Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче этнографи вулавӗ иртӗ. Мероприяти раштав уйӑхӗ 14-мӗшӗнче пулӗ.
Этнографи вулавне виҫӗ чӑваш тӗпчевҫине халаллӗҫ: Иван Юркин ҫуралнӑранпа 160 ҫул, Николай Никольский ҫуралнӑранпа 145 ҫул тата Гурий Комиссаров (Вантер) ҫуралнӑранпа 140 ҫул ҫитнине.
Этнографи вулавне паллӑ учёнӑйсем, краеведсем, педагогсем, писательсем, журналистсем хутшӑнӗҫ. Вӗсем истори, литература,чӑваш халӑхӗн этнографийӗн ыйтӑвӗсене сӳтсе явӗҫ.
Иван Юркин — писатель, фольклорист, этнограф, малтанхи чӑваш прозаикӗсенчен пӗри.
Николай Никольский — пултаруллӑ историк, этнограф, лексикограф, педагог-просветитель, вӑл чӑвашсен пӗрремӗш хаҫатне «Хыпара» уҫнӑ.
Гурий Комиссаров — этнограф, историк, философ, поэт, краевед, просветитель, педагог.
Парне пама паллӑ ҫынсен бюсчӗсене туянӗҫ.
Вӗсене республикӑн Патшалӑх Канашӗн илесшӗн. Парне пама парламентарисем Василий Чапаевӑн 15 бюстне тата Андриян Николаевӑн 15 бюстне туянасшӑн.
Пӗр бюстшӑн 3950 тенкӗ тӳлеме палӑртнӑ.
Ҫак кунсенче Чӑваш Енри темиҫе юриста сумлӑ ят панӑ.
«Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ юрисчӗ» ята Етӗрнери «Бизнес тата Право» адвокатсен коллегийӗн адвокачӗ Галина Аникина, Шупашкарти «Иванов, Ильин тата партнёрсем» адвокатсен коллегийӗн председателӗ Сергей Ильин, Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн патшалӑхпа право управленийӗн юридици пайӗн секторӗн заведующийӗ Надежда Ингилизова, Чӑваш Республикин Арбитраж сучӗн судйисем Наталия Кисапова тата Ольга Павлова, Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин право пайӗн пуҫлӑхӗ Ольга Петрова, Чӑваш Енӗн Верховнӑй сучӗн председателӗн заместителӗ Галина Савелькина тата судйи Владимир Селиванов тивӗҫнӗ.
Чӑваш Енри паллӑ балетмейстерсене: Людмила Нянинӑпа Владимир Милютина — халалланӑ конкурсӑн гала-концерчӗ иртнӗ.
Хореографи ӑсталӑхӗн «Ташӑ эрешӗсем» II фестиваль-конкурсне Чӑваш Республикин культурӑпа ӳнер институтӗнче пӗтӗмлетнӗ. Мероприятие асӑннӑ институтсӑр пуҫне Куславккасен ентешлӗх йӗркеленӗ.
Кӑҫалхи конкурса ҫӗршывӑн 7 регионӗнчи 48 пултарулӑх коллективӗ хутшӑннӑ. Вӗсем Чӑваш Енрен, Удмурт Республикинчен, Тутарстанран, Мари Элтан, Чулхула, Курск, Орлов облаҫӗсенчен.
Ыран, чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Вера Кузьмина» кӗнеке-альбома хӑтлӗҫ.
СССР халӑх артисткин, Чӑваш Енӗн хисеплӗ ҫыннин, К.В. Иванов ячӗллӗ патшалӑх премийӗн лауеачӗ, «Ылтӑн маска» Пӗтӗм Раҫҫейри театр премийӗн лауреачӗ Вера Кузьмина (16.11.1923 – 22.10.2021) ҫинчен хатӗрленӗ ӗҫе Чӑваш кӗнеке издательствинче кун ҫути кӑтартнӑ.
Пултаруллӑ артистка Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 150 ытла сӑнара калӑпланӑ.
Вера Кузьминана темиҫе хутчен орденпа чысланӑ. Ҫав шутра – «Халӑхсен туслӑхӗ», «Тӑван ҫӗршыв умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» IV степеньлӗ, «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденсем, Хисеп орденӗ.
Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнчи «Ҫеҫпӗл» кинотеатрта «Мать» фильм хӑтлавӗ иртӗ. Вӑл — СССР халӑх артистки Вера Кузьмина ҫинчен.
Асӑннӑ документлӑ фильма пултаруллӑ тележурналист, сценарист, режиссёр Марина Карягина ӳкернӗ.
Вера Кузьмина ҫинчен хатӗрленӗ пӗрремӗш фильма Марина Карягина 16 ҫул тӗрлӗ ял-хулара, чикӗ леш енчи театр фестивалӗнче те ӳкернӗ, видеоматериала пӗчӗккӗн пуҫтарса пынӑ. Унтанпа, картина пӗрремӗш хут эфира тухнӑранпа, 2 ҫул иртнӗ. Вера Кузминична ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ тӗле фильм ӳкерме хальхинче те Марина Карягинӑнах шаннӑ.
Фильм хӑтлавӗ чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 13 сехетре пуҫланӗ.
Марина Карягина халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав кунах, 11 сехетре, Вера Кузьминан вил тӑприйӗ ҫине палӑк вырнаҫтарӗҫ. Вера Кузьминана мӑшӑрӗпе, Петӗр Хусанкай Чӑваш халӑх поэчӗпе, юнашар пытарнӑ.
Ҫӗмӗрлере ҫуралса ӳснӗ, халӗ Мускавра тата Шупашкарта пурӑнакан Анатолий Аринина Владимир Путин Президент медаль парса чысланӑ.
Тӑван ҫӗршывӑн культурине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ 30 ҫынна Раҫҫейӗн культура министрӗ Ольга Любимова чысланӑ. Ҫавсен йышӗнче – литераторсем, режиссерсем, пултарулӑх коллективӗсен илемлӗх ертӳҫисем, артистсем, преподавательсемпе ытти паллӑ ҫын. Сумлӑ ҫынсене Мускаври Пысӑк театрта чысланӑ.
Анатолий Аринин – поэт, писатель, композитор, музыкант, психолог, философ, юрист. Ӑна Раҫҫей Президенчӗ «Культурӑпа ӳнерти ӗҫсемшӗн» медальпе чыслама йышӑннӑ.
Анатолий Аринин маларах «Владимир Маяковский 125 ҫул», «Антон Чехов 160 ҫул», «Георгиевски лента 250 ҫул», «Анна Ахматова 130 ҫул», «Сергей Есенин 125 ҫул», «Афанасий Фет. 200 ҫул» медальсене тивӗҫнӗ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 26-мӗшӗнчеЧӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Атнер Хусанкай учёнӑйӑн 75 ҫулхи юбилейне халалласа «Язык, филология и феномены чувашской культуры» (чӑв. Чӗлхе, филологи тата чӑваш культурин палӑрӑмӗсем) ятпа ҫавра сӗтел иртнӗ.
Унта пухӑннисем Атнер Хусанкай ҫинчен нумай ыррине каласа кӑтартнӑ. Вӑл наукӑпа кутурӑн чылай сферинче ят-сумлӑ та хисеплӗ. Вӑл —тӗрлӗ енлӗ тӗпчевсен авторӗ.
Ҫавра сӗтелте Виталий Родионов, Галина Семёнова профессорсем, филологи наукисен кандидачӗсем Геннадий Дегтярёв, Алевтина Долгова тата Эдуард Лебедев, искусствоведени кандидачӗ Антонина Мордвинова, истори наукисен кандидачӗ Алексей Леонтьев тата ытисем хутшӑннӑ.
Чӑваш кӗнеке издательстви «Ҫулталӑк кӗнеки» конкурсра II степеньлӗ диплома тивӗҫнӗ. «Вулакан тӗнче» наци кӗнекин регионсем хушшинчи фестивальте издательство «Иван Яковлевич Яковлев – великий просветитель» кӗнекепе (автор-составителӗсем – Ф.Н. Козлов тата Е.В. Касимов) палӑрнӑ.
Конкурса 60 издательствӑн 159 кӑларӑмӗ хутшӑннӑ.
Иван Яковлевич чӑваш культурине хальхи вӑхӑтри чӑваш алфавитне йӗркеленипе ҫеҫ мар, Чӗмпӗрти чӑваш шкулне уҫнипе те кӗрсе юлнӑ. Вӑл пултаруллӑ педагог, писатель, куҫаруҫӑ, кӗнеке кӑларакан, фольклорист пулнӑ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлекен Марина Яковлева драма артистне «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ» хисеплӗ ят панӑ.
Марина Яковлева Елчӗк районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Тӗмер ялӗнче 1980 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 13-мӗшӗнче ҫуралнӑ. 2002 ҫулта Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ Аслӑ театр училищинчен вӗренсе тухнӑ.
Артисткӑна 2013 ҫулта Чӑваш Енӗн Культура министерствин Хисеп грамотипе чысланӑ.
-2.7 °C