Раҫҫейре шурӑ эрех хакне ӳстересшӗн. Кун пирки «Раҫҫей хаҫачӗн» порталӗнче хыпарланӑ.
Аса илтерер: шурӑ эрехӗн чи пӗчӗк хакӗ 2009 ҫултанпа улшӑнман. Хак ун чухне 220 тенкӗпе танлашнӑ. Кун пек каласан тӗрӗсех те мар пулӗ. Кӑштахран ӑна йӳнетрӗҫ. Ку 2015 ҫулта пулнӑ. Ун чухне нарӑсӑн 1-мӗшӗнче хака 220 тенкӗрен 185-е ҫитерчӗҫ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 13-мӗшӗнчен шурӑ эрехӗн чи пӗчӗк хакне 190 тенке ҫитересшӗн. Ку ҫур литр кӗленчешӗн. Ытти алкоголь шӗвекӗн хакӗсем унчченхи пекех юлӗҫ.
Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарти суту-илӳ предприятийӗсене ҫитсе килнӗ, вӗсен ӗҫӗпе паллашнӑ, таварсен хакӗпе кӑсӑкланнӑ.
Чи малтан ир-ирех Михаил Игнатьев «Николаевский» пасара ҫитнӗ. Элтепер тӗрлӗ тавар пахалӑхне пӑхнӑ тата хӑш ҫӗршывран илсе килнипе кӑсӑкланнӑ тесе пӗлтерет Элтепер Администрацийӗн пресс-служби. Сутуҫӑсем таварсен хакӗ пирки чарӑнса тӑнӑ, ҫӗрулмине пӗр килограмне 8–10 тенкӗпе сутнине пӗлтернӗ, хӑяр — 40 тенкӗпе.
Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ предпринимательсемпе калаҫнӑ, вӗсене хумхантаракан ыйтусем ҫине хурав панӑ. Тӗлпулу вӑхӑтӗнче обществӑлла транспорт пирки сӑмах пуҫарнӑ. «Николаевский» суту-илӳ комплексӗ патне маршрут уҫма пулмасть-ши тесе ыйтнӑ халӑх. Ыйтӑва татса пама вырӑнти ертӳлӗхе кирлӗ пек мерӑсем шырама каланӑ. «Ҫынсене пасара ҫӳреме яланах меллӗ пултӑр тесен, транспортӑн, паллах ҫӳремелле», — тенӗ вӑл сӑмаха малалла тӑснӑ май. Усламҫӑсене налук ыйтӑвӗсем те кӑсӑклантарнӑ.
Шупашкарта троллейбуспа ҫӳремелли билет хакне ӳстерме пултараҫҫӗ. Предприяти ҫапла панкрутран хӑтӑласшӑн.
Шупашкарта кунсерен 200 троллейбус ҫӳрет. Вӗсем 18 маршрутпа ҫӳреҫҫӗ. Ку транспортпа кунсерен 180 пине яхӑн ҫын усӑ курать. Малтан вара ҫын ытларах пулнӑ.
Предприяти 2005–2006 ҫулсемччен лайӑх пурӑннӑ. Апла мӗншӗн вӗсем йывӑр лару-тӑрава кӗрсе ӳкнӗ? Унччен маршруткӑсем сахалрах пулнӑ. Кун хыҫҫӑн троллейбусра пассажирсем сахалланма тытӑннӑ. Халӗ те сахалланаҫҫӗ.
Транспортсем те кивелнӗ. Юлашки хутчен ӑна 2 ҫул каялла ҫӗнетнӗ. Ун чухне икӗ ҫӗнӗ троллейбус туяннӑ. Предприятин халӗ запчаҫсене улӑштармашкӑн ҫеҫ укҫа ҫитет.
Предприяти билет хакне 3 тенкӗ ӳстерме сӗнет. Анчах депутатсем хальлӗхе ку йышӑнупа килӗшмеҫҫӗ.
Ял хуҫалӑх продукцийӗ нихӑш саманара та хаклӑ пулман-тӑр. Ҫук-ха, тӗрӗсех те каламарӑм. Лавккаран туяннӑ чух сӗчӗ те йӳнех мар, хӑйми те, тӑпӑрчи те, турӑхӗ те, аш-пӑшӗ те, ҫӑмарти те. Анчах апат-ҫимӗҫ хакне хӑпартаканӗсем продукцие туса илекенӗсем мар-ҫке. Сутнӑ чухне вӗсен ҫак продукцие ячӗшӗн хакпах ярӑнтарма тивет. Кун пирки маларах Чӑваш халӑх сайчӗ ҫырнӑччӗ-ха. Унтанпа нимӗн те улшӑнман. "Агро-Инноваци" хысна предприятийӗ ӗнентернӗ тӑрӑх, сӗтӗн пӗр литрне паян сӗт-ҫу савучӗсем килограмне вӑтамран 19 тенкӗ те 97 пуспа туянаҫҫӗ. Эрне каялла кӑна вӗсем 1,1 процент ытларах тӳленӗ. Пуш уйӑхӗнчипе танлаштарсан хака 6,2 процент чакарнӑ. Статистика статистика пулӗ те, халӑхран, тӗрӗссипе, ӑна тата йӳнӗрехпе туянаҫҫӗ. Литрне 14-15 тенкӗпе те сутма тивет тепӗр ҫӗрте. Муркаш районӗнче халӗ, сӑмахран, 15 тенкӗпе туяннине пӗлтерет REGNUM информаци агентстви.
Сӗт хакӗ йӳнелсе пынине кура ҫынсем ӗне шутне чакарса пыраҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтрах сӗт туса илесси пӗтӗмӗшле калӑпӑшӗнче уйрӑм хушма хуҫалӑхсен тӳпи аванах вырӑн йышӑнать.
Шупашкар хула адмистрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков троллейбус управленийӗнче пулнӑ, канашлу ирттернӗ, парка пӑхса тухнӑ.
Алексей Ладыков троллейбус управленийӗн дирекцийӗпе транспорт инфратытӑмне сӳтсе явнӑ. 205 ҫулта предприяти тӑкак курнӑ-мӗн. Сахал мар — темиҫе теҫетке миллион тенкӗ.
Тӑкак пассажирсем сахалланнипе, республика хыснинчен ӑна саплаштарма укҫа уйӑрманнипе ҫыхӑннӑ. Тата ҫӑмӑллӑхпа усӑ куракан пассажирсем те пур-ҫке-ха.
Предприяти ертӳлӗхӗ общество транспорчӗпе ҫӳремелли билет хакне 3 тенкӗ ӳстерме сӗннӗ. Анчах Алексей Ладыков хирӗҫленӗ: халӗ кун пек тума юраманнине, урӑх мел шырамаллине палӑртнӑ вӑл.
Ку ыйтӑва уҫӑмлатма ӗҫ ушкӑнне йӗркеленӗ. Унта хула администрацийӗн тата депутат корпусӗн ӗҫченӗсем кӗнӗ. Ку енӗпе вӗсем икӗ эрне ӗҫлӗҫ.
«Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, Раҫҫей чукун ҫулӗ билетсене 50 процент йӳнӗрехпе туянма май туса панӑ. Ку 10–17 ҫулсенчи шкул ачисене пыса тивет.
Ку ҫӑмӑллӑхпа ҫӗртмен 1-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурлан 31-мӗшӗччен усӑ курма май пур. Чӑваш Енри кассӑсенче кунашкал билетсене ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнчен сутма пуҫланӑ. Акан 18-мӗшӗнчен вара вӗсене тӗнче тетелӗ урлӑ туянма пулать.
Ку таранччен шкул ачисем билетсене ҫур хакпа вӗренӳ вӑхӑтӗнче ҫеҫ илме пултарнӑ. Кӗҫӗн класра ӑс пухакансем ҫеҫ билета каникулта 65 процент хакпа туяннӑ. Ку ҫӑмӑллӑхсем юлӗҫ. 5 ҫул тултарманнисем те тӳлевсӗрех ҫӳрӗҫ.
Ҫулла билет туяннӑ чухне шкултан панӑ справкӑна ыйтмӗҫ. Ҫуралнине ӗнентерекен свидетельство е паспорт та ҫителӗклӗ.
Ял халӑхне мӗн пӑшӑрхантарать? Сӗт хакӗ. Ара, тупӑш тумалли тӗп мелсенчен пӗри-ҫке вӑл. Ял ҫынни сӗт сутса та пулин газшӑн, ҫутӑшӑн тӳлемеллех укҫа тӑвать.
Анчах хак ял ҫыннине калаҫтарма пӑрахмасть. Лавккасенче сӗт хакӗ йӳнелни курӑнмасть. Пачах тепӗр май — ӳсет ҫеҫ. Сӗт туянакансен вара хакӗ йӳнелсех пырать. Чылайӑшӗ каланӑ тӑрӑх, хаксем пӗлтӗрхинчен пӗчӗкрех пулнӑ. Ун чухне 20 тенкӗрен иртнӗ, кӑҫал вара — пӗчӗкрех.
ЧР Ял хуҫалӑх министерствин сайтӗнче кӑтартнӑ тӑрӑх, пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗ тӗлне чылай районта сӗте 15–16 тенкӗпе пухнӑ. Хӑш-пӗр вырӑнта 17–18 тенкӗпе пухакан пулнӑ. Анчах ку та ял халӑхӗшӗн, манӑн шухӑшпа, ҫителӗксӗр. Сӗт туса илессишӗн мӗн чухлӗ тӑрӑшмалла? Выльӑх-чӗрлӗх пӑхасси — шӳт мар. Утӑ хатӗрлес тесен ҫӑвӗпех тар тӑкмалла. 1 ӗне усракансене те йывӑр. 2–3 ӗне тытакан пирки каламалла та мар ӗнтӗ.
Манӑн пӗлӗш икӗ ӗне усрать. Кунне 25 литр сӗт сутать. Халӗ пӗр литрне 15 тенкӗпе пухаҫҫӗ. Ҫапла 375 тенкӗ тупӑш тӑвать вӑл кунне. Хальхи пурнӑҫпа танлаштарсан, ку пысӑк укҫа мар. Лайӑх кӑлпасси те 1 килограмӗ ун чухлӗ тӑмасть.
Ҫулла ҫуна, хӗлле урапа хатӗрлеме хушнӑ чӑваш. Вӑрнар районӗнчи «Санар» хуҫалӑх та ҫавӑн пек тӗллевпе ӗҫлесе пурӑнать. Агрофирма ӗҫченӗсем ҫуракине хатӗрленнӗ май ангарсенче упранакан ҫӗрулмине суйлаҫҫӗ.
Иккӗмӗш ҫӑкӑра хуҫалӑхра 100 гектар лартма палӑртаҫҫӗ. Лаптӑка ӳстерес маррине сутма пайталлӑ маррипе ҫыхӑнтараҫҫӗ. Ӗҫӗ нумай та сутма тӑрсан йӳнӗпе каять тесе шухӑшлаҫҫӗ унтисем.
«Гала» сортлӑ ҫӗрулмине хальлӗхе агрофирма 90 тонна хатӗрленӗ. Вӑл пӗтӗмпех — пӗрремӗш репродукциллӗ.
Агрофирма ертӳҫи Роберт Петров иккӗмӗш ҫӑкӑра суйланӑ ҫӗрте кунсерен 15–20 ҫын ӗҫленине пӗлтерет. Вӗсенчен уйрӑмах тӑрӑшуллисене вӑл ятран асӑнать. Хуҫа хисепне Ирина Афанасьева, Николай Иванов, Нина Александрова, Елена Мутина тивӗҫнӗ.
Шупашкарта пахча ҫимӗҫе, аш-какая, сӗте йӳнӗ хакпа сутма ял хуҫалӑх продукцийӗн ярмӑркки ӗҫлеме пуҫланине, унта район хутшӑнассине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, унта шӑматкунсерен ҫитме пулать.
Ярмӑрккӑ ӗҫлеме пуҫланӑ пӗрремӗш шӑматкунхине, пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Ҫӗрпӳ тӑрӑхӗнчисем килсе ҫитнине те эпир ҫырнӑччӗ.
Ярмӑрккӑна пуҫтарӑннисем аш-какайпа, пылпа, пахчаҫимӗҫпе, кӗрпепе, ҫӑмартапа тата ыттипе суту-илӳ тунӑ. Республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви хаксем лавккарисенчен йӳнӗрех пулнине ӗнентерет. Ҫӗрулмине, акӑ, килограммне 10 тенкӗпе сутнӑ.
Ярмӑркка ака уйӑхӗн 2-мӗшӗчченех кашни шӑматкунсерен ирхи тӑххӑртан тытӑнса кӑнтӑрла иртни виҫҫӗччен ӗҫлӗ.
Иртнӗ шӑматкун Шупашкар районӗнчисем сутма тухнӑ, 19-мӗшӗнче етӗрнесем килӗҫ, 26-мӗшӗнче — каҫалсем, акан 2-мӗшӗнче — муркашсем.
Чӑваш Енре апат-ҫимӗҫ хакӗ иртнӗ эрнерен мӗнлерех улшӑннӑ? Хӑшӗсен хакӗсем хӑпарнӑ? Мӗн йӳнелнӗ? Чӑвашстат нарӑсӑн 21–29-мӗшӗнчи хаксене тишкернӗ.
Ҫак тапхӑрта помидор 6,3 процент ӳснӗ. Ҫавӑн пекех сӗт хакӗ хӑпарнӑ — 2,4 процент. Лавкка-пасарта панулми, хӑяр, ҫӗрулми, купӑста хакланнӑ.
Ҫав вӑхӑтрах пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне вир кӗрпи, сурӑх какайӗ, кӑлпасси йӳнелнӗ. Сухан, кишӗр, сахӑр, рис, ӗне какайӗн хакӗ те кӑштах чакнӑ.
+11.3 °C