Шупашкарта пурӑнакан 36 ҫулти хӗрарӑма ют ҫын карттипе усӑ курнӑшӑн суд тӑвӗҫ. РФ Пуҫиле кодексӗн 158-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе пуҫарнӑ ӗҫе суда ярса панӑ.
Республикӑн тӗп хулинче пурӑнакан арҫын хаваслӑ пӗр ушкӑнра хӗрарӑмпа паллашнӑ. Те хӗрарӑм ҫав териех килӗшнӗ ӗнтӗ — вӑл ӑна хӑйӗн банк карттине кӑларса тыттарнӑ. Парольне те каланӑ. Унпа ӑна лавккана «хаяррине» туянма ӑсатнӑ.
Хӗрарӑм эрех илнипех ҫырлахман. Хӑйне валли ҫи-пуҫ, сӑрланмалли туяннӑ. Пурӗ 30 пин тенкӗ пӗтернӗ. Арҫынна кун пирки шарламан. Смс та хыпарламан — карттӑ хуҫи ун пек пулӑшупа усӑ курман.
Карттӑ ҫинчен самай укҫа ҫухалнине арҫын темиҫе кунтан ҫеҫ сиснӗ. Хӗрарӑмран укҫана ыйтнӑ та лешӗ килӗшмен. Аптӑранӑ арҫын йӗрке хуралҫисене евитленӗ.
Шупашкарта ҫуралнӑ Дмитрий Марков Тула облаҫне ӗҫлеме куҫӗ. Унта вӑл Правительство ертӳҫин ҫумӗн должноҫне йышӑнӗ. Тулӑра Чӑваш Ен сывлӑх сыхлав, мировой тӳресемпе загс органӗсен ӗҫне сӑнаса тӑрӗ. Росздравнадзорӑн, Роспотребнадзорӑн регионти уйрӑмӗсемпе, социаллӑ страховани, медицина страховани фончӗсемпе килӗштерсе ӗҫлессишӗн те яваплӑ пулӗ.
Дмитрий Марков 1970 ҫулта Шупашкарта ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУра сиплев ӗҫне алла илнӗ. Аслӑ шкулта, Шупашкар хула администрацийӗнче тӑрӑшнӑ, Васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗн пульницин тӗп врачӗн ҫумӗ пулнӑ. 2013 ҫулта Мускав облаҫӗнче сывлӑх сыхлав министрӗн ҫумӗнче, 2016-мӗшӗнче министрта тӑрӑшма пуҫланӑ. 2018 ҫулхи авӑн уйӑхӗнченпе Социаллӑ страховани фончӗн Мускав облаҫӗнчи уйрӑмӗн пуҫлӑхӗнче вӑй хурать.
Шупашкарти аэровокзала юсаса ҫӗнетме хатӗрлесси вӗҫленсе пырать. Аэропорт Инстаграмра хыпарланӑ тӑрӑх, хатӗрленӳ ӗҫӗн чи вӑрӑм тапхӑрне пӗтернӗ. Проектпа смета документацине патшалӑх экспертизи витӗр тухма панӑ. Пулас терминалӑн проектне экспертсем виҫӗ уйӑх хушшинче хакласа пӗтермелле.
Аэропортра палӑртнӑ тӑрӑх,аэровокзал комплексне юсаса ҫӗнетес ыйтӑва 2016 ҫулта «Аэрофьюэлз» компани пуҫарнӑ. Ҫав тӗллевпе аэропорта «Международный аэропорт Чебоксары» (чӑв. Шупашкарти халӑхсем хушшинчи аэропорт) тулли мар яваплӑ обществӑна, уйрӑм ҫын аллине, панӑ. Хуҫа улшӑннӑ хыҫҫӑн пассажирсене турттарасси виҫӗ хут ӳснине ӗнентереҫҫӗ.
Аэровокзала «Аэрофьюэлз» компани хӑйӗн укҫипе юсаса ҫӗнетӗ. Ун валли федераци е республика хыснинчен кӗмӗл ыйтмӗҫ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницисенче ҫынсем мӗн ҫырнине вуласах тӑрать. Мӗнпур ыйтӑва хӑй хуравлама ӗлкӗреймесен те яваплӑ ведомствӑсем вӗсене сӑнаса тӑнине вӑл маларах пӗлтернӗччӗ. Хӑй те ҫынсен ыйтӑвӗсене тӑтӑш уҫӑмлатать.
Ҫынсем пирӗн республикӑра аквапарк ҫукки пирки те ҫырнӑ. Хусана е Сочине кайма тивнине пӗлтернӗ. Хамӑр патрах тума май ҫук-ши тесе кӑсӑкланнӑ.
Олег Николаев Инстаграмра пӗлтернӗ тӑрӑх, «Этнослӑ Чӑваш Ен» проектпа килӗшӳллӗн Шупашкарта аквапарк тумалла. Ӑна республикӑн социаллӑ пурнӑҫӗпе экономика аталанӑвӗн 2025 ҫулчченхи комплекслӑ программине кӗртнӗ.
Эсир хулара хир сыснисем утса ҫӳренине асӑрханӑ-и? Ҫынсем вара курса юлнӑ, вӗсене сӑн ӳкерме те ӗлкӗрнӗ.
Паян, ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, ирхине Шупашкарти пӗр районта темиҫе хир сысни ҫӳренӗ. Ҫынсем вӗсене Вӑрман урамӗнчи 7-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче асӑрханӑ. Малтанах йытӑсем вӗрме пуҫланӑ. Кун хыҫҫӑн ҫынсем вӗсем мӗншӗн хамлатнине ӑнланнӑ: хир сыснисем килнӗ иккен.
Ку ирхи 4 сехетре пулнӑ. Хир сыснисем 10-а яхӑнах пулнӑ. Ҫынсем «Про Город» хаҫата каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, чӗрчунсем хӑйсене лӑпкӑ тытнӑ, кӑштахран хӑйсемех кайнӑ.
12 ҫулта гроссмейстер ятне тивӗҫнӗ Сергей Карякин чӑвашла вӗренме пулнӑ.
Иртнӗ эрнере Шупашкарта, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче, Сергей Карякинӑн шахмат шкулӗн филиалӗ уҫӑлнӑ. Унта шахматист хӑй те килсе ҫитнӗ. Александр Белов журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, шахмат ӑстине
Владимир Сергиевскин чӑвашла кӗнекине парнеленӗ. Вӑл — чӑвашла. Анчах шахмат чӗлхине куҫарусӑр та ӑнланма пулать. Карякин чӑвашла вӗренме сӑлтав пур тесе каланӑ.
Сӑмах май каласан, Сергей Карякин 1990 ҫулта Симферополь хулинче ҫуралнӑ. Шахмат енӗпе тӗнче вице-чемпионӗ. 12 ҫултах вӑл гроссмейстер пулса тӑнӑ. Унӑн ятне Гиннесс рекорчӗсен кӗнекине ҫырса хунӑ.
Тӗп хулари 19-мӗш шкулта ӑҫ пухакан Сергей Михайлова Шупашкар хула администрацийӗнче паттӑрлӑхӗшӗн чысланӑ. Каччӑ ҫынна йывӑрлӑхра пулӑшнӑ, вилӗмрен ҫӑлнӑ.
Кӑҫал сулла Етӗрне районӗнчи Талуй ялӗнчи пӗвере хӗрача резина ҫавракапа ишнӗ. Унччен те пулман – вӑл ҫаврӑнса ӳкнӗ, шыва путнӑ. 9-мӗш класа куҫнӑ Сергей ҫухалса кайман – хӗрачана пулӑшма васканӑ. Арҫын ача хӗрачана ҫыран хӗррине туртса кӑларнӑ та пӗрремӗш медпулӑшу панӑ.
Ҫак кунсенче Сергей Михайлова Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков тата хула пуҫлӑхӗн Евгений Кадышев тав ҫырӑвӗпе чысланӑ, парнесем панӑ. Тӳре-шара ашшӗ-амӑшне ҫакӑн пек маттур ача ҫитӗнтернӗшӗн тав тунӑ.
Ӗнер Шупашкарта Константин Иванов урамӗнчи пӗр ҫуртра пушар алхаснӑ. Шел те, инкекре ҫынсен пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
ЧР Инкеклӗ лару-тӑру патшалӑх комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, К.Иванов урамӗнчи 98-мӗш ҫуртра пушар пирус асӑрханмасӑр туртнӑран тухнӑ. Ирхине, 4 сехет те 30 минутра, пушарнӑйсен пульчӗ ҫине хыпар ҫитнӗ.
Хваттерти пушара 5 сехет те 16 минутра сӳнтернӗ. Ку ӗҫе 15 ҫын, 5 техника хутшӑннӑ.
Пушарта икӗ ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Хваттерти сӗтел-пукан ҫунса кайнӑ, шалти отделка сиенленнӗ.
Шупашкар тата Ҫӗнӗ Шупашкар сити-менеджерӗсем иртнӗ ҫул мӗн чухлӗ ӗҫлесе илнӗ? Алексей Ладыков, Ольга Чепрасовӑпа танлаштарсан, сахалрах тупӑш тунӑ.
Шупашкар сити-менеджерӗ Алексей Ладыков хӑйӗн должноҫӗнче пӗлтӗр 1 млн та 428 пин те 621,67 тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. Декларацире ытти тупӑша кӑтартман. Унӑн, хут ҫинчине ӗненес тӗк, машина та, куҫман пурлӑх та ҫук. Ывӑлӗн – 135,6 тӑваткал метрлӑ хваттер. Декларацире мӑшӑрӗн тупӑшӗ ҫук, вӗсем 2 ҫул каялла уйрӑлнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Ольга Чепрасова пӗлтӗр 1 млн те 538 пин те 497,22 тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. Хушма тупӑш – 60,6 пин тенкӗ. Унӑн ҫӗр лаптӑкӗ, гараж, хваттер пур.
Шупашкарта пурӑнакан 36 ҫулти арҫын ҫирӗп режимлӑ колонире 11 ҫул ларӗ. Ӑна ҫынна вӗлернӗшӗн айӑпланӑ.
Суд тата следстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр раштав уйӑхӗнче вӑл мӑлатук тытнӑ та пӗлӗшӗн хваттерне кӗнӗ. Алӑк уҫҫине ӑна пӗлӗшӗн пӗрле пурӑнакан хӗрарӑмӗ панӑ. Хайхискер пӗлӗшне кураймасӑр тата кӗвӗҫсе мӑлатукпа 27 хутчен ҫапнӑ. Лешӗ ҫавӑнтах вилсе кайнӑ.
Суд пулсан ҫак арҫын приговорпа килӗшмен – ЧР Аслӑ судне аппеляци панӑ. Анчах вӑл та приговора улӑштарман.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (15.03.2025 03:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Пудовик Аркадий Николаевич, хими ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Иван Ахах, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи, критикӗ вилнӗ. | ||
| Дементьев Алексей Алексеевич, генерал-полковник ҫуралнӑ. | ||
| Ксенофонтов Юрий Иванович, ятарлӑ пӗлӳ илнӗ пӗрремӗш чӑваш скульпторӗ ҫуралнӑ. | ||
| Ялавин Юрий Сергеевич, вырӑсла ҫыракан ҫыравҫӑ ҫуралнӑ. | ||
| Алентей Василий Степанович, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи, Чӑваш АССРӗн халӑх ҫыравҫи вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |