Рф Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Раҫҫейре пурӑнакан ҫынсем тӗрӗс мар апатланаҫҫӗ. Тӗслӗхрен, ытлашши мӑнтӑр пулнипе аптӑракан арҫынсен йышӗ икӗ хут ӳснӗ. Кун пирки ларура калаҫнӑ.
Тата ҫакна палӑртнӑ: ҫӗршыври кашни пиллӗкмӗш ҫын фастфуд ҫиет. Вероника Скворцова министр пӗлтернӗ тӑрӑх, 2017 ҫулта пахча ҫимӗҫ ҫиме сӗннӗ нормӑран 73 процентне кӑна ӑша янӑ, сахӑрпа кондитер ҫимӗҫӗсене вара – 130 процент. «35-40 ҫулсенчи арҫынсен 27 проценчӗ мӑнтӑр, хӗрарӑмсен кӑтартӑвӗ вара 25 процентпа танлашать. 55-64 ҫулсенчи арҫынсен 36 проценчӗ самӑр пулнипе аптӑрать, хӗрарӑмсем вара – 52 процент», - пӗлтернӗ министр.
Ытларах чухне мӑнтӑр пулни сахӑр чирӗпе тата онкологипе ҫыхӑннӑ.
Чӑваш Енри старостӑсене тӗрлӗ ҫӑмӑллӑх парӗҫ. Анчах, тӳрех палӑртар, ҫавӑ укҫа-тенкӗпе ҫыхӑнман.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта старостӑсене парас ҫӑмӑллӑхсемпе ҫыхӑннӑ саккун проектне тишкернӗ. Унпа Чӑваш Енӗн юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Наталья Юрьевна паллаштарнӑ. Старостӑсене хӑйсен ял тӑрӑхӗн администрацине черетсӗр кӗме, ӗҫре кирлӗ информацие ыйтса илме, вырӑнти хай тытӑмлӑх органӗсем ирттерекен ларусемпе мероприятисене хутшӑнма, тӗрлӗ ҫӗре ыйтса ҫырма ирӗк парасшӑн.
Ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсене удостоверени памалла тӑвасшӑн.
Сӑмах май каласан, Куславкка районӗнче старостӑсене ҫӗр налукӗ тӳлеттермеҫҫӗ. Ун пек е ытти ҫавӑн йышши ҫӑмӑллӑха кӳрессине ытти районпа хулара та пӑхса хӑварма ирӗк пур.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ 25-мӗш сессийӗ малалла ӗҫленӗ. Унта республикӑн 2019 ҫулхи, 2020 тата 2021 ҫулсенчи хыснине тишкернӗ.
Ларура пулнӑ Александр Белов журналист кӑсӑклӑ пӗр япалана асӑрханӑ. «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин пайташӗ Владимир Михайлова вӑл чӑваш парламентӗнче «Ҫулталӑк джентельменӗ» ят парас тесен лешӗ ҫав чыса ним мар тивӗҫеесине палӑртнӑ.
Хыснана тишкернӗ чух сӑмах илнӗ май Владимир Михайлов хӗрарӑмсене юрамалла калаҫнӑ иккен. ЧР Патшалӑх Канашӗн Ертӳҫин тивӗҫне пурнӑҫлакан Альбина Егоровнӑна вӑл «тӗлӗнсе каймалла каласа кӑтартрӗ, эпӗ унӑн доклачӗпе хавхалантӑм: кӗскен, уҫӑмлӑ, ӑслӑ. Эсир вара, Светлана Александровна (Светлана Енилина, финанс министрӗ. — асӑрхат. В.С), паян тӗлӗнсе каймалла килӗшӳллӗ. Сире ку костюм питӗ каять», – тесе ырланӑ.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ 25-мӗш сессийӗ малалла ӗҫленӗ. Унта республикӑн 2019 ҫулхи, 2020 тата 2021 ҫулсенчи хыснине тишкернӗ.
Ларура пулнӑ Александр Белов журналист кӑсӑклӑ пӗр япалана асӑрханӑ. «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин пайташӗ Владимир Михайлова вӑл чӑваш парламентӗнче «Ҫулталӑк джентельменӗ» ят парас тесен лешӗ ҫав чыса ним мар тивӗҫеесине палӑртнӑ.
Хыснана тишкернӗ чух сӑмах илнӗ май Владимир Михайлов хӗрарӑмсене юрамалла калаҫнӑ иккен. ЧР Патшалӑх Канашӗн Ертӳҫин тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Альбина Егоровӑна вӑл «тӗлӗнсе каймалла каласа кӑтартрӗ, эпӗ унӑн доклачӗпе хавхалантӑм: кӗскен, уҫӑмлӑ, ӑслӑ. Эсир вара, Светлана Александровна (Светлана Енилина, финанс министрӗ. — асӑрхат. В.С), паян тӗлӗнсе каймалла килӗшӳллӗ. Сире ку костюм питӗ каять», – тесе ырланӑ.
Чӑваш Республикинче ҫитес вӑхӑтрах патшалӑхӑн тепӗр наградине вӑя кӗртесшӗн. Унӑн ячӗ: «Анне» мухтав палли (ун ҫине чӑвашла «Анне» тесе ҫырӗҫ). Ӑна пиллӗк е унран ытларах ача ҫуратса ӳстернӗ е ҫитӗнтерекен хӗрарӑмсене пама палӑртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта ЧР Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ — Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫи Юрий Васильев ҫӗнӗ паллӑн эскизӗпе паллаштарнӑ.
Ӗҫӗн авторӗ — Чӑваш Енри художниксен союзӗн пайташӗ Игорь Андреев, идейи – Раҫҫейӗн халӑх хуҫалӑхӗн тата патшалӑх службин академийӗн Шупашкарти филиалӗн патшалӑх тата муниципалитет управленийӗн кафедрин доценчӗ, истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Владимир Ткаченко.
Правительство ларӑвӗнче республикӑра ВИЧ-инфекцие сарӑлма парас марри пирки калаҫнӑ. Кӑҫал 9 уйӑхра ҫак амакпа 242 ҫын чирленине тупса палӑртнӑ.
Ҫапах, ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗн ҫумӗ Владимир Дубов каланӑ тӑрӑх, Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи тата Раҫҫейри кӑтартусене илсен, пирӗн республикӑра ку енӗпе лару-тӑру шутсӑр япӑх мар. СПИДпа чирлисен 92,7 проценчӗ диспансер тӗрӗслевӗнче шутланать.
Кӑҫал 9 уйӑхра Чӑваш Енри халӑхӑн 17,7 процентне ВИЧ-инфекцие тупса палӑртас тӗллевпе тӗрӗсленӗ. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, чилисен йышӗ 1 процент чакнӑ.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн комитечӗсен ларӑвӗсем иртнӗ. Социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитетӑн ларӑвӗнче ытти ыйтупа пӗрлех Григорий Данилов коммунистпа ҫыхӑннине те сӳтсе явнӑ.
Григорий Данилов депутата Социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитетӑн ертӳҫин ҫумӗнчен хӑтарасшӑн. РФКП пайташӗ ҫак тивӗҫе тӳлевлӗ пурнӑҫланӑ. Социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитет ертӳҫи Вячеслав Рафинов ӗнентернӗ тӑрӑх, Данилова должноҫрен хӑтарма ыйтса комитет пайташӗсем ҫырнӑ. Ҫавна май ыйтӑва профиль комитечӗн ларӑвӗнче тишкерсе парламент сессийӗн кун йӗркине кӗртме сӗннӗ.
Паян, сӑмах май, ЧР Патшалӑх Канашӗ сессие пухӑнать. Григорий Данилов шӑпине «халӑх тарҫисем» паян татса парӗҫ.
Чӑваш Енре республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулма тивӗҫ ҫынна палӑртнӑ. Ку хыпара ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ.
Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ – Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫи Юрий Васильев ертсе пынипе юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче лару иртнӗ. Унта эпир маларах асӑннӑ ведомствӑра пӗрремӗш ҫум пулмалли ҫын кандидатурисене тишкернӗ.
Конкурса виҫӗ 3 кандидат: Ирина Виноградова, Зоя Григорьева, Ольга Рябухина — хутшӑннӑ. Вӗсем ӑҫта ӗҫленине кӗске хыпарта пӗлтермен.
Конкурс комиссийӗ Ирина Виноградована ЧР сывлӑх сыхлав министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулма тивӗҫ тесе йышӑннӑ. Ольга Рябухинапа Зоя Григорьевана та кӳрентермен — вӗсене кадр резервне сӗнме йышӑннӑ.
Чӑваш енре шалу парӑмӗллӗ предприятисен шутӗнче Шупашкарти 1-мӗш типографи те пур. Панкрута тухнӑскерӗн куҫман пурлӑхне нумаях пулмасть сутса янине ӗнер Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерчӗ-ха. Анчах ҫакӑ та рабочисен умӗнче пухӑннӑ парӑмпа татӑлма ҫитмест-мӗн. Ҫакна Чӑваш Ен Элтеперӗ ҫумӗнче йӗркеленӗ ӗҫ укҫине вӑхӑтра тӳлес енӗпе ӗслекен пӗрлехи комиссин ӗнерхи ларӑвӗнчереспубликӑн Патшалӑх ӗҫ инспекцийӗн ертӳҫи Алексей Метелкин каланӑ.
Шалупа пысӑк парӑмлисен шутӗнче ҫавӑн пекех — Шупашкарти «Чӑвашавтотранс», Улатӑрти «АЗНХ», Шупашкарти «Силовое электрооборудование» предприятисем, Ҫӗнӗ Шупашкарти тимӗр-бетон конструкцисен 2-мӗш номерлӗ савучӗ тата асӑннӑ хулари ҫурт-йӗр строительствин комбиначӗ.
Чӑваш Енӗн тӗп хули, шурӑ Шупашкарӑмӑр, ҫитес ҫул 550 ҫулхи юбилейне паллӑ тӑвӗ. Хулан ҫуралнӑ кунне ытти ҫул та уявланӑ-ха. Ҫитес ҫулхи паллӑ датӑна хула влаҫӗсем те, республика ертӳҫисем те чылайлӑха асра юлмалла, ыттисенчен расна ирттерме ӑнтӑлнине ӑнланма пулать. Тата ку вӑл тӗрӗс те.
Хулан 550 ҫулхине аслӑ пилотаж ӑстисене — «Стрижи» (чӑв. Вӗршӗн), ҫавӑн пекех «Витязсем» е «Беркуты» (чӑв. Шӑнккар) авиаци ушкӑнӗсене йыхравласшӑн. Ҫакӑн пек ӗмӗтленнине Шупашкарӑн сити-менеджерӗ Алексей Ладыков ӗнер ЧР Правительство ҫуртӗнче иртнӗ канашлура каланӑ. Унта 2019 ҫулта Шупашкарӑн 550 ҫулхине, 2020 ҫулта Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ юбилейсене хатӗрленсе ирттерес ыйтупа ӗҫлекен ӗҫ канашӗн ларӑвне пухӑннӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.01.2025 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 733 - 735 мм, 1 - 3 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 6-8 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Паасонен Хайкки, финн-угр чӗлхисен паллӑ тӗпчевҫи, фольклорист тата этнограф ҫуралнӑ. | ||
| Юрий Сементер, чӑваш халӑх поэчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Агаков Всеволод Георгиевич, ЧПУ ректорӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Раиса Сарпи, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Кириллов Кирилл Демьянович, литературовед, критик, театровед ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |