Ачасем валли чӑвашла ҫырнӑ хайлавсенчен виҫҫӗшӗ премие тивӗҫнӗ. Кун пирки республикӑн Информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви йышӑннӑ. Ачасемпе ҫамрӑксем валли шӑрҫалакан чи лайӑх ӗҫсене палӑртакан ӑмӑртӑва Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗ 2011 ҫулта ҫирӗплетнӗ йышӑнупа йӗркелеҫҫӗ.
Кӑҫалхинчен 10 авторӑн 14 ӗҫне хакланӑ. Конкурс комиссийӗ (республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнчи кӗске хыпарта йышра камсем пулнине палӑртман) виҫӗ номинацире ҫӗнтерӳҫӗсене уйӑрнӑ. «Шкул ҫулне ҫитменнисем тата кӗҫӗн классенче вӗренекенсем валли» ятлинче М.Ф. Степановӑн (Карягинан) «Паттӑр вӑйӗ — пӑтӑра» хайлавӗшӗн 50 пин тенкӗлӗх грант уйӑрма йышӑннӑ. «Вӑтам классенче вӗренекенсем валли ҫырнӑ хайлав» номинаципе Н.П. Петрова (Ишентее) «Ачаш кулӑш вӑрттӑнлӑхӗшӗн» 75 пин тенкӗ парӗҫ. «Аслӑ классенче вӗренекенсем валли ҫырнӑ хайлав» номинацире В.Д. Николаевӑн «Юптарусем» ӗҫне палӑртнӑ — ӑна та 75 пин тенкӗ уйӑрӗҫ.
Конкурсра ҫӗнтернӗ алҫырусене килес ҫул пичетлемелли социаллӑ пӗлтерӗшлӗ хайлавсен списокне кӗртнӗ.
Кашкар Махмучӗ ячӗллӗ ӑмӑртӑвӗн чӑваш тапхӑрӗн 2016 ҫулхи ҫӗнтерӳҫисем паллӑ пулнӑ. Пӗрремӗш вырӑна «Хапха юпи» калавпа Илле Иванов тухнӑ. Сӑмах май, вӑл 2014 ҫулхи ӑмӑртура та «Durak» калавпа ҫӗнтернӗччӗ. Иккӗмӗш вырӑнта — Борис Чиндыков («Presens-Futurum (Умстатья)», виҫҫӗмӗшӗнче — Надежда Ильина («Кустӑрма сасси»).
Ӑмӑртӑвӑн чӑваш тапхӑрне ирттерессишӗн яваплӑ Ҫыравҫӑсен ирӗклӗ пӗрлӗхӗнчен пӗлтернипе, кӑҫалхи ӑмӑртӑва 17 ҫыравҫӑ 21 хайлав тӑратнӑ. Ӑмӑртӑва хутшӑннисем хушшинче чӑвашсен паллӑ ҫыравҫисем Римма Прокопьева, Марина Карягина, Николай Ишентей, Людмила Сачкова, Елена Мустаева, Владислав Николаев, Ион Шеремет пур.
Ҫав вӑхӑтрах ӑмӑртӑва халиччен чӑваш литературинче ытлах палӑрман ҫыравҫӑсем хутшӑнни савӑнтарать: Елена Федотова, Елена Алексеева, Марина Яковлева, Василий Чернов, Александр Михайлов, Виталий Архипов. Хаклавҫӑсене уйрӑмах Йӗпреҫ районӗнчен хутшӑннӑ Роман Евдокимов пултарулӑхӗ килӗшнӗ, пурнӑҫри тӗллевне улӑштармасан, вӑл малашне тӑван литературӑра паллӑ йӗр хӑварма пултарӗччӗ. Ӑмӑрту тӳрелӗхӗ вӗсене те хавхалантармалли майсем шырать.
Ҫакӑ та савӑнтарать: пӗтӗм чӑвашсен ӑмӑртӑвне Пушкӑртстанри, Тутарстанри, Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑваш ҫыравҫисем те хутшӑннӑ.
Чӑваш литературишӗн паян пӗлтерӗшлӗ кун, мӗншӗн тесен калавсен Кашкар Махмучӗ ячӗллӗ ӑмӑртӑвӗн чӑваш тапхӑрӗн ҫӗнтерӳҫисене палӑртӗҫ. Эпир хыпарланӑччӗ ӗнтӗ: ӑмӑртӑва Еврази ҫыравҫисен пӗрлӗхӗ ирттерет (штаб-хваттерӗ Турцире вырнаҫнӑ, ертӳҫи – Якуп Омероглу доцент, доктор). Чӑваш тапхӑрӗнчи ӑмӑрту ҫинчен кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнче пӗлтернӗччӗ, вӑл ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче вӗҫленчӗ.
Ӑмӑртӑвӑн чӑваш тапхӑрне ирттерессишӗн яваплӑ Ҫыравҫӑсен ирӗклӗ пӗрлӗхӗнчен пӗлтернипе, кӑҫалхи ӑмӑртӑва 17 ҫыравҫӑ 21 хайлав тӑратнӑ. Авторсем камсем пулнине калавсене хакланӑ хыҫҫӑн ҫеҫ уҫӑмлатнӑран, ӑмӑртӑва камсем-камсем хутшӑннине халлӗхе калама ҫук. Анчах та самай «шултра» ҫыравҫӑсем те хутшӑнма пултарнӑ тесе тӗшмӗртме пулать. Хӑш-пӗр тишкерӳҫӗсем ӑмӑртӑва Виталий Енӗш, Денис Гордеев, Николай Максимов, Борис Чиндыков, Надежда Ильина, Геннадий Максимов, ҫавӑн пекех Владислав Николаев, Илле Иванов, Ион Шеремет хутшӑнма пултарнӑ тесе тӗшмӗртеҫҫӗ. Калавсене ярса пани тӑрӑх, ӑмӑртӑва Пушкӑртстанра, Тутарстанра тата Чӗмпӗр облаҫӗнче пурӑнакан чӑваш ҫыравҫисем хутшӑнма пултарнӑ.
Калавсен Кашкар Махмучӗ ячӗллӗ ӑмӑртӑвӗн чӑваш тапхӑрӗн тӳрелӗхӗнче Виталий Родионов ӑслӑлӑх докторӗ, профессор, Петӗр Эйзин сӑвӑҫ, Атнер Хусанкай тата Ирина Кириллова литература тӗпчевҫисем, Николай Ларионов журналист пулчӗҫ.
Шӑматкун Елчӗк, Комсомольски, Шӑмӑршӑ, Патӑрьел районӗсенчи вӗрентекенсем харӑс тӑрса юрланӑ. Конкурса республикӑн Вӗренӳ тата Культура министерствисем педагогсен хор ӳнерне аталантарас тӗллевпе йӗркеленӗ. Ӑмӑртӑвӑн зонӑри тапхӑрӗнче муниципалитетсенчи пӗрлештернӗ ушкӑнсем тупӑшнӑ.
Республикӑн кантӑр енчи районӗсенчи конкурсра Патӑрьел районӗнчи педагогсен пӗрлештернӗ хорӗ «Чи лайӑх хор» номинацире ҫӗнтернӗ, Елчӗк районӗнчи — «Наци йӑли-йӗркине упрасси» номинацире.
Репертуар анлӑ пулнӑ. Хорпа юрлама суйланӑ произведенисене вӗрентекенсен хорӗсем икӗ, виҫӗ сасӑпа янӑратнӑ. Лайӑх енчен палӑрнисен республикӑри конкурсра хӑйсен пултарулӑхне кӑтартса пама тивнине кура репетицисем те тӑтӑшах ирттерӗҫ.
Вӑрнар районӗнчи «Санар» фольклор ушкӑнӗ хӑйне хӳтте кӗме ыйтать. 2008 ҫулта Алина Евдокимова ертсе пынипе районти культура ҫурчӗ ҫумӗнче йӗркеленнӗскер паян 17 ҫынтан тӑрать. Фольклор ушкӑнне ҫӳрекенсем хӑйсене «Музыка земли» (чӑв. Ҫӗр музыки) Пӗтӗм Раҫҫейри фестиваль-конкурсра тӗрӗслесе пӑхасшӑн.
Вӑрнар район администрацийӗн сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, ку проект ҫӗршывӑн концерт практикинче те пӗрремӗш хут, мӗншӗн тесен пӗр сцена ҫинче академи тата халӑх юрри пӗрлешет.
Фестивале РФ Культура министерстви йӗркеленӗ. Ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртнӑ чухне Эксперт канашӗн шухӑшне те, тӗнче тетелӗнчисенне те тӗпе хурӗҫ.
«Санар» фольклор ушкӑншӑн ҫак каҫӑпа кӗрсе сасӑлама пулать. Сасӑлав вӗҫлениччен икӗ кун кӑна юлнӑ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ хайӗн логотипне ылмаштарӗ.
Логотипа ылмаштарас шухӑш патне культурӑпа театр ӳнерӗн учрежденийӗ хӑйӗн 100 ҫулхине кӗтсе илме хатӗрленнӗ май пырса ҫитнӗ. 2018 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрне уҫнӑранпа пӗр ӗмӗр пулать.
Репертуара ҫулсерен 5-6 ҫӗнӗ спектакль кӗртсе пыракан театр театр сезонӗнче 280 ытла спектакль кӑтартнине, театра ҫулталӑкра 74 пин ытла ҫын пырса курнине, вӗҫӗмех гастрольсене тухса ҫӳренине пӗлтерет.
Театр ҫӗнӗ логотипа хатӗрлеме конкурс ирттерессине пӗлтернӗ. Заявкӑсене кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗччен Шупашкарти Хӗрлӗ лапамри 7-мӗш ҫуртра (театрта) йышӑнаҫҫӗ. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ — 62-02-21.
Авӑн уйӑхӗн 23—24-мӗшӗсенче Турцири Стамбул хулинче «Тюркская культура и тюркское мировоззрение» (чӑв. Тӗрӗк культури тата тӗрӗк тӗнче курӑмӗ) ятпа документлӑ фильмсен Пӗтӗм тӗнчери кинофестивалӗ иртессине маларах пӗлтертӗмӗр-ха. Анчах унта хутшӑнас текенсенчен заявкӑсене иртнӗ уйӑхра йышӑнма пӑрахнӑ. Кино ӳкерекенсен ҫапах та тепӗр фестивале хутшӑнма май пур. Ку вӑл — Пӗтӗм чӑвашсен «Асам» иккӗмӗш кинофестивалӗ.
Фильм ӳкерекенсен конкурсӗн положенине республикӑри кинематографистсен пӗрлешӗвӗ кӑҫалхи нарӑсӑн 24-мӗшӗнче иртнӗ пухурах ҫирӗплетсе хӑварнӑччӗ.
«Асам» юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнчен пуҫласа 29-мӗшӗччен иртӗ. «Лучший художественный фильм» (чӑв. Чи лайӑх илемлӗ фильм), «Лучший документальный фильм» (чӑв. Чи лайӑх документлӑ фильм), «Лучший короткометражный фильм» (чӑв. Кӗске метражлӑ чи лайӑх фильм), «Лучший анимационный фильм» (чӑв. Анимацилле чи лайӑх фильм) номинацисемпе ҫӗнтернисене ҫулсерен ҫу уйӑхӗнче иртекен Шупашкарти кинофестивале сӗнессине пӗлтереҫҫӗ.
Фестивале чӑвашла тата вырӑсла фильмсене йышӑнаҫҫӗ.
Патӑрьел районӗнче «На выборы — с родителями» (чӑв. Суйлава атте-аннепе) конкурс ирттерме йышӑннӑ. Ӑна йӗркеленин тӗллевӗсенчен пӗри авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче иртекен суйлава хастаррӑн хутшӑнтарасси тенӗ.
Конкурса 1—11-мӗш классенче вӗренекенсем кӑна мар, 18—35 ҫулсенчи ҫамрӑксем те хутшӑнайӗҫ.
Ҫула кура конкурсҫӑсене тӑватӑ ушкӑна пайлӗҫ: 1—4-мӗш классенче вӗренекенсем, 5—8-мӗшне ҫӳрекенсем, 9—11-мӗш класра ӑс пухакансем тата 18—35 ҫулсенчи яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫ.
1—4-мӗш класра вӗренекенсем валли «На выборы – с родителями!» (чӑв. Суйлава — атте-аннепе!) номинаци хатӗрленӗ. 5—8-мӗш классенче вӗренекенсем «Как я ходил на выборы с родителями» (чӑв. Эпӗ атте-аннепе суйлава кайни ҫинчен) ятпа сочинени ҫырӗҫ. 9—11-мӗш классене ҫӳрекенсен ӗҫне «На выборы – с родителями!» (чӑв. Суйлава — атте-аннепе) фото ӳкерӗнни тӑрӑх (ют чӗлхери сӑмахпа кӑна селфи теҫҫӗ) хаклӗҫ. 18-тан пуҫласа 35 ҫул таранхисен ӗҫсене «Выборы – это модно!» (чӑв. Суйлав — ку вӑл модӑлла) темӑпа информаци буклечӗ хатӗрлемелле.
Конкурс ӗҫӗсене авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗ таран районти Ача-пӑча пултарулӑх центрӗнче йышӑнаҫҫӗ.
Тӗнче литературин архивӗ Шупашкарти вулавӑшсен пӗрлешӗвӗ пулӑшнипе хатӗрленӗ «Нарспи» аудиокӗнеке ҫӗршыври чи сумлӑ «Ревизор» конкурсӑн шорт-листне кӗнӗ.
Жюри тӗплӗ суйланӑ, 2 уйӑх сасӑлав иртнӗ хыҫҫӑн проект финала тухнӑ. Кӑҫал конкурса 200 ытла организаци хутшӑннӑ: издательствӑсем, кӗнеке сутакан сетьсем, вулавӑшсем. Вун-вун регионтан ӗҫсем килнӗ.
«Нарспи» аудиокӗнекене тӗнчипех хатӗрленӗ темелле. Михаил Ефремов автор сӑмахӗсене вулама килӗшни те проекта ҫӗнтерме пулӑшнӑ-тӑр. Сӑмах май, конкурса проект вырӑнне аудиокӗнеке пӗрремӗш хут тӑратнӑ.
Проект продюсерӗ тата режиссерӗ — Виталий Баев. «Чӗрӗ кӗнеке» радиопа, туристсен троллейбусӗнче янӑрать. Икӗ чӗлхепе вуланӑ кӗнекепе шкулсенче усӑ кураҫҫӗ.
Шкулта ӑс пухакан шӑпӑрлансем ача пахчинчи стенасене илем кӗртнӗ. Ҫакна тумашкӑн вӗсене пӗр эрне ҫеҫ кирлӗ пулнӑ.
Шупашкарти 23-мӗш ача пахчинчи тӗксӗм стенасем тӗрлӗ тӗслӗ сӑрӑпа ялкӑшма тытӑннӑ. Ачасем хут ҫинчи ӳкерчӗксене стена ҫине пӗр эрнерех куҫарнӑ.
Шупашкар хула администрацийӗн пай пуҫлӑхӗ Эльдар Черкесов кунашкал тӗксӗм стенасем кашни ача пахчинчех пуррине каланӑ. Вӗсем, паллах, ачасене савӑнтармаҫҫӗ. Ӳкерсен вара питӗ кӑмӑллӑ. Шӑпӑрлансем те унта мӗн сӑнланипе кӑсӑкланма пуҫлӗҫ.
5-мӗш гимназире ӑс пухакан Анастасия Васильевӑн «Юратнӑ хула» ӳкерчӗкӗ конкурс ҫӗнтерӳҫи пулса тӑнӑ. Вӑл халӑх тетелӗнче «лайк» нумай пухнӑ.
Шкул ачисем ку проекта малалла пурнӑҫласшӑн. Кирек хӑш ача пахчинче те тӗксӗм стена тупса вӗсем ӑна илемлетесшӗн. Тӗнчене ҫутӑрах тума нумай та кирлӗ мар вӗт.
+13.3 °C