Чӑваш этеплӗхне аталантаракансем эсир – ПУТЕНЕСЕМ!
Чӳк уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Ульяновскри филармонире облаҫри чӑваш ачисен пӗрремӗш юрӑ фестивалӗ – “Путене” иртрӗ. Ӑна йӗркелекенсем – УОЧНКА тата облаҫри вӗрентӳ департаменчӗ. Уява И.Я. Яковлев 160 ҫул тултарнине халалланӑ. Унта тӗрлӗ районсенчен пурӗ 195 ача хутшӑнчӗ.
Пӗчӗк артистсене саламлама кӗпeрнаттӑра пулӑшаканӗ Т.В. Сергеева, вӗрентӳ департаменчӗн представителӗ Е.Н. Моргун, Хула Думин ертӳҫин пӗрремӗш ҫумӗ П.К. Столяров, УОЧНКА ертӳҫи В.И. Сваев, вӗрентӳ департаменчӗн тӗп специалисчӗ Ф.Т. Улендеева пынӑ.
Малтанах сӑмах Татьяна Сергеева илчӗ:
- Паян сирӗншӗн чӑн-чӑн уяв. Ман шутпа, сирӗн хушӑрта ҫӗнтерӳҫӗсем пулмалла мар. Туслӑх ҫӗнтерӳҫӗ пултӑр!
Елена Моргун чӑваш ачисен уявӗнче пӗрремӗш хут. Вӑл пултаруллӑ ачасемшӗн савӑнни пирки пӗлтерчӗ. "Эсир – халӑх культурине аталантаракансем", – терӗ вӑл ӑнӑҫусем сунса.
Владимир Сваев чи малтан ачасемпе ырми-канми тӑрӑшакан вӗрентекенсене, ашшӗ-амӑшне тав сӑмахӗ каларӗ. "Малашне те чӑвашлӑха аталантарас ӗҫе ачасене явӑҫтармалла. Чӗлхе, культура сыхланса юласси—вӗсенче", – терӗ вӑл.
Тутарстанпа Ульяновск облаҫӗнчи чӑваш чӗлхи вӗрентӳҫисем чӑмӑртанса ӗҫлеме тӗв турӗҫ.
Юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Тутарстанри Теччӗ районӗнче – Кӑнна Кушкинчи вӑтам шкулта – икӗ регионти тӑван чӗлхемӗре вӗрентекенсен конференцийӗ иртрӗ. Унта Ульяновск облаҫӗнчен – 17, Теччӗ районӗнчен – 15 вӗрентӳҫӗ хутшӑнчӗҫ. Конференцин тӗп теми – “И.Я. Яковлев еткерлӗхe тата хальхи шкул”.
Конференцие йӗркелекенсем – облаҫри вӗрентӳ департаменчӗ, УОЧНКА тата Теччӗ районӗн вӗрентӳ уйрӑмӗ.
Ҫула тухас умӗн Чӗмпӗр Ен вӗрентӳҫисем Аслӑ Патриархӑмӑр палӑкӗ умне чӗрӗ чечексем хучӗҫ. Палӑртни лайӑх пурнӑҫлантӑр тесе авалхи йӑлапа И.Я. Яковлевран пил илчӗҫ.
Иван Яковлевич ҫӗрӗ хӑнасене яланхи пекех ҫӑкӑр-тӑварпа кӗтсе илчӗ. Малтанах вӗрентӳҫӗсене ял администрацин пуҫлӑхӗ С.
Чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Петӗр Хусанкай ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ май поэзи каҫӗ иртӗ. Ҫавӑн пекех ку мероприятинче пӗрле Геннадий Никандрович Волков СССР педагогика Академийӗн тата Раҫҫей вӗрентӳ Академийӗн чӑн членӗ, чӑваш этнопедагогикин «ашшӗ» 80 ҫул тултарнӑ май ятарлӑ чыславӗ иртӗ. Ку мероприятисене Чӑваш Республикин вӗрентӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви, Хусанкай Академийӗ тата академи драма театрӗ йӗркелет. Сцена ҫине кӑлараканӗ — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки, Митта Ваҫлейӗ Премийӗн лауриачӗ Надежда Кириллова. Ӳнерҫӗ — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнерҫи Владимир Шведов.
Мероприяти 18 сехет ҫурӑра пуҫланӗ, чӑваш поэзине кӑмӑллакансене пурне те чӗнетпӗр! Билет хакӗ 40-90 тенкӗ. Билетсене туянмашкӑн тӗплӗн ыйтса пӗлмелли телефонсем: 624-616, 625-495.
Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Европӑри Чӗлхесен кунӗнче Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче «Чӑваш чӗлхи аталанӑвӗн ҫивӗч ыйтӑвӗсем» конференци иртрӗ.
Конференци 10 сехетре А.П. Хусанкай уҫнипе пуҫланчӗ. Чи малтан, докладҫӑсене сӑмах париччен, Кириллова Н.М. паллӑ чӑваш ҫыннисен сӑввисене вуласа пачӗ.
Чи пӗрремӗш доклада ЧПГӐИн ӑслӑлӑх ӗҫтешӗ, филологи тухтӑрӗ Егоров Н.И. вуласа пачӗ. Вӑл паянхи чӑваш чӗлхи пирки каласа пачӗ. Ун хыҫҫӑн сӑмах Скворцов М.И. илчӗ, сӑмахсарсене хатӗрлесси пирки каласа пачӗ. Абрамов В.А. доклачӗ хыҫҫӑн вара лару-тӑру ытла япӑхланса кайманни палӑрчӗ. Малалла докладҫӑсем кӑсӑк технологисем ҫинчен каласа пачӗҫ — интертетелти сайтсем, кодлӑхсемпе шрифтсем, тӗрӗс ҫырнине тӗрӗслемелли мел, Медиавики пирки. Ҫавӑн пекех итлекенсем онимсем, библиографи списокӗ, литература чӗлхи, реклама, чарӑнусен чӑвашла ячӗсем пирки те нумай пӗлчӗҫ.
Паян, ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче К.В.Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх драма театрӗнче 11 сехетре Чӑваш тумӗн уявӗ уҫӑлчӗ. Программа тӑрӑх Чӑваш тумӗн тӗсӗсемпе чӗрӗ сцена ҫинче тата экрантан паллаштарма палӑртнӑ. Е.И.Ефремова, М.В.Симакова, Е.Н.Жачева ӳнерҫӗсемпе тӗрӗ ӑстисен ӗҫӗсемпе; Т.В.Петровапа Т.В.Шаркова ӳнерҫӗсем илемлетсе хатӗрленӗ тумсен пуххипе; З.И.Вороновапа Л.Г.Смирнова ӑстаҫӑсен ахах-мерчентен илемлетнӗ тухьяпа хушпу пуххисемпе; В.А.Минеева, Г.А.Степанова, М.Ф.Сырова ӑстаҫӑсем тӗрӗлесе тӗртнӗ илемпе паллаштараҫҫӗ. Вӗҫӗнче Н.Болтаев, З.Маштанова, Н.Ильина, А.Андреева ӑстасен чӑваш костюмӗсен пӗтӗмӗшле коллекцийӗсене курма май пур.
Уяв-курава юрӑҫсем-сӑвӑҫсем илемлетӗҫ.
Уява май килнӗ таран чӑваш тумӗпе килме ыйтнӑ. Куракансен хушшинче чӑваш тумлисем пулнӑ-пулнах... Чӑваш тумӗ авалтан паянлӑха аталанса пынине илемлӗ, музыкӑллӑ-ташӑллӑ кӑтартнӑ пирки пӗлтерчӗҫ...
Санкт-Петербург Чӑваш Пӗрлӗхӗн «Парне» ятлӑ фольклор ансамбльне йӗркелесе янӑранпа 1 ҫул ҫитрӗ. Пуш уйӑхӗн юлашки кунӗнче СПб Национальность ҫуртӗн банкет залӗнче «Парне» ансамблӗ Питӗрте пурӑнакан йӑхташсем валли концерт йӗркелерӗ.
Питӗрте пурӑнакан чӑвашсен историйӗнче, хӑй вӑхӑтӗнче, тӗрлӗ пултаруллӑх ушкӑнӗсем йӗркеленсе хӑйсен ӗҫне кӑтартнӑ. Ҫавнашкал «Нарспи» ятлӑ юлашки ушкӑнӑн ертӳҫи В. Исакова пулнӑ.
Т. Ильинанӑн йӗртсе пыракан «Парне» ушкӑнӗн шучӗ, паянхи кунпа, 13 ҫын. Ушкӑн юрӑ шӑратса тата ташӑ ташланипе кӑна ҫитӗнместь, сцена ҫинче тӗрле кӑтартусем (сӑмахран, мода кӑтартӑвӗ, А.Кӑлканӑн «Харавҫӑ мулкач» юптарине лартса пани) те кӑтартса куракансене савӑнтарать.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: Санкт-Петербург Чӑваш Пӗрлӗхӗ
Паян, ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче Хусанкай Академийӗн черетлӗ конференцийӗ иртрӗ.
Регионти наукӑпа практика конференцине ирттерекенсем - Этнопедагогика наукӑпа тӗпчев институчӗ. Ку институт Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче 2003-мӗш ҫулта Геннадий Никандрович Волков академик тӑрӑшнипе уҫӑлчӗ. Унӑн директорӗ — педагогика наукисен докторӗ Г.Н. Волков -РАО академикӗ, директор ҫумӗ — педагогика наукисен докторӗ Людмила Васильевна Кузнецова профессор.
Конференци ячӗ — «Этнопедагогическая пансофия Хузангая» (Хусанкай пултарулӑхӗн этнопедагогика пансофийӗ). Ӗҫлӗ калаҫӑва НИИЭ директорӗ — Г.Н.Волков академик, Вера Кузьминична Кузьмина — П.П. Хусанкай мӑшӑрӗ, СССР халӑх артистки, Атнер Петрович Хусанкай — филологи наукисен кандидачӗ, Раиса Сарпи — сӑвӑҫ, Викторов Геннадий Александрович (Мускавран) — «Сыны Отечества» ертӳҫи, Валеев Ильяс Иштуганович (Ӗпхӗрен) — педагогика ӑҫлӑлӑхӗсен тухтӑрӗ, Арсалиев Шавади Мадов-Хаджиевич (Чечняран) — педагогика наукисен докторӗ тата ытти тӗпчевҫӗсем хутшӑнчӗҫ.
Пуш уйӑхӗн вӗҫӗнче область филармонийӗ саккӑрмӗш хут Чӗмпӗр Енӗн чи пултаруллӑ пикисене кӗтсе илчӗ. Чиперккесен ӑмӑртӑвӗн географийӗ сарӑлни кӑҫал 14 пике сцена ҫине тухсанах курӑнчӗ.
Унчченхи конкурссене хуларисемпе чaнлӑсем ытларах хутшӑнатчӗҫ пулсан кӑҫал ытти районсенчен килме кӑмӑл турӗҫ. Чи малтан сарпикесене УОЧНКА ертӗҫи (вӑлах жюри председателӗ) В.И. Сваев ырӑ сунчӗ.
– Пирӗн тӑрӑхра чи малтан пуҫарнӑ конкурс Раҫҫейри регонсенче пурӑнакан чӑвашсене хавхалантарчӗ. Чӗмпӗрсен сасси Мускавра та янӑрать. Ӑнӑҫусем сире, - терӗ Владимир Ильич.
Ульяновск область кӗпeрнаттӑрӗн пулӑшаканӗ Т.В.Сергеева сарпикесене ӑшӑ сӑмахсемпе хавхалантарчӗ.
– Наци автономисенчен чӑвашсен пӗрлӗхӗ хастар ӗҫленине палӑртнипе пӗрлех эпир иртнӗ ҫул Анна Буркина Раҫҫейри конкурсра пӗрремӗш вырӑн йышӑннипе мухтанатпӑр. Унӑн сӑнӗллӗ календарь администрацири пур кабинетсенче те ҫакӑнса тӑрать. Паянхи конкурса хутшӑнакансене пурне те ҫӗнтерме сунатӑп. Телейлe ҫул сире, - пехиллерӗ Татьяна Владимировна.
Ачасен “Ҫӑлкуҫ” ушкӑнӗ (облаҫри тӑлӑх ачасен ҫурчӗ, ертӳҫи С.
Малтанхи информаци тӑрӑх «Мускав Пики-2007» конкурса Мускавра ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ирттересшӗн. Мероприяти «Прожектор» КК иртӗ. Пуҫламӑшӗ 14 сехетре!!!
Хисеплӗ пикесем! Енчен те эсир ку конкурса хутшӑнасшӑн пулсан, сирӗн ҫак анкетӑна тултарса o.a.borisova@gmail.com адрес ҫине ямалла. Васкӑр, конкурс вӑхӑчӗ ҫитсех пырать!!!
«Прожектор» КК адресӗ: 1-мӗш Владимирски ур., 10 "в" ҫурт.
Епле ҫитмелле: Перово е Энтузиастсен шоссе м. ст. хуть те хӑш транспортпа «Слава» кинотеатр таран ҫитмелле. Унта «Прожектор» КК вырнаҫнӑ. (схема кунта).
«2006-2010 ҫулсем хушшинче Шупашкар районӗнче туризма аталантарасси» тӗллевлӗ Программӑпа килӗшӳллӗн паян Шӗнерпуҫ ял тӑрӑхӗнче «Н.Я. Бичурин» скульптура композицине уҫнӑ. Скульптура композицийӗ паллӑ ӑҫчахӑн кӗҫӗн тӑван ҫӗрӗ ҫинче, Типнер ялне кӗнӗ ҫӗртне вырнаҫнӑ. Композицин авторӗ — Сандр Пикл (Александр Алексеев).
Анатолий Князев малтан тухса сӑмах каларӗ. Хӑйен сӑмахӗнче вӑл кӗскен «2006-2010 ҫулсем хушшинче Шупашкар районӗнче туризма аталантарасси» тӗллевлӗ Программӑпа паллаштарчӗ. Районта халӗ 5 экскурси маршрутне хатӗрленӗ. Уйрӑмах «В глубине веков» маршрут лайӑх аталанни ҫинчен пӗлтернӗ. Вӑл маршрут тӑрӑх Кӳкеҫри тата Ишекри «Бичурин тата хальхи вӑхӑт» краеведени музейӗсене кӗрсе курма пулать. Анатолий Пантелеймонович Сандр Пикла пысӑк тав сӑмахӗ каларӗ. Сӑмах май каласан ку унӑн районти виҫҫӗмӗш ӗҫӗ. Малтанхи иккӗшӗ Апаш культурипе ҫыхӑннӑ.
-8.7 °C