| НАР | 26 |
Нарӑсӑн 20-мӗшпе 25-мӗш кунӗсенче Чӑваш халӑх сайчӗ сире ҫак хыпарсемпе паллаштарма ӗлкӗрчӗ (яланхи пекех вӗсене чи нумай пӑхни тӑрӑх вырнаҫтарнӑ):
• Алла Самойлова министр пуканне мӗнле награда илнӗ хыҫҫӑн пушатни ҫинчен хыпарларӑмӑр;
• Парижри куравра чӑвашсем мӗн кӑтартма шут тытни пирки каласа патӑмӑр;
• Чӗмпӗрти куравра пӗр паллӑ чӑваш мӗн кӑтартнине систертӗмӗр;
• Чӑваш наци телекуравӗ 21-мӗш кнопкӑна йышӑннипе йышӑнайманнине пӗлме пултартӑр;
• «Тиме́р банкри» ӗҫ мӗнле пынине паллаштартӑмӑр;
• Вӗрентекенсем те хӑрушла ӗҫ тума пултарни ҫинчен систертӗмӗр;
• Александр Егоров журналист пирӗнтен уйрӑлнишӗн хурлантӑмӑр;
• Тӑван чӗлхене халалласа сӗнтӗрпуҫсем мӗнле фестиваль ирттерни пирки хыпарларӑмӑр;
• Тутар ачисем чӑвашла мӗншӗн вӗреннине уҫа патӑмӑр;
• Хӗрӗх чӗрнеллӗ хӗрарӑм мӗн сӑлтава пула пулницӑран тухса тарни пирки каласа патӑмӑр.
Шупашкар районӗнчи Тренкасси ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ «Чӑваш бройлерӗ» кайӑк-кӗшӗк хапрӑкне панкрута кӑларасшӑн. Кун пек тавӑҫпа республикӑн Арбитраж судне «Ваша марка» тулли мар яваплӑ общество тухнӑ.
Чӑн та, хапрӑкра ҫӑмӑл мар лару-тӑру пулнине унта ӗҫлекенсем те палӑртаҫҫӗ. Чӑх-чӗпе темиҫешер кун апатсӑр усрани те юлашки вӑхӑтра пулать-мӗн. Апатне илсе килсен те чун тухасран памалӑх кӑна ҫитни пирки калаҫаҫҫӗ.
«Чӑваш бройлерӗпе» ҫыхӑннӑ ӗҫсем, ӑнланнӑ тӑрӑх, Арбитраж судӗнче татах пур. Электроэнергишӗн кӑна хапрӑкӑн «Чувашская энергосбытовая компания» (чӑв. Чӑваш энергосбыт компанийӗ) обществӑна 2,5 миллион тенкӗ ытла тӳлемелле-мӗн. Ҫутӑпа тивӗҫтерекенсен ыйтӑвне суд ҫӗртмен 21-мӗшӗнче пӑхса тухмалла.
Шупашкар районӗнчи Тренкасси ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ «Чӑваш бройлерӗ» хальхи вӑхатра ҫӑмӑлах мар вӑхӑта тӳссе ирттерет. Кун пирки маларах, иртнӗ ҫулхи раштав вӗҫӗнче, республикӑн правительствин шайӗнче те сӑмах хускатнӑччӗ. Предприяти укҫана айккинелле ярать тесе Чӑваш Енӗн Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен комитечӗ унпа судлашса та илнӗччӗ.
Ура ҫинче ҫак таранччен ҫирӗп тӑнӑ предприятие вайсӑрлатма юраманнине такам та ӑнланмалла.
Хамӑр ҫӗршывра тавар туса илекенсене пулӑшма тӑрӑшакан саманара «Чӑваш бройлерне» те тӗкӗ кӳрес шанчӑк пур. Кун пирки хапрӑкра пулнӑ РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Анатолий Аксаков пӗлтернӗ. Предприятие пӗчӗк тата вӑтам предпринимательлӗхе аталантаракан федераци корпорацийӗнчен ҫӑмӑллӑхлӑ кредит памалла. Маларах ун пеккине корпораци Чӑваш Енри ултӑ проект валли уйӑрнӑ.
Шупашкар районӗнчи Тренкасси поселокӗнче вырнаҫнӑ, ятлӑ-сумлӑ «Чӑваш бройлерӗ» кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗнчи хумхантаракан лару-тӑру пирки Чӑваш халӑх сайчӗ унччен темиҫе те ҫырнӑччӗ.
Аса илтеретпӗр, кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗпе ҫыхӑннӑ ӗҫ-хӗле Чӑваш Енӗн Арбитраж судӗнче пӑхса тухмалла пулнӑччӗ. Суда тавӑҫпа тухаканни — республикӑн Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен енӗпе ӗҫлекен патшалӑх комитечӗ. Ведомство хапрӑкӑн директорӗ Алексей Подорванов тӗлӗшпе тавӑҫ шӑрҫаланӑччӗ. Суда тухнӑ хутра патшалӑх комитечӗ «Чӑваш бройлерӗ» пуҫлӑхӗнчен 14 миллион тенкӗ шыраса илес кӑмӑллине палӑртнӑччӗ.
Чӑваш Енӗн Арбитраж судӗнче Чӑваш Енӗн Пурлӑх комитечӗ ҫӗнтернӗ. «Чӑваш бройлерӗпе» «Каневӑри ҫӑкӑр продукчӗсен комбиначӗ – инвест» тулли мар яваплӑ общество хушшинчи 14 миллион тенкӗлӗх килӗшӗве суд саккунлӑ мар тесе йышӑннӑ.
Сӑмах май каласан, ку укҫаран 3 миллионӗ хапрӑка тырӑпа таврӑннӑ, 5 миллионне укҫан куҫсарса панӑ, юлнӑ 6 миллионне ҫак уйӑх вӗҫӗччен тавӑрса памалла тунӑ.
Тухтӑр пулса яла ӗҫлеме каякансене юлашки ҫулсенче патшалӑх миллионшар тенкӗ пама тытӑнчӗ. Малтанласа ҫамрӑкраххисене кӑна, 35 ҫитичченхисене, кӑна паратчӗҫ пулсан, халӗ 50 ҫул таранчченех «Земство тухтӑрӗ» программӑпа яла кайма юрать. Кунта сӑлтавӗ ансат: ялта тухтӑрсем ҫитмен вӑхӑтра ҫула кура тиркесе тӑраймӑн, ӗҫлеме килӗшекен тупӑнтӑр.
Шупашкар районӗнче хальхи вӑхӑтра 24 «земство» тухтӑрӗ ӗҫлет. Вӗсем Ишлейре, Тренккассинче, Ҫӗньялта, Ишекре тата Тутаркассинче вӑй хураҫҫӗ. Вӗсенчен ытларахӑшӗ — пӗтӗмӗшле ҫемье практикин врачӗсем. Ансӑр специалистсем те — офтальмолог, дерматолог, хирург, эндоскопист — пур.
Кӑҫалтан «Земство тухтӑрӗ» программӑна Кӳкеҫ поселокӗ те лекнӗ. Унччен вӑл ял шутне кӗменччӗ, ҫавӑнпа та унта тухтӑра ӗҫе вырнаҫакансем миллиона илейместчӗҫ.
Социаллӑ ӗҫченсем ватӑсем епле пурӑннине тухтӑрсемпе пӗрле те тӗрӗслесех тӑраҫҫӗ. Ведомствӑсем хушшинчи координаци канашӗн Шупашкар районӗнчи Шӗнерпуҫ ял тӑрӑхӗнчи участокри социаллӑ служби те ку яваплӑха пурнӑҫлать.
Нумаях пулмасть Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗснее твиӗҫтерекен центрӗн Хыркассинчи вӑхӑтлӑх пурӑнмалли уйрӑм заведующийӗ Валентина Сидорова шур халатлисемпе пӗрле Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ветеранӗсем тата пӗччен пурӑнакан ватӑсем патне ҫитсе килнӗ.
Ун чухне яваплисем Хыркасси тата Тренкасси ялӗсенче пурӑнакан 17 ҫын килӗнче пулнӑ. Тухтӑрсемпе шур халатлисем вӑрҫӑ ветеранӗсен кулленхи пурнӑҫ условийӗпе кӑна мар, тыл ӗҫченӗсен, тӑлӑх салтак арӑмӗн, ӗҫ ветеранӗсен, йывӑрлӑха лекнӗ пенсионерсем куна епле кунланипе те кӑсӑкланнӑ.
Валентина Сидорова вара социаллӑ ӗҫченсем епле пулӑшу кӳнине ӑнлантарнӑ. Вӑл социаллӑ пулӑшу кирлӗ ҫынсене те тупса палӑртнӑ.
Сӑнсем (5)
Республика шайӗнче иртекен ӑслӑлӑхпа тӗпчев ӗҫӗсен конкурсне Шупашкар районӗнчи шкулсенче вӗренекенсем те хастар хутшӑнаҫҫӗ. Тренкассинчи вӑтам шкула илсен кӑна хастар миҫе ҫынна палӑртма пулать!
Н.В. Столярова, М.В. Стратонова, И.А. Фомина, В.И. Иванова, Е.Н. Максимова, Т.А. Никонорова, Е.А. Матвеева педагогсен вӗренекенӗсем район шайӗнче ӑнӑҫлӑ тухса калаҫаҫҫӗ кӑна мар, республикӑна ҫитме те тивӗҫеҫҫӗ. Л.В. Лаврентьева ертсе пынипе хатӗрленӗ ӗҫе кӑҫал та шкулти комисси членӗсем пысӑка хурса хакланӑ. Акӑлчан тата чӑваш халӑхӗсен каларӑшӗсене танлаштарса, ҫав каларӑшсем урлӑ халӑхӑн пӗтӗмӗшле кӑмӑл-туйӑмне кӑтартни пуриншӗн те интереслӗ пуласса шанаҫҫӗ.
Апла пулсан, ӑнӑҫу сунасси кӑна юлать.
Чӳкӗн 22-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Тренккассинчи шкул чӗрӗк ӗмӗрхи юбилей паллӑ тунӑ. Вӗренӳ учрежденийӗн коллективне саламлама республикӑн Министрсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумӗ — Чӑваш Енӗн информаци политикин министрӗ Александр Иванов пырса ҫитнӗ.
Республика шайӗнчи пуҫлӑх Чӑваш Енӗн Элтеперӗн, Михаил Игнатьевӑн, саламӗпе пырса ҫитнине пӗлтернӗ. Шкул коллективне Михаил Васильевич ырми тӑрӑшнӑшӑн тата тӑван кӗтесе юратнӑшӑн саламланӑ иккен. Пичет министрӗ вара шкул Шупашкар районӗнчи тата республикӑри чи лайӑх вӗренӳ учрежденийӗсенчен пӗри ахальтен пулманнине палӑртнӑ. Унта ӑс пухакансем район тата республика шайӗнчи конкурссенче вӗҫӗмех ҫӗнтереҫҫӗ иккен.
Александр Иванов шкул столовӑйӗ валли оборудовании туянма сертификат панӑ. Икӗ ҫынна — вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентекен С.А. Григорьевана тата пуҫламӑш классен учительне С.И. Григорьевана ЧР Вӗренӳ министерствин грамотисемпе чысланӑ.
Паллӑ куна халаласа шкулта вӗренӳ учрежденийӗн историне халалланӑ пӳлӗм уҫнӑ.
Сӑнсем (19)
-0.7 °C