ҫӑлтӑрпа зарядка" массӑллӑ акцине хастар хутшӑннине асӑнса хӑварнӑ.
Республика кунӗнче, ҫӗртмен 24-мӗшӗнче, Чӑваш Енри фольклор ушкӑнӗсен «Чӑваш ахах-мерченӗ» гала-концерчӗ иртнӗ. Конкурса Шупашкарти тӗп сцена ҫинче, ӑна яланхиллех Хӗрлӗ лапамра, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ умӗнче, йӗркеленӗ.
Хӗрлӗ лапама пынисем чӑваш халӑх юрри-ташшипе 15 сехетрен пуҫласа 16 сехет те 30 минутчен киленнӗ. Сцена ҫине 18 районтан пырса ҫитнӗ тата Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенчи 32 фольклор ушкӑнӗ хӑпарнӑ.
Репертуарта хӑна, кӗреке, туй тата пӗр-пӗр ӗҫ пурнӑҫланӑ чух янӑратакан юрӑсем пулнӑ. Ташӑ такмакӗсене те пӗри тепринчен хитре каланӑ. Сцена ӑстисем концерта хӑйен тӑрӑхӗнчи наиц тумӗпе хӑпарнӑ. Концерт вӗҫленсен вӗсене тӗрлӗ дипломпа чысланӑ.
+0.3 °C