cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев «Ертӳҫӗсен команди-2022» республикӑри конкурс ҫӗнтерӳҫисемпе финалисчӗсене чысланӑ.

Ҫӗнтерӳҫӗ ятне «Чӑваш Енри экспорт енӗпе ӗҫлекен пӗчӗк тата вӑтам усламҫӑсене пулӑшакан центр» организацин директорӗн заместителӗ Владимир Терентьев, Шупашкарти стоматологи поликлиникин тӗп врачӗн заместителӗ Милана Быстрова, «Релематика» обществӑн реклама менеджерӗ Евгения Иванова, Улатӑр районӗнчи Ахматово шкулӗн директорӗ Татьяна Емельянова, Шупашкарти 45-мӗш вӑтам шкул директорӗ Татьяна Юдина тивӗҫнӗ.

Туризм

Хальлӗхе йывӑҫ ҫуртра та — ҫӑтмах!

Туризма аталантармалли программӑпа килӗшӳллӗн, ҫывӑх ҫулсенче Баскак паҫҫулккинче виҫӗ хутлӑ эко-гостиница тума палӑртнӑ.

Ҫук, ку пӗрре те шӳтлесе калани мар: пирӗн тӑрӑх туристсем валли ҫав тери илемлӗ пулнине Мускав та ӑнланса илнӗ. «Чӑваш вӑрманӗ» Наци паркӗ малашне Раҫҫейри чи илемлӗ вырӑнсенчен пӗри пулмалла.

Проектпа смета документацине хатӗрлес ӗҫ пуҫланнӑ та ӗнтӗ. Строительствӑри мӗнпур вӑрттӑнлӑха уҫса памӑпӑр — асаттесем тытман упа тирне сӳме хушманнине асра тытар. Ҫакна ҫеҫ калар: хӑна ҫурчӗн комплексӗн пӗтӗмӗшле хакӗ 50 миллион тенкӗрен кая лармӗ. «Мускавшӑн ҫак укҫа нумай-и вӑл?» — тейӗҫ хӑшӗсем. Бюджет укҫи питӗ шутлӑ пулнине, ҫиччӗ виҫсе пӗрре касма тивнине манар мар.

Туризма аталантарас тесен, районта тирпей-илем енӗпе ҫав тери нумай ӗҫлемелле. Шӑтӑк-путӑк ҫулсемпе, ҫӳп-ҫап тӑкса тултарнӑ ҫырмасемпе, хыт-хура ҫеҫ ашкӑрса ӳсекен пушӑ ҫуртсен пахчисемпе эпир туристсене илӗртме пултарӑпӑр-ши?

Тирпей тума чӑн малтан район центрӗнчен пуҫламалла.

Малалла...

cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ӗнер кӑна республикӑра электролинисене юсаса пӗтерни пирки хыпарларӑмӑр. Ӗнер каҫхинех ялсенче каллех ҫутӑ сӳнме пуҫланӑ иккен.

Канаш, Вӑрмар тата Ҫӗрпӳ районӗсенче пурӑнакансем килте электричество ҫукки пирки пӗлтерме тытӑннӑ. Ҫак тӑрӑхсенче авари бригадисем ӗҫлеҫҫӗ. Электролинисене ҫывӑх вӑхӑтра йӗркене кӗртме шантарнӑ.

Аса илтерер: республикӑра ҫил-тӑман вӗҫтернӗ, пӑрлӑ ҫумӑр ҫунӑ хыҫҫӑн электролинисем йывӑҫсем ӳкнипе татӑлма пуҫланӑ.

Вӗсен ячӗсем пӗр пекрех янӑраҫҫӗ: «Макфа» тата «Вакма» Анчах пӗри – Мускаври паллӑ компани, тепри - Шупашкарти хапрӑк.

Шупашкарти предприяти паллӑ брендпа кӑларакан макарон ячӗпе усӑ курас тенӗ-ши – хӑйсем туса кӑларакан продукци валли ҫавнашкалтарах тӗс, ят суйланӑ.

Икӗ фирма тахҫантанпах ҫапӑҫаҫҫӗ. 2020 ҫулта Шупашкарти хапрӑк автор прависене пӑснӑшӑн судра выляса янӑ. Кӑҫал «Макфа» ӑна каллех суда панӑ, тавар паллине хӳтӗлесе 5 миллион тенкӗ саплаштарма ыйтнӑ.

Мӗнпе вӗҫленнӗ ку ӗҫ? Икӗ ен мирлешнӗ, ӑна ЧР Арбитраж сучӗ ҫирӗплетнӗ. Компенсаци виҫине пӗчӗклетнӗ: 1,5 миллион тенкӗ хӑварнӑ. «Вакмӑн» ӑна кӑрлачӑн 27-мӗшӗччен парса татмалла.

Инкеклӗ лару-тӑру патшалӑх комитечӗ тунӑ сӑн

Чӑваш Енре тинех электролинисене юсаса пӗтернӗ. Ӗнер каҫхине юлашки икӗ ялта ҫутӑ ҫутӑлнӑ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру патшалӑх комитечӗ пӗлтерет.

Ӗнерхи каҫ тӗлне икӗ ялта кӑна ҫутӑ пулман. Ку – Вӑрмар районӗнче. Каҫхине ҫав икӗ ялта та халӑха электроэнергипе тивӗҫтернӗ.

Аса илтерер: раштавӑн 10-14-мӗшӗсенче юр нумай вӗҫтернӗрен, пӑрлӑ ҫумӑр ҫунӑран 214 ялти 55 пин ҫын ҫутӑсӑр юлнӑ. Чӑваш энергетикӗсене пулӑшма кӳршӗ регионсенчи специалистсем те килнӗ.

mkala.mk.ru сайтри сӑн

Чӑваш Енре 2023 ҫулта пӗр уйӑхра пурӑнма кирлӗ укҫа виҫине палӑртнӑ. Вӑл, хальхипе танлаштарсан, 14,9 процент ытларах пулӗ.

Паян ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче республикӑра пурӑнакансем валли ҫитес ҫул пӗр уйӑхра пурӑнма кирлӗ укҫа виҫине пысӑклатассипе ҫыхӑннӑ проекта пӑхса тухнӑ. Вӑл 2023 ҫулта 12 пин те 363 тенкӗпе танлашӗ.

Ӗҫлекен ҫынсем валли ку виҫе 13 пин те 476 тенкӗпе танлашӗ, ачасем валли – 11 пин те 992 тенкӗпе.

Паян Сӑр юханшывӗ урлӑ хӗлле каҫмалли кӗпере уҫнӑ. Вӑл Ҫӗмӗрле хулипе Чулхула облаҫӗнчи Пильна районӗнчи Нават ялне ҫыхӑнтарать.

Сӑр урлӑ ҫак кӗперпе каҫмашкӑн тӳлевлӗ: 150-200 тенкӗ. Хакӗ машина йывӑрӑшӗнчен килет. Унта 3 тоннӑран ытларах тайман транспорта кӗртеҫҫӗ. Пассажирсен пулмалла мар.

Палӑртмалла: машинӑсем тата ҫуран ҫӳрекенсем валли хатӗрленӗ кӗпер 150 метр тӑршшӗ.

Паян ирхи 7 сехет валли республикӑра 12 муниципалитетри 79 ял ҫутӑсӑр пулнӑ: Вӑрнар, Канаш, Йӗпреҫ, Куславкка, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Етӗрне районӗсем.

Аса илтерер: шӑматкун каҫхине пӑрлӑ ҫумӑра пула 17 муниципалитетра электроэнерги сӳннӗ. Раштавӑн 12-мӗшӗ тӗлне 214 ялти 55 пин ҫын ҫутӑсӑр ларнӑ. Бригадӑсем талӑкӗпех ӗҫлеҫҫӗ. Хамӑраннисем ӗлкӗрейменрен кӳршӗ регионсенчен те специалистсене чӗннӗ.

Хальхи вӑхӑтра энергетиксен 72 бригади ӗҫлет. Пӗтӗмпе – 235 специалист, 92 техника.

Иртнӗ ӗмӗрӗн ҫирӗммӗш ҫулӗсенче Атӑл тӑрӑхӗнчи хуласемпе ялсенче преступлени тӑвасси ӳссех пынӑ, кӑнтӑрла та, ҫӗрле те вӑрӑ-хурах бандисем халӑха лӑпкӑ пурӑнма паман. Пурлӑхпа ҫыхӑннӑ преступленисенчен ялсенче лаша вӑрласси уйрӑмах сарӑлнӑ пулнӑ.

Ульяновск, Шупашкар тата Хусан хулисенчи патшалӑх архивӗсенче ӗҫлеме тивнӗ май, эпӗ ӑнсӑртран тенӗ пекех Шаккур Карак банди ҫинчен ҫырнине тӗл пултӑм. Мана уйрӑмах Хусан архивӗнче Г.М.Ломоносов юристӑн аса илӗвӗ интереслентерчӗ.

Георгий Михайлович Ломоносов 1905 ҫулта Вӑрмар районӗнчи Кӗтеснер ялӗнче ҫуралнӑ. Юрист тата таврапӗлӳҫӗ пулнӑ. Следовательте, прокурорта, халӑх судйинче, СССР Юстици министерствин аппаратӗнче ӗҫленӗ.

«1923-1924 ҫулсенче эпӗ Хусан университечӗ ҫумӗнчи юридици курсӗнче вӗрентӗм, — ҫырать Г.М.Ломоносов. — Ун хыҫҫӑн мана Патӑрьел, Пӑрачкав тата Шӑмӑршӑ тӑрӑхӗнче халӑх следователӗ пулма ҫирӗплетрӗҫ.

Шӑпах ҫав ҫулсенче ӗнтӗ Шаккур Карак ертсе пыракан вӑрӑ-хурах банди алхасатчӗ.

Шаккур Карак бандинче, пулӑшакансене те шута илсен 100-е яхӑн ҫын тӑнӑ.

Малалла...

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Куславккари культура ҫуртӗнче «Эткер» пултарулӑх ушкӑнӗн «Эпир пурӑнатпар Энӗш хӗрринче» юбилей каҫӗ иртнӗ.

Асӑннӑ ушкӑн Раҫҫей Федерацийӗн халӑх пултарулӑхӗ тава тивӗҫлӗ коллективӗ шутланать.

Юбилей каҫӗ тӗлне «Эткер» ансамблӗн историйӗпе тата аталанӑвӗпе паллаштаракан сӑнӳкерчӗксен куравне йӗркеленӗ.

Асӑннӑ коллектива 1967 ҫулта Хурамалти клуб ҫумӗнче Ольга Ершова учительница, унӑн мӑшӑрӗ Иван Ершов хуткупӑсҫӑ тата клуб заведующийӗ Людмила Ефимова пӗр шухӑшлӑ пулнипе йӗркелесе янӑ. Паян коллектив районта иртекен чылай мероприятие хутшӑнать.