Шупашкар районӗнчи вулавӑшсенче «Вула, район» ятпа урамри вулав вырӑнӗсем уҫнӑ. Шупашкарта та ун пеккисем уҫнӑ-ха, анчах районта хӑйӗн специфика иккенне кура ҫавна та шута илме тивет.
Район центрӗнче кӑна мар, ялсенчинче те ҫуллахи вулав вырӑнӗсем ӗҫлӗҫ. Вӗсем кӗҫнерникунсерен ҫу каҫипех ҫынсене кӗтӗҫ.
Кӳкеҫре уҫӑ вырӑнти вулав залӗсене Тӗп вулавӑш умӗнчи лапамра, «Бичурин тата хальхи самана» музейӑн Бичурин пахчинче тата Советски урамри 69-мӗш ҫурта хирӗҫ вырнаҫнӑ ача-пӑча лаптӑкӗнче йӗркеленӗ.
Ҫуллахи вулав вырӑнӗсене район центрӗнче ӗнер уҫнӑ.
Мероприятин тӗп хӑни И. Ильфпа Е. Петровӑн «Двенадцать стульев» романӗнчи Остап Бендер пулнӑ. Шупашкар районӗнчи тӗп вулавӑшра ӗҫлекенсем кӗнекене кино ҫӗнӗ пурнӑҫ кӗртме пултарать тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Телекурав конкурсӗ «Мехел» 10 ҫул тултарнӑ. Ҫак тапхӑрта сцена ҫинче 1 пин ытл ача пултарулӑхне кӑтартнӑ. Кӑҫал конкурс юбилейне паллӑ тӑвӗ.
Концерта 13 ансамбль, 13 вокалист килӗ. Вӗсем — Ҫӗнӗ Шупашкартан, Тӑвайран, Вӑрнартан, Кӳкеҫрен.
Уяв концертӗнче ачасем малти вырӑнсене йышӑнассишӗн тупӑшмӗҫ. Сцена ҫине унччен ҫӗнтернӗ маттурсем тухӗҫ. Чӑваш юррисене вӗсем валли пӗлтӗр композиторсен конкурсӗнче ҫӗнтернӗ ҫынсем ҫырнӑ.
Ку таранччен «Мехеле» республикӑри пур районтан та килнӗ. Хӑшӗ-пӗри кун хыҫҫӑн артист пулнӑ. Проект ҫулсерен аталанса пырать.
«Мехел» ачасене те, аслисене те пӗр тӗвве пухма пулӑшать. Конкурса телекуравпа, «Раҫҫей 1» каналпа, ҫӗртме уйӑхӗн 10-мӗшӗнче 9 сехет ҫурӑра курма май пулӗ.
Муниципалитетпа муницпалитета ҫыхӑнтаракан транспорта Шупашкара кӗртме пӑрахтарасшӑн-тӑр. Хулине кӗртӗҫ-ха, анчах вӗсене Шупашкар тӑрӑх пассажирсене илсе ҫӳреме чарасшӑн курӑнать.
Мӗнле маршрутсем ун пеккисем тетӗр-и? Самай ун йышшисем. Ҫӗнӗ Шупашкартанах, сӑмахран, Шупашкара темиҫе маршрут хутлать. Ҫӗрпӳрен килекен 173-мӗш маршрут та вокзалта чарӑнмасть, Шупашкарӑн пӗр пайӗпе иртет. Кӳкеҫрен хутлакан 325-мӗш маршрут та ҫавӑн пекех. Тепӗр майлӑ каласан, пассажирсемшӗн питӗ меллӗ маршрутсем Шупашкарпа кӑна хутлакан транспортшӑн самай чӑрмав кӑларса тӑратаҫҫӗ. Ҫынсем хулара тепӗр маршрут ҫине куҫса лармасӑрах ҫитес вырӑна ҫитме пултарнине, укҫа перекетленине теприсем тӳнтерле йышӑннӑ курӑнать. Шупашкар витӗр иртекен хула ҫумӗнчи маршуртсене йӗркелеме республикӑра ӗҫ комиссийӗ туса хунӑ, ӑна Михаил Резников вице-премьер ертсе пырать.
Ку статьяна, тен, ҫырман та пулӑттӑм. Анчах чӑтаймарӑм. Чӑваша кӗвӗҫ чунлӑ теҫҫӗ те, ӑмсаннипе ҫырать тесе ан шухӑшлах, вулаканӑм. Тепӗр тесен, малтанласа ҫав туйӑма пула шӑрҫаланӑн туйӑнӗ те. Юрӗ, калас тенине пӗр ҫӗре пуҫтарма хӑтланса пӑхам-ха.
Ӗнер тусӑмпа Кӳкеҫ урамӗпе уҫӑлса ҫӳрерӗмӗр. Темиҫе сехет хушши утрӑмӑр. Унта та ҫитрӗмӗр, кунта та. Хам ытти чухне ҫӳрекен тӗп урам тӑрӑх мар, ҫӗннисем тӑрӑх хутларӑмӑр. Ҫырма тӗпӗнче вырнаҫнӑ дачӑсем патне те антӑмӑр. Кӳкеҫ вӗҫӗнче ҫӗкленекен тӑхӑр хутлӑ ҫуртсем патӗнчен ҫаврӑнтӑмӑр. Кайран уйрӑм ҫынсен вӗр ҫӗнӗ ҫурчӗсем вырнаҫнӑ урамсемпе утрӑмӑр.
Унччен коттедж тесе хӑпартнӑ ҫуртсене малтан чаплӑ тесе шутлаттӑмӑр та хальхисем вӗсенчен ирттермеллипех ирттереҫҫӗ. Строительство материалӗсен пахалӑхӗ те халӗ урӑхла. Хӗрлӗ кирпӗчрен хӑпартса лартнисем ҫӗнӗ йышши кирпӗчрен тунисемпе танлаштарсан мӗскӗнӗн туйӑнаҫҫӗ. Профнастил картасем те темиҫе тӗслӗ вак чула тимӗр сетка варрине ярса тытса ҫавӑрнипе танлаштарсан шеллевлӗн курӑнаҫҫӗ. Хитре кирпӗчрен пӳрт хӑпартакансем те пур-ха хальхи вӑхӑтра, ҫапах та ҫынсенчен хӑшӗсем натуральнӑй текен материала кӑмӑллани сисӗнет.
Шупашкар районӗнчи прокуратура Кӳкеҫ урамӗсенчен пӗринче, Сӗнтӗрвӑрри текеннинче, ҫутӑ пулманнипе суда ҫитнӗ.
Урамра йӗп чиксен те куҫ курмалла маррине надзор органне поселокри йӑрӑ ҫынсем систернӗ. Прокуратурӑра ӗҫлекеннисем тӗрӗсленӗ те, Сӗнтӗрвӑрри урамӗнче нумай хваттерлӗ 3 ҫурт тата уйрӑм ҫынсен 7 ҫурчӗ вырнаҫнине шутласа кӑларнӑ. Анчах урамри хунарсенчен хӑшӗсем ӗҫлемен, пуррисем урама ҫутатса ҫитереймеҫҫӗ. Саккунпа вара куншӑн Кӳкеҫ ял тӑрӑхӗ яваплӑ.
Малтанласа прокуратура Кӳкеҫ ял тӑрӑхне кӑлтӑка пӗтерме сӗнсе асӑрхаттару хучӗ ҫитернӗ. Ҫитменлӗхе пӗтерме васкаманнине кура суда тавӑҫпа тухнӑ. Ҫав хутра прокуратура Кӳкеҫ ял тӑрӑхне маларах асӑннӑ урама ҫутӑпа тивӗҫтерме хистеме ыйтнӑ.
Кӳкеҫрен Шупашкара турттаракан 149С маршрутпа ҫӳрекен автобус саккуна пӑсать. Ҫапла пӗтӗмлетӳ патне Монополипе кӗрешекен миграци службин республикӑри управленийӗ ҫитсе тухнӑ.
Ку маршрутпа турттаракан автоубссем (маларах ГАЗельсем хутлатчӗҫ) 162-мӗш номерлӗ маршрутпа ҫӳрекеннисемшӗн пӗр вӑхӑтра хытах конкурент пулса тӑнӑччӗ. Ара, вӗсем 16 тенкӗпе турттарнӑ чух лешӗ 10 тенкӗпе илсе ҫӳретчӗ. Кайран 162-мӗшсем хака 20 тенке ҫитерсен 149С маршрутпа хутлаканни 15 тенкӗпе турттарма тытӑнчӗ. Пӗрне-пӗри сирес тесе тахӑш кунсенче 149С 5 тенкӗпе илсе ҫӳрени те пулнӑччӗ. Ӑна кура 162-мӗшсем хака 10 тенке те хӑварса пӑхрӗҫ.
Монополипе кӗрешекенсем 149С маршрут конкeренци ҫинчен калакан саккунӑн 14.8 статйине палӑртнӑ. Вӑл пассажирсене турттарасси пирки яваплӑ органсемпе килӗшӳ туман иккен.
Ҫу уйӑхӗн 9–12-мӗшӗсенче Шупашкар районӗнче 4 ача сӑвӑс ларнинчен шар курнӑ. Ҫак тапхӑрта ачасене сӑвӑс тапӑннӑ тӗслӗх тӑрук ӳснӗ.
Шар курнӑ шӑпӑрлансенчен чи кӗҫӗнни 2 ҫултан та кӗҫӗнрех. Палӑртмалла: тӗслӗхсем пӗр ялта пулман. Кӳкеҫре, Хачӑкра, Мӑн Пӳкассинче, Ярӑскассинче пурӑнакан ачасем ҫине сӑвӑс ларнӑ.
Шӑпӑрлансем 4, 6 тата 10 ҫултисем пулнӑ. Чи кӗҫӗнни — 1 ҫул та 9 уйӑхра. Вӗсен ӳтӗнчен кӑларнӑ сӑвӑссене кӑларса анализ тумашкӑн янӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти гигиена тата эпидемиологи центрӗн эпидемиологӗ Елена Петрова каланӑ тӑрӑх, ку тӗслӗхсем тӗрлӗ ҫӗрте пулнӑ, вӑрман ҫывӑхӗнче мар. Сӑвӑссем тумпа хупламан ӳте тӑрӑннӑ.
Шупашкарти чиновниксем пассажирсене илсе ҫӳрекен тытӑма ҫӗнетес ыйту тавра калаҫаҫҫӗ. Ку хулари маршруткӑсене пырса тивӗ.
Хула урамӗпе кунсерен 200 троллейбус тата 500 ытла автобуспа микроавтобус ҫӳрет. Чиновниксем халӗ микроавтобуссем пирки ыйту хускатнӑ.
ЧР Общество палатин председателӗ Алексей Судленков, сӑмахаран, маршруткӑсем Кӳкеҫе мӗншӗн Коопераци институчӗ патӗнчен ҫӳренине ӑнланмасть. Мӗншӗн хула урлӑ каймалла вӗсен?
Малашне микроавтобуссене пысӑкраххисем ҫине улӑштарасшӑн. Хусанти, Чулхулари тӗслӗхе шута илесшӗн вӗсем. Маршруткӑсене те хӑварасшӑн, тӗппипех пӗтересшӗн мар.
Ҫавӑн пекех хулара экологи тӗлӗшӗнчен таса тата йӳнӗ троллейбуссен тытӑмне аталантарасшӑн. Чиновниксем плана ҫынсен шухӑшне шута илсе хатӗрлесшӗн.
Иртнӗ уйӑхра Чӑваш патшалӑх пукане театрӗ чӑваш авторӗсен хайлавӗсемпе лартнӑ спектакльсене уйӑхӗпех лартнине пӗлтерет. Ытти ҫул та унта чӑваш чӗлхи эрни ирттернӗ-мӗн-ха. Кӑҫал, ав, эрнепе ҫырлахман.
Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнчен пуҫласа 29-мӗшӗччен артистсем тӗрлӗ ҫӗре спектакльсемпе ҫитнӗ, унта чӑваш авторӗсен пьесисемпе лартнӑ ӗҫсене кӑтартнӑ.
Пӗчӗк куракансене вӗсем Юхма Мишшин «Шӑна кӑмпине», Г. Азямӑн «Атя, тилӗ, яра пар!» тата «Мулкач — ҫӗнтерӳҫӗ» пьеси тӑрӑх лартнӑ юмахсене кӑтартнӑ.
Артистсем Шупашкар, Ҫӗрпӳ, Ҫӗмӗрле хулисенче, Мари Элти Волжскра,Тутарстанри Ешӗлварта, район центрӗсенчен Муркашра, Хӗрлӗ Чутайӗнче, Кӳкеҫре, ялсенчен Вӑрнар районӗнчи Нурӑсра, Шупашкар районӗнчи Шорчекассинче тата Ҫӗньялта пулнӑ.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев РФ транспорт министрӗпе Максим Соколовпа тӗл пулнӑ. Вӗсем ҫул-йӗр ыйтӑвӗсене сӳтсе явнӑ.
Михаил Васильевич палӑртнӑ тӑрӑх, Кӳкеҫ тата Лапсар поселокӗсен, Шупашкар тавра иртсе каякан М-7 ҫул проектне хатӗрленӗ. Ҫулӑн ҫӗнӗ варианчӗ Шупашкар районӗнчи ялсем тавра иртӗ.
Максим Соколов ведомство Чӑваш Енри ҫӗнӗ объект строительствине «Транспорт тытӑмӗн аталанӑвӗ» патшалӑх программине кӗртме хирӗҫ маррине пӗлтернӗ. Ведомство Шупашкарти аэропорта инвестици программине (самолетсем вӗҫмелли лаптӑка искуственнӑй майпа витесси) кӗртес ыйтӑва та сӳтсе явма хатӗр.
Кунсӑр пуҫне Чӑваш Ене 2018 ҫулта футбол енӗпе иртекен тӗнче чемпионатне хутшӑнакансем валли тренировка ирттермешкӗн суйланӑ, ҫавӑнпа «Атӑл» М-7 ҫула та лайӑхлатмалла.
+4.3 °C