Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ ӗнер, юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Улатӑрта концерт кӑтартнӑ. Унти куракансем патне коллектив «Территория живого звука» (чӑв. Чӗрӗ сасӑ территорийӗ) программӑпа тухса кайнӑ.
Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Александр Возяков ертсе пынипе тӗрлӗ юрӑ-кӗвӗ куракана ҫепӗҫҫӗн тыткӑнланӑ, хӑйӗн асамлӑхӗпе илемлӗн янӑранӑ. Чӑваш, вырӑс, морда юрри-ташши пирӗн нумай чӗлхелле ҫӗршывӑмӑрӑн хӑватлӑ гимнӗ евӗр пулнӑ. Ансамблӗн солисчӗсемпе – Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисткипе Ольга Кирилловӑпа, пӗтӗм Раҫҫейри конкурссен лауреачӗсемпе Валентина Кокотановӑпа, Павел Хлебниковпа пӗтӗм зал юрланӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ режиссер Марат Никитин Юхма Мишшин «Несжатый сноп незасеянного поля» повеҫӗ тӑрӑх «Истори деда Азамбая» ятлӑ фильм ӳкернӗ. 62 минута тӑсӑлаканскер юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче проката тухӗ.
Кинона кинозалсенче, ҫав шутра округсенче те, курма пулать. Билет 200 тенкӗ тӑрать, ӑна «Пушкин карттипе» те туянма май пур. Тӗп роле Чӑваш халӑх артисчӗ Василий Павлов вылянӑ. Сюжечӗпе кӗскен паллаштарар.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи пӗтнӗренпе 4 ҫул иртнӗ. Ватӑ Азамбай пӗртен-пӗр ывӑлӗ Илепер вӑрҫӑра пуҫ хунине халӗ те ӗненмест. Унӑн шӑпине пӗлес тесе вӑл Мускава ҫыру та янӑ, хурав кӗҫ-вӗҫ ҫитмелле. Илепере савнийӗ Силимпи те кӗтет. Вӑл ӑна фронтран кӗтсе илме шантарнӑ-ҫке-ха. Сӑртлӑ вырӑнта Илепертен юлнӑ пӗртен-пӗр япала пур: вӑл лартнӑ йывӑҫ. Унпа юнашарах Силимпин йывӑҫӗ ешӗрет. Ывӑлне кашни кун кӗтекен Азамбай йывӑҫ патне кайса унпа сехечӗ-сехечӗпе калаҫать.
Пӗррехинче йывӑҫ патӗнчен таврӑнсан Азамбай чирлесе ӳкет. Ун чухне тӗлӗк курать: вӑл тупӑкра выртать пек, унпа юнашар тахҫанах вилнӗ аслашшӗ Акмарса утса ҫӳрет. «Санӑн ҫакӑ хуйхӑ-и? Пӗр ывӑл ҫеҫ вӑрҫӑран таврӑнман!
Новосибирскра наци йӑли-йӗркин «Россия многоликая» фестивал-конкурс иртнӗ. Чӑваш Енрен унта Вӑрнар округӗнчи Культура ҫуртӗнчи «Санар» купӑсҫӑсен ансамблӗ хушӑннӑ.
Пирӗн ентешсем иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Вӗсен пултарулӑхӗ нумайӑшне тӗлӗнтернӗ. Илемлӗ купӑс сасси залра ларакансене килӗшнӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Вӑрнарта «Евгений Онегин» моноспектакль кӑтартнӑ.
Моноспектакле Александр Пушкинӑн «Евгений Онегин» сӑвӑлла романӗ тӑрӑх Дмитрий Михайлов режиссёр лартнӑ.
Ӗҫе курма зал тулли халӑх пуҫтарӑннӑ. Ҫамрӑксем уйрӑмах йышлӑ пулнӑ: Вӑрнарти ял хуҫалӑх техникумӗн студенчӗсем, шкул ачисем; учительсем, театра юратакан ытти ҫын.
Сӑвӑҫ юбилейӗ умӗнхи калаҫуран
«Тӑван Атӑл» журналта «Ҫав-ҫав ҫыравҫӑ ман пурнӑҫра» ятлӑ ярӑм уҫас шутпа Арсений Тарасов тӗремен манпа темиҫе хут та калаҫрӗ «Виталий Петрович, эсӗ паллӑ тӗпчевҫӗ, ҫеҫпӗлҫӗ. Ҫавӑнпа санран «Ҫеҫпӗл манӑн пурнӑҫра» ятлӑ эссе журналӑн чӳк кӑларӑмӗ валли ҫырса пама ыйтатӑп», — терӗ. Эпӗ чӗркелесе пӑрахрӑм та, журнала юрӑхлӑ пулаймарӗ. Тен, Чӑваш халӑх сайтне каймӗ-ши тесе ярса паратӑп.
Вталий Станьял. Ку ярӑм, паллах, вырӑнлӑ. Пирӗн ӑстрӑмри нумай ача пурнӑҫӗнче куккӑш-пиччӗш мар, кӗнеке ҫул уҫакан пулчӗ. Мана йывӑр вӑхӑтра тӗрек, чӑтӑмлӑх параканӗсем кӗнеке геройӗсем Виталий Бонивур, Павел Корчагин, Зоя Космодемьянская, Олег Кошевой, Александр Матросов пулчӗҫ. Леонид Агаковӑн вӑрҫӑ ачисене хытӑ мухтаттӑмӑр.
Ҫеҫпӗле ялти шкулта чухне ӑша илеймен. Вӗрентмен те ӑна йӗркеллӗ. Ячӗшӗн ҫеҫ сӑввине вӗренӳ кӗнеки тӑрӑх янраттаркаланӑ.
Арсений Тарасов. Эппин, чӑваш поэтне эсир хӑҫан ҫывӑх туйма пуҫланӑ?
— Аслӑ шкулта Ҫеҫпӗл ман пурнӑҫа тӳррӗн пырса кӗчӗ.
Юпа уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче Хореографи ӑсталӑхӗн «Ташӑ эрешӗсем» регионсем хушшинчи III фестиваль-конкурсӗ иртнӗ. Мероприяти Чӑваш Енре паллӑ балетмейстерсен Людмила Нянинапа Владимир Милютин ячӗпе хисепленет
Конкурса Куславккасен ентешлӗхӗпе пӗрле йӗркеленӗ. Фестивале хутшӑнма 90 заявка ҫитнӗ. Пурӗ 900-е яхӑн ташӑҫӑ хӑйӗн ӑсталӑхне кӑтартнӑ. Конкурса Чӑваш Енри, Тутарстанри тата Мари Элти коллективсем те хутшӑннӑ. Конкурсра чӑваш, мари, тутар, бурят, таджик, чикан, авар, инди ташшисене кӑтартнӑ.
Юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Марина Карягина 55 ҫул тултарнӑ. Тепӗр икӗ кунтан, юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче унӑн икӗ кӗнекине хӑтлассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха.
Поэта, прозаика, драматурга, тележурналиста саламлама пынисем Марина Карягинӑн «Ачаш ача» тата «Ҫӗн Кун ачи» кӗнекисене пахаланӑ. Вӗсен йышӗнче сумлӑ нумай ҫын пулнӑ. Ҫав шутра — Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ученӑйӗсем те. Учреждени директорӗ, филологи наукисен докторӗ Юрий Исаев, Виталий Родионов, Альбина Мышкина, Вера Никифорова, Ирина Кириллова литературоведсем тата ыттисем Марина Карягина пултарулӑхне пысӑка хурса хакланӑ.
Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищи «Павловские дни» (чӑв. Павлов кунӗсем) юбилей фестивальне ирттерӗ. Ӑна музыка училищи кӑҫал 95 ҫул тултарнине халалланӑ.
Фестиваль юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнчен пуҫласа раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗччен иртӗ. Ҫав вӑхӑтра Пысӑк концерт залӗнче отчет концерчӗсен ярӑмне куракансем патне тӳлевсӗр ҫитерӗҫ. Концерта преподавательсем, студентсем, пултарулӑх коллективӗсем хутшӑнӗҫ.
Музыка училищи 1929 ҫулта Шупашкарти музыка шкулӗнче Чӑваш музыка техникумӗ евӗр ӗҫлесе кайнӑ. 1930–1936 ҫулсенче Чӑваш музыкӑпа театр техникумӗ шутланнӑ, 1936–1941 ҫулсенче — музыка училищи. 1944 ҫулта Шупашкарти музыка училищи пулса тӑнӑ, 2009 ҫулта — Шупашкарти музыка училищи (техникумӗ).
Училище 1954 ҫултанпа чӑваш драматургийӗн тата профессилле музыкин никӗслевҫин, чӑваш поэчӗн, драматургӗн, композиторӗн, дирижёрӗн Фёдор Павловӑн ячӗпе хисепленсе тӑрать.
Чӑваш Енӗн наци библиотекинче Аркадий Русаковӑн ҫӗнӗ романне пахаланӑ.
Автор Пушкӑртстанра ҫуралнӑ. Унӑн ӗҫӗ Чӑваш кӗнеке издательстви тӑван чӗлхепе ҫырнӑ романсен конкурсӗнче ҫӗнтернӗ. «Турхан сӑмахӗ»
— историлле хайлав.
«Чӑваш Ен» ПТРК пӗлтернӗ тӑрӑх, «Чӑваш романӗ» литература ӑмӑртӑвӗнче ҫӗнтернӗ хайлавӑн авторӗ Аркадий Русаков — профессипе тухтӑр, Фёдоровка салинчи район сыватмӑшӗнче невролог пулса ӗҫлет. 35 ҫул Стерлитамакри чӑваш ҫыравҫисен «Шуратӑл» литература пӗрлешӗвӗнче тӑрать», — хыпарланӑ Марина Карягина.
И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче Индирен килнӗ студентсем валли уяв туса панӑ. «Навратри» ятлӑ вӑл.
Уявра 200 яхӑн студент савӑннӑ. Вӗсем юрланӑ, ташланӑ., хӑйне евӗр наци ҫимӗҫӗсемпе хӑналанӑ.
«Вӑл питӗ ырӑ уяв. Вӑл тӗрӗслӗхе, ырӑ усала ҫӗнтернине кӑтартать», - палӑртнӑ Индирен Шупашкара вӗренме килнӗ студент Датта Акшат.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (21.04.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 23 - 25 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 6-8 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Чӑваш автономи облаҫӗ вырӑнне Чӑваш Автономлӑ Социаллӑ Совет Республикине туса хунӑ. | ||
| Шупашкар Чӑваш АССРӑн тӗп хули пулса тӑнӑ. | ||
| Михайловский Михаил Алексеевич Патшалӑх Канашлӑвӗн председателӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чермаков Иван Григорьевич, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |