Инкеклӗ лару-тӑру министерстви кӑҫал ейӳ ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче сарӑлма пултарасси пирки асӑрхаттарать. Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, Улатӑр хулинче, Патӑрьел, Комсомольски, Ҫӗрпӳ, Елчӗк районӗсенче ейӳ сарӑлас хӑрушлӑх пур. Асӑннӑ тӑрӑхсенче 9 ялти 330 ҫурта, 3 автоҫула шыв илме пултарать.
Синоптиксем лӑплантараҫҫӗ: кӑҫал ейӳ лӑпкӑ иртмелле. Юрта нӳрӗк нумай пулсан та пур ҫӗрте те тенӗ пекех ҫӗр 36 сантиметртан тарӑнрах шӑнман. Ку, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, икӗ хут пӗчӗкрех.
Кӑнтӑр енчи районсенче лару-тӑру лӑпках-ха. Пӑла юханшывӗнче пӑр тапраннӑ, унти шыв шайӗ майӗпен пӗчӗкленет. Ҫӑлавҫӑсем те сыхӑ тӑраҫҫӗ.
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, 11 сехет те 55 минутра оперативлӑ дежурнӑй пулчӗ ҫине хыпар килнӗ: арҫын ача кӗрт ӑшне кӗрсе ларнӑ та хӑй тӗллӗн тухаймасть. Ҫав вӑхӑтра иртен-ҫӳрен те курӑнман.
Ҫӑлавҫӑсем, В.Г.Васильев смена пуҫлӑхӗ тата А.Ю.Гавриловпа В.Н.Трутнев, кӑтартнӑ адреспа - «Октябрь: 50 ҫул» урама - ҫийӗнчех ҫитнӗ. Чӑнах та, арҫын ача гараж тӑрринчен юр ҫине сикнӗ те пилӗкӗ таран кӗрсе ларнӑ, ниепле те тухайман. Ҫӑлавҫӑсем юра кӗреҫепе сирнӗ, арҫын ачана «тыткӑнран» кӑларнӑ.
Ача пулӑшнӑшӑн вӗсене тав тунӑ
Пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче дежурнӑй ҫӑлавҫӑ пульчӗ ҫине шӑнкӑрав килнӗ: пӗр хӗрарӑм кушака ҫӑлма ыйтнӑ.
Чӑваш Енри шыравпа ҫӑлав служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти Трактор тӑвакансен проспектӗнчи пӗр ҫуртӑн подъезчӗ умӗнче кушак путвал шӑтӑкне персе аннӑ-мӗн. Тӑватӑ ураллӑ тус унтан хӑй тӗллӗн тухайман. Ҫакна курнӑ пӗр хӗрарӑм чӗрчуна хӗрхеннӗ те ҫӑлавҫӑсем патне тӳрех шӑнкӑравланӑ.
Ҫӑлавҫӑсем кӑтартнӑ адреспа часах ҫитнӗ. Вӗсем альпхатӗрпе усӑ курса путвалти шӑтӑкран хӑраса ӳкнӗ кушака туртса кӑларнӑ та ӑна хуҫине панӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Лесси ятлӑ йытӑ ҫӑла кӗрсе ӳкнӗ. Унӑн хуҫи, хӗрарӑм, 21 сехет те 35 минутра ҫӑлавҫӑсем патне шӑнкӑравласа тӑватӑ ураллӑ тусӗ инкеке лекни пирки пӗлтернӗ. Кун пирки шыравпа ҫӑлав службин сайтӗнче хыпарланӑ.
Шыравпа ҫӑлав службин ӗҫченӗсем «Юбилейлӑ» сад юлташлӑхне пӗр тӑхтамасӑр тухса кайнӑ. Вӗсенчен пӗри альпинист снаряженийӗпе ҫӑла аннӑ та йытта ҫӳле илсе тухнӑ.
Кайран йытӑ хуҫи Наталья Никифорова хӑйӗн тата тӑватӑ ураллӑ тусӗнчен ҫӑлавҫӑсене тав туса ҫырнӑ.
Ватӑ арҫын Атӑл леш енче пӑтӑрмаха ҫакланнӑ. Ӑна ҫӑлавҫӑсем пулӑшнӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче 80 ҫулти арҫын Куславкка районӗнчи Криуш ҫывӑхӗнчи утравсем ҫине, Атӑл юханшывӗ ҫине, мини-снегоходпа пулӑ тытма кайнӑ. Ҫав кун ҫил-тӑман алхаснӑ. Хайхискерӗн транспорчӗ юр ӑшне кӗрсе ларнӑ. Таврара никам та ҫук. Юрать, ватӑ ҫыннӑн ҫумра кӗсье телефонӗ пулнӑ. Вӑл пӗлӗшӗ патне шӑнкӑравланӑ, лешӗ вара ҫӑлавҫӑсенчен пулӑшу ыйтнӑ.
17 сехет те 40 минутра ҫӑлавҫӑсем «Патруль» аэроҫунашкапа вырӑна тухса кайнӑ. Вӗсем ватӑ арҫынна часах тупнӑ.
Кӑмпа сезонӗ пуҫланнӑ май вӑрмансенче ҫынсем час-часах ҫухалаҫҫӗ. Уйрӑмах – Атӑл леш енче. Халӑх унта шур ҫырли, кӑмпа татма ҫӳрет.
Канмалли кунсенче ҫӑлавҫӑсем 5 ҫынна пулӑшу кӳнӗ. Шӑматкун Атӑл леш енче Астраханка пӗве ҫывӑхӗнче арҫын ҫухалнӑ. Ҫӑлавҫӑсем вырӑна ҫитсен ӑна часах тупнӑ.
Ҫав кунах Атӑл леш енче Иван-Беляк ялӗ ҫывӑхӗнчи вӑрманта арҫынпа ывӑлӗ ҫулран аташса кайнӑ. Юрать-ха, ҫӑлавҫӑсем вӗсене те хӑвӑртах тупнӑ.
Вырсарникун Ҫурҫӗр поселокӗ патӗнче арҫынпа хӗрача ҫухалса кайнӑ. Вӗсене ҫӑлавҫӑсем участковӑйпе пӗрле шыранӑ. Тупнӑ. 43 ҫулти арҫын тусӗн 13-ри хӗрӗпе кӑмпа пуҫтарма кайнӑ-мӗн. Ҫухалса кайни пирки вӑл хӑйех полицие шӑнкӑравласа каланӑ. Йӗрке хуралҫисем лешсем илтчӗр тесе машина ҫинче сирена ҫутнӑ. Ҫапла пулса тухнӑ та: каҫхи 8 сехет ҫурӑра вӗсене тупнӑ.
Тунтикун, юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, сирена янӑраса кайсан хӑраса ан ӳкӗр. Ку – вӗренмелли тревога кӑна.
Юпан 1-мӗшӗнче Чӑваш Енре халӑха пӗлтермелли системӑна планпа килӗшӳллӗн тӗрӗслӗҫ. Ҫак кун республикӑри кашни район-хуларах сирена кӑшкӑрса ярӗ, громкоговорительсем янӑрӗҫ.
РФ МЧСӗн Чӑваш Енри тӗп управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, «Внимание всем!» сигнал икӗ хутчен янӑрӗ: 10-ра тата 10 сехет ҫурӑра. Ку вӗренӳ тревоги кӑна пулнӑ май ҫӑлавҫӑсем пурне те хӑйсен вырӑнӗнчех пулма, малалла ӗҫлеме ыйтаҫҫӗ.
«Внимание всем!» сигнал – граждан хӳтӗлевӗн асӑрхаттармалли палли. Ҫапла майпа халӑха авари, катастрофа, тӑшман тапӑнни пирки пӗлтереҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм ачине хваттерте пӗччен хӑварнӑ та хӑй лавккана тухса утнӑ. Каялла таврӑннӑ ҫӗре алӑк уҫӑлман – уҫҫи ҫӗмӗрӗлсе кайнӑ.
Ку «Садовый» микрорайонта аван уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Дементьев урамӗнче пулнӑ. Киле кӗреймен хӗрарӑм Чӑваш Енри шыравпа ҫӑлав службине шӑнкӑравланӑ. Ара, ача хваттерте пӗчченех юлнӑ вӗт, тем курасси пулӗ.
Ҫӑлавҫӑсем вырӑна ҫийӗнчех ҫитнӗ, «Умелец» наборпа усӑ курса хваттере кӗмелли алӑка уҫнӑ. Юрать, ачапа нимӗн те пулман, вӑй йӗркеллех ларнӑ.
Муркаш районӗнчи Куҫки ялӗнче пурӑнакан 85 ҫулти кинемейӗн килӗ умӗнче пысӑк йывӑҫсем ӳснӗ. Вӗсем кирек хӑш вӑхӑтра та хуҫӑлса ҫурт ҫине ӳкме пултарнӑ.
Ӗнер ҫӑлавҫӑсен дежурнӑй смени ун патне ҫитнӗ. Вӗсем тӑватӑ пысӑк йывӑҫа касас тесе альпинистсен ятарлӑ хатӗрӗсемпе усӑ курнӑ. Ара, йывӑҫа кассан вӑл пӳрт ҫине ӳкме, электролиние сиенлетме пултарать вӗт.
Икӗ йывӑҫа тӗппипех каснӑ, тепӗр иккӗшӗнне турачӗсене иртнӗ. Ҫӑлавҫӑсем пулӑшнӑшӑн кинемей шутсӑр савӑннӑ. Халӗ вӑл лӑпкӑ пурӑнӗ: йывӑҫсем ӳкес хӑрушлӑх ҫук.
Канаш районӗнчи Шаккӑлта пурӑнакан 52-ри арҫын пӗр каҫра пӳртсӗр тӑрса юлнӑ. Инкек ҫурла уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, ҫурҫӗр иртни 1 сехет те 30 минут тӗлӗнче, тухнӑ. Ҫӗр хута вут-ҫулӑм алхаснине асӑрханисем пушар хуралӗн ӗҫченӗсене систернӗ.
Шел те, кил хуҫин йывӑҫ пӳртне хӗрлӗ автан тӗп тумаллипех тӗп тунӑ. РФ Инкеклӗ ӗҫсен министерствин ӗҫченӗсем кил хуҫин хуралтисене ҫеҫ ҫӑлса ӗлкӗрнӗ.
Инкек тухнӑ каҫ кил хуҫи килте пулман. Пушарсен тӗп сӑлтавӗ ҫутӑпа асӑрханмасӑр усӑ курнипе е юсавсӑр кӑмака хутнипе ҫыхӑнкалать те, Шаккӑлтин сӑлтавӗ урӑх тесе тӗшмӗртеҫҫӗ. Ҫӑлавҫӑсем малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, йывӑҫ пӳрте такам юри чӗртсе янӑ.
Чӑаш Енри пушарсенче ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 80 миллион тенке яхӑнлӑх пурлӑх вутпа кӗлленнӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (03.10.2025 21:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 765 - 767 мм, 6 - 8 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Николаева Юлия Фёдоровна, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Бикулова Мария Григорьевна, чӑваш драма актриси ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ. | ||
| Григорьев Николай Федорович, педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, профессор вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |