Чӑваш Енре шалу виҫи 2011-мӗш ҫулхинчен 1,9 хут ӳснӗ. Ку факта ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев пӗлтернӗ.
Ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Правительство ҫурчӗн Пысӑк залӗнче республикӑн Сывлӑх сыхлав, Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин, Спорт министерствисен пӗрлехи канашлӑвӗ иртнӗ. Унта ҫӗршыв Президенчӗн Владимир Путинӑн ҫу уйӑхӗнчи указӗсене пурнӑҫа кӗртессипе республикӑра епле ӗҫленине тишкернӗ.
«Ача сачӗсене пачах та черет ҫук. Шкул ҫулне ҫитмен шӑпӑрлансене 78 процента ҫити ача пахчисене вырнаҫтарнӑ. Бюджет пайӗнче ӗҫлекенсен шалу укҫин виҫине хӑпартса пынӑ. Пӗлтӗрхи кӑтартӑва 2015 ҫулхипе танлаштарас пулсан шалу виҫи вӑтамран 3,6 процент хӑпарнӑ, 2011-мӗш ҫулхипе илсен 1,9 хут ӳсни никамшӑн та вӑрттӑнлӑх мар», — тенӗ республика ертӳҫи.
«Хӳтӗлев комплексне хӑватлантарни, техника тата хӗҫ-пӑшалсене калӑплама май паракан производствӑсене аталантарни пӗтӗмпех ҫӗршыв потенциалне ӳстерме витӗм кӳреҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтрах Чӑваш Республикин экономикине те вӑй илтерме пулӑшӗ», — тенӗ Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хӳтӗлев промышленноҫ комплексӗнче тӑрӑшакан предприятисен ертӳҫисемпе ирттернӗ паянхи ӗҫлӗ тӗлпулура. Унта Раҫҫей Президенчӗ тата РФ Правительстви регионсем умне лартнӑ тӗллеве сӳтсе явнӑ.
«Хӳтӗлев предприятийӗсемпе организацийӗсен пуласлӑхӗ ҫав тери пысӑк. Вӗсен пысӑк технологи предприятисенче вӑй илни никамшӑн та вӑрттӑнлӑх мар», — хыпарлать Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ. Михаил Игнатьев медицина, энергетика, информаци технологийӗсенчи ҫӗнӗлӗхсене те анлӑрах вӑй илтерсе пымалли пирки чарӑнса тӑнӑ.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Турци Республикин Хусанти Генеральнӑй консулӗпе Турхан Дильмачпа тата Турци Республикин Хусанти Генеральнӑй консульствин вице-консулӗпе Нуреттин Каяпа ӗҫлӗ тӗлпулу ирттернӗ. Енсем туслӑ ҫыхӑнусене анлӑлатас ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Турципе Раҫҫей хушшинчи ҫыхӑнӑва малалла анлӑтас пирки ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Раҫҫей Правительствин Пуҫлӑхӗ Дмитрий Медведев алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Турципе Чӑваш Ен хушшинчи суту-илӳри тавар ҫаврӑнӑшӗ 2115 пин долларпа танлашнӑ. Хими,электротехника, промышленноҫ, ял хуҫалӑх тата ытти тавара Турцие ӑсатса Чӑваш Енре ҫак кӑтартӑва татах ӳстересшӗн. Турцин Хусанти Генконсулӗ Чӑваш Ене тачӑ ҫыхӑнса ӗҫлемелли пӗртен-пӗр чаплӑ регион тенӗ. Кун пикри республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ.
РФ Президенчӗ Владимир Путин ҫӗршыври паллӑ ҫынсене чысласси пирки хушӑва алӑ пуснӑ. Документра палӑртнӑ тӑрӑх, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Хисеп Орденне тивӗҫнӗ.
Хушӑва ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче алӑ пуснӑ. Владимир Путин Михаил Игнатьевӑн ӗҫне пысӑка хурса хакланӑ. «Ӗҫри ҫитӗнӳсемшӗн, общество ӗҫне хастар хутшӑннӑшӑн, тӳрӗ кӑмӑлпа нумай ҫул ӗҫленӗшӗн Михаил Васильевич Игнатьева Хисеп Орденӗпе чыслас» тесе ҫырнӑ хушура.
Палӑртмалла: Михаил Игнатьевӑн кунсӑр пуҫне пилӗк медаль. Вӗсен йышӗнче Раҫҫейри агромпромышленноҫ комплексӗн аталанӑвне тӳпе хывнӑшӑн» ылтӑн медаль те пур.
Ҫулсем ҫинче йӗрке пӑснӑ тӗслӗхсене пӑхса тӑракан видеосӑнавсем туянма Чӑваш Енре пӗтӗмпе 48 миллион тенкӗ уйӑрса хӑварнӑ, анчах та вӗсенчен 4 проценчӗпе ҫеҫ усӑ кураҫҫӗ. Чӑваш Енри шалти ӗҫсен министрӗ Сергей Неяскин ку факта паян пӑшӑрханса каланӑ. Ҫул-йӗр тӑрӑмне Чӑваш Енӗн Правительствин тунти кунхи канашлӑвӗнче тишкернӗ.
Ҫав вӑхӑтрах кӑҫал мӗнпур аварисенчен 80 проценчӗ регион тата муниципалитетсем хушшинчи ҫулсем ҫинче пулнӑ. Вӗсенче 23 ҫын хӑйсен пурнӑҫне вӑхӑтсӑр татӑлнӑ, 300-шӗ сусӑрланнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев транспорт тата ҫул-йӗр министрне Владимир Иванова лару-тӑрӑва уҫӑмлатма, ҫивӗч тӗрӗслеме хушнӑ май патшалӑх саккасӗсемпе ӗҫлекенсене яланах тӗрӗслесе тӑмаллине асӑрхаттарнӑ.
Ӗҫлекенсене шалу тӳлемен предприятисен ӗҫ укҫи парӑмне татма пурлӑха тата вӗсен хуҫисем ярӑнса ҫӳрекен машинӑсене сутни те тем мар. Ку шухӑша паян иртнӗ республикӑн Правительствин ларӑвӗнче Михаил Игнатьев Элтепер палӑртса хӑварнӑ.
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, Михаил Игнатьев ҫапларах каланӑ: «Организацисемпе предприятисем ҫине пысӑк тимлӗх уйӑрмалла, енчен те вӗсем йывӑрлӑхсем кӑларса тӑратаҫҫӗ, халӑха вӑхӑтра ӗҫ укҫине памаҫҫӗ пулсан явап тыттармалла. Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн членӗсен лару-тӑрӑва кулленех тӗрӗслесе пымалла. Ӗҫ коллективӗсенче пулмалла, халӑхӑн шухӑш-кӑмӑлне ыйтса пӗлмелле. Ҫынсене шалу укҫине туллин памалла, вӑхӑтра тивӗҫтермелле. Енчен те ҫак ыйтӑва пурнӑҫлама май килмесен, тепре чухне пурлӑха сутсан та йӑнӑш пулмӗ. Нумай предприятисемпе организаци ертӳҫисем чӑнкӑ автомашинӑсемпе ярӑнса ҫӳреҫҫӗ, хӑйсен предприятийӗсенче ӗҫлекенсем шалу укҫисӗр лараҫҫӗ. Кун пек йӗркесӗрлӗх пачах та пулмалла мар».
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «республикӑри чи таса мар вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗ — Вӑрмар». Асӑннӑ муниципалитетра юхӑнса выртакан ҫӳп-ҫап куписем ҫав тери нумай иккен. Ҫавна пулах ӑна Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗн регионти уйрӑмӗн пайташӗсемпе республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян тӗл пулнӑ чухне «Генеральная уборка» (чӑв. Тӗплӗ тирпейлӳ) проектӑн кураторӗ Владимир Михайлов вӑрмарсене начар енпе асӑнса хӑварнӑ.
Калаҫу вӑхӑтӗнче вӗсем Пӗтӗм Раҫҫейри Халӑх фрончӗн проекчӗсем епле пурнӑҫланнине сӳтсе явнӑ. Тавралӑха тирпей-илем кӗртес, ҫулсем ҫинчи путӑксене вӑхӑтра тупса палӑртас тата ытти хӑш-пӗр саманта тишкернӗ, ҫитменлӗхсене вӑраха хӑвармасӑр пӗтермелли пирки калаҫнӑ.
Паян — Ҫемье кунӗ. Республикӑра пурӑнакансене уяв ячӗпе Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев саламланӑ.
Хӑйӗн сӑмахӗнче вӑл халӑхра: «Ҫемье ҫавӑрмасӑр телейлӗ пулаймӑн», — тенине илсе кӑтартнӑ. «Ҫемьене пурнӑҫри чи хаклӑ тупра тата тӗрев вырӑнне хурса шанчӑклӑн упрама тӑрӑшӑр, ҫывӑх ҫыннӑрсене чунтан юратнине, тав сӑмахсем час-часах калама ан манӑр», — сӗнет Элтепер.
«Халӑхӑмӑрӑн авалтан пыракан йӑли-йӗрки атте-аннене тата ватӑ ҫынсене хисеплеме, ҫемьене сума сума вӗрентет. Пирӗн ҫав ырӑ йӑласене упраса ӑруран-ӑрӑва тивӗҫлӗн куҫарса пымалла», — тенӗ саламра.
Чӑн та, ҫемье институчӗ общество тӑнӑҫлӑхӗн тата ырлӑхӗн тӗп никӗсӗ шутланать. Ҫавна май регион ертӳҫи республикӑн «патшалӑх политикин тӗп приоритечӗ — ҫемье хаклӑхӗсене тӗпе хурса ача амӑшӗпе ачалӑх институтне аталантарасси, нумай ачаллӑ ҫемьесене социаллӑ хӳтлӗх парасси» тесе палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ сайтӗнче тӳре-шара мӗн чухлӗ ӗҫлесе илни пирки ҫырса кӑтартнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, иртнӗ ҫул Михаил Игнатьев Элтепер 3,74 миллион тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. Ку вӑл виҫемҫулхинчен 250 пин тенкӗ ытларах. Кунсӑр пуҫне унӑн хушма тупӑш 424 пин тенкӗпе танлашнине кура пӗтӗмӗшле 4,16 миллион тенке ларнӑ.
Иван Моторин премьер-министрӑн тӗп тупӑшӗ 4,35 миллион тенкӗ, 900 пин тенки пурлӑх сутса туни тесе хыпарланӑччӗ. ЧР Элтеперӗн администрацийӗн ертӳҫи Юрий Егоров пӗлтӗр 3,51 миллион тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. Тӗп суйлав комиссийӗн пуҫлӑхӗ Александр Цветковӑн тупӑшӗ 3,5 миллион тенкӗпе танлашнӑ.
Министрсен тупӑшӗ пирки сӑмаха паян иртнӗ чӑваш парламенчӗн сессийӗнче хускатнӑ. Светлана Енилина финанс министрӗ республикӑри тӳре-шаран шалӑвӗ пӗлтӗр ӳсменнине пӗлтернӗ. Сӑмах май, вӑл пӗлтӗр унчченхинчен 255 пин тенкӗ сахалрах ӗҫлесе илнӗ. Финанс министрӗ депутатсене ӑнлантарнӑ тӑрӑх, тӳре-шаран пӗтӗмӗшле тупӑшӗ пысӑкланни пурлӑх сутса тупӑш курнипе, преподавательте тӑрӑшнипе, усӑ курма отпускшӑн компенсаци илнипе ҫыхӑннӑ.
Паян, ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарти Б. Хмельницкий урамӗнчи нумай хваттерлӗ пурӑнмалли ҫурт-йӗрӗн строительство ӗҫӗпе паллашнӑ. Объекта 3-мӗш стройтрест хӑпартать. 198 хваттерлӗ 9 хутлӑ ҫурт — ҫынсене кивӗ ҫуртран куҫарма хӑпартаканскер.
Стройтрест гендиректорӗ Валерий Семенов ҫурта авӑн уйӑхӗнче вӗҫлеме шантарнӑ. Пӗлтерер, кӑҫалхи ҫав уйӑхӑн 1-мӗшӗ тӗлне 13,1 пин ҫынна хӑтлӑ хваттерпе тивӗҫтерме палӑртнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев строительство ӗҫӗн пахалӑхӗпе кӑсӑкланнӑ. «Вӑхӑтра объекта хута ярассишӗн кӑна ӗҫлемелле мар, пахалӑхшӑн та тӑрӑшмалла», — тенӗ Михаил Васильевич. Строительсем ку сӑмаха ӑша хывнине палӑртнӑ май пахалӑха мала хунине ӗнентернӗ.
+23.3 °C