Кӑҫал Чӑваш Енре «Халӑх вӗрентекенӗ» ята пама йышӑннине, Вӗрентекен кунӗнче ҫак ята пӗрремӗш тивӗҫнӗ педагога палӑртассине пӗлтернӗччӗ.
Кам илнӗ-ха ӑна? Элӗкри И.Я.Яковлев ячӗллӗ шкулта кӗҫӗн классене вӗрентекен Тамара Чашкова. Вӑл унта 40 ытла ҫул вӑй хурать.
Малашне ҫак ята ҫулсерен Вӗрентекен кунӗ тӗлне парӗҫ. Ӑна ачасене 25 ҫултан кая мар вӗрентнӗ учительсем тивӗҫме пултараҫҫӗ. Аса илтерер: «Халӑх вӗрентекенӗ» ята илнӗ педагогсене ӗҫ укҫине хушса тӳлеме сӗннӗ.
ЧР Элтеперӗ Олег Николаев тата РФ вӗренӳ министрӗ Валерий Фальков Сӗнтӗрвӑрри хулинче экологи тата ҫутҫанталӑк колледжне уҫассине сӳтсе явнӑ.
Пирӗн республикӑри тӳре-шара ӑна Атӑлҫи патшалӑх техника университечӗн филиалӗ ҫумӗнче уҫма сӗннӗ. Ҫак аслӑ шкул хальхи вӑхӑтра ӗҫлемест. Анчах унта занятисем ирттерме аудиторисем, мастерскойсем пур.
Элтепер колледжа уҫассине сӳтсе явнӑ чухне вӑрман хуҫалӑхӗнче, экологи тытӑмӗнче специалистсем кирлине палӑртнӑ. Колледжа уҫсан ӑна Андриян Николаев летчик-космонавтӑн ятне парасшӑн.
Ҫитес эрнере, Вӗрентекен кунӗ пулнине шута илсе, Чӑваш Енре пӗрремӗш «Халӑх вӗрентекенӗсене» палӑртӗҫ. Аса илтерер: ку хисеплӗ ята пама Олег Николаев Элтепер кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче йышӑннӑ.
Тӳре-шара «Халӑх вӗрентекенӗ» ята тивӗҫнисене ӗҫ укҫи ҫумне окладӑн 40 процентне хушса тӳлеме сӗнеҫҫӗ. Унӑн виҫине тата мӗнле тӳлемеллине вӗренӳ заведенийӗ хӑй палӑртӗ.
Палӑртмалла: ҫак ята тивӗҫес тесен «Чӑваш Республикин хисепле учителӗ» е «Чӑваш Республикин вӗрентӗвӗн хисеплӗ ӗҫченӗ» ят пулмалла, вӗсене илнӗренпе сахалтан та 5 ҫул иртмелле.
Ишлейри шкулта вӗренекенсен ашшӗ-амӑшӗ апатлану япӑх тесе ҫӑхав ҫырнӑ. Кун хыҫҫӑн ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов унта ҫитсе килнӗ.
Ӗнер иртнӗ пӗрлехи информаци кунӗнче ашшӗ-амӑшӗ ачисене шкулта тутлӑ мар ҫитерме пуҫлани пирки каланӑ. Шкул вӗренӳ ҫулӗ пуҫланнӑранпа ҫӗнӗ апатлану системи ҫине куҫнӑ.
Министр шкула ҫитсе ачасенчен хӑй ыйтнӑ: чӑнах та тутлӑ мар ҫитереҫҫӗ-и? Лешсем апачӗ тутлӑ тесе пӗлтернӗ. Анчах пельмен те ҫитерме ыйтнӑ, апата аш ытларах яма сӗннӗ, шурӑ ҫӑкӑра хӗрхенмесӗр ҫитерме каланӑ.
Тутлӑ-и, тутлӑ мар-и – министр ку лару-тӑрӑва тишкерме шантарнӑ.
Ӗпхӳри ӑслӑлӑхпа технологисен университечӗн Ҫтерлӗри филиалӗнче «Пушкӑрт Республикин Шаран районӗнче пурӑнакан чӑвашсен вырӑнти калаҫӑвӗн словарӗ» ятлӑ словарь пичетленсе тухнӑ. Кун пирки «Урал сасси» хаҫат сайчӗ хыпарлать.
Сӑмах кӗнекине филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Лариса Коротаева доцентпа Елена Ботвинева магистрант хатӗрленӗ. Яваплӑ редактор пулса И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче ӗҫлекен филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Алина Ахвандерова тӑрӑшнӑ. Словаре мӗнпурӗ 400 яхӑн сӑмах кӗнӗ. Вӗсене диалектологи экспедицийӗ вӑхӑтӗнче пухнӑ.
Словаре кӑларма хутшӑннисем ӑсчахсемшӗн, аспирантсемшӗн, магистрантсемшӗн, студентсемпе ытти вулаканшӑн кӑсӑклӑ пуласса шанаҫҫӗ.
Чӑваш Енре ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче бюджет вырӑнӗсене самай ӳстернӗ. Пин таран.
2023-2024 вӗренӳ ҫулӗсенче абитуриентсене професси пӗлӗвӗ паракан 23 организаципе 12 аслӑ шкула йышӑннӑ. Пӗрремӗш курссем валли пӑхса хӑварнӑ бюджет вырӑнӗсен шутне кӑҫал тепӗр 912 вырӑн хушса 11 522-е ҫитернӗ. Ҫав шутран 4 346-шӗ – аслӑ шкулсенче, 7 176-шӗ — техникумсемпе колледжсенче.
Республикӑн вӗренӳ министрӗ Дмитрий Захаров Чӑваш Енӗн Правительство ҫуртӗнчи канашлура пӗлтернӗ тӑрӑх, 2023 ҫулта аслӑ шкулсенче тӗллевлӗ вӗренме кӗмелли 844 вырӑн пӑхса хӑварнӑ. Анчах тӗллевлӗ вырӑнсенчен 402-шне ҫеҫ йышӑннӑ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи администрацире тӑрӑшакан ИТ-специалист патшалӑх шучӗпе пӗлӗвне анлӑлатнӑ.
Цифра аталанӑвӗн тата информаци технологийӗсен секторӗн заведующийӗ Евгений Профоров «Демографи» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн вӗреннӗ. 50 ҫултан иртнисене вӗрентсе кӑларнӑшӑн патшалӑх тӳлет.
ИТ-специалист Томскри патшалӑх университечӗн регионсем хушшинчи хушма пӗлӳ паракан центрӗнче вӗреннӗ. Арҫын преподавательсене те пысӑка хурса хакланӑ, ӑна вӗренме питех те килӗшнӗ.
Шупашкарти хӑш-пӗр шкула КПП витӗр кӗме тивӗ. Вырӑсларан ҫав аббревиатурӑна чӑвашла куҫарсан тӗрӗслевпе пропуск пункчӗ тенине пӗлтерет.
КППсене, сӑмахран, хулари 43-мӗш, 46-мӗш тата 53-мӗш шкулсен умӗнче лартса тухнӑ иккен.
Сheb.ru порталта Алексей Радченко пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ виҫӗ шкулта та территори хӑтсӑр. Вӗсенче футброл уйӗсене СССР самани хыҫҫӑн ҫӗнетмен. «Картишсемпе КППсем — шкулсене уҫнӑ хыҫҫӑн туса лартнӑ чи пӗлтерӗшӗ те хаклӑ объектсем-тӗр», — йӗплесе илнӗ статья авторӗ.
«Карта тытни шкул ачисемшӗн пысӑк чӑрмав мар. Усал шухӑшлисем вара ун урлӑ ним мар сиксе каҫайӗҫ», — пӗтӗмлетнӗ Алексей Радченко.
Вӑрнарти 2-мӗш вӑтам шкулта акӑлчан чӗлхине вӗрентекен Ольга Физер уроксенче Иван Яковлевпа паллаштарасшӑн.
«Чӑваш Енри ҫулталӑк учителӗ – 2019» конкурс ҫӗтерӳҫи тата лауреачӗ хӑйӗн педагогика опычӗпе паллаштарнӑ. Хӗрарӑм уроксенче чӑваш халӑхне ҫутта кӑларнӑ Иван Яковлев ҫинчен каласа кӑтартать.
Педагог тата вӗрентекен шухӑшланӑ тӑрӑх, Иван Яковлев — наци паттӑрӗ. Чӑваш Енре ун ҫинчен пӗлеҫҫӗ-ха, анчах ун пирки республика тулашӗнче те пӗлмелле, ун ҫинчен ытти чӗлхепе те каласа кӑтартмалла тесе шухӑшлать Ольга Валериановна.
Улатӑрта пурӑнакан ватӑ ҫынсем колледжра вӗренеҫҫӗ. Тивӗҫлӗ канури пилӗк кинемей кӑҫал вырӑнти технологи колледжне вӗренме кӗнӗ.
«Пирӗн хамӑра аталантарса пыма яланах май тупмалла. Пенсире те малашлӑха талпӑнмалла, ӑнтӑлмалла. Ҫав шутра ҫӗнӗ профессие те алла илмелле», − теҫҫӗ парта хушшине ларнӑ ватӑсем.
«Пире Зоя Бусоргина опычӗ хавхалантарчӗ. Иртнӗ ҫул вӑл колледжа пиллӗк паллӑсемпе вӗренсе пӗтерчӗ. Вӑл вӗренме пултарнине эпӗ те пултаратӑп тесе хавхалантӑм», — каласа кӑтартнӑ Марина Борискина. Хӗрарӑмӑн амӑшӗ ӗмӗрӗпех ҫӗленӗ. Марина пенсие тухсан ҫав ӑсталӑха алла илес тенӗ.
+12.5 °C