Кӑҫал Чӑваш Енри икӗ ҫемье «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орден медальне тивӗҫнӗ. Вӗсенчен пӗри Вӑрмар поселокӗнче пурӑнать.

Нагардӑна Силеровсене РФ Президенчӗн федерацин Атӑлҫи округӗнчи тулли праваллӑ элчелӗ Михаил Бабич хӑй панӑ. Игорьпе Татьяна пилӗк ача пӑхса ӳстереҫҫӗ. Асли – 11-те, кӗҫӗнни 3 ҫулта ҫеҫ. Амӑшӗ мӗнле ӗлкӗрет-ши? Татьяна каланӑ тӑрӑх, пӗрремӗшӗпе ҫеҫ йывӑр пулнӑ, мӗншӗн тесен – йӑлтах уншӑн ҫӗнӗ. Иккӗмӗшӗпе, виҫҫӗмӗшӗпе тата ыттисемпе ҫӑмӑлрах. Аслисем, арҫын ачасем, пулӑшаҫҫӗ: пӗҫереҫҫӗ, кӗҫӗннисене ача пахчинчен кайса илеҫҫӗ, ҫитереҫҫӗ.

Татьянӑпа Игорь ачасене сывӑ пурнӑҫ йӗркине хӑнӑхтараҫҫӗ. Килте – турниксем, тренажерсем. Аслин Алексейӑн ишесси енӗпе – 3-мӗш разряд.

Силеровсем туслӑ пурӑнаҫҫӗ. Аслисем кӗҫӗннисене пулӑшаҫҫӗ. Ҫӗмйипе канаҫҫӗ. Вӗсем 2012 ҫулта «Ҫулталӑк ҫемйи» республика конкурсне хутшӑнса иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Икӗ ҫул каялла хӑйсем Вӑрмарта клиника уҫнӑ. Унт Татьяна – бухгалтерта, Игорь стоматологра ӗҫлет.

Силеровсем 22 ҫул пӗрле пурӑнаҫҫӗ. Ачисем ҫӗршыва юрӑхлӑ ҫын пулччӑр тесе тӑрӑшаҫҫӗ.

Асӑну хӑми уҫнӑ чухне

Утӑн 4-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Шуркасси ялӗнче Ҫурҫӗр Кавказ регионӗнче пуҫ хунӑ Леонид Пучков аслӑ сержанта халалласа асӑну хӑми уҫнӑ.

Унта полици тытӑмӗнче ӗҫлекенсем те килнӗ. Аса илтерер: Леонид Пучков пӗлтӗрхи авӑнӑн 16-мӗшӗнче Ҫурҫӗр Кавказри Серноводск ялӗнче сирпӗнекен хатӗре пула вилнӗ. Иккӗленӳ ҫуратакан урапана курсан плицейскисем унӑн ҫулне пӳлнӗ. Террорист хӑйӗн ҫумӗнчи минӑна сирпӗтнӗ. Синкерте виҫӗ полицейски вилнӗ. Вӗсенчен иккӗшӗ – Чӑваш Енрен. Вӗсем террориста тытса чарнӑран чылай ҫыннӑн пурнӑҫӗ ҫӑлӑннӑ.

Леонид Пучков шалти ӗҫсен органӗнче 6 ҫул ӗҫленӗ. Унӑн арӑмӗ тата пӗчӗк ачи юлнӑ.

РФ ШӖМӗн Шупашкар районӗнчи уйрӑмӗ вырнаҫнӑ урама та Леонид Пучков ячӗпе хисеплесшӗн. Ку - унти полицейскисен шухӑшӗ.

Ҫӗнӗ йышши машинӑна пухаҫҫӗ. Андрей Холмов сӑн ӳкерчӗкӗ.

«АвтоВАЗ» ертӳҫи Бу Инге Андерссон ӗнер Тутарстанра LADA Vesta ҫӗнӗ автомобиль кӑтартнӑ. Мӗншӗн унта хӑтланине компани вӑл машинӑсем Тутарстанри автопасарта самай пысӑк тӳпе йышӑннипе сӑлтавланӑ. LADA Vesta маркӑллине сериллӗ производствӑна 2015 ҫулхи авӑн 25-мӗшӗнче кӑларасшӑн.

«LADA Vesta епле сутӑнасси пирки калама мана йывӑртарах, анчах малтанласа 400 пин тенкӗ ыйтсан эпир конкуренцие чӑтӑмлӑн йышӑнатпӑр. Машинӑн хӑрушсӑрлӑх стандарчӗсем Европӑри евӗр пулӗҫ, двигателӗсем ВАЗ тата Renaultӑн пулӗҫ. АвтоВАЗ машинисенчен ҫӗнӗ йышшин интерьер чи лайӑххи пулмалла», – тенӗ Андрессон.

Хальхи вӑхӑтра завод малтанхи 33 автомобиле пухать иккен. Вӗсене ҫурла уйӑхӗнче тестлама тытӑнӗҫ. «Авӑн уйӑхӗнче ҫул ҫинче курӑр», – тенӗ «АвтоВАЗӑн» ертӳҫи. Планшетра вӑл ҫӗнӗ маркӑн сӑнӳкерчӗкне кӑтартнӑ.

Ҫывӑх вӑхӑтра завод LADA Vesta, LADA X-Ray, LADA X-Ray Cross кӑларма тытӑнӗ. Машинӑсен Хусанти хӑтлавӗ вӑхӑтӗнче лифтбек кузовлӑ LADA Granta маркӑллине те кӑтартнӑ.

Аса илтеретпӗр, «АвтоВАЗ» – ҫӑмӑл автомашина кӑларакан пердприятисенчен Раҫҫейри тата Хӗвелтухӑҫ Европӑри чи пысӑк заводсенчен пӗри. Ӑна 1967 ҫулта уҫнӑ.

Малалла...

Чӑваш Енре ҫӗртмен 30-мӗшӗнчен пуҫласа утӑн 4-мӗшӗччен Украинӑран тарса килнӗ 25 ҫын пульницӑна килнӗ. ЧР Сывлӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх – республикӑри ача ҫуратмалли ҫуртсенче икӗ пепке кун ҫути курнӑ. Иккӗшӗ те – хӗрача.

Украинӑран килнӗ 32 ҫулти хӗрарӑм, утӑн 1-мӗшӗнче Шупашкарти Президент перинаталь центрӗнче ача ҫуратнӑскер, Чӑваш Енре 2012 ҫулхи авӑнӑн 20-мӗшӗнче пурӑнма ирӗк илнӗ. Донецк облаҫӗнче пурӑннӑ 18 ҫулти ҫамрӑк хӗрарӑм, утӑн 2-мӗшӗнче ача ҫуратнӑскер, Улатӑр районне кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче килнӗ.

Украинӑран Чӑваш Ене килнисенчен ытларахӑшӗ тӑванӗсем патӗнче пурӑнаҫҫӗ. Вӗсене кирлӗ тӗк тумтирпе тивӗҫтереҫҫӗ. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта кӗтес тупнӑ 18 ҫула ҫитнӗ 38 ҫынран 16-шне ӗҫ вырӑнӗ кирлӗ.

Ҫак эрнере республикӑра прокурорсене черетлӗ хутчен вырӑнпа ылмаштарнӑ. Унччен ҫавӑн йышши ылмашусем Муркаш, Хӗрлӗ Чутай, Элӗк, Ҫӗмӗрле районӗсенче пулнӑччӗ.

Хальхинче улшӑну Шупашкар районне тата Шупашкарти Ленин районне пырса тивнӗ. Шупашкар районӗнче 7 ҫул прокурорта ӗҫленӗ Александр Моисеева республикӑн тӗп хулин Ленин районӗнче йӗрке тума шаннӑ, унта прокурорта 13 ҫул тӑрӑшнӑ Зелфинас Карама – Шупашкар районне.

Шупашкар ГЭСӗн ертӳҫи Вадим Бардюков

Ӗнер Шупашкар ГЭСне ертсе пыма ҫӗнӗ ҫынна лартнӑ. Тилхепене 59 ҫулти Вадим Бардюкова тыттарнӑ. Пуҫлӑх лавне вӑл унччен те туртнӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче Красноярск крайӗнчи районсенчен пӗрин пуҫлӑхӗ тата вырӑнти Депутатсен пухӑвӗн ертӳҫи пулнӑ.

Тӗрӗссипе, Бардюков ҫак тытӑмра самай ӗҫленӗ. Энергетикӑри унӑн опычӗ виҫӗ теҫетке ҫул ытла-мӗн. Курейскри тата ытти гидроэлектростанци объекчӗсене тума та вӑл нумай тӳпе хывнӑ. Хӑй вӑл Иваново хулинче ҫуралнӑ.

Бардюковчен Шупашкар ГЭСне Владимир Дорофеев ҫичӗ ҫул ертсе пынӑ. Ӗҫе вӑл тивӗҫлӗ канӑва кайнине пула ҫу уйӑхӗнче пӑрахнӑ иккен. Дорофеев 67-ре пулнӑ.

Пултаруллисене чыслаҫҫӗ

Ӗнер Элӗк районӗнче ҫамрӑксен кунне ирттернӗ. Ҫав ятпа унти ҫамрӑксем «ҫавра сӗтеле» те хутшӑннӑ, велочупу та йӗркеленӗ.

Мероприятие официаллӑ майпа уҫнӑ хыҫҫӑн район администрацийӗ пултаруллӑ ҫамрӑксене ҫулсерен паракан стипендипе камсене чыслассине пӗлтернӗ. Хальхинче унпа Крымсарайккӑри ял тӑрӑхӗнчи ҫамрӑксен канашӗн ертӳҫине Ольга Васильевана, В.Н. Узянов фермер хуҫалӑхӗн механизаторне Владимир Дмитриева, Йӑлкӑшри ача пахчин воспитательне Валентина Иванована, Элӗк райповӗн «Тӗлпулу» кафери аслӑ поварне Валентина Иванована, «Пурнӑҫ ҫулӗпе» райхаҫатӑн система администраторне Надежда Иванована, Вутланти фельдшерпа акушер пункчӗн ертӳҫине Марина Иванована, Утаркассинчи шкулти физкультура учительне Никита Макарова, Юнтапа ял тӑрӑхӗнчи ҫамрӑксен канашӗн пайташне Татьяна Матвеевана, Мӑн Ямаш шкулӗнчи физкультура учительне Евгений Назарова, Ульянов ячӗллӗ ял хуҫалӑх кооперативӗн слесарь-операторне Геннадий Пшанкова, «Ял тӑрӑхӗсем хушшинчи культурӑпа кану центрӗ» учреждени методистне Валентина Степанована хавхалантарнӑ. Вӗсем пурте уйӑхсерен пиншер тенкӗ стипенди илсе тӑрӗҫ.

Малалла...

Юрий Кислов депутат

Ку акцире теприсем, тен, политика сӗмӗ те асӑрхӗҫ-тӗр. Ҫапах та шухӑшӗ ырӑ: «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин регионти тата вырӑнти политика канашӗсем пуҫранипе кӑҫалхи пуш уйӑхӗнчех «Тӑван шкул» ыр кӑмӑллӑх акцийӗ ирттерессине пӗлтернӗ. Унӑн тӗллевӗ – вӗренӳ учрежденийӗсенчи спорт залӗсем валли услови туса парасси. Ыр кӑмӑллӑх акцийӗн вӑхӑтне 2014–2016-мӗш ҫулсем таран тесе палӑртнӑ.

Ырӑ ӗҫе кирек кам та хутшӑнма пултарать. Улатӑр районне илсен, ун пек тӗслӗхе Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, Шупашкарти ҫӑкӑр савучӗсенчен пӗрин пуҫлӑхӗ Юрий Кислов кӑтартнӑ. Вӑл хӑйӗн тӑван, Кувакинӑри шкулӗн спорт залне юсама 50 пин тенкӗ уйӑрнӑ.

Ӗҫсӗррисем валли вырӑн шыраҫҫӗ

Чӑваш Енӗн Патшалӑхӑн ӗҫлӗх служби кӑҫал 1115 ҫынна республика тулашне ӗҫлеме ӑсатасшӑн. Кӑҫалхи ҫур ҫулта ҫӗршывӑн 10 регионӗнчи 22 организацие 512 ҫынна ӑстанӑ та ӗнтӗ. Ҫапла, ку вӑл – официаллӑ ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх тата патшалӑх органӗ шута илнӗ цифра. Республика тулашӗнче тар тӑкакансем, тӳррипе, унтан та ытларах.

Нумаях пулмасть республикӑн Патшалӑхӑн ӗҫлӗх служби Тула облаҫӗн Ӗҫлӗх тата социаллӑ хӳтлӗх министерствипе килӗштерсе ӗҫлеме калаҫса татӑлнӑ. Кӑҫалхи пӗрремӗш ҫур ҫулта асӑннӑ регионти «Нива» тулли мар яваплӑ обществӑпа тата унти сӗт комбиначӗпе икӗ енлӗ килӗшӳ алӑ пуснӑ. Сезон вӑхӑтӗнче тата вахтӑпа ӗҫлеме унта 49 ҫынна ӗҫлеме ӑсатнӑ. Халӗ Тула облаҫӗнчи ытти организаципе те килӗшӳ тӑваҫҫӗ иккен.

Паллӑ ентешӗмӗр Андриян Григорьевич Николаев космонавт летчик пирӗнтен уйрӑлса кайнӑранпа 10 ҫул ҫитрӗ. Ӗнер вӑл ҫуралнӑ тӑрӑхра – Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑл ялӗнче – Андрияна аса илнӗ. Ҫак кун Асӑну комплексӗнче пин-пин ҫын пухӑннӑ. Унта ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев тата сумлӑ ытти хӑна та ҫитнӗ.

Митинга «Эткер» этнокультура лагерӗн Муркаш районӗнчи «Вӑрман юмахӗ» сиплев лагерӗнче канакан ачасем – Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчи чӑваш диаспоринчен килнӗскерсем – уҫнӑ. Шӑпӑрлансем сӑвӑ вуланӑ, Андриян Григорьевичӑн юратнӑ «Вӗҫ, вӗҫ, куккук» юррине шӑрантарнӑ. Михаил Игнатьев сӑмах илнӗ. Митинга пухӑннисем космонавта аса илнӗ.

Митинг хыҫҫӑн Андриян Николаевӑн вил тӑпри ҫине чечексем хунӑ. Хӑнасем Космонавтика музейӗнче экскурсире пулнӑ, Николавсен ҫемйин музей ҫуртне, Космонавтсен аллейине ҫитсе курнӑ.

Асӑну кунӗ Космонавтика музейӗнче каҫхи телекӗперпе вӗҫленнӗ. Асӑну комплексӗнче Мускаври асӑну музейӗпе ҫыхӑннӑ. Вӑл вӑхӑтра унта та аса илӳ каҫӗ иртнӗ.