Чӑваш чӗлхин пултаруллӑ тӗпчевҫи тата ӑста вӗрентекенӗ, халӑх ӗҫӗн хастарӗ Василий Алексеевич Андреев ҫак уйӑхра утмӑл пиллӗк тултармаллаччӗ. Анчах синкерлӗ шӑпа ӑна ҫак ӳсӗме ҫитме памарӗ. 2002 ҫулта, 41-ре чухнех, унӑн канӑҫсӑр чӗри тапма чарӑнчӗ. Хавас, уҫӑ кӑмӑллӑ, вӑйпитти ӗҫтешӗмӗр кӗтмен-туман ҫӗртен ку тӗнчерен кайрӗ...
Василий Андреев 1960 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Канаш районӗнчи Ешкилт ялӗнче ҫуралнӑ. Шуркасси вӑтам шкулӗ хыҫҫӑн Чӑваш патшалӑх университечӗн историпе филологи факультетӗнче тата Ленинград (хальхи – Санкт-Петербург) университечӗн Хӗвелтухӑҫ факультетӗнче пӗлӳ илнӗ.
Кайран Хӗвелтухӑҫ факультетӗнчех аспирантурӑра вӗренме пуҫланӑ. Тӗрӗк филологийӗ кафедрин пуҫлӑхӗ С.Н. Иванов профессор унӑн ӑслӑлӑх ертӳҫи пулнӑ. Тӗпчев теми – чӑваш чӗлхинчи вӗҫленӳ категорийӗ. Василий Алексеевич тӑван чӗлхери падежсене ҫӗнӗлле хаклать, вӗсен семантикӑпа синтаксис енӗсене шайлаштарать, халиччен никам та асӑрхаман килӗшӳсене палӑртать.
Аспирантурӑра вӗреннӗ чухнех ҫамрӑк тӗпчевҫӗ Пӗтӗм тӗнчери алтаистика конференцийӗн (ПИАКӑн) Ташкентра иртнӗ сессине хутшӑнчӗ, «Чӑваш тата финн-угр чӗлхисенчи абессив (ҫуклӑх падежӗ)» темӑпа тухса калаҫрӗ.
Хусанти Горький ячӗллӗ паркра нумаях пулмасть «Древо жизни»/«Байтирәк» (чӑв. Пурнӑҫ йывӑҫҫи) фестиваль иртнӗ. Утӑ уйӑхӗнче ирттернӗ чух салтак ӑсатас йӑла-йӗркепе паллаштарнӑ, ҫурла уйӑхӗнчине тӗрлӗ халӑхӑн тӑван килне халалланӑ.
Пӑва хулинче пурӑнакан скульптор, хулари ача-пӑча искусство шкулӗн педагогӗ Павел Ярхунов хӑй тунӑ шӑхличӗсемпе паллаштарнӑ. Кун пирки «Сувар» пӗлтернӗ.
Хусанти чӑваш хӗрачи Сочи хулинче иртнӗ «У самого чёрного моря» (чӑв. Хура тинӗс хӗрринче) халӑхсен хушшинчи конкурса хутшӑннӑ.
Унта Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчи тата ют ҫӗршывсенчен пӗчӗк талантсем хутшӑннӑ. Тутарстанри «Сувар» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, фестивалӗн Гран-прине Хусанти Туслӑх ҫуртӗнчи Нумай нациллӗ вырсарни шкулӗнчи чӑваш урӑмӗнче вӗренекен Стефания Чаркина ҫӗнсе илнӗ.
Пӗчӗкскер «Линка-линка» чӑваш халӑх юррине шӑрантарнӑ.
Тутарстанри Нурлат хулинче чӑваш туйӗ иртнӗ. Утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Вадим Егоровпа Марина Маланьеван пӗр ҫемьене чӑмӑртаннӑ. Ҫырӑнтару уявне каччӑпа хӗр чӑваш тумӗпе ҫитнӗ. Вӗсен ашшӗ-амӑшӗпе тӑванӗсем те ҫамрӑксенчен юлман, ҫапла капӑрланса туя кайнӑ.
«Сувар» пӗлтернӗ тӑрӑх, хӑнасене «Ҫеҫпӗл», «Шӳлкеме» фольклор ансамблӗсем савӑнтарнӑ.
Чӑваш туйӗсене йӗркелесси Нурлатри Туслӑх ҫурчӗн «Этносвадьба. Национальный колорит» проектпа килӗшӳллӗн пурнӑҫланса пырать иккен. Чӑваш туйне виҫӗ хутчен ирттернӗ.
Чӑвашсем христос турра ӗненме пуҫлани ҫинчен фильм ӳкересшӗн.
Пирӗн тӑрӑхра пурӑнакансем христос тӗнне йышӑнни пирки фильм ӳкерес ыйтӑва РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Анатолий Аксаков «Спас» телеканал ертӳҫипе Борис Корчевниковпа тӗл пулсан сӳтсе явнӑ.
Кино урлӑ чӑвашсем тӗнпе ҫыхӑннӑ йӑла-йӗркене ламран лама парса пынине, ҫавна май тӗн культурӑн пӗр пайӗ пулса тӑнине кӑтартса парасшӑн.
Депутатпа журналист православипе ҫыхӑннӑ пуҫарусене пулӑшассине те сӳтсе явнӑ.
Чӑваш Енре чӑваш ачисен «Эткер» смени черетлӗ хутчен ӗҫлеме тытӑннӑ. Кун пирки Александр Степанов чӑваш чӗлхипе литературин вӗрентекенӗ «Контактра» халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
«Кӑҫал эпир ӑна Ирпипе, Ирина Диаровӑпа, 10-мӗш хут ирттеретпӗр. Тӗлӗнмелле!!! Тӗрлӗ регионта пурӑнакан чӑваш ачисем Шупашкарта пухӑнса пӗр-пӗринпе пӗр чӗлхе тупса «Чӑваш тӗнчине» туйма тытӑнӗҫ. Шанас килет паллах. Паянхи кун вӗсем пӗр-пӗринпе паллашрӗҫ, юрларӗҫ те ташларӗҫ, хӑйсен тӑван енӗ ҫинчен постер хатӗрлерӗҫ, ыттисене паллаштарчӗҫ», — каласа кӑтартнӑ хастар вӗрентекен хӑйӗн страницинче.
Чӑн та, питех те пӗлтерӗшлӗ ӗҫ туса ирттереҫҫӗ.
Пушкӑртстанри Давлекан районӗнчи Кузьминовка ялӗ 100 ҫулхине уявланӑ. Унта ял ҫыннисем ҫеҫ мар, тӳре-шара та, артистсем те пуҫтарӑннӑ.
«Урал сасси»
хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, Давлекан ҫӗрӗ ҫинче пӗр ӗмӗр каялла Кузьминовка ятлӑ ял йӗркеленнӗ. Ӑна пуҫарса яраканӗ Иван Тарасов шутланать. Ял хӑвӑрт ӳсме пуҫланӑ. Кунта Чуюнчӑ-Николаевка ялӗнчи ҫемьесем те куҫса килнӗ. Кузьминовкӑра пурӑнакансенчен ытларах пайӗ мӑкшӑсемпе чӑвашсем пулнӑ.
Канашри «Вокзал нашей жизни» (чӑв. Пирӗн пурнӑҫри вокзал) краеведени музейне юсаса ҫӗнетнӗ. Ку хыпара республика Элтеперӗн Олег Николаевӑн Телеграм-каналӗнче пӗлтернӗ.
Музей ҫӗнӗ тематика залӗсемпе тата хальхи вӑхӑтри интерактивлӑ технологисемпе пуянланнӑ — унта ҫынсем тӗрлӗ вӑхӑтра пулса кураяҫҫӗ.
Паянтан Чӑваш биеннали юлашки эрни пуҫланнӑ. Ҫавна май расписание улӑштарма йышӑннӑ.
Паян, ҫурла уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Чӑваш академи драма театрӗн тата «Сверхновый» культура центрӗн алӑкӗсем куракансем валли уҫӑ пулӗҫ.
«Куравсемпе паллашма сире меллӗрех пултӑр тесе биеннален юлашки эрнинче хушма ӗҫ кунӗ туса хутӑмӑр», — пӗлтернӗ мероприятие йӗркелекенсем.
Куравсемпе медиатор тӳлевсӗр паллаштарӗ. Анчах малтан регистрациленмелле. Театра кӗме билет туянмалла. Унӑн хакӗ — 250 тенкӗ.
Чӑваш Енре GigaChat нейросете чӑвашла вӗрентессипе тимлекен ӗҫ ушкӑнӗ туса хума йышӑннӑ.
Йышӑнӑва нумаях пулмасть Министрсен Кабинечӗн Председателӗ Сергей Артамонов алӑ пуснӑ.
Ӗҫе йӗркелесе пырассишӗн республикӑн Культура министерстви яваплӑ пулӗ.
Нейросете Чӑваш вӗрентни тӑван чӗлхемӗре хальхи вӑхӑтри технологисем урлӑ сарасси.
+18.3 °C