Тӑван ҫӗршывӑмӑр, Раҫҫей Федерацийӗ тата унӑн шутне кӗрекен пирӗн патшалӑхӑмӑр, Чӑваш Республики, кӑҫал Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗренпе 75 ҫул ҫитнине паллӑ тӑваҫҫӗ. Кӑшӑлвирус алхасӑвӗ ҫак куна тивӗҫлипе палӑртма чӑрмантаркалать пулин те ӑна май ҫитнӗ таран тивӗҫлӗ шайра ирттерме тӑрӑшаҫҫӗ. Тӗслӗхрен — онлайн мелӗпе.
Унсӑр пуҫне ӗнер кӑна питӗ кӑсӑклӑ йышӑну турӗҫ — Ҫӗнтерӳ Парадне пирӗн республикӑмӑр уявлакан Республика кунӗнче, ҫӗртмен 24-мӗшӗнче ирттересси пирки пӗлтерчӗҫ. Ку кун юнкуна лекнине те пӑхмарӗҫ. Апла-тӑк, пирӗн республикӑн Раҫҫей Федерацийӗн шайӗнче витӗмӗ пӗчӗкех мар! Кӑҫал та пулин Республика кунне питӗ чаплӑн ирттерес шанчӑк пур!
Ҫак уявӑн чи паллӑ юррисенчен пӗри вӑл — Владимир Харитонов сӑввипе Давид Тухманов кӗвӗленӗ «Ҫӗнтерӳ кунӗ» юрӑ. Ку юрра кӑҫал пӗрремӗш хут чӑвашла юрларӗҫ темелле. Ютубра халь кашни ҫын ҫак юрра Оперӑпа балет театрӗн, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн, юрлакансен «Классика» капеллин, «Живи и помни» патриотла юрӑ-кӗвӗ ансамблӗн солисчӗсемпе пӗрлех республикӑри паллӑ юрӑҫсем еплерех хитрен шӑрантарнипе паллашма пултарать.
«Тӗнче тата общество тӗпрен улшӑнать», — терӗ Чӑваш Ен Элтеперӗ тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев республикӑри усламҫӑсене професси уявӗпе саламланӑ май. Чӑн та, кӑшӑлвирус предпринимательсене ӗҫлеме кӑна мар, професси уявне палӑртассинеи те витӗм кӳчӗ. Ӑна вӗсем онлайн-мелпе палӑртрӗҫ. Уяв самантне Олег Николаевӑн «Контактра» страницинче https://vk.com/olegnikolaev21 тата НТРК телеэфирӗнче курма май килчӗ. Вӑл 15 сехетре пуҫланчӗ.
Видеоконференцие предприятисемпе организацисен ертӳҫисем, ӗҫ пӗрлӗхӗсен, предприниматель пӗрлӗхӗн, бизнеспа вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсен пайтаҫисем хутшӑнчӗҫ. Усламҫӑсен кунне пирӗн ҫӗршывра 2007 ҫултанпа палӑртаҫҫӗ. Ун пирки Раҫҫей Президенчӗн хушӑвӗпе йышӑннӑ.
Кӑҫал Ҫӗнтерӳ парачӗ ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче иртет. РФ хӳтӗлев министрӗ Сергей Шойгу кун пирки канашлура пӗлтернӗ. Ҫавӑн пекех «Вилӗмсӗр полк» та пулӗ. Ӑна утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче ирттерме сӗннӗ. Ҫак кун Тинӗс ҫар флочӗн уявне паллӑ тӑваҫҫӗ.
Владимир Путин президент Ҫӗнтерӳ ячӗпе иртекен парада ирттерме хатӗрленме хушнӑ. Ҫӗртмен 24-мӗшне ахальтен суйламан-мӗн. 1945 ҫулта ҫак кун Хӗрлӗ лапампа Мускав ҫывӑхӗнче ҫапӑҫнӑ, Ленинграда тата Сталинграда хӳтӗленӗ, Европӑна ирӗке кӑларнӑ салтаксем парада тухнӑ.
Анчах Владимир Путин кӑшӑлвирус сарӑлнӑ вӑхӑтра питӗ асӑрхануллӑ пулмаллине каланӑ, Шойгуна кун пирки тӗплӗн шутлама хушнӑ.
Парадра куракансем пулӗҫ-и е ҫук-и - хальлӗхе паллӑ мар.
Кӑҫал кӑшӑлвируса пула шкул ачисен юлашки шӑнкӑравӗ те онлайн мелпе иртет. Уяв ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче пулӗ.
Шкул директорӗсем монитор урлӑ ачасене саламлӗҫ, ырӑ сӑмах каласа пурнӑҫӑн аслӑ ҫулӗ ҫинче утма ӑнӑҫу сунӗҫ.
Ытти чухне юлашки шӑнкӑрав уявӗне лавккасенче эрех-сӑра сутма чаратчӗҫ. Хальхинче те, уяв онлайн-мелпе иртет пулсан та, лавккасенче «ҫуттине» туянма май пулмӗ. Ку документа Шупашкар хула администрацийӗ пуҫлӑхӗн экномика аталанӑвӗ тата финанс енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ Владимир Яковлев ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
«Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине кӑшӑлвирус саманинче унччен (нарӑс е пуш уйӑхӗсӗнче) планланӑ пек ирттерме пултараймӑпӑр», – терӗ Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паян иртнӗ пресс-конференцире.
Автономи юбилейне халалланӑ уяв пулӗ, анчах санитарипе эпидемиологи нормисене пӑхӑнма тивӗ.
«Мӗн тума пултарнине пурне те онлайн-режимра ирттерӗпӗр. Дистанци формачӗпе те йӗркелӗпӗр. Мӗн тума пултарайманнине, ахӑртнех, каярах вӑхӑта куҫарӑпӑр», – терӗ Олег Николаев.
Сӑмахран, республикӑри пултарулӑх коллективӗсем юбилея халалланӑ концертсемпе Чӑваш Ен тулашне тата чикӗ леш енне тухса каяймӗҫ.
Аса илтерер: сумлӑ уява Шупашкарта тата Хӗрлӗ Чутай районӗнче ирттерме палӑртнӑ.
Чӑваш Енре малашне Ашшӗн кунне те паллӑ тӑвӗҫ. Хушӑва ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев алӑ пуснӑ.
Анне кунне чӳк уйӑхӗн юлашки вырсарникунӗнче паллӑ тӑваҫҫӗ. Ашшӗсен уявӗ вара пӗр уйӑх маларах, юпа уйӑхӗн юлашки вырсарникунӗнче, пулӗ.
Ку уява паллӑ тума Чӑваш Енре ахальтен йышӑнман. Вӑл ҫитӗнекен ӑрӑва воспитани панӑ ҫӗрте ашшӗн тивӗҫӗ те пысӑк пулнине кӑтартать. Районсен тата хуласен администрацийӗсене Ашшӗн кунне халалланӑ мероприятисем ирттерме сӗннӗ. Организацисем те, хӑш харпӑрлӑхрине пӑхмасӑрах, уява хутшӑнни лайӑх пулнине палӑртнӑ.
Кӑҫал Чӑваш Енри шкулсенчен вӗренсен тухакансен сывпуллашу каҫӗ пулмасан та пултарӗ. Ку, паллах, кӑшӑлвирус сарӑлнипе ҫыхӑннӑ. Ҫавна май халӗ те массӑллӑ мероприятисем ирттерме юрамасть-ха.
Ку ыйтӑва паян ЧР Вӗренӳ министерствинче сӳтсе явнӑ. Ӗнер ҫакӑ та паллӑ пулчӗ: 9-мӗш класран вӗренсе тухакансем экзамен тытмӗҫ. Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсене те аслӑ шкула вӗренме кӗрекенсем ҫеҫ тытӗҫ.
Паян министерствӑра малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, шкултан вӗренсен тухакансен уяв пулмӗ. Анчах, паллах, вӗсем аттестат илӗҫ.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалланӑ мероприятисене тӗрмесемпе следстви изоляторӗсенче те паллӑ тунӑ.
Федерацин айӑплава пурнӑҫа кӗртес енӗпе ӗҫлекен службин Чӑваш Енри управленийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ тытӑмри учрежденисенче палӑк та уҫнӑ, пултарулӑх конкурсӗ те ирттернӗ.
Юсанмалли 3-мӗш колонире (вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарта вырнаҫнӑ) савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура монумент уҫӑлнӑ. Унта учрежденин ертӳҫисемпе ӗҫченӗсем хутшӑннӑ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ салатксене асӑнса лартнӑ палӑк умне чечек хунӑ. Учреждени пуҫлӑхӗ Олег Федоров патриотизмпа ҫыхӑннӑ мероприятисене малашне палӑк умӗнче йркелессине палӑртнӑ.
Ҫӗрпӳри 2-мӗш следстви изоляторӗнче пултарулӑх конкурсӗ иртнӗ. Изолятора лекнисем ҫар тематикипе ҫыхӑннӑ япаласем ӑсталанӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ентешсене Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗпе саламланӑ. «Кашни ҫемьех хӑйӗн геройне чыслӑн асра упрать. Эпӗ «Пӗрле мӑнаҫланатпӑр» акцие хутшӑнса хӑйӗн ҫемйинчи паттӑрсен историне каласа панӑ Чӑваш Енре пурӑнакансене пурне те тав тӑватӑп», — тенӗ вӑл унта. Республика ертӳҫи «ҫутӑ та сӑваплӑ кун эпӗ сире ҫирӗп сывлӑхпа мӗнпур лайӑххине, ырлӑх тата тӑнӑҫ пурнӑҫ» суннӑ.
Сӑмах май каласан, Олег Николаев «Пӗрле мӑнаҫланатпӑр» акцие хӑй те хутшӑнчӗ. Нимеҫӗсемпе пӗрле вӑл Петӗр Хусанкайӑн «Таня» поэмин сыпӑкӗсене вуларӗ. Ҫӗнтерӳ эстафетине хутшӑнса поэма сыпӑкӗсене вуланӑ май Георгий лентине хуларан тепӗр хулана, районтан тепӗр района куҫарнӑ.
Паян Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан тыл ӗҫченне Пелагея Солдаткинӑна ҫар оркестрӗ чӳрече умӗнче Ҫӗнтерӳ уявӗпе саламланӑ. Ватӑ хӗрарӑм вӗсене балконран пӑхса тӑнӑ.
Урамри концерта ҫывӑхра пурӑнакан ҫынсем те чӳречесенчен сӑнанӑ. Ертӳҫӗ те пулнӑ. Вӑл юлашкинчен сӑмах каланӑ, пире тӑнӑҫ пурнӑҫ парнелекенсен умӗнчи эпир ӗмӗр парӑмра пулнине палӑртнӑ.
Пелагея Солдатова кӳршӗ республикӑра – Тутарстанра – ҫуралса ӳснӗ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче вӑл 13-ре кӑна пулнӑ. Ҫапах ача тесе тӑман – колхоза ӗҫлеме ҫӳренӗ, трактор бригадинче тӑрӑшнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкара вӑл 1971 ҫулта куҫса килнӗ.
+4.3 °C