Кӗҫех Шупашкарти мӗнпур ача-пӑча пахчинче «Малышиада» спорт вӑййи иртмелле. Ун вӑхӑтӗнче 6–8 ҫулхи ачасем ӗҫпе хӳтӗлеве хатӗррин виҫине памалла. Чӑваш Енре ҫӗнӗ рекорда хатӗрленеҫҫӗ. Ӗҫпе хӳтӗлеве хатӗррине хулари тата республикӑри пин ытла арҫын ачапа хӗрача кӑтартса парӗҫ.
«Малышиадӑна» хатӗрленнӗ май республикӑн тӗп хулинчи 201-мӗш ача пахчинче Ҫӑмӑл атлетика енпе пӗчӗккисен вӑййи иртнӗ. Ӑна физкультура инструкторӗ Игорь Свинцов ертсе пынӑ. Свинцов Чӑваш Ен чысне Раҫҫейри тата Европӑри ӑмӑртусенче пӗрре кӑна мар хӳтӗленӗ май пултаруллисене пӗчӗкренех палӑртни пӗлтерӗшлине лайӑх ӑнланать тесе пӗлтереҫҫӗ Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗнче. Пӗчӗккисен вӑййинче мечӗк пемелле тупӑшнӑ, инҫӗшне сикнӗ, 30 метра чупнӑ.
Чӑваш наци конгресӗ, Чӑваш Республикин учителӗсен ассоциацийӗн чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсен секцийӗ тата чӑваш ачисемпе ҫамрӑкӗсен «Тантӑш» хаҫачӗ Константин Иванов поэт ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалласа «Ҫӗнӗ ятсем уҫатпӑр» сӑмахлӑхпа ӳкepӳ ӑсталӑхӗн конкурсне ирттернӗ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвне 165 ӗҫ килнӗ. Конкурса республикӑри шкул ачисемпе пӗрлех тулай чӑваш ачисем те: Кристина Антонова (Пушкӑрт Республики, Пелепей районӗ, Кивӗ Семенкке шкулӗ), Александра Ярмушова, Таисия Фомина (Тутар Республики, Ҫӗпрел районӗ, Аслӑ Аксу шкулӗ), Светлана Журавлева (Тутар Республики, Пӑва районӗ, Альших шкулӗ), Анна Петрова, Егор Васияров (Тутар Республики, Пӑва районӗ, Раккасси шкулӗ), Кристина Кашина. Елена Прокопьева, Анастасия Данилова, Диана Анисимова (Тутар Республики, Ҫарӑмсан районӗ, Ульяновск шкулӗ), Татьяна Круглова, Виктория Титова (Самар облаҫӗ, Шунтал районӗ, Палантай шкулӗ) хастар хутшӑннӑ.
Чӑваш Республикин халӑх поэчӗ Юрий Сементер ертсе пынипе жюри пайташӗсем: Николай Ишентей поэт, Василий Кервен ҫыравҫӑ, Юлия Анисимовӑпа Геронтий Никифоров учительсем, Николай Балтаевпа Петр Пупин художниксем - «Чи лайӑх сӑвӑ», «Чи лайӑх эссе», «Чи илемлӗ ӳкерчӗк» номинацисене килнӗ ӗҫсене nӑxca тухса хакланӑ.
Шупашкар хулинчи Андрей Растворцев ҫыравҫӑ Мускаври «Камертон» сеть журналӗ ирттернӗ конкурсра ҫӗнтернӗ.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине халалланӑ конкурса тӗрлӗ ҫӗршыври 200 ытла ҫын хутшӑннӑ иккен. Шупашкар ҫыравҫи хӑйӗн «Встреча» калавне ярса панӑ. Ку хайлава, сӑмах май, «Хыпар» издательство ҫурчӗ кӑларса тӑракан «Лик» журналта маларах пичетленӗ.
Конкурсра пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ Андрей Растворцева укҫан премипе хавхалантарнӑ.
Ҫыравҫӑпа кӗскен паллаштарас тӑк, унӑн «Хранители очага» ачасем валли ҫырнӑ кӗнеки республикӑра ҫулсерен ирттерекен «Ҫулталӑкри чи нумай вулакан кӗнеке» конкурса та хутшӑннӑ. Ҫыравҫӑ ачасемпе вулавӑшсем йӗркелекен тӗлпулусене тухса ҫӳрет, вӗсене вӑл хӑйӗн пултарулӑхӗпе паллаштарать.
Ҫу уйӑхӗн 22-30-мӗшӗсенче Турцири Стамбул хулинче тӗрӗк халӑхӗсен пӗтӗм тӗнчери Türk Dünyası ачасен фестивалӗ иртнӗ. Унта тӗнчери 30 ушкӑн хутшӑннӑ.
Чӑваш Енрен Турцие Патӑрьел районӗнчи Шӑнкӑртамри 1-мӗш шкулти «Биляр» ташӑ ансамблӗ кайнӑ. Пирӗн республика делегацине ӑшпиллӗн кӗтсе илнӗ. Ачасем Турцири ҫемьесенче пурӑнса курнӑ. Вӗсем тантӑшӗсемпе хутшӑннӑ, меропритисене пӗрле хутшӑннӑ.
Шӑнкӑртам ачисем Стамбулта Чӑваш Ен ялавне йӑтса утнине нихӑҫан та манас ҫук. Ачасем концертсем курнӑ, экскурсисене ҫӳренӗ, паллӑ вырӑнсене ҫитсе курнӑ.
«Биляр» фестиваль уҫӑлнӑ ҫӗре ытти 8 ушкӑнпа хутшӑннӑ, «Чайхана» ташӑ ташланӑ. Вӗсене ҫитес фестивале те чӗннӗ.
Шӑнкӑртамри 1-мӗш шкулта 4-мӗш класра вӗренекен Гомер Халитов солист, вокалист фестиваль дипломанчӗ пулнӑ, 1 грамм ылтӑна тивӗҫнӗ.
Ачасене хӳтӗлемелли пӗтӗм тӗнчери кун Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑм ялӗнче чутах пысӑк инкек пулман.
ИӖМӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, унта 10 ҫулти ача ятарлӑ вырӑн уйӑрман ҫӗрте, Пӑчанар ялӗнче, шыва кӗме шутланӑ. Ку 15 сехетре пулнӑ. Юрать, пӗве хӗрринче пулӑ тытакан арҫын шыва кӗнӗ арҫын ача путнине асӑрханӑ.
Арҫын пӗр тӑхтамасӑр ача ҫӑлма ыткӑннӑ. Ӑна туртса кӑларнӑ хыҫҫӑн васкавлӑ медпулӑшӑва чӗннӗ. Ӑна пула Кӑкшӑмра пурӑнакан ача сывӑ юлнӑ. Тухтӑрсем арҫын ачана район пульницине илсе кайнӑ.
Нумаях пулмасть республикӑри шкулсене ҫӗнӗ автобуссемпе тивӗҫтернӗ. ЧР Информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак тӗллевпе 27,5 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Автобус уҫҫисене шкул директорӗсене Михаил Игнатьев тыттарнӑ. Водительсем каланӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ автобуссем хӑтлӑ кӑна мар, ачасен пурнӑҫӗшӗн те хӑрушсӑр. Вӗсенче ҫыхӑну, антиблокировкӑллӑ тормоз, Глонасс пур. Ку автобус сехетне 60 ҫухрӑмран ытларах каяймасть.
Ҫӗнӗ автобуссене Вӑрнар (2), Елчӗк (1), Етӗрне (2), Комсомольски (1), Куславкка (1), Муркаш (1), Патӑрьел (1), Сӗнтӗрвӑрри (1), Ҫӗрпӳ (1), Шупашкар (5), Элӗк (1) районӗсем тивӗҫнӗ.
Кивӗ автобуссем лайӑхах ӗҫлеҫҫӗ пулсан вӗсем шкултах тӑрса юлаҫҫӗ. Сӑмах май, кунсерен 297 шкул автобусӗ пин ялтан 12 пине яхӑн ачана турттарать.
Екатеринбургра шкул ачисем ҫӗнӗ «вӑйӑ» шутласа кӑларнӑ. Куншӑн аслисем пӗрре те савӑнмаҫҫӗ, мӗншӗн тесен вӑл пурнӑҫшӑн хӑрушӑ.
Вӑййа ачасем тупӑшмалла выляҫҫӗ. Унтан хӑйсен «ҫитӗнӗвӗсене» видео ӳкерсе тӗнче тетелне кӑларса хураҫҫӗ те мухтанаҫҫӗ. Ачасем светофор хӗрлӗ ҫуталнӑ чухне ҫул урлӑ чупса каҫаҫҫӗ-мӗн. Ҫакӑ ӗнтӗ — вӑйӑ.
«Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак «вӑййа» пула пӗр шкул ачи вилнӗ. Тепри пульницӑна хуҫӑк урапа лекнӗ.
Шӑпӑрлансем хӑрушӑ пулнине ӑнланмаҫҫӗ ахӑртнех. 12 ҫулти хӗрача каланӑ сӑмахран, кӑҫал хӗлле арҫын ачасем ҫул урлӑ чупса каҫнӑ. Халӗ вара укҫалла выляҫҫӗ. 100 тенкӗлӗх.
Вӑййа Самар, Хабаровск, Архангельск хулисен ачисем те хутшӑннине пӗлтереҫҫӗ. Любовь Владыкина психолог каланӑ тӑрӑх, ачасене адреналин ҫитмест.
ҪҪХПИ ӗҫченӗсем нимӗн те тӑваймаҫҫӗ-мӗн. Урапи айне лекнӗ водителӗн вара суд сакки ҫине ларма тивӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта Ачасене хӳтӗлемелли пӗтӗм тӗнчери куна халалласа «Шӑплӑх эрни» ирттереҫҫӗ. Акципе килӗшӳллӗн, хӗрарӑмсене аборт тума чарма хӑтланӗҫ.
Акцие хулари медицина центрӗ ирттерет. Вӑл 10 кун тӑсӑлӗ. Ҫак тапхӑрта медицина центрӗн ӗҫченӗсем хӗрарӑмсене аборт сиенӗ пирки каласа кӑтартӗҫ. Ача пӑрахма юраманни пирки вӗсемпе психологсем те, гинекологсем те калаҫӗҫ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти медицина центрӗн ӗҫченӗсем каланӑ тӑрӑх, вунӑ кунра ҫие юлнӑ хӗрарӑм шухӑшне улӑштарма пултарать. Практика кӑтартнӑ тӑрӑх, хӗрарӑмсем тухтӑрсемпе калаҫнӑ хыҫҫӑн аборт тума таврӑнмаҫҫӗ.
Алексей Кизилов тӗп тухтӑр центра аборт тума шутланӑ кашни хӗрарӑмпа психолог, социаллӑ хӳтӗлев службин ӗҫченӗ ӗҫленине каланӑ. Акци ирттерни усси пуррине палӑртаҫҫӗ. Пӗлтӗрхипе танлаштарсан, абортсен хисепӗ чакнине ҫирӗплетет тухтӑр.
Ҫак кунсенче Чӑваш Ене паллӑ мультипликатор Гарри Бардин килсе кайнӑ. Вӑл Патшалӑх электрон тата кинодокументаци архивӗнче ачасене фильмсем кӑтартнӑ.
Ун чухне шӑпӑрлансем «Летучий корабль», «Приключения Хомы», «Дорожная сказка» мультфильмсем курса киленнӗ. Интеллектуаллӑ кинематографра Гарри Бардинӑн мультфильмӗсем элита шутланаҫҫӗ.
Мультипликатора Чӑваш Енри ҫынсем килӗшеҫҫӗ. Халӗ Гарри Бардин «Слушая Бетховена» ҫӗнӗ фильм тӗлӗшпе ӗҫлет. Ун валли кӗвве Владимир Спиваков ертсе пыракан симфони оркестрӗ ҫырнӑ. Укҫа-тенке ҫынсем тӗнче тетелӗнче пухнӑ.
Канаш районӗнчи Чакаҫ ялӗнче пурӑнакан арҫын ывӑлне вӑратас тесе хӑйӗн пӳртне чӗртсе янӑ. Инкекӗ Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун пулса иртнӗ. Ирхи 8 сехет иртсен.
51 ҫулти кил хуҫи хӑйӗн вун ҫиччӗри ывӑлне вӑратма хӑтланнӑ. Анчах яш ӳсӗр ашшӗн сӑмахне хӑлхана чикмен — малалла хуп турттарнӑ. Итлемен ывӑлне тӑн кӗртес тесе киккирикне ирех хӗртнӗ ашшӗ хайхи ҫывӑракан пӳлӗме чӗртсе янӑ. Пушар кӑларнӑ вӑхӑтра килте арҫыннӑн арӑмӗ те пулнӑ. Вӗсем виҫҫӗшӗ те ҫунакан пӳртрен тухса тарма ӗлкӗрнӗ, анчах 17-ри каччӑ сулахай енчи хулпуҫҫипе пӗҫҫине пӗҫертсе янӑ. Сурана 1–2-мӗш степеньлӗ тесе хакланӑ тухтӑрсем. Ҫемьери тепӗр ача вӑл вӑхӑтра шкулти уйхӑхра пулнӑ.
Пушара сӳнтерме пырса ҫитнӗ ҫӑлавҫӑсем хуралтӑсене тата ВАЗ–2110 автомашинӑна ҫӑлса хӑварнӑ. Пӳрте вара юсама май килмӗ.
+2.3 °C