Кӑҫалхи вунпӗр уйӑхра пирӗ республикӑра ҫемье ҫавӑрас шухӑшлисем пӗлтӗрхи ҫав тапхӑртинчен 22,7 процент сахалланнӑ. Уйрӑлакансен йышӗ вара чакман — 2,3 процент нумайланнӑ.

Туй кӗрлеттерекенсем сахалланнӑран-ши, ача ҫуратакансем те йышлӑ мар: ҫемьене ҫӗн кайӑк килесси кӑҫалхи кӑрлач-юпа уйӑхӗсенче 3,4 процент чакнӑ. 11 уйӑхра 15169 пепке ҫуралнӑ. Ку шутран 37,1% — ҫемьери пӗрремӗш ача, 45,2% – иккӗмӗш, 13,4% – виҫҫӗмӗш.

Маларах ялта ытларах ҫурататчӗҫ пулсан, халӗ апла мар: 10147 ача хулара ҫуралнӑ, ыттисем — ялта. Ача йышлӑ ҫуратакансем Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Шупашкар районӗнче, Канаш хулинче тата Патӑрьел районӗнче. Ҫӗмӗрле, Пӑрачкав, Шӑмӑршӑ, Пӑрачкав районӗсенче йыш хушма васкамаҫҫӗ.

Наталья Колыванова редактор

Чӑваш Енӗн Элтеперӗ республикӑн ӗҫ тӑвакан влаҫ органне лекме пултаракансен списокне ҫирӗплетнӗ. Кадр резервӗ текеннине хальхинче тухтӑрсем, хаҫатҫӑсем, вӗрентекенсем тата ытти ӗҫре тӑрӑшакансем лекнӗ.

Ҫемҫе пукана ҫывӑххисен списокне, сӑмахран, Республикӑри офтальмологи пульницин тӗп врачӗ Дмитрий Арсютов, Шупашкарти стоматологи поликлиникин тӗп тухтӑрӗ Владимир Викторов, Федерацин ортопедипе травматологи центрӗн тӗп тухтӑрӗ Николай Николаев лекнӗ. Ҫаксем пурте — ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем. Шупашкарти 5-мӗш гимнази директорӗ Инна Исаева, вӑл та чӑваш парламенчӗн депутачӗ, ҫак списокра. Патшалӑх влаҫ органӗсенче ӗҫ вырӑнӗ тупас шанчӑк хаҫат редакторӗсен те пур. Анчах пурин те мар. Кадр резервне «Советская Чувашия» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Владимир Васильев тата Ҫӗнӗ Шупашкарти «Грани» хаҫатӑн редакторӗ Наталья Колыванова кӗнӗ.

Ҫӗнӗ ҫулта Шупашкарта общество транспорчӗ ирчченех ҫӳрӗ. Паян Шупашкар хула администрацийӗн ЖКХ, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗ графика палӑртнӑ. Ҫӗнӗ ҫул каҫхине общество транспорчӗ ирхи 3 сехетчен ҫӳрӗ.

Хӗрлӗ тӳреме уява килекенсем киле ҫӑмӑллӑнах ҫитчӗр тесе ҫапла тунӑ. Кун пирки кӑларнӑ хушӑва ку эрнинче, юнкун, пичетлӗҫ.

Кӑҫал Хӗрлӗ тӳремри концерт 23 сехетре пуҫланӗ. Унта чӑваш эстрада артисчӗсем, вокал студийӗсем, фокусниксем, фаерщиксем хутшӑнӗҫ. Унта Хӗл Мучи те пулӗ.

Ҫур ҫӗр ҫитсен светодиодлӑ экранпа РФ Президенчӗ Владимир Путин саламланине курма май пулӗ.

Ҫур ҫӗр иртни 1 сехетре кӳлмекре фейерверк вӗҫтерӗҫ. Ирхи 3 сехетчен конкурссем, вӑйӑсем иртӗҫ, ташӑ каҫӗ пулӗ.

Ялта ӗҫлекен тухтӑрсене килес ҫул та укҫа лекӗ. Раҫҫейӗн Правительствин хальтерехри йышӑнӑвӗнче ялта тӗпленес текен шурӑ халатлисене малашне те пулӑшма палӑртнӑ. Хыснасем хушшинчи трансферта Федерацин обязательнӑй медицина страхованийӗн фондӗнчен территорири уйрӑмсене уйӑрӗҫ. Ку тӗллевпе пӗтӗмпе 3,2 миллиард тенкӗ пӑхса хӑварнӑ. Кӗмӗле ялта вӑй хума килӗшнӗ медӗҫченӗсене пӗр хутчен тӳлеме ярӗҫ.

Вӑл укҫана илес тесен регионсен заявка тӑратмалла. Федераци хыснинчен 60 процентне уйӑрӗҫ, вырӑнтинчен — 40 процентне.

Килес ҫул Чӑваш Ене 15 миллион тенкӗ килӗ.

Ялта ӗҫлес шухӑшлӑ, 1 миллион тенкӗ илме ӗмӗтленекен тухтӑрсен 50 ҫултан кӗҫӗнрех пулмалла. Вӗсен пӗлӗвне те шута илӗҫ: компенсаци тӳлевӗ аслӑ пӗлӳллисене ҫеҫ лекӗ.

Ҫак кунсенче Чӑваш Енре каллех суя укҫасем тупнӑ. 500 тенкӗлӗх пӗр укҫа ҫыхӑну салонне лекнӗ. Ҫавӑн йышшиех тепӗр 2 укҫа апат-ҫимӗҫ лавккинче тупӑннӑ.

Шупашкар ҫынни апат-ҫимӗҫшӗн 500 тенкӗлӗххипе тӳленӗ. Вӑл суя пулнӑ-мӗн. Арҫын каланӑ тӑрӑх, ку укҫа унӑн кӗсйине Энтузиастсен урамӗнчи лавккара туяннӑ чухне лекнӗ.

Тепӗр 500 тенкӗлӗх суя укҫапа Б.Хмельницкий урамӗнчи суту-илӳ центрӗнче пӗр ҫын таваршӑн тӳленӗ. Халӗ ШӖМ ӗҫченӗсем ҫак укҫана камсем кӑларма пултарнине тӗпчеҫҫӗ.

Ыран, раштавӑн 27-мӗшӗнче, «Фучик-Айхи» ҫул ҫыхӑнӑвӗнче транспорт ҫӳреме тытӑнӗ. Ӑна темиҫе ҫул каялла уҫнӑ. Анчах кунпа ҫыхӑннӑ савӑнӑҫлӑ мероприяти пулман.

Ҫак кунсенче ҫула хупланӑ блоксене илнӗ, ирхине ҫӗнӗ ҫулпа общество транспорчӗ ҫӳреме тытӑнӗ.

Шупашкар хула администрацийӗн ЖКХ, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав ҫулпа 2-мӗш (Роза Люксембург – «Садовый» микрорайон), 12-мӗш («Садовый» микрорайон – «Благовещенский» микрорайон) тата 65-мӗш (Дементьев урамӗ – Стартовая урамӗ) номерлӗ автобуссем ҫӳрӗҫ.

Сӑмах май, унччен ҫак ҫула раштавӑн 20-мӗшӗччен уҫма палӑртнӑ. Анчах палӑртнӑ кун тӗлне ӗлкӗреймен.

Иркутск облаҫӗнче ҫынсем «фанфурик» ӗҫсе вилни ҫынсене сисчӗвлентернӗ. Тӳре-шара та ку тӗлӗшпу йышӑнусем тунӑ.

«Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, Раҫҫейре спирт хутӑшне сутма чарнӑ. Ку тӗлӗшпе саккун йышӑннӑ.

Ҫакна РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев йышӑннӑ. Унпа пӗрле патшалӑх тӗп санитари тухтӑрӗ Анна Попова документа алӑ пуснӑ.

Документра палӑртнӑ тӑрӑх, Раҫҫейре ӑша яма юраман спирт шӗвекӗсене, унта этил спирчӗ 25 процентран ытларах пулсан, вӑхӑтлӑха сутма чарнӑ. Анчах ку йышӑну парфюмерипе машина чӳречине тасатмалли шӗвеке пырса тивмест.

Ку йышӑну 30 кун вӑйра пулӗ.

Ҫитес ҫултан пуҫласа Чӑваш Енре тӗплӗ юсавшӑн ытларах тӳлеме тивӗ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.

Ку йышӑнӑва ЧР Министрсен Кабинечӗ тунӑ. 2017 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа тӗплӗ юсавшӑн 6 тенкӗ те 8 пус тӳлеме тивӗ. Халӗ ку виҫе 5 тенкӗ те 80 пуспа танлашать.

Субсиди параҫҫӗ, анчах коммуналлӑ тӑкаксемшӗн тӳлев ҫемье тупӑшӗнчен 22 процент нумайрах пулсан ҫеҫ.

Тӗплӗ юсавшӑн тӳлесси пирки тӗплӗнрех халӑха социаллӑ хӳтлӗх паракан уйрӑмсенче пӗлме пулать.

Ярапайкассинчи клуб

Муркаш районӗнчи Ярапайкасси ял тӑрӑхӗнче вырнаҫнӑ клубӑн залне район тӳре-шари хуптарнӑ. 1962 ҫулта купаланӑ ҫурт кӗҫ-вӗҫ ишӗлсе анать имӗш. «Ҫак клубра вырнаҫнӑ «Екрем» фольклор халӑх ушкӑнӗ тата ачасен ташӑ ушкӑнӗ пирки вара вӗсем шутламаҫҫӗ», — тесе пӗлтереҫҫӗ вырӑнтисем.

Апла-и капла-и, авариллӗ текен ҫуртра ял тӑрӑхӗн администрацийӗ ним пулман пекех ӗҫлет, вулавӑш та хупӑнман. Нумаях пулмасть клуб залӗнче суйлава тӗрӗс-тӗкел ирттернӗ, концертсем пулнӑ. Ҫӗнӗ Ҫул умӗн икӗ эрне ытларах юлсан тӳре-шара мӗнпе аптраса клуб залне хупни ӑнланмалла мар. «Васкаса хупнӑ чухне залра кушак юлнӑ. Ӑна ҫӑлас тесе пичетпе палӑртнӑ, алӑк ҫине ҫыпӑҫтарнӑ хута уйӑраймӑн — саккуна пӑсӑн», — чӗрчун пирки те вырӑнтисем пӑшӑрханаҫҫӗ.

Елена Сапаркина министр ҫумӗ

Чӑваш Енри тӳре-шара республикӑри тӗрлӗ организацире темиҫе уйӑх пуҫтарӑнса пынӑ ӗҫ укҫи парӑмне темиҫе кунта тӳлесе таттарасшӑн. Ку шухӑша республикӑн Правительствин пайташӗсемпе Иван Моторин премьер-министр ирттернӗ канашлура асӑнса хӑварнӑ.

Чӑваш Республикин ӗҫпе социаллӑ хӳтлӗх министрӗн ҫумӗ Елена Сапаркина пӗлтернӗ тӑрӑх, раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне ӗҫ укҫи парӑмӗ 20,2 млн пухӑнса кайнӑ. Ӑна ӗненсен, республикӑра 5 организацире 368 ҫын шалӑва вӑхӑтра илеймен. Чи нумай парӑм Шупашкарти 1-мӗш номерлӗ типографин тата «Водоканалӑн». Шупашкарти тракторсем тӑвакан савут та йывӑрлӑх кӑларса тӑратать. «Промтрактор» АХОра парӑм 25 миллион та 600 пине ҫитнӗ.

«Эпӗ министерствӑсене ӗҫ укҫипе ҫыхӑннӑ ыйтӑва ҫирӗп тӗрӗслесе тӑма хушатӑп. Уяв умӗн мӗнпур парӑма пӗтӗмпех парса татмалла, халӑха ӗҫ укҫипе тивӗҫтермелле», — тенӗ Иван Моторин.