Шупашкарта «Юрлакан ҫӑлтӑр» ыркӑмӑллӑх марафонӗ старт илнӗ. Ӑна тӑлӑх ачасене пулӑшу парас тӗллевпе ирттереҫҫӗ.
Хулара ҫак пилӗк кунра ача ҫурчӗсенчи тата интернатсенчи 3 пине яхӑн шӑпӑрланпа вокал тата актер ӑсталӑхӗ енӗпе ӑсталӑх класӗсем иртӗҫ. Вӗсене Евгения Лагуна юрӑҫ ертсе пырӗ.
Пӗтем тӗнчери тур темиҫе уйӑх каялла Италире старт илнӗ. Проектпа килӗшӳллӗн ыркӑмллӑх концерчӗсем темиҫе ҫӗршывра иртнӗ. Раҫҫейре вара вӑл чи пӗрремӗш Шупашкарта пулӗ.
Евгения Лагуна пӗтӗмпе Раҫҫейри 30 хулана ҫитсе курма тӗллевленнӗ. Раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Оперӑпа балет театрӗнче Евгения Лагунӑн гала-концерчӗ иртӗ. Шупашкарти тура тӗнчери паллӑ икӗ ҫӑлтӑр та килӗ: Америкӑри дирижер тата композитор Misha Segal, тата Автралири рок-юрӑҫ Rob Meister. Вӗсем Евгения Лагунӑпа пӗрле Оперӑпа балет театрӗн сцени ҫине тухӗҫ.
«Юрлакан ҫӑлтӑр» ыркӑмӑллӑх марафонӗ чӳкӗн 25, 27 тата 28-мӗшӗсенче 13 сехетре Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче пулӗ. Чӳкӗн 26-мӗшӗнче тата раштавӑн 3-мӗшӗнче вӑл Хусанкай ячӗллӗ культура керменӗнче иртӗ. Ун чухне те 13 сехетре пуҫланӗ.
Паян, чӳкӗн 25-мӗшӗнче, «Вокзал — Vauxhall» проектпа килӗшӳллӗн Шупашкарти чукун ҫул вокзалӗнче Тольяттири этника мусӑкҫин Владимир Владимировӑн концерчӗ иртнӗ.
Юрӑҫ вокзалта кӗслепе бард юррисене шӑрантарнӑ. Чӑн та, концерта куракан сахал пулнӑ. Ахӑртнех, кун валли вӑхӑта тӗрӗс мар суйлнӑ — ун чухне вокзалта ҫын хӗвӗшмен. Ҫапах кашни юрра хапӑлласа, алӑ ҫупса кӗтсе илнӗ. Куракансен йышӗнче ачасем те пулнӑ.
«Выйду в поле с конем» юрра (сӑвви — А.Шагановӑн, композиторӗ — И.Матвиенко) куракансем те пӗрле юрланӑ. Юрӑ хыҫҫӑн юрӑ… Концерт сисӗнмесӗрех вӗҫленнӗ.
Тӗрӗссипе, «Вокзал — Vauxhall» проектпа килӗшӳллӗн иртекен концерт чылайӑшӗшӗн ҫӗнӗлӗх. Шупашкарсемшӗн те вӑл кӗтменлӗх, ҫӗнӗлӗх пулса тухнӑ.
Сӑмах май, Владимир Владимиров студент чухнех Евангелипе, Ашни-Йогӑпа кӑсӑкланнӑ, Алма-Атари мӑнастирьте пурӑннӑ, Индие Саи Бабе патне кайнӑ.
Шупашкарти нумай хваттерлӗ пӗр ҫуртра пурӑнакансем социаллӑ найм мелӗпе тара илнӗ пӗр ҫын хваттерӗнче свалка туни пирки ҫӑхавланӑ.
Шупашкарти пурӑнмалли ҫурт-йӗр фончӗн управленийӗн ӗҫченӗсем ку хыпара кӳршисенчен пӗлнӗ. Вӗсене хурт-кӑпшанкӑ, ҫӳп-ҫап тарӑхтарнӑ-мӗн. Тӳре-шара Октябрь: 50 ҫул урамри 23 ҫуртри хваттере тӗрӗсленӗ.
Комисси килсен хваттер хуҫи юлашки вӑхӑтра сывлӑхӗ хавшанӑран тирпейлӗхе тытса пырайманни пирки пӗлтернӗ. Анчах хваттере пӑхса ҫаврӑнсан пачах урӑхла шухӑш ҫуралать-мӗн — ҫӳп-ҫап ҫулӗ-ҫулӗпе пухӑннӑ.
Тӳре-шара хваттер хуҫине ҫак эрне вӗҫӗччен ӑпӑр-тапӑра кӑларса ывӑтма хушнӑ. Сӑмах май, вӑл коммуналлӑ тӑкасемшӗн вӑхӑтра тӳлесе пырать, парӑм ҫук.
Шупашкар хула администрацийӗн официаллӑ сайтӗнче хулари «Ӗҫ мухтавӗн аллейине» ӑҫта тӑвасси пирки ыйтӑм ирттереҫҫӗ.
Ҫынсене виҫӗ варианта суйлама ыйтаҫҫӗ. Пӗрремӗшӗ — аллея хула администрацийӗ патӗнче сулахай енче пулмалла. Иккӗмӗшӗ — В.И.Чапаев скверӗнчи фонтансен хӗррипе. Виҫҫӗмӗшӗ — кашни хӑйӗн вариантне сӗнме пултарать.
Хальлӗхе ыйтӑма 15 ҫын кӑна хутшӑннӑ. Вӗсенчен тӑваттӑшӗ (27%) аллейӑн Шупашкар хула администрацийӗ ҫывӑхӗнче пулмалла тесе шухӑшлать. 11 ҫын (73%) аллейӑна В.И.Чапаев скверне вырнаҫтарасшӑн.
Сасӑлав раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче вӗҫленӗ. Ӗҫ мухтавӗн аллейи архитектурӑпа парк ансамблӗ евӗр пулӗ. Вӑл ҫынсен ӗҫне, хула предприятийӗсене, учрежденисемпе организацисене кӑтартӗ. Кун пирки авӑн уйӑхӗнче Шупашкар хула депутачӗсен пухӑвӗн президиумӗн ларӑвӗнче калаҫнӑ. Унта аллейӑна хула центрӗнче, Республика тӳремӗпе юнашар, вырнаҫтарма йышӑннӑ.
Аллейӑна 2015 ҫулта, Хула кунӗ валли, туса пӗтермелле.
Шупашкарти 8-мӗш ача пахчи Ача-пӑчан сывлӑхне ҫирӗплетекен центрпа телекӗпер ирттернӗ.
Экранӑн пӗр енне 8-мӗш ача пахчинчи шӑпӑрлансем ларса тухнӑ, тепӗр енне — тухтӑр патӗнче сиплекен вӗсен тантӑшӗсем. Скайпсӑр пуҫне ҫыхӑну йӗркелеме опытлӑ методистсемпе психологсем пулӑшаҫҫӗ. 20 минутра ачасем пӗр-пӗринпе паллашаҫҫӗ, пӑхса йӑл кулаҫҫӗ, пӗрне пӗри ҫепӗҫ сӑмах калаҫҫӗ.
Ҫӗнӗлӗхе ача пахчи пуҫарнӑ. Маларах асӑннӑ центрта ырласах йышӑннӑ. Сӑмах май каласан, ача пахчи сывлӑх сыхлавӗн тӗрлӗ учрежденийӗпе килӗштерсе ӗҫлет иккен. Хальлӗхе икӗ телекӗпер кӑна ирттернӗ-ха. Ӑна ӳлӗмрен те йӗркелеме шухӑшлаҫҫӗ.
Шупашкарти 4-мӗш гимназире вӗренекенсене Раҫҫенйӗн Патшалӑх Думине илсе кайнӑ. Курма.
Ҫулҫӳреве йӗркелеме Чӑваш Республикинчен Раҫҫейӗн Патшалӑх Думине суйланнӑ Руслан Тихонов депутат пулӑшнӑ.
Ҫӗршывӑн тӗп хулине унта халиччен пулман, аслӑ классенче вӗренекен 30 ачана илсе кайнӑ. Гимназитсене Мускав кӑтартса ҫӳренӗ, Кремле кӗрсе тухнӑ, «Мосфильм» киностудие. Ачасене Мускаври МГИМОна тата М.В. Ломоносов ячӗллӗ патшалӑх университетне те кӗртсе кӑтартнӑ. Асӑннӑ аслӑ шкулсемпе 4-мӗш гимнази килӗштерсе ӗҫлесси пирки алӑ пуснӑ.
Ачасемшӗн уйрӑмах хумхануллӑ самант Раҫҫейӗн Патшалӑх Думине ҫитни тесе пӗлтерет Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗ. Руслан Тихонов депутатӑн пулӑшуҫипе Сергей Никитинпа, депутатсемпе тӗл пултарнӑ вӗсене.
Шупашкарта паян 127 ача пахчи. Вӗсене 30 пин ытла ҫӳренине пӗлтерет республикӑн тӗп хулин вӗренӳ управленийӗ. Ҫапах та черетре тӑракансем те пур-ха. Ача ҫуратакансем йышланса кайрӗҫ те, пурне те вырӑнпа тивӗҫтерме ҫӑмӑлах мар-тӑр ҫав…
Ҫывӑх вӑхӑтра Шупашкарта «Тӗлӗнтермӗш хули» ача пахчи уҫӑлмалла. Унӑн номерӗ 202 пулӗ. Вӑл Крылов урамӗнчи 5а ҫуртра вырнаҫнӑ. Вӑл 300-е яхӑн шӑпӑрлана йышӑнӗ.
Пахчана уҫас умӗн унта ҫӳреме пуҫлакан ачасен ашшӗ-амӑшӗпе педагогсемпе унта ӗҫлеме пуҫлакан специалистсем тӗл пулнӑ. Ашшӗ-амӑшне ушкӑнсене кӑтартса ҫӳренӗ, музыка тата спорт залӗсене илсе кӗртнӗ, сенсор пӳлӗмӗпе паллаштарнӑ.
Республикӑна ҫак кунсенче Мускавран укҫа килсе ҫитнӗ. «Кӗмӗле» хыснасене шайлаштарма черетлӗ транш куҫарса панӑ. Укҫа виҫи — 185,5 миллион тенкӗ. Асӑннӑ укҫаран 144,1 миллион тенки бюджет сферинче ӗҫлекенсен ӗҫ укҫине ӳстерме кайӗ. 41,4 миллионӗ патшалӑх влаҫӗн федераци органӗсемпе Раҫҫей Федерацийӗн патшалӑх влаҫӗсен вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсем хушшинчи полномочийӗсене пайланӑ чух хыснасем тӑкакланнине компенсацилеме уйӑрӗҫ. Кӑткӑс чӗлхепе каланӑ ҫак ӑнлантарӑва чӑвашларах каласан тӳре-шара валли тениех пулать ӗнтӗ.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑна 1 миллиард 324,8 миллион етнкӗ укҫа килнӗ, е ҫулталӑклӑха палӑртнинчен 87,7 процент.
Кунсӑр пуҫне Шупашкарта тӑвакан индустри паркӗн инженери инфраструктурине тума 137,4 миллион тенкӗ укҫа уйӑрса панӑ. Ҫакӑ вӑл малтанласа кӑҫал уйӑрма палӑртнӑ укҫа пӗтӗмпех килсе ҫитнӗ тенине пӗлтерет.
Чӳк уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Шупашкарта черетлӗ купӑста фестивалӗ иртӗ. Ун валли ҫынсем час-часах апат-ҫимӗҫ туянма ҫӳрекен вырӑна суйланӑ — «Николаевски» суту-илӳ комплексӗ.
Фестивале вырӑнти тавар кӑларакансене пулӑшас, халӑх хушшинче экологи тӗлӗшӗнчен таса ҫимӗҫрен хатӗрленӗ наци ҫимӗҫне сарас тӗллевпе ирттереҫҫӗ.
Фестиваль интреслӗ иртессе шантараҫҫӗ. Ара, Шупашкарта ку тематикӑпа шкул ачисен тата аслӑ ӳсӗмрисени хушшинче пултарулӑх конкурсӗсем старт илнӗ, ӑсталӑх класӗсем, хӑтлавсем хатӗрлеҫҫӗ. Фестивальте тупӑшса купӑста та турӗҫ.
Фестиваль йӗркелӳҫисем пахча-ҫимӗҫрен, техӗмлӗхрен хатӗрленӗ апат-ҫимӗҫе кӑтартасси пирки пӗлтереҫҫӗ.
Сӑмах май, купӑста фестивалӗ 2007 ҫулта Куславкка районӗнче иртнӗ. Ӑна фермерсем пуҫарма шухӑшланӑ. Йӗркелӳҫӗсем тӑрӑшнипе Шупашкарта иртекен купӑста фестивалӗ ҫӗнӗлле пулӗ.
Шупашкарти Ленин район судне республикӑн ҫутҫанталӑк министрӗ Иван Исаев тата ведомствӑн пай пуҫлӑхӗ Геннадий Мусабиров тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫ ярса панӑ. Кун пирки Раҫҫейӗн Тӗп прокуратури ӗнер хыпарлани тӑрӑх «Интерфакс-Поволжье» информаци агентстви пӗлтерет.
Следстви шухӑшланӑ тӑрӑх, 2011 ҫулта Г. Мусабиров хатӗрленӗ, И. Исаев ҫирӗплетнӗ хутсемпе йывӑҫ саккуна пӑсса каснӑ. Патшалӑха ҫапла майпа 280 миллион тенке яхӑн сӑтӑр кӳнӗ пулать.
Кунсӑр пуҫне 2011 ҫулта И. Исаев приказӗпе «Чӑваш вӑрман хуҫалӑхӗ» патшалӑхӑн унитарлӑ предприятийӗнчен 15 миллион тенкӗ ытлалӑх пурлӑха саккунлӑ мар майпа туртса илнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Асӑннӑ пурлӑх шутӗнче тӗрлӗ техника, складсем, гаражсем тата ытти кӗрет имӗш. Ҫапла туни предприятие панкрута тухасси патне ҫитернӗ пулать.
-0.7 °C