Хальхи вӑхӑтра ача-пӑчаллӑ ҫемьесене патшалӑх пур енлӗн пулӑшма тӑрӑшать.
Ҫемьере иккӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ача ҫуралсан амӑшӗн укҫине парас йӑла тахҫанах пурнӑҫа кӗчӗ ӗнтӗ. Халӗ тата ашшӗсене те ҫав укҫана пама йышӑннӑ. Ара, пурнӑҫа пӗлмелле мар-ҫке. Амӑшӗ вилсен тӑлӑха тӑрса юлакан ачасем те пулма пултараҫҫӗ е тата ӗҫке ерсе ачисене амӑшӗ пӑрахнисем. Ун пек лару-тӑрура йӗркеллӗ те яваплӑ ашшӗсем ывӑл-хӗрне хӑйсем тӗллӗн ӳстереҫҫӗ.
Амӑш укҫине парасси ҫинчен калакан сертификата 2007 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫуралнӑ иккӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ачисене пӗччен ӳстерекен е 2020 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫуралнӑ пӗрремӗш ачашӑн, енчен пепкен амӑшӗ Раҫҫей ҫынни мар тата вӑл вилнӗ е ӑна амӑш правинчен хӑтарнӑ пулсан ашшӗсене параҫҫӗ.
Амӑшӗн капиталӗ халӗ пӗрремӗш ачашӑн 483,8 пин тенкӗпе, иккӗмӗшӗшӗн 639,4 пин тенкӗпе танлашать.
ЧР Элтеперӗн администрацийӗ валли машинӑсем туянасшӑн. Ҫавна май аукцион ирттересси пирки пӗлтернӗ.
Администраци валли ултӑ «Тойота Камри» машина кирлӗ. Аукционри малтанхи хак – 12 миллион та 829 пин те 800 тенкӗ. Апла пӗр машина 2,1 миллион тенке кайса ларӗ.
Аукцион хыҫҫӑн килӗшӳ алӑ пуссан машинӑсене 7 кунра илсе килмелле. Вӗсене Шупашкарти Энгельс урамӗнчи 9-мӗш ҫурт тӗлне илсе ҫитермелле. Унччен унта Элтепер администрацийӗн автобази пулнӑ. Халӗ вӑл – Республикӑри патшалӑх влаҫ органӗсен ӗҫне тивӗҫтерекен служба.
Вӑрнар районӗнче 58 ҫулти хӗрарӑм колоние кайӗ. Вӑл самай пысӑк парӑма кӗнӗ. Прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм ачишӗн алимент тӳлемен.
Унӑн ачи 18 ҫул тултарман, ҫавна май унӑн алимент тӳлемелле пулнӑ. Анчах амӑшӗн парӑмӗ пухӑнса та пухӑнса пынӑ. Вӑл унччен явап тытнӑ-мӗн, анчах ку та ӑна тӳрӗ ҫул ҫине тӑма хистемен – алимент ҫаплах тӳлемен. Ку пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗнчен пуҫласа кӑҫалхи пуш уйӑхӗччен пулнӑ.
Хӗрарӑмӑн алимент парӑмӗ пӗтӗмпе 767 пин тенкӗ ытла пухӑннӑ. Вӑл хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Суд ӑна юсанмалли колоние 5 уйӑхлӑха яма йышӑннӑ.
Шупашкарти В.М. Краснов ячӗллӗ олимп резервӗн училищине юсама шухӑшлаҫҫӗ. Республикӑн тариф служби проект документацине хатӗрлекене палӑртма аукцион ирттернӗ.
Реконструкци валли укҫа-тенке республика хыснинчен уйӑрӗҫ. Аукциона хутшӑнас кӑмӑллисем пилӗккӗн тупӑннӑ. 29,6 миллиона яхӑн тенкӗ тӑракан контракта Дон ҫинчи Ростоври «КС-Девелопмент» общество выляса илнӗ.
Компанин кӑҫалхи раштавӑн 10-мӗшӗччен инженер ӗҫӗсене пурнӑҫламалла, проект тата ӗҫ документацине хатӗрлемелле.
Шупашкарти В.М. Краснов ячӗллӗ олимп резервӗн училищи Шкул проездӗнчи 3-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ. Унӑн 3 хутлӑ вӗренӳ корпусӗ тата 4 хутлӑ общежити пур.
Шупашкар хулинчи йӗрке хуралҫисем ҫын хутаҫне йӑтса кайнӑ хӗрарӑма шыраҫҫӗ.
Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, хутаҫра 500 пин тенкӗ укҫа пулнӑ.
Пӑтӑрмах паян, ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, кӑнтӑрла, Карл Маркс урамӗнчи кредит учрежденийӗнче пулса иртнӗ.
Ҫур миллион тенкӗ чикнӗ хутаҫ 71 ҫулти арҫыннӑн пулнӑ. Ӑна вӑл айккинелле хурса янӑ.
Вӑхӑтлӑха хуҫасӑр выртнӑ хутаҫа ҫулланнӑ хӗрарӑм йӑтса тухса кайнӑ. Сӑнпа пӑхсан ҫав хӗрарӑм 55-60 ҫулсенче, унӑн ҫӳллӗшӗ 160-170 сантиметр, тӗреклӗ хул-ҫурӑмлӑ, ҫӳҫӗ ҫутӑ, ӑна кӗске кастарнӑ. Хӗрарӑм ҫутӑ хӗрлӗ платье тӑхӑннӑ.
Ҫак ҫынна уйӑрса илнисене 24-20-03 е 102 номерпе полицие шӑнкӑрӑвласа пӗлтерме ыйтаҫҫӗ.
Шупашкарти Ленин районӗн сучӗ вӑкӑр хуҫине водителе 233 пин тенкӗ тӳлеттерме йышӑннӑ. Выльӑх хуҫи вӑкӑрсӑр тӑрса юлнӑ. Ҫитменнине, ӑна вилмеллех ҫапса хӑварнӑ водителе укҫа тӳлемелле.
Авари хунарсем ҫук ҫул ҫинче ирхи 6 сехет хыҫҫӑн пулнӑ. Водитель тӗттӗмре выльӑха асӑрхайман, ҫапса хӑварнӑ. Лешӗ вилнӗ.
Водитель страхлав компанине кайнӑ, анчах компенсаци тӳлеме хирӗҫленӗ – ку тӗслӗх саккуна кӗмест-мӗн. Вӑкӑр хуҫине автомобиль сиенӗн виҫине палӑртнӑ ҫӗре чӗннӗ – лешӗ килмен.
Эксперт палӑртнӑ тӑрӑх, машина юсавӗн тӑкакӗ 220,8 пин тенкӗпе танлашнӑ. Эксперта тепӗр 6 пин тӳленӗ. Фермер хуҫалӑхӗн хуҫине суд умӗнхи ҫырӑва янӑ, вӑл ӑна шута илмен. Хӗрарӑм суда та килмен. Вӑл хуҫалӑхӗнче шултра мӑйракаллӑ 18 выльӑх, 47 пӗчӗк мӑйракаллине усрать.
Саккунпа килӗшӳллӗн, выльӑха ҫул урлӑ ҫутӑ чухне каҫармалла. Ҫапла фермерӑн водителе укҫа тӳлеме тивет.
«Чӑвашавтотранс» предприятин Ҫӗнӗ Шупашкарти филиалне 162 миллион тенкӗпе сутса ярӗҫ. Панкрут-предприятин куҫакан тата куҫман пурлӑхне виҫӗ лотпа сутма палӑртнӑ.
Чи пысӑк лотшӑн 106,5 миллион тенкӗ ыйтаҫҫӗ. Унта администраципе йӑла корпусӗ, тӗрӗслевпе пропуск пункчӗ, туса пӗтермен пӗр хутлӑ ҫурт, электричество мелӗпе ӑшӑтмалли лини, эстакада-полигон, канализаци, 36,7 пин тӑваткал метр ҫӗр лаптӑкне арендӑна илесси тата куҫман пурлӑх кӗрет.
Иккӗмӗш лот хакӗ — 18,2 миллион тенкӗ. Кунта – ҫу заправкин пункчӗ, пурӑнмалли мар ҫурт, уҫӑ стоянка, 7,5 пин тӑваткал метр ҫӗр лаптӑкӗ.
Виҫҫӗмӗш лот хакӗ — 37 миллион тенкӗ. Кунта уҫӑ тата хупӑ стоянкӑсем, ӑшӑ узелӗ, 10,6 пин тӑваткал метр ҫӗр лаптӑкӗ, насос установки тата куҫман пурлӑх кӗрет.
«Чӑвашавтотранс» предприятие 2018 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче панкрут тесе йышӑннӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарти филиала сутма темиҫе хут та хӑтланса пӑхнӑ.
Шкулта вӗренекен ачасене вӗренӳ учрежденийӗнче апатланма патшалӑх укҫа уйӑрать. Ҫав вӑхӑтрах сывлӑха пула килте вӗренекенсем те пур. Вӗсене вара апатшӑн хыснаран пӗр пус та лекмен. Ҫак кӑлтӑка пирӗн республикӑра халӗ пӗтернӗ.
Ӗнер республикӑн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче асӑннӑ категорие кӗрекен ачасене те апатланнишӗн компенсаци пама тытӑнма йышӑннӑ.
Сывлӑха пула шкула каяйман, килте вӗренекен ачасене кунсерен 138 тенкӗ укҫа уйӑрма йышӑннӑ. Ку укҫана вӗсен ашшӗ-амӑшне пилӗк кунлӑ вӗренӳ эрнине шута илсе парӗҫ.
Пирӗн республикӑра хальхи вӑхӑтра чире пула 13 ача килте вӗренет.
Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗ вӑрҫӑ ачисене коммуналлӑ пулӑшушӑн ҫӑмӑллӑх парас йӗркене ҫирӗплетнӗ. Аса илтерер, асӑннӑ категорие кӗрекенсене республика ертӳҫисем коммуналлӑ пулӑшушӑн 25 процент сахалтарах тӳлеттерес йӗркене йышӑнчӗҫ. Ҫӗнӗлӗх кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗрет.
Ҫӑмӑллӑхпа усӑ курас тесен халӑха социаллӑ пулӑшу паракан пая каймалла. Заявленисене нумай ӗҫ пурнӑҫлакан центрсенче те йышӑнаҫҫӗ. Вӗсене квартал вӗҫленнӗ хыҫҫӑн тӑратмалла. Тепӗр майлӑ каласан, пӗрремӗш хут ҫырса памалли вӑхӑт юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫитӗ.
Коммуналлӑ пулӑшупа парӑм пухӑнса кайнине судпа ҫирӗплетнӗ пулсан ҫӑмӑллӑха памасан та пултараҫҫӗ.
Вӑрҫӑ ачисен патшалӑх паракан пӗр ҫӑмӑллӑхпа ҫеҫ усӑ курма юрать. Кунта, сӑмахран, ӗҫ ветеранӗсене, ҫавӑн пек ытти категорие кӗрекенсене асӑнма пулать.
Чӑваш Енӗн Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра вӑрҫӑ ачисем — 60 пин ытла ҫын, вӗсенчен 95 проценчӗ тӗрлӗ социаллӑ пулӑшупа усӑ курать.
Чӑваш Енре пурӑнакан пӗр арҫын Патшалӑхӑн ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекцине ӗҫе вырнаҫма ӗмӗтленнӗ. Пули-пулми илес ҫук тесе шухӑшланӑран ултавҫӑ-хӗрарӑм капкӑнне ҫакланнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 32 ҫулти хӗрарӑм хӑйӗнпе паллаштарнӑ чухне автоинспекцире тӑрӑшатӑп тесе тыттарнӑ. Ҫынна пулӑшма килӗшенҫи пулнӑ вӑл.
Арҫынран вӑл 21 пин тенкӗ ыйтнӑ. Ара, тӑкӑксӑр май ҫук: судпа айӑпланманни ҫинчен справка тутармалла, медицина тӗрӗслевӗ витӗр тухмалла, ӗҫре кирлӗ тумтире туянмалла, ШӖМӗн Чулхулари академийӗнче вӗренмелле.
Чӑннипе хӗрарӑм ҫынсене унччен те пӗрре кӑна мар улталаннӑ иккен. Халӗ ӑна РФ Пуҫиле кодексӗн 159-мӗш статйин 2-мӗш пайӗпе явап тыттарӗҫ. Ҫынна улталанӑшӑн 5 ҫул таран хупса хума пултараҫҫӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.03.2025 15:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 740 - 742 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Нухрат Антонина Ивановна, чӑваш журналисчӗ, общество ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Пӑрачкав районӗнчи Низовка ялӗнче пӗр класлӑ училище уҫнӑ. | ||
| Корольков Василий Антонович, истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доценчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Денисов Иван Яковлевич, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ял хуҫалӑх ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Купчиков Альберт Тимофеевич, чӑваш историкӗ, профессорӗ ҫуралнӑ. | ||
| Владимиров Клементий Владимирович, чӑваш ӳкерӳҫи, графикӗ, Чӑваш Республикин халӑх ӳкерӳҫи ҫуралнӑ. | ||
| Комиссаров Валерий Петрович, чӑваш журналисчӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫуралнӑ. | ||
| «Сывлӑх» хаҫатӑн пӗрремӗш кӑларӑмӗ тухнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |