Республикӑра паракан Амӑшӗн капиталӗпе ҫӑмӑл машина туянма ирӗк парӗҫ. Анчах ку ҫӗнӗлӗх 2022 ҫултан кӑна вӑя кӗрӗ.
Аса илтерер: ӑна виҫҫӗмӗш ачине ҫуратнӑ сахал тупӑшлӑ ҫемьесене параҫҫӗ. Унӑн виҫи 150 пин тенкӗпе танлашать. Унччен 100 пин тенкӗ пулнӑ.
Ку укҫапа ҫӑмӑл машина туянма ирӗк парӗҫ. Анчах пурӑнмалли условисене лайӑхлатмалла мар пулсан ҫеҫ ҫемьесем машинӑллӑ пулайӗҫ. Ку хушӑва ЧР Элтеперӗ утӑ уйӑхӗн 8-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
Чӑваш Енри тӗпчевҫӗсем республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствине пӑхӑнакан учрежденин ӗҫченӗ тата пӗр врач тӗлӗшӗпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫӗ тӗпчесе пӗтернӗ. Ҫавсем хӑш-пӗр яша хӗсметрен хӑтарма пулӑшнӑ. Ахаль мар. Укҫалла.
Кунта сӑмах министерствӑн «Сывлӑх сыхлавӗн патшалӑх учрежденийӗсене пулӑшас енӗпе ӗҫлекен центрӗ» хысна учрежденийӗн тӗрӗслевпе ревизи пайӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ тата Шупашкарти пульницӑсенчен пӗринче эндоскопистра ӗҫлекен, Ҫӗрпӳ районӗнчи Депутатсен пухӑвӗн депутачӗ пулнӑ ҫын пирки пырать.
Эндоскопист тухтӑр хырӑмра ятарласа суран кӳнӗ, ҫавӑ юхан-суран пек кӑтартма пулӑшнӑ.
Пулӑшупа усӑ куракансем 100 пинрен пуҫласа 200 пин тенкӗ таран сӗтев панӑ. Укҫана 11 ҫынтан илнӗ. Сӗтевӗн пӗтӗмӗшле виҫи 1,5 миллион тенкӗрен иртнӗ.
Ҫав вӑхӑтрах ҫартан пӑрӑнма тӑрӑшнӑ тата сӗтев панӑ каччӑсем тӗлӗшпе те (10 яш пирки) тӗпчевҫӗсем пуҫиле ӗҫсем пуҫарнӑ.
Чӑваш Енри вӗрентекенсене професси ӑсталӑхӗн конкурсӗнче ҫӗнтернӗшӗн укҫан хавхалантарӗҫ. Педагогсен республика шайӗнчи конкурсӗ ҫакӑн пек номинацисенче иртнӗ: «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри педагог-психологӗ», «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри социаллӑ педагогӗ», «Чи пултаруллӑ класс ертӳҫи», «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри воспитателӗ», «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри учителӗ».
Педагог-психологсенчен конкурсра Шупашкарти 65-мӗш вӑтам шкулти Ксения Яранова ҫӗнтернӗ, социаллӑ педагогсенчен — Ҫӗнӗ Шупашкарти 12-мӗш вӑтам шкулти Светлана Шемякина, класс ертӳҫисенчен — Шупашкарти 1-мӗш гимназири Ксения Коллэ. Вӗсене 50-шер пин тенкӗ тивӗҫӗ.
Воспитательсенчен Ҫӗмӗрлери «Рябинушка» 16-мӗш ача пахчинчи Екатерина Чимрова логопед ҫӗнтернӗ. Ӑна 100 пин тенкӗ парса хавхалантарӗҫ. Учительсенчен Ҫӗнӗ Шупашкарти 12-мӗш вӑтам шкулти Василиса Егорова мала тухнӑ. Ӑна 150 пин тенкӗ тивӗҫӗ.
Паян, Пӗтӗм Раҫҫейре уявлакан Ҫемье, юрату тата шанчӑклӑх кунӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев нумай ачаллӑ ҫемьесене пулӑшассипе ҫыхӑннӑ хушӑва алӑ пуснӑ.
Документра пӑхса хӑварнӑ тӑрӑх, ҫул ҫитмен сакӑр е унран та ытларах ача ӳстерекен ҫемьесене 150 лаша вӑйӗнчен пӗчӗкрех двигательлӗ автомбильшӗн транспорт налукӗ тӳлеттермӗҫ. Ку йышӑну кӑҫалтан вӑя кӗрӗ.
Республикӑра паракан амӑш капиталне ҫитес ҫултан нумай ачаллӑ ҫемьесем автотранспорт туянма усӑ курайӗҫ. Унсӑр пуҫне нумай ачаллисене шкулта апат тӳлевсӗр ҫитерессине те пӑхса хӑварнӑ.
Маларах асӑннӑ тӗллевпе республика хыснинчен 120 миллион тенкӗ ытла уйӑрӗҫ.
Чӑваш Енрен Мускава ӗҫлеме тухса кайнӑ ҫемье асӑннӑ тӑрӑхра вӑрманта пурӑнать.
Василий ятлӑ арҫын унта пурӑнма тытӑнни ултӑ ҫул ытла иккен. Малтан ҫемье хваттер тара илсе пурӑннӑ, кайран, аренда хакланса кайсан, вӑрмана тухса утнӑ. Унта арҫын ал айӗнчи хатӗр-хӗтӗртен (пӗренепе полиэтиленран) пӗчӗк хуралтӑ туса лартнӑ.
Василий ӗнентернӗ тӑрӑх, вӑл та, унӑн арӑмӗ те ӗҫлеҫҫӗ. Вӑрманти хуралтӑра хӗл каҫма уйрӑмах йывӑр иккен. Хӗлле ҫемье газ баллонӗпе ӑшӑнать. Ҫутӑ валли мӑшӑр генераторпа усӑ курать. Апатланма ҫурма фабрикат туянаҫҫӗ: пельмен, хутаҫри яшка, котлет. Шыв ӑсма тата ҫӑвӑнма юханшыв хӗрне анаҫҫӗ. Вӑл ҫуртран 1 километрта вырнаҫнӑ.
Чӑваш Енрен мӗншӗн тухса кайнӑ тесе кӑсӑклансан Василий: «Унта нимӗнле ӗҫ те ҫук. Пачах та», — тесе хуравланӑ.
Шупашкар хулинчи йӗрке хуралҫисенчен иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче 20 ҫулти каччӑ пулӑшу ыйтнӑ. Ҫартан тин ҫеҫ таврӑннӑ яшӑн банк картти ҫухалнӑ. Ун ҫинче укҫа пулнӑ. Ҫухалнӑ карттӑ ҫинчи 4 пин тенкӗ укҫа та кӗҫех ҫӗтнӗ.
Йӗрке хуралҫисем пӑтӑрмах тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫын карттипе усӑ курнӑ ҫынна 6 ҫул таран ирӗкрен хӑтарма юрать.
Банк счёчӗ ҫинчен укҫа вӑрланӑ хӗрарӑм 55 ҫулта иккен. Хайхискер ют ҫын карттипе усӑ курма юраманнине пӗлнӗ, ҫапах та лавккара унпа тӳленӗ.
Пуҫиле ӗҫе тӗпченӗ вӑхӑтра хӗрарӑма килтен тухса ҫӳреме юрамасть тесе алӑ пустарнӑ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан ҫамрӑк арҫын Геленджикра канас тенӗ. Краснодар крайӗнчи хулана тухса кайиччен вӑл уйрӑм ҫын ҫуртне броньленӗ. Ҫав ҫурт Хура тинӗс хӗрринче пулнӑ. Ҫуртшӑн каччӑ хакӑн пӗр пайне — 9 пин тенк — тӳлесе хунӑ.
Кавказ тӑрӑхӗнчи курорт хулине 24 ҫулти ҫамрӑк хӑйӗн ҫемйипе ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче тухса кайма ӗмӗтленнӗ. Анчах шухӑшланӑ пек пур чухне те пулса пымасть те, кӑштахран ҫула тухаймассине ӑнланса илнӗ. Ҫурт хуҫине укҫана каялла тавӑрса пама ыйтнӑ. Анчах лешӗ килӗшмен. Тарӑхнипе каччӑ ӗнер йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Шупашкарти йӗрке хуралҫисем РФ Пуҫиле кодексӗн 159-мӗш статйин 2-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Нумаях пулмасть пирӗн республикӑра кантурта ӗҫлекен чипер пикесен конкурсӗ иртнӗ. «Мисс Офис – 2021» ят панӑ ӑмӑртӑва пирӗн тӑрӑхри 20 компани хӗрӗсем хутшӑннӑ. Асӑннӑ ӑмӑртура Офис ӗҫченӗсен пӗтӗм тенчери конкурсӗн 12-мӗш сезонне хутшӑнма суйласа илнӗ.
Кастинга 20 организацирен хутшӑннӑ, анчах конкурсӑн ҫурма финалне виҫҫӗн ҫеҫ лекейнӗ. Ҫав пикесем сӑнӳкерчӗкре (сулахайран сылтӑмалла) сӑнланнӑ: Ольга Дмитриева, суту-илӳ менеджерӗ; Дарья Моисеева, реклама менеджерӗ; Анастасия Семенова, менеджер.
Авӑн уйӑхӗнче тӗнче тетелӗнче сасӑлав иртӗ. Финала 30 хӗр ҫеҫ лекейӗ. Кайран вӗсенчен пӗрне, ҫӗнтерӳҫе, «Мисс Офис – 2021» титул парӗҫ тата 2 миллион тенкӗ (налукне конкурса йӗркелекенсем хӑйсем тӳлӗҫ) парса хавхалантарӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗ-хӗр конкурс учредителӗн тата тӗп спонсорӗн реклама кампанийӗн сӑнӗ пулса тӑрӗ.
Чӑваш Ен хыснинче нумай ачаллӑ ҫемьере ҫитӗнекен шӑпӑрлансене шкулта тӳлевсӗр ҫитерме укҫа тупӑннӑ. Сӑмах май, унччен ку укҫана муниципалитет уйӑрнӑ.
Ку ыйтӑва Правительство ҫуртӗнче иртнӗ планеркӑра сӳтсе явнӑ. ЧР вӗренӳ министрӗ Алла Салаева пӗлтернӗ тӑрах, республикӑра ку категорие кӗрекен 11800 ача шутланать. Вӗсене хула е район хыснинчи укҫапа тӳлевсӗр ҫитермелле, анчах пур чухне те укҫа ҫитмест-мӗн.
Нумаях пулмасть республика тухӑҫлӑ ӗҫленӗшӗн 455 миллион тенкӗ гранта тивӗҫнӗ. Шӑпах ку укҫа ачасене тӳлевсӗр ҫитермешкӗн кайӗ. Ҫапах район-хула хыснисем те ку тӗллевпе укҫа уйӑрӗҫ.
Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗ пулнӑ, асӑннӑ ведомствӑра ертсе пыракан должноҫсенчен пӗрне йышӑннӑ ҫынна улталанӑшӑн явап тытарнӑ.
48 ҫулти арҫына РФ Пуҫиле кодексӗн 159-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе айӑпланӑ. Ку статьяпа пысӑк суммӑлӑх улталакансене явап тыттараҫҫӗ.
Суд палӑртнӑ тӑрӑх, МЧС ӗҫченӗ пулнӑ этем ҫурт-йӗр туянма тӑкакланнӑ тесе Федерацин налук службине хутсем тӑратнӑ. Ҫавна май 2015-2016 ҫулсемшӗн вӑл 260 пин тенкӗ налук вычечӗ илнӗ. Ҫав вӑхӑтрах ҫурта арҫын ҫывӑх тӑванӗнчен пӗлӗшӗ урлӑ илнӗ. Туянса вӑл тӑкакланман.
МЧС ӗҫченӗ айӑпа йышӑннӑ, вычет шутӗпе илнӗ укҫана тавӑрса панӑ. Суд ӑна 200 пин тенкӗлӗх штраф хурса панӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.03.2025 15:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 740 - 742 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Нухрат Антонина Ивановна, чӑваш журналисчӗ, общество ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Пӑрачкав районӗнчи Низовка ялӗнче пӗр класлӑ училище уҫнӑ. | ||
| Корольков Василий Антонович, истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доценчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Денисов Иван Яковлевич, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ял хуҫалӑх ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Купчиков Альберт Тимофеевич, чӑваш историкӗ, профессорӗ ҫуралнӑ. | ||
| Владимиров Клементий Владимирович, чӑваш ӳкерӳҫи, графикӗ, Чӑваш Республикин халӑх ӳкерӳҫи ҫуралнӑ. | ||
| Комиссаров Валерий Петрович, чӑваш журналисчӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫуралнӑ. | ||
| «Сывлӑх» хаҫатӑн пӗрремӗш кӑларӑмӗ тухнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |