Вӑрнар районӗнче ҫак ятпа ҫӗртмен 26-мӗшӗнче хӑйне майлӑ проект пуҫарса янӑ. Ун пек шухӑш патне Вӑрнарти 1-мӗш вӑтам шкулта вӗренекен Екатерина Лукина пырса ҫитнӗ.
Проекта хутшӑнакансем пурӗ 15 маршрут хатӗрленӗ. Ун вӑхӑтӗнче ача-пӑча ӳнер шкулӗнче халӑх инструменчӗсен уйрӑмӗнче ӑс пухакан Андриан Петров. Мария Григорьева, Екатерина Лукина тата Евгений Михайлов районти кашни яла ҫитме ӗмӗтленеҫҫӗ. Вӗсем В.А. Михайлов ӑсталанӑ чӑваш халӑх инструменчӗсемпе каласа куракансене савӑнтарӗҫ.
Проекта пурнӑҫа кӗртме саппасри пограничник, хальхи вӑхӑтра вара усламҫӑра тӑрӑшакан Юрий Вазянга пулӑшать иккен.
Ҫулҫӳрев вӑхӑтӗнче курни-илтнине Екатерина ятарлӑ дневника ҫырса пырать-мӗн.
Сӑнсем (17)
Тӑлӑха юлнӑ, ашшӗ-амӑшӗн юратӑвӗсӗр ача ҫуртӗнче ӳсекен ачасем шел пулин те пирӗн республикӑра та самаях. Тен, ҫемье ӑшшине, йӑпатнине, кирлӗ чухне канаш пама пултарнине — ҫак хӑватсене нихҫан туйса курман ачасем ҫунатсӑр кайӑк пек тискер пурнӑҫ хирӗнче пӗлтерӗшлӗ вырӑн йышӑнасса шанаҫҫӗ. Республика пуҫлӑхсен те, «пысӑк» чӗрелле ҫынсен те чи ҫутӑ тӗллевӗ вӑл — тӑлӑха юлнӑ ачасен, пулӑшу кӗтекенсен чӗрисенче шанчӑк кӑвайтне упраса пырасси.
Ҫуллахи кунсем пур шӑпӑрланшӑн чи савӑк кунсем. Ашшӗ-амӑшӗсем хӑйсен ачисене вӑл вӑхатра час-часах кану ҫурчӗсене, хула ачасене — яла, ялтисене — хулари тӑванӗсем патне канма кайса яраҫҫӗ. Ача ҫуртӗнче ӳсекен шӑпӑрланӑн вара нумай чухне ҫуллахи кунсем пӗлтерӗшсӗр иртеҫҫӗ. Ҫакна тӗпе хурса «Сывлӑх планети» проект ҫуралнӑ та. Ӑна ятарласа ашшӗ-амӑшӗсӗр ӳсекен ачасем валли пуҫарса янӑ.
Проект тӗллевӗ — ача ҫуртӗнче, интернатра, ашшӗ-амӑшсӑр ӳсекен ачасене валли ҫуллахи кану кунӗсене савӑнӑҫлӑ, кӑсӑклӑ туса парасси. «Сывлӑх планети» хӑйӗн ӗҫне утӑн 1-мӗшӗнчен пуҫлӗ.
Асӑннӑ проект Йӗпреҫри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан ятарлӑ (тӳрленме пулӑшакан) шкул-интернатра ӗҫлеме тытӑнать.
Штанашри (Хӗрлӗ Чутай районӗ) 9 ҫул вӗренмелли шкулта кӑҫал ултӑ вӗренекене лайӑх паллӑсемпе вӗҫленӗ ятпа алла пӗрремӗш вӗренӳ хутне — аттестата — алла пачӗҫ.
Ирина Сатлайкинӑн аттестатӗнче йӑлтах «пиллӗксем», Николай Софроновӑн, Ксения Семеновӑн, Наталия Соловьевӑн, Алевтина Конновӑн — «тӑваттӑсемпе» «пиллӗксем». Шкул директорӗ Вера Парикова тӑрӑшса вӗреннӗ ачасене хисеп хучӗ парса чысларӗ. Шкул пӗтерекенсене Марина Парикова завуч, вӗрентекенсем, ашшӗ-амӑшӗ тата класс ертӳҫи Галина Зотова саламларӗҫ.
Галина Зотова ачасен ашшӗ-амӑшне ачасене тата хӑйне куллен пулӑшса пынӑшӑн, вӗсене тӗрӗс воспитани панӑшӑн чунтан тав турӗ, шкул коллективӗ ячӗпе Тав хучӗсем парса чысларӗ: «Класри ачасемпе чунтанах мухтанатӑп. Вӗсем ҫак ҫулсенче шкул чысне район тата республика, ҫӗршыв шайӗнче яланах ҫӳллӗ шайра тытса пычӗҫ, предмет олимпиадисенче, республикӑра ирттернӗ тӗрлӗ викторинӑсемпе конкурссенче хутшӑнса палӑрчӗҫ. Ирина Сатлайкина, Аля Коннова, Наташа Соловьева, Коля Софронов — спортсменсем, Катя Ильина, Наташа Соловьева, Аля Коннова, Ксюша Семенова — юрӑпа ташӑ ӑстисем, класӗпех — ҫыравҫӑсем, пурте яланах чӑваш сайчӗ ирттернӗ фантастика конкурсне хутшӑнса, нумайӑшӗ Хисеп хучӗсене, хаклӑ парнесене тивӗҫсе.
Кӑҫал Элӗк районӗн шкулӗсенче пӗтӗмпе 157 ача шкул хӳттинчен тухса аслӑ пурнӑҫ ҫулӗ ҫине тухма хатӗрленет. Районти шкулсенче кӑларӑм каҫӗсем ирттерме палӑртнӑ. Унта вунпӗрмӗш класс пӗтерекенсене тӑван шкул вӗренекенӗсем, ашшӗ-амӑшӗсем ӑшӑ салам сӑмахӗсемпе хавхалантарӗҫ.
Пӗтӗмпе районта шкул пӗтерекенсенчен ылтӑнпа кӗмӗл медале 6 ача тивӗҫнӗ.
Ылтӑн медальпе вӗренсе тухакансем — Элӗкри вӑтам шкул ачисем: Алена Алексеева, Алена Васильева, Инна Егорова, Максим Степанов. Ҫав шкултах кӗмӗл медале Надежда Павловӑпа Вероника Александрова тивӗҫнӗ. Эпир вӗсене саламлатпӑр, малашнели ҫула тӗрӗс суйласа илме сунатпӑр!
Етӗрне районӗнчи тӳре-шара ачасен канӑвне вырӑнсенче, тӗрӗсрех, шкул ҫумӗнчи лагерьсенче, епле йӗркеленине тӗрӗсленӗ.
Хайхисем тем те пӗр пӑхнӑ: епле апатлантарнине хакланинчен тытӑнса пушӑ вӑхӑта ачасем епле ирттерни таранах. Тӗрӗслевҫӗсем 18 шкула ҫитсе ҫаврӑннӑ. Лагерьсенче кашнинчех кунне икӗ хутчен вӗри апатпа сӑйлаҫҫӗ иккен. Унӑн хакӗ 69 тенке кайса ларать. Санитарипе эпидемиологи правилисене пӑхӑнни пирки каласан, йӗркене, пӗтӗмӗшле илсен, тытса пыраҫҫӗ иккен.
Лагерьсенче профиль программӑсене те пурнӑҫа кӗртеҫҫӗ-мӗн. Уйрӑмах лайӑх енпе Етӗрне хулинчи 3-мӗш, Кӑкшӑмри, Юванри, Мӑн Явӑшри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан шкулсене* Етӗрнери 1-мӗш гимназие палӑртнӑ. Унта ачасен канӑвне, сиплевне тата ӗҫлевне аван йӗркеленӗ иккен.
Пӗлтӗрхипе танлаштарсан, шкул ҫумӗнчи сывлӑха ҫирӗплетмелли лагерьсем ӗҫе аванрах, апатлантарассин пахалӑхне лайӑхрах йӗркеленине палӑртнӑ.
Сӑнсем (17)
Чӑваш Енӗн вӗренӳ тата ҫамрӑксен политики министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх кӑҫал республика шкулӗсенчен вӗренсе тухакансен каҫӗсем ҫӗртмен 17-мӗшӗнчен пуҫласа 26-мӗшччен пыраҫҫӗ. Вунпӗрмӗш класс пӗтерекенсене йӑлана кӗнӗ тӑрӑх шкул пӗтернине ҫирӗплетекен аттестата алла парӗҫ. Уява халалласа шкулсенче тӗрлӗрен концертсем ирттерме палӑртнӑ. Районсенче те шкултан вӗренсе тухакансем валли ятарлӑ балсем ирттерӗҫ. Канаш, тӗслӗхрен, «Шкултан вӗренсе тухакансен шествийӗ» иртӗ.
Кӑҫал шкултан вӗренсе тухнине ҫирӗплетекен хута 7,5 ытла ҫамрӑк илӗ. Вӗсенчен нумайӑшӗ хӑй вӑхӑтӗнче Раҫҫей тата республика шайӗнчи тӗрлӗ олимпиадӑсенче мала тухнӑ, конференцисене хутшӑннӑ. Вӗренӳминӗ палӑртнӑ тӑрӑх кӑҫал пӗрлехи патшалӑх экзаменӗнче математика предмечӗпе 100 балла — 46 ҫамрӑк, вырӑс чӗлхипе — 35 тивӗҫне пулнӑ.
Раҫҫей шайӗнче ҫамрӑксем хушшинче хими предмечӗпе иртекен чемпионатӑн пӗтӗмлетӗвӗсене палӑртнӑ. Ҫӗмӗрле хулари 2-мӗш шкул вӗренекенӗсем асӑннӑ ӑмӑртура хӑйсене самай тивӗҫле кӑтартма пултарнӑ.
I степеньлӗ федераллӑ ҫӗнтерӳҫӗ дипломне асӑннӑ шкулӑн 9 класс вӗренекенӗ Николаев Анатолий ҫӗнсе илнӗ пулнӑ. Регионсем хушшинчи ҫӗнтерӳҫӗ дипломне Шадрина Анна (I степеньлӗ диплом) тата Фролова Анна (II степеньлӗ) тивӗҫнӗ. Районта вара чи лайӑх кӑтартӑва 10 класс вӗренекенӗн Мартынова Мариян пулнӑ.
Етӗрне районӗнчи Тури Ачакри шкула Чӑваш Енри паллӑ хресченӗн Аркадий Айдак ятне парӗҫ. Кун пирки район администрацийӗн пуҫлӑхӗ В.Н. Кузьмин сумлӑ ҫынна асӑнса ирттернӗ мероприяти вӑхӑтӗнче пӗлтернӗ. Вырӑнти вӗренӳ заведенийӗ ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнчен Айдак ячӗллӗ пулса тӑрӗ.
Пурӑннӑ пулсан Аркадий Павлович ӗнер 76 ҫул тултаратчӗ. Вӑл пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнче куҫне хупрӗ. «Ленинская искра» хуҫалӑха чапа кӑларнӑ ҫынна асӑнса ӗнер Етӗрне районӗнче экочупу иртесси, ятарлӑ стелла уҫма палӑртни пирки эпир хыпарланӑччӗ.
Мероприятие тӗрлӗ шайри ҫынсем — ҫав шутра чӑваш парламенчӗн депутачӗсем, федераци канашӗн членӗ — таранах хутшӑннӑ.
Эпир ачарах чухне йӗрки-курки урӑхларахчӗ ҫав. Ун чухне ача-пӑчана пӗчӗкренех ӗҫе хӑнӑхтарма тӑрӑшатчӗҫ. Кӗркунне, сивӗ ҫумӑр витӗр, шкултан выльӑх кӑшманӗ кӑларма кайнисем асрах-ха. Эпир, ачасем, хамӑрпа пӗрле тӑрса ӗҫлекен икӗ учителе, вӗсем арӑмӗпе упӑшкиччӗ, питӗ юрататтӑмӑр. Ыттисем пухӑнса юмах ҫапни, эх, тарӑхтаратчӗ вара! Халӗ, ав, саккунсем ҫирӗпленчӗҫ те, пӗчӗклех куршанак ҫыпӑҫтарма пӑхни йӗркене пӑсни шутланать. Саккун ҫавӑн пек те, нимӗн те тӑваймӑн.
Кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Пӑрачкаври вӑтам шкулта 7, 8 тата 10-мӗш классенче вӗренекенсене ҫӗнӗрен тӑвакан стадиона тирпейлеме илсе тухнӑ. Вӗренӳ процессне татса ӗҫлеттерни пирки часах вырӑнти прокуратурӑна хыпар ҫитнӗ. Саккунсене пурнӑҫланине тӗрӗслекенсем ку факт тӗрӗссине палӑртнӑ. Шкул дирекцине ӳпкелеме тепӗр сӑлтав та тупӑннӑ — ачасем ӗҫленӗ вӑхӑтра стадионта строительсем те тар тӑкнӑ иккен. Апла тӑк, вӗренекенсем шар курас хӑрушлӑх та пулнӑ тесе палӑртнӑ тӗрӗслев. Яваплисене явап тыттарма хушса прокуратура район администрацийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе ҫыру шӑрҫаланӑ.
Лаша пуласси тихаран паллӑ, ҫын пуласси — ачаран теҫҫӗ халӑхра. Тепӗр тесен вӗсем епле ӳсесси пирӗнтен, аслисенчен, килмест-шим вара?
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ачасене мӗн пӗчӗкрен театра хӑнӑхтарма тӑрӑшать. Ҫавна май вӑл «Театрӑн асамлӑ тӗнчи» конкурс ирттернӗ. Унта хутшӑнакансем хӑйсен ӑсталӑхне тӗрлӗ енпе — сӑмахран, сӑнӳкерчӗк, тӗрӗ, шӑрҫаран илемлӗ япаласем ӑсталаса — кӑтартнӑ. Сӑвӑпа сочинени ҫыракансем те тупӑннӑ. Кирек мӗн пулсан та ачасен театр тӗнчине кӑтартма тивнӗ.
Конкурсра Шупашкарти 1-мӗш пуҫламӑш шкулта вӗренекен Аркадий Ефимов, Шупашкарти 55-мӗш шкулти Ирина Андреева, Шупашкарти 4-мӗш ача-пӑча ӳнер шкулӗнчи Дмитрий Мальгин ҫӗнтернӗ. Кунсӑр пуҫне маттуррисене уйрӑм номинацисемпе те чысланӑ.
Конкурса хутшӑннисен чыславӗ «Амакайӑк ҫулӗпе» спектакльпе вӗҫленнӗ.
+13.3 °C