Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев республикӑн Патшалӑх Канашне йӑлана кӗнӗ йӗркепе Ҫыру хатӗрлет. Анчах ӑна шӑрҫаличчен вӑл халӑх шухӑшне пӗлесшӗн. Ҫакӑн пирки ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби ӗнентерет.

Ҫырура республика ертӳҫи Чӑваш Енре килес ҫул мӗн пӗлтерӗшлине, министрсемпе ҫӳллӗ вырӑнти ҫемҫе пукан йышӑнакан ытти тӳре-шаран мӗне тӗпе хурса тар тӑкмаллине палӑртасшӑн. Ӗҫ планне ҫывӑх вӑхӑтлӑх кӑна мар, малашлӑх валли те йӗркелесшӗн.

Чӑваш парламентне яракан Ҫырӑва мӗн кӗртессине республикӑра пурӑнакансем те сӗнме пултараҫҫӗ. Уйрӑм ҫынсем, общество организацийӗсем, граждан обществин ытти институчӗ хӑйсен сӗнӗвне хут ҫине куҫарса Шупашкарти Президент бульварӗнчи 10-мӗш ҫурта е analit1@cap.ru электрон адреспа ҫитерме пултарать. Унта «Ҫыру хатӗрлеме» тесе палӑртма сӗнеҫҫӗ.

«РИА» Раҫҫейре пурӑнакан ҫынсем вӑтамран мӗн чухлӗ укҫа ӗҫлесе илнине шутланӑ. Ку хисеп 26,9 пин тенкӗпе танлашнӑ. Анчах пурте ун чухлех ӗҫлесе илеймеҫҫӗ. Чылайӑшӗ уйӑхне 15 пин тенкӗрен те сахалрах илет-мӗн.

Чӑваш Енре пурӑнакан кашни виҫҫӗмӗш ҫыннӑн шалӑвӗ 15 пин тенкӗрен пӗчӗкрех. Пирӗн регионта чи анлӑ сарӑлнӑ ӗҫ укҫин виҫи – 13-27 пин тенкӗ.

Шалу пысӑккипе Раҫҫейри 17 регион кӑна мухтанма пултарать. Чукоткӑра, Ямал-Ненец автономи округӗнче, Ненец автономи округӗнче пурӑнакансен 26-27 проценчӗ уйӑхне вӑтамран 100 пин тенкӗрен ытларах ӗҫлесе илет. Тӗп федераци округӗнче, Дагестанра, Карачай-Черекесире тӗпленнисен ӗҫ укҫи – чи сахалли.

Кӗвӗҫӳ туйӑмӗ тем тума та хистет ҫав. Ҫакна пулах Улатӑрти хӗрарӑм полицейскисен аллине ҫакланнӑ.

Чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче каҫхи 6 сехетре 112 номер ҫине шӑнкӑрав килнӗ. Линин тепӗр вӗҫӗнчи хӗрарӑм сасси Улатӑрти пӗр кафере бомба хуни пирки пӗлтернӗ.

Шӑнкӑравлаканӗ 29 ҫулти ӳсер хӗрарӑм пулнӑ. Чӑннипе вара кафере нимӗнле бомба та хуман. Ҫак хӗрарӑмӑн савнийӗ кафере уявра савӑннӑ-мӗн. Ку вара кӗвӗҫнӗ, ҫавӑнпа ҫак утӑма тунӑ та вӑл.

Хӗрарӑмӑн ӑссӑрла ӗҫӗшӗн явап тытма тивӗ, ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Куншӑн саккун ҫирӗп явап тыттарать: 5 ҫул таранах ирӗксер хӑварма пултараҫҫӗ. Прокуратура ыйтнипе ӑна хальлӗхе арестленӗ.

Шупашкар районӗн центрӗнче, Кӳкеҫре, пурӑнакансем вӗшле йытӑсем йышлишӗн пӑшӑрханаҫҫӗ. Кун пирки тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринчи «Общественный совет поселка Кугеси» (чӑв. Кӳкеҫ поселокӗнчи халӑх канашӗ) ушкӑнра ҫырнӑ. Пост авторӗ Александр Анисимов сӑнӳкерчӗксем те вырнаҫтарнӑ.

«Кӳкеҫре килсӗр йытӑсен ыйтӑвне кам та пулин татса парӗ-ши? Совет урамӗпе каллӗ-маллӗ чупаҫҫӗ. Вӗсем ҫинчен миҫе хут ҫырма тивӗ? Е администраци инкек пуласса кӗтет-ши?» — тенӗ постра.

Автор йытӑ ыйтӑвне тӗрӗсех ҫӗкленӗ. Паян ҫак йӗркесен авторӗн те вӗшле йытӑсен пысӑк ушкӑнӗпе (йышра ултӑ йытӑччӗ) Совет урамӗ тӑрӑх стадион еннелле кайма тиврӗ. Каялла килнӗ чух та вӗсем сырса илчӗҫ. Хӑранине алӑра йӗлтӗр тата йӗлтӗр патакӗ пуртан ҫеҫ ҫӗнме май килчӗ.

Федерацин Атӑлҫи округӗн шайӗнче шутланакан Шупашкарти кадет корпусӗн пуҫлӑхӗ Татьяна Казакова ӗҫрен хӑтарма ыйтса заявлени ҫырнӑ имӗш. Ҫакӑн пирки «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫат ӗнер хыпарланӑ. Ӑна хӑйӗн ҫӑлкуҫӗсем систернӗ-мӗн.

Шупашкарти кадет корпусне вӑл 2016 ҫултанпа ертсе пырать. Малтан вӑл республикӑн культура министрӗн ҫумӗнче чылай ҫул ӗҫленӗччӗ.

Кадет корпусӗ пирки тӗнче тетелӗнче пӑтӑрмахлӑ тӗрлӗ сӑмах юлашки вӑхӑтра сарӑлнӑ. Ҫав шутра унти темиҫе ача пӗр арҫын ача ҫумне ырӑ мар шухӑшпа ҫулӑхни те пулнӑччӗ. Анчах ку сас-хурана официаллӑ ҫӑлкуҫсем паянхи кун тӗлне ҫирӗплетмерӗҫ-ха. Тепӗр хыпар ачасем апатпа наркӑмӑшланнипе ҫыхӑннӑччӗ. Анчах Чӑваш Енӗн вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министрӗн ҫумӗ Алевтина Федорова ӗнентернӗ тӑрӑх, ачасем аптӑрани апат пахалӑхӗпе ҫыхӑнман.

Кадет корпусне ертсе пыма кӑмӑл тӑвакан ҫынсем те пур курӑнать. «Тӑван ҫӗршыв ывӑлӗсем» офицерсен юлташлӑхӗсен пайташӗсем пӗр пухура, акӑ, ҫав вырӑна йышӑнма Ҫӗмӗрле хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ Александр Зиновьев генерал-майора сӗннӗ иккен.

ШӖМ тунӑ сӑн

Чӳк уйӑхӗн 29-мӗшӗнче ҫул-йӗрпе патруль службин ӗҫченӗсем Шӑмӑршӑ районӗнче «ВАЗ-2114» автомашинӑна чарнӑ. Хайхискерӗн хыҫалти ларкӑчӗ ҫинче сунар пӑшалӗ выртнӑ.

Йӗркепе килӗшӳллӗн, пӑшала йӗнӗ ӑшне чиксе илсе ҫӳремелле. Хайхи водителӗн вара пӑшалӗ нимсӗр-мӗнсӗр выртнӑ. Вӑл мӗншӗн йӗнӗсӗр выртнине водитель ниепле те ӑнлантарайман.

Ҫитменнине, руль умӗнчи арҫын ӳсӗр пулнӑ. Ҫакна медицина освидетельствованийӗ те ҫирӗплетнӗ. Водительтен пӑшала туртса илнӗ.

Руль умне ӳсӗрле ларнӑшӑн протокол ҫырнӑ. Халӗ ӑна административлӑ майпа явап тыттарас, пӑшал тытма чарас ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ.

Чӑваш Енре «Патшалӑх тата муниципалитет пулӑшӑвне кӳрекен нумай ӗҫ тӑвакан республикӑри чи лайӑх центр» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Вӗсен ҫӗнтерӳҫисене «Пахалӑх менеджменчӗн ҫӗнӗ ҫул-йӗрӗ» семинар вӑхӑтӗнче Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн дипломӗсемпе чысланӑ.

Республикӑн Экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту-илӗвӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Нумай ӗҫ тӑвакан центрӑн чи лайӑх универсаллӑ специалисчӗ» ята Шупашкарти Анна Петрова тивӗҫнӗ. Вӑл Шупашкарта «Патшалӑх тата муниципалитет пулӑшӑвне кӳрекен нумай ӗҫ тӑвакан центр» автономилле учрежденире тӑрӑшать.

Нумай ӗҫ тӑвакан центрсенчен Елчӗкри чи лайӑх ӗҫлет тесе пӗтӗмлетнӗ. Конкурсра шӑпах унти пӗрремӗш вырӑна тухнӑ. Патӑрьелти нумай ӗҫ тӑвакан центр иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ, Ҫӗмӗрле хулинчи — виҫҫӗмӗш вырӑнта.

Чӑваш Ен Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине хатӗрленет. Ҫав тӗле туса ирттермелли ӗҫсен планне республикӑн Министрсен Кабинечӗн йышӑнӑвӗпе ҫирӗплетнӗ.

Унта палӑртнӑ тӗп тӗллевсене асӑннӑ. Ҫав шутра — вӑрҫа хутшӑннӑ салтаксем патне ҫитсе вӗсен ҫурт-йӗр условийӗпе паллашасси, вӗсене тата тӑлӑх салтак арӑмӗсене социаллӑ пулӑшу кӳресси. Ҫурт-йӗр япӑххисене укҫа-тенкӗ уйӑрса пулӑшасшӑн. Ватӑсене тухтӑрсем диспансеризаци витӗр кӑларассине те программӑна кӗртнӗ.

Совет Союзӗн Геройӗсен тата Мухтав орденӗн тулли кавалерӗсен ячӗсене асра тытас тӗллевпе тӗрлӗ ӗҫ туса ирттересшӗн. Ҫав шутра — палӑксене йӗркелесе ҫӗнетесси те.

Тӑван ҫершывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалласа культурӑпа массӑллӑ мероприяти те нумай иртӗ.

Чӳк уйӑхӗн 29-мӗшӗнче каҫхи 7 сехет тӗлнелле Йӗпреҫ поселокӗнчи Совет урамӗнчи йывӑҫ пӳртре пушар тухнӑ. Ҫурт хуҫи – 35 ҫулти арҫын.

Пушар вӑхӑтӗнче пӳртре 14, 11 тата 8 ҫулсенчи арҫын ачасем пулнӑ. Асли каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, вӗсем темӗн шаплатнине илтнӗ, унтан тӗтӗм йӑсӑрланма пуҫланӑ. 14-ри арҫын ача ҫухалса кайман – кӗҫӗннисене урама ертсе тухнӑ.

Паян ирхине вара Ҫӗнӗ Шупашкарта Терешкова урамӗнчи 21-мӗш ҫуртра ҫулӑм алхаснӑ. Пушара 7 минутран сӳнтернӗ. Халӗ ҫулӑм мӗнле майпа тухнине уҫӑмлатаҫҫӗ.

Чӳк уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ирхи 8 сехетре «Сурские зори» турбазӑран инҫех мар, Сӑр юханшывӗ ҫинче, пулӑҫӑ пӑр айне кайнӑ. Юрать, ку инкекпе вӗҫленмен, ӑна ҫавӑнтах пулӑ тытакан арҫынсем ҫӑлнӑ.

Инкеклӗ лару-тӑру министерстви тепӗр хутчен асӑрхаттарать: пӑр хулӑнӑшӗ 7 сантиметр пулсан ҫеҫ ҫыннӑн ун тӑрӑх утма юрать. Хальлӗхе пӑр ҫирӗпех мар-ха, хӑш-пӗр вырӑнта ҫӳхерех. Пӑр мӗн хулӑнӑш пулнине ҫак каҫӑпа кайсан пӗлме пулать: http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=203&id=1164999.

Тата ҫакна астумалла: пулӑҫӑсен пӗр вырӑнта ушкӑнпа пухӑнма, вак нумай касма юрамасть.