Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри сывлӑх енчен хавшак ачасен шкул-интернатӗнче Ҫар тата ӗҫ мухтавӗн музейӗ уҫӑлнӑ. Ку хыпара Федерацин травматологи, ортопеди тата эндопротезировани центрӗн тӗп врачӗ, Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Николай Николаев Инстаграмра пӗлтернӗ.
«Кӳкеҫри шкул-интернатпа вунӑ ҫул ытла туслӑ ҫыхӑну тытатпӑр. Кунта эпӗ час-часах пулатӑп: Ҫӗнӗ ҫулта, авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, юлашки шӑнкӑрав чухне. Музей тӑвас шухӑша педагогсем, шкул директорӗ пӗлтӗр сӗнчӗҫ. Эпир ырласа йышӑнтӑмӑр. Федерацин травматологи, ортопеди тата эндопротезировани центрӗн профсоюзӗ музей валли кантӑк витринӑсем туянса пачӗ», — хыпарланӑ Николай Станиславович.
⠀
Ӗнер Кӳкеҫ поселокӗнче 10 ҫулти арҫын ача ҫухалнӑ. Вӑл урама уҫӑлма тухса кайнӑ та таврӑнман. Арҫын ача киле таврӑнманни пирки ҫур ҫӗр иртни 1 сехетре хыпар пулнӑ.
Паян лайӑх хыпар ҫитнӗ. 10 сехет те 50 минутра арҫын ачана тупнӑ. Ӑна 45 ҫын шыранӑ. Вӗсенчен 10-шӗ – поселокри ҫынсем, ашшӗ-амӑшӗн хуйхинчен айккинче юлманнисем. Вӗсем арҫын ачана поселок ҫывӑхӗнчи вӑрманта, ҫывӑхри вырӑнсенче шыранӑ.
Ҫухалнӑ хыҫҫӑн ирхине ачана Шупашкарта курнӑ. Ӑна пӗр хӗрарӑм Кӳкеҫе хӑйӗн машинипе леҫсе янӑ. Анчах арҫын ача хӑйне лавкка умӗнче хӑварма ыйтнӑ. Кун хыҫҫӑн та вӑл киле кайман-мӗн, поселокра ҫӳренӗ.
Кӳкеҫре пурӑннӑ, Ҫӗнӗ ҫул каҫхине ҫухалнӑ арҫынна тупнӑ. Шел те, ӑна вӗлернӗ. Ку кӑна мар, кӗлеткине вакланӑ.
Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Тискер ӗҫе тума пултарнӑ ҫынна та палӑртнӑ. 55-ри арҫын ҫухални пирки тӑванӗсем ҫийӗнчех пӗлтернӗ. Ҫухалнӑскерӗн телефонне тишкерсе вӑл юлашинчен кампа калаҫнине палӑртма май килнӗ. Ҫав ҫын хӑй те тискер ӗҫ тунине тунман.
Ку раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче пулнӑ. Следстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав кун тытса чарнӑ арҫын общежитири пӳлӗмре пулнӑ. Унта ҫав вӗлернӗ арҫын пурӑннӑ. Хайхискерсем пӗрле эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн хирӗҫсе кайнӑ. Хӑна кил хуҫине тапса-ҫапса пӗтернӗ. Лешӗ вилсе кайнӑ. Ку преступлени йӗрне пӗтерес тесе вилене вакласа икӗ миххе чикнӗ те общежитирен инҫех мар ҫырмана кайса пытарнӑ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫ поселокӗнче хуҫасӑр йытӑсене усрамалли приют уҫӗҫ. Ку хыпара Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев Инстаграмра пӗлтернӗ.
Республика ертӳҫи ӗнер Шупашкар районӗнче пулнӑ. Ҫавна май вӑл приюта хатӗрленипе те паллашнӑ.
Сӑмах май каласан, кӳкеҫсем хуҫасӑр йытӑсем йышлине тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче тӑтӑшах пӗлтеретчӗҫ. Ун пеккисем ытти тӑрӑхра та пур. Йытӑсене персе пӑрахма юрамасть – чӗрчунсене хӳтӗлекенсем ҫакӑн пирки вӗҫӗмех сӑмах хускатаҫҫӗ.
Приют тума республика хыснинчен укҫа уйӑрма пӑхса хӑварнӑ. Пурӗ 8 миллион тенкӗ. Хуҫасӑр йытӑсене район центрӗнчи ветеринари станцийӗ пулнӑ вырӑнта усрӗҫ. Малтанласа унта 15 йытӑ усрамалӑх вырӑн пулӗ, республика хыснинчен укҫа уйӑрсан – 150 йытӑлӑх.
Приютра ӳлӗмрен ҫулталӑкне 3 пине яхӑн йытта стерилизацилеме, вакцинацилеме тата сиплеме май килӗ.
Кӑҫал Шупашкар районӗнчи Ишлейра физкультурӑпа сывлӑх комплексӗ хута ямалла.
Асӑннӑ сооружени пирки вӑл тӑрӑхисем тахҫанах ӗмӗтленме тытӑннӑ. Кӳкеҫре ФОК хӑпартса лартсанах калаҫма пуҫланӑ. Хӑйсем патне тӗрлӗ тӳре-шара пухӑва пырсан та вӑл ыйтӑва тӑтӑшах хускатнӑ. Унран та ытларах – Янӑшри шкула тӑвиччен Ишлейра физкультурӑпа сывлӑх кмопелксӗ тумалла пулнӑ тесе ӑмсанакансем те пур.
Халӗ ФОКа тума аукцион иртессине пӗлтернӗ. Ӗҫ хакӗ – 180 миллион тенкӗ. Объекта кӑҫалхи раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗ тӗлне туса пӗтермелле. Спорт сооруженийӗ Совет урамӗнче пулӗ.
Паян, пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарпа Кӳкеҫ хушшинче вырнаҫнӑ ялта чикансен виҫӗ пӳрчӗ ҫунса кайнӑ. Хальлӗхе кун пирки официаллӑ хыпар ҫук.
Ҫакна курнӑ ҫынсем каланӑ тӑрӑх, ҫав ҫуртсенче чикансем пурӑннӑ. Пушар телевизора пула тухнӑ-мӗн.
Вырӑна пушарнӑйсем ҫитнӗ. Ҫапах ҫулӑм виҫӗ ҫурта тӗп тунӑ. Аса илтерер: нумаях пулмасть Ҫӗнӗ Шупашкарта «Химпромри» складра пушар пулни пирки хыпарланӑччӗ.
Митта Ваҫлейӗн Хунтин (Фончӗн) Канашӗ 2021 ҫулшӑн Митта Ваҫлейӗн Парнине (Премине) «Литературӑпа искусствӑри пултарулӑхшӑн» тата «Чӑваш халӑхӗн демократилле аталанӑвӗ валли тунӑ ӗҫсемшӗн» номинацисенче (пӗр харӑс)
– литературӑри тата пурнӑҫри тӳрӗлӗхшӗн, чӑваш литературине пӗтерес патне илсе ҫитернӗ кунсенче чӑваш ҫыравҫин чыслӑхне ӳкме паманшӑн [упраса хӑварма пултарнӑшӑн],
– пурнӑҫ тӑршшӗпех хаҫат-журналта ӗҫлесе хуть те хӑҫан та чӑваш халӑхӗн аталанӑвӗ чӑн-чӑн демократилле ҫулпа пулса пытӑр тесе тӑрӑшнӑшӑн, ертӳҫӗ пулса ӗҫленӗ ҫулсенче яланах уҫҫӑнлӑхпа чӑнлӑха, тӗрлӗшухӑшлӑха ҫул парса пынӑшӑн,
– илемлӗ хайлавӗсенче тӑван халӑхӑн хальхи тата авалхи пурнӑҫне куҫа курӑнмалла чӗррӗн те чуна витермелле тӗрӗс кӑтартма, малашлӑха шанӑҫпа пӑхма ӗненӳпе вӑй-хӑват паракан сӑнарсем ҫуратма [калӑплама] пултарнӑшӑн Николай МАКСИМОВ чӑваш ҫыравҫине тата журналиста пама тата ӑна Митта Ваҫлейӗн сӑнӗллӗ кӗмӗл паллӑпа (медальпе) чыслама йышӑннӑ.
Николай Николаевич Максимов 1944 ҫулхи кӑрлачӑн 6-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Канаш районӗнчи Кӑшнаруй ялӗнче ҫуралнӑ, ачаллах амӑшӗсӗр юлнӑ, ҫамрӑклӑхӗ Йӗпреҫ районӗнче иртнӗ.
Шупашкарти «Садовӑй» микрорайонти шкула тума пуҫланӑ «Союзстройинвест» компани тӳре-шара шанчӑкӗнчен тухнӑ. Кун пирки хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков Инстаграмра хыпарланӑ постран тавҫӑрма пулать. Стройорганизацие шанчӑксӑр поставщиксен реестне кӗртме пултараҫҫӗ.
Аса илтерер: шкула 2022 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче хута яма палӑртнӑ. Малтанхи подряд организацийӗ ӗҫе тивӗҫлипе пурнӑҫламаннине кура урӑххине шыраҫҫӗ. Конкурса хула администрацийӗнче ака уйӑхӗнче вӑҫлеме шантараҫҫӗ.
Сӑмах май, маларах асӑннӑ организациех хӑй вӑхӑтӗнче «Ҫӗнӗ хула» микрорайонти ача пахчине тума пуҫланӑ. Ӗҫ графикне пӑхӑнманран килӗшӗве унпа 2019 ҫулта татнӑ.
Кӑҫал пирӗн республикӑри пилӗк ҫӗрте шкул тума пуҫлӗҫ. Ӗмӗтре – Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти тата Кӳкеҫи вӗренӳ учрежденийӗсем. Тата тепӗр темиҫе шкул тӑвассипе проект хатӗрлеҫҫӗ.
Ӗнер, пушӑн 7-мӗшӗнче, Кӳкеҫре темиҫе машина аварие ҫакланнӑ. Пӗтӗмпе 5 машина пырса тӑрӑннӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, куншӑн йывӑр тиевлӗ машина айӑплӑ. Водитель тормоз ӗҫлеме пӑрахни пирки каланӑ.
Авари каҫхине пулнӑ. КамАЗ водителӗ светофор умӗнче «Хонда» ҫине пырса кӗнӗ. «Хонда» вара «Мерседес» ҫине пырса тӑрӑннӑ. Унтан КамАЗ «Реналтипе» ҫапӑннӑ, вӑл вара – «Патриотпа».
КамАЗа Иркутск облаҫӗнче регистрациленӗ. Машинӑн ОСАГО ҫук, вӑл, ахӑртнех, ҫар чаҫӗн машини шутланать.
Аякри Бурят Республикинче паллӑ ӑсчахӑмӑр Иакинф Бичурин ятне асра тытаҫҫӗ ҫеҫ мар, унпа ӳсекен ӑрӑва та паллаштараҫҫӗ. Бурят Республикинчи чӑвашсен ентешлӗхӗн ертӳҫи Надежда Колесникова Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, «Иакинф Бичурин и Бурятия» (чӑв. Иакинф Бичурин тата Бурят Республики) проектӑн пӗрремӗш тапхӑрне пурнӑҫлассине вӗҫленӗ. Асӑннӑ проект пӗлтӗр Президент гранчӗсен иккӗмӗш конкурсӗнче ҫӗнтернӗ.
Ҫавна пурнӑҫланӑ май Китай чӗлхине вӗренекен шкул ачисене китай-вырӑс словарьне пуҫласа хатӗрленӗ тата китай чӗлхин пӗрремӗш учебникне йӗркеленӗ Никита Бичуринпа паллаштарнӑ.
Иакинф Бичурин Шупашкар районӗнчи Шемшер ялӗнче 1777 ҫулта ҫуралнӑ, Китайра тӗпчев ӗҫӗпе тимленӗ. Кӳкеҫре «Бичурин тата хальхи самана» музей пур.
-5.7 °C