Юлашки ҫур ҫулта ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви кашни эрнинчех аптекӑсем тӑрӑх рейд ирттерсе эмел хакӗсене мониторингне тӑвать. Ведомство ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 50 ытла эмел хакне тӗрӗслесе тӑрать. Вӗсем шӑнса пӑсӑлнинчен, вар-хырӑм валли, ыратнине ирттерекеннисем.

Авӑн уйӑхӗн вари тӗлне эмелсен хакӗсем 2 процент чакнине палӑртнӑ. Пенсионерсем кӑмӑлсӑр мар. Пенси укҫи пӗчӗк пулсан та эмелсен хакӗсем ӳсменнине палӑртаҫҫӗ вӗсем.

Топ-50 эмелсен йышне пурнӑҫшӑн хаклӑ эмелсем кӗмеҫҫӗ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ведомство ӗҫченӗсем тата волонтерсем аптекӑсенче 18 рейд ирттернӗ. Пурнӑҫшӑн хаклӑ эмелсен хакӗсем ниҫта та ӳсменнине палӑртнӑ.

Сӑмах май, пациентсене ҫӑмӑллӑхпа парас эмелсем валли ҫулсерен 60 ытла миллион тенкӗ уйӑраҫҫӗ.

Чӑваш Енӗн ҫурт-йӗр инспекцийӗ Канашри «Телеком Плюс» компани» тулли мар яваплӑ обществӑна кирлӗ мар ҫӗртенех тӗрӗсленӗ.

Чӑваш Енӗн прокуратурине кун пирки асӑннӑ компанин пуҫлӑхӗ ҫӑхавланӑ. Обществӑна ертсе пыракан шутланӑ тӑрӑх Ҫурт-йӗр инспекцийӗ саккунлӑ мар хӑтланнӑ пулать. Пӗлтерни тӑрӑх прокуратура тӗрӗслев йӗркеленӗ. Алексей Мишин аслӑ ҫурт-йӗр инспекторӗ инспекци пуҫлӑхӗн ҫумӗн утӑн 7-мӗшӗнчи йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн предприятире асӑннӑ уйӑхӑн 8 тата 9-мӗшӗсенче планпа пӑхман тӗрӗслев ирттернӗ. Ҫапла тума инспекцие нумай хваттерлӗ ҫуртра пурӑнакан ҫын пӗтӗмӗшле харпӑрлӑхпа усӑ курас ыйтупа ҫыхӑннӑ ыйтӑвне пӑхса тухма тивни хистенӗ. Анчах прокуратура Ҫурт-йӗр инспекцийӗн тӗрӗслеме сӑлтав пулманнине асӑрханӑ. Ҫавӑншӑн инспектора административлӑ майпа явап тыттарма йышӑннӑ.

Чӑваш Ене Китайран хирургире ҫӗвӗ хумалли материал килсе ҫитнӗ. Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ стерильлӗ мар кетгут (пыршӑран тунӑ ҫип) партине тӗрӗсленӗ.

Китайран килнӗ посылкӑн ветеринари сертификачӗ пулнӑ. Унта ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, материала хуҫалӑхра ҫитӗнтернӗ чирлӗ мар, сывӑ чӗрчунсенчен тунӑ.

Кетгут партине икӗ картун курупкара илсе ҫитернӗ. Вӗсем 20 килограмм тайнӑ. Материал 1,5 метр тӑршшӗ, шупка сарӑ тӗслӗрех.

Ветеринари тӗрӗслевӗ ирттернӗ хыҫҫӑн Китайран илсе килнӗ материал ветеринарипе санитари тӗлӗшӗнчен таса пулнине палӑртнӑ, хирургире усӑ курма ирӗк панӑ.

Сӑмах май, кетгутран музыка инструменчӗсен хӗлӗхӗсене те хатӗрлеҫҫӗ.

Куславкка районӗнче ялти Культура ҫурчӗсене тӗрӗсленӗ. Вӗсене Куславккари Культура ҫурчӗн пуҫлӑхӗ пуҫлӑхӗ Лариса Краснова хакланӑ. клуб учрежденийӗсене вӑл «тӗрӗслес тата методика тӗлӗшпе канаш» тесе ҫитсе ҫаврӑннӑ.

Ялсенчи клубсенче тӗрлӗрен ӗҫлекенсем пур. Пӗрисем ӗҫ вырӑнне йӗркеллӗ тытмаҫҫӗ-мӗн. Таса мар тесе Лариса Краснован асӑрхаттарӑвне Аманикри клуб ӗҫченӗн ят илтме тивнӗ. Асӑннӑ районти Елчӗкри культура ҫурчӗн вара ҫырса хуни япӑхса кайнӑ. Тӗрӗслевпе ҫула тухнӑ пуҫлӑх ҫавна яваплисене ҫӗнетме хушса хӑварнӑ. Криуш тата Мӑрсакасси ял клубӗсенче вара вӑл тасалӑх хуҫаланнине асӑрханӑ май ҫавна уйрӑммӑн палӑртнӑ. Вӗсенче ҫӗнӗ стендсем ҫакӑнса тӑни те пуҫлӑхӑн кӑмӑлне кайнӑ, ӑна тӗслӗх вырӑнне те усӑ курма пулать.

Саккун — саккунах. Ӑна пӑхӑнмасан явапа тытмалла. Урӑх ҫӗршывран Раҫҫее килекенсен те йӗркене пӑхӑнмалла. Анчах миграци сакунне пӑсакансем, шел те, тӑтӑшах тӗл пулаҫҫӗ.

Халӗ те, ав, Чӑваш Республикинче пӗр автобуса чарнӑ. Миграци службин Чӑваш Енри управленийӗн порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра ют ҫӗршывран килнӗ 6 ҫынна тытса чарнӑ. Вӗсен, Раҫҫее килнӗскерсен, кирлӗ документсем пулман.

Тытса чарна автобус Бишкекран Мускава ҫула тухнӑ. Ӑна Чӑваш Енре ҫурла уйӑхӗн 27-мӗшӗнче чарнӑ. Унта ют ҫӗршыври 19 ҫын пулнӑ. Тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн вӗсенчен улттӑшӗн документсем пулманни ҫиеле тухнӑ.

Халӗ йӗркене пӑсакансен кашнин 2 пин тенкӗ штраф тӳлеме тивӗ. Вӗсене Раҫҫейрен кӑларса ярӗҫ.

Нумаях пулмасть Канаш районӗнчи Шӑхасанти психиатри пульницине тӗрӗсленӗ. Йӗркене пӑснӑ чылай тӗслӗх ҫиеле тухнӑ.

Шӑхасанти психиатри пульницине ҫынсен правине хӳтӗлекен уполномоченнӑйӑн пулӑшуҫи Сергей Тихонов комиссипе пӗрле тӗрӗсленӗ. Тӗрӗссипе, ҫав пульницӑра 2014 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнчех йӗркене пӑснине тупса палӑртнӑ. Вӗсене пӗтернӗ-и? Комисси ҫакна та тӗрӗсленӗ.

Пульницӑра ҫуртӑн пайӗ япӑх лару-тӑрура-мӗн. Канализаци те, тасатакан сооружени те ҫук. Кунсӑр пуҫне пульницӑра чирлисене вырнаҫтарма пӳлӗмсем ҫителӗксӗр. Ҫавна май чирлисене коридорта кравать лартса вырттарнӑ. Тӑванӗсемпе курнӑҫмалли пӳлӗм вара — апатланмалли зал.

Пульница уйрӑмӗсенче механика вентиляцийӗ, видесӑнав те ҫук. Уҫӑлса ҫӳремелли картише те хӑтлӑлатман.

Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, пациентсемпе сиплевпе ӗҫ терапине ирттермешкӗн укҫа-тенкӗ сахал-мӗн. Тумбочка та ҫителӗксӗр, ҫавна май пӳлӗмсенче «казарма» пекех.

Тӗрӗслев пӗтӗмлетӗвне прокуратурӑна ярса панӑ.

Чӑваш Енри вӗренӳ учрежденийӗсенчен 62,5 проценчӗ ачасене ҫӗнӗ 2015–2016-мӗш вӗренӳ ҫулӗнче йышӑнма хатӗр. Тӗрлӗ шайри тӳре-шараран, тем йышши тытӑмри инспекторсенчен тӑракан йыш пӗтӗмпе 931 вӗренӳ учрежденине тӗрӗслемелле. Хальлӗхе 582 вӗренӳ учрежденине йышӑннӑ, ҫав шутран 324-шӗ — шкулсем. Тепӗр майлӑ каласан, шкулсен 69,8 проценчӗ ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗрленсе ҫитнӗ.

Ача пахчисенчен 217-шӗ хальлӗхе алӑка яри уҫма хатӗр. Процентпа илсен ку цифра 54,4-па танлашать. Ачасене хушма пӗлӳ паракан организацисенчен 23-шӗ (76,7 проценчӗ) хатӗрленсе ҫитнӗ.

Вӗренӳ учрежденийӗсене ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ валли ҫурлан 15-мӗшӗ тӗлне йышӑнса пӗтермелле. Апла пулсан унччен вӗренӳ учрежденийӗсенче кӑлтӑк юлмалла мар.

Туй-туй тесе ҫӗр ҫӗмӗрсе кӑна мар, темле ӗҫсе лартса та, машина тӑррине хӑпарса тӑрса та пыракан пур. Ӗҫкӗ-ҫикӗ тени ҫул-йӗр правилине пӑсмаллине пӗлтермест тесе ҫул-йӗр инспекторӗсем вӗсене тӗрӗслеме тытӑннӑ.

Паян икӗ сехетре кӑна йӗркене пӑсакан вунна яхӑн ҫынна тытса чарнӑ. Вӗсенчен пӗрин, Toyota Land Cruiser машина тытса пыраканнин, унра ҫамрӑк мӑшӑр ларса пынӑ, нимӗнле хут та пулман иккен. 26 ҫулти ҫамрӑк 5 минутранах хутсене илсе килсе параҫҫӗ тесе ӗнентерме тӑрӑшнӑ пулин те усси пулман. Тепӗр сехетрен урапана эвакуатор ҫине вырнаҫтарсан та водитель удостоверенине илсе пыракан тупӑнман. Ҫул-йӗр инспекторӗсен базинче те водитель удостовренийӗ шутланса тӑман. Урапана 75 ҫулти кинемей ячӗпе ҫыртарттарнӑ. Туйра савӑнас вырӑнне халӗ ҫамрӑкӑн урапана штрафстоянкӑран епле илсе тухасси пирки пуҫ ватма тивет-тӗр.

«Про Город» тунӑ сӑн

Шупашкарта шкулсем ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хӗрсе кайсах хатӗрленеҫҫӗ. Ҫурла уйӑхӗн 3–6-мӗшӗсенче 64 вӗренӳ заведенине тӗрӗслӗҫ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.

2015–2016 ҫулсенче шкулсенче 50 пине яхӑн ача вӗренӗ. Ку, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, 3 пин ытла ача нумайрах. 16 шкулта 2 сменӑпа вӗренӗҫ.

Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗрленмешкӗн, шкул ҫывӑхӗнчи территорие хӑтлӑлатмашкӑн, ҫурта юсамашкӑн 88 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Вӗсенчен 67-шӗ — хула хыснинчен, 21 миллион тенки — республика хыснинчен.

Халӗ хулара шкулсене тӗрӗслекен виҫӗ комисси ӗҫлет. Шупашкар хула администрацийӗ, ШӖМӗн Шупашкарти управленийӗ, МЧС, Роспотребнадзор, Пушар надзорӗ, Ростехнадзор та шкулсене тухса тӗрӗслет. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, ку ӗҫе ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗччен вӗҫлӗҫ.

Йӗпреҫ районӗнче Техрегламент ыйтнине тивӗҫтермен качака сӗтне туса кӑларнӑ-мӗн.

«Путиловка» Агрофирма» АУО туса кӑларнӑ качака сӗтӗнче соматика клеткисем нумай пулнӑ иккен. Ку Техрегламентпа килӗшсе тӑмасть.

Россельхознадзор специалисчӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак клеткӑсем ҫыншӑн сиенлӗ. Вӗсем аллерги пуҫарма, организма наркӑмӑшлантарма пултараҫҫӗ.

Йӗркене пӑснӑшӑн юридици сӑпатне предписани панӑ. Ҫавӑн пекех организаци тӗлӗшпе РФ КоАПӗн 14.43 статйин 1-мӗш пайӗпе килӗшӳллӗн протокол ҫырнӑ. Ӑна пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн фирмӑна 100 пин тенкӗлӗх штрафлӗҫ.