Чӑваш Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, Чӑваш Енри Ентешлӗхсен ертӳҫисен канашӗн председателӗ Юрий Зорин чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Вӑрмар районӗнчи Аслӑ Пинерти тӗп пӗлӳ паракан шкулта пулнӑ.
Юрий Александрович шкул коллективӗпе тӗл пулса калаҫнӑ. Вӑл пирӗн республикӑра кӑҫалтан Чӑваш тӗррин кунне уявлама пуҫлассине аса илтернӗ. Сӑмах май, Юрий Зорин пушӑ алӑпа ҫӳремест. Шкула вӑл чӑваш тӗррипе паллаштаракан вӗренӳ пособийӗн 20 комплектне парнеленӗ. Вӑл пособисене депутат Куславкка, Вӑрмар тата Тӑвай районӗнчи мӗнпур шкула туянса пама шантарнӑ.
«Раскраска-исследование» тата «Книжки для вырезания» кӗнекесем туяннӑ. Вӗсем чӑваш ҫи-пуҫӗпе паллаштараҫҫӗ.
(Охатер Томеев ҫуралнӑранпа 320 ҫул ҫитнине асӑнса)
Халӑха нихӑҫан та вӑйпа хистемелле мар, ӑна вӑл е ку ҫӗнӗлӗхе йышӑнма, малалла талпӑнма хӑнӑхтармалла, ӳкӗте кӗртме пӗлмелле. 18 ӗмӗрте те чӑваша хистекенсене хирӗҫлекенсем, халӑхӑмӑра чунран-чӗререн юратакансем, тӑван чӗлхемӗре хӳтӗлекенсем, унпа усӑ курса ӳкӗтлекенсем тупӑннӑ. Ун йышшисенчен чи малтанхи Охатер Томеев (вӑл 1700 ҫул тӗлнелле хальхи Чӑваш Республикин Шупашкар районне кӗрекен Питтукасси ялӗнче ҫуралнӑ) пулнӑ. Ҫак мухтавлӑ ҫын чӑваш историйӗнче халӑхӑмӑра тӗне вӑйпа кӗртнине тата наци пусмӑрне хирӗҫ хӑюллӑн ҫӗкленнӗ кӗрешӳҫӗ пек паллӑ. Охатер Томеев чӑваш хутлӑхне вырӑс православийӗ тӑван чӗлхемӗр урлӑ кӑна лайӑх ҫитме пултарасса пуринчен малтан туйса илнӗ, чӑваш тӑрӑхӗнче ӳкӗтлевҫӗ пулма шухӑш тытнӑ. Унӑн ӗмӗтне тепӗр 20 ҫултан Ермей Рожанский пурнӑҫлама пуҫӑнать. Ҫак мал ӗмӗтлӗ чӑвашсене пӗрлештерекен тепӗр ен вӑл вӗсене тӑван халӑхӑмӑр хӑй ҫав ӗҫе шанса пама кӑмӑл туни, ӳкӗтлевҫӗ пулма ыйтни. Ҫакӑ вара вӗсем халӑхӑмӑрӑн чӑн-чӑн ертӳҫисем пулнӑ тесе калама май парать.
Ҫӗнӗ Шупашкарти 5-мӗш шкул ачисене пурне те, пур класа та дистанци мелӗпе вӗрентме янӑ. Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ачасем ку мелпе чӳкӗн 12-26-мӗшӗсенче вӗренӗҫ.
Палӑртмалла: ку шкулта темиҫе класс карантинра пулнӑ. Унта пӗр вӗренткенӗн кӑшӑлвирус пулнине палӑртнӑ. Пӗр ачан амӑшӗ каланӑ тӑрӑх, хушӑва хатӗрлесен сетьри журнал урлӑ ярса парӗҫ.
Каласа хӑвармалла: юлашки вӑхӑтра кӑшӑлвируспа чирлекенсен йышӗ ӳссе пырать. Чӳк пуҫланнӑранпа ку вируса пула 33 ҫын вилнӗ, юлашки талӑкра – 2 ҫын. Пӗтӗмпе 178 ҫын вилнӗ.
Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкасси шкулӗнче чӑваш ачисем ҫеҫ мар, таджиксем те вӗренеҫҫӗ.
«Чӑваш автономийӗ 100 ҫул тултарнӑ май ҫӗр пин юрӑ, ҫӗр пин сӑвӑ янӑратма хавас пулчӗҫ шкулти онлайн лагерь ачисем. Тӗрлӗ чӗхепе янӑратма хавас эпир. Пирӗн шкулта таджик ачисем те пӗлӳ пухаҫҫӗ. Вӗсем хӑйсен тӑван чӗлхине те, вырӑсла та, акӑлчанла та, паллах, чӑвашла та юратса вӗренеҫҫӗ», – пӗлтерет шкулти чӑваш чӗлхипе литературин вӗрентекенӗ Алина Николаева.
Халӑхсен пӗрлӗхӗн кунӗ тӗлне шкул ачисем чӑвашла сӑвӑсем, юрӑсем шӑрантарнӑ. Вӗренекенсем чӑваш халӑх йӑли-йӗрки ҫинчен паллӑ поэтсен сӑввисене те вуланӑ, уявсем ҫинчен хӑйсем те сӑвӑсем ҫырнӑ, кӑмӑлтанах вуласа панӑ.
Юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнчен пуҫласа чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗччен «Артек» центрта «Пысӑк тӑхтав» конкурсӑн финалӗ иртнӗ. Конкурсра ҫӗнтернӗ 11-мӗш класс ачисене, 300 ҫамрӑка, 1 миллион тенкӗ, 9-10-мӗш классенче вӗренекен 300 ҫӗнтерӳҫе 200 пиншер тенкӗ панӑ.
Сӑмах май каласан, ку проекта Чӑваш Енри 3 пине яхӑн ача хутшӑннӑ. Финала пирӗн тӑрӑхри ҫичӗ ача лекнӗ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗ: Комсомольскинчи 2-мӗш шкулти Александра Салмина, Шупашкарти 56-мӗш шкулти Игорь Александров, Ҫӗрпӳ районӗнчи Сӑнав поселокӗнчи шкулти Иван Иванов – тӗрлӗ номинацире ҫӗнтернӗ.
Чулхулари чӑвашсен автономийӗн ертӳҫин Алина Артемьевӑн хӗрӗ Дарья та финалистсен йышӗнче.
Чӑваш Енри ӗҫсӗр ҫынсене ҫӗнӗ пӗлӳ илме пулӑшаҫҫӗ. Кун пирки республикӑн Ӗҫлӗх служби хыпарлать. Унта пӗлтернӗ тӑрӑх, хушма пӗлӳ илме 1300 ҫынна янӑ, ҫав шутран 628-шӗ — Шупашкар хулинче пурӑнакан ӗҫсӗр ҫынсем.
Хӑш енӗпе вӗренме ярасси рынокра паян епле специалистсем кирлинчен килет. Сӑмахран, ҫӗвӗҫе, парикмахера, интерьер дизайнерне, чӗрне хитре сӑрлама вӗрентеҫҫӗ. Бухгалтерсемпе «В» категориллӗ водитель пулма та вӗрентсе кӑлараҫҫӗ.
Пӗлӳ илме ытларах чухне хӗрарӑмсем килӗшеҫҫӗ. Маларах асӑннӑ 628 ҫынран 394-шӗ — хӗрарӑмсем.
Шупашкар районӗнче строительство организцийӗсенчен пӗри, «СК Приоритет» тулли мар яваплӑ общество, ача пахчине юсама килӗшнӗ. Муниципалитетпа вӑл контракта кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 28-мӗшӗнче алӑ пуснӑ. Унта ӗҫе пӗр уйӑхра вӗҫлеме шантарнӑ. Анчах кун хыҫҫӑн кун иртнӗ, Шупашкар районӗнчи Карачурари «Фиалка» ача пахчине юсаса пӗтермен.
Ӗҫе муниципалитетпа тунӑ килӗшӳре палӑртнӑ вӑхӑтра вӗҫлеменнине прокуратура та ҫирӗплетнӗ. Ҫавӑншӑн надзор органӗ административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Строительство организацийӗн пуҫлӑхне суд администраци мелӗпе явап тыттарнӑ.
Юсав ӗҫӗсем вӑраха тӑсӑлнине пула Вӑрнарти 1-мӗш шкулта вӗренекенсем авӑнӑн 1-мӗшӗнче парта хушшине ларайман. Ӗҫе вӗҫлес тесе подрядчике улӑштарнӑ. Вӑрнартан лайӑх хыпар ҫитнӗ – ачасем юпан 19-мӗшӗнче парта хушшине ларайӗҫ.
Шкулта 1-мӗш тата 2-мӗш хутсенче сӗтел-пукан вырнаҫтараҫҫӗ. Ӗҫ хӑвӑртрах вӗҫлентӗр тесе ачасен ашшӗ-амӑшӗ те пулӑшать. «Вӑрнар шкулӗ – мӗнле ӗҫлеме юраманнине кӑтартакан тӗслӗх. Кун пек тӑрлавсӑрлӑх урӑх пулмалла мар. Мерӑсем йышӑннӑ», - ҫапла пӗлтернӗ ЧР Элтеперӗ Олег Николаев Инстаграмри страницинче.
Палӑртмалла: хальлӗхе кӗҫӗн классем 1950-мӗш ҫулсенче хӑпартнӑ зданире вӗренеҫҫӗ, аслӑ классем – дистанци мелӗпе.
И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУ студенчӗсене, хӑшӗ-пӗрне, дистанци мелӗпе вӗренме янӑ. Хӑш-пӗр лексцисем ҫак мелпе иртеҫҫӗ. Университет ректорӗ ятарлӑ хушу кӑларнӑ.
Хушура палӑртнӑ тӑрӑх, 65 ҫултан аслӑраххисен занятисем ирттермелле мар. Вӗсене килте ларма, лекцисене онлайн мелпе ирттерме сӗннӗ. Ҫапла аслӑ шкул дистанци мелӗпе вӗренме хатӗрленет. Хальлӗхе республикӑра кун пирки сӑмах ҫук. Ҫапах пулас тӑк – университет хатӗр.
Чӑнах та, университетра вӗренекенсем пӗлтернӗ тӑрӑх, лекцисем унччен аудиторире иртнӗ пулсан халӗ – онлайн мелпе.
Раҫҫейӗн Ҫутӗҫ министерстви тата «Ворлдскиллс Россия» пӗрлешӳ кӑшӑлвируса пула шар курнисене тӗрлӗ профессие тӳлевсӗр алла илме пулӑшӗ.
Ятарлӑ программӑна кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗ хыҫҫӑн ӗҫсӗр юлнисем; ҫурма ставкӑпа, тулли мар сменӑпа ӗҫлекенсем е ӗҫ ҫукран хӑйсен шучӗпе канма тивекеннисем; 2020 ҫулта вӗренсе тухнисем лекейӗҫ. Тӳлевсӗр курссем юпа уйӑхӗнчен пуҫласа раштав вӗҫӗччен пырӗҫ.
Заявкӑсене https://express.worldskills.ru сайтра йышӑнаҫҫӗ. Тӗрлӗ енпе вӗренме пулать. Сӑмахран, веб-дизайн, геодези, графика дизайнӗ, кирпӗч хурасси, кондитер ӗҫӗ, лабораторире хими анализӗ тӑвасси, маляр ӗҫӗ, плитка хурасси, экскурсисем йӗркелесси, парикмахер, повар, кӗҫӗн классенче вӗрентесси, усламҫӑ ӗҫӗ, промышленность автоматики, промышленность робототехники, ресторан сервисӗ, ҫӑмӑл автомобильсене юсасси тата пӑхса тӑрасси...
-6.7 °C