Чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Шупашкарти В.И. Чапаев скверне йытӑ-кушака хӳтӗлекенсем пухӑннӑ. Вӗсем Раҫҫей Федерацийӗн Пуҫиле кодексӗн 245-мӗш статйине хытарма, тӗнче тетелӗнче вырнаҫнӑ петицисенче алӑ пусма ыйтнӑ. «Эпир ҫакна тивӗҫ мар», «Пирӗн те пурӑнас килет» йышши лозунгсемпе пӗрлех ҫакскерсем Хабаровскра чӗрчунсене шар кӑтартакан икӗ хӗре пуҫиле майпа айӑпламалли йышши плакатсем ҫырса тухнӑ.

Йытӑ-кушак пусса ҫиекенсем пирки Пӗрремӗш каналпа темиҫе кӑларӑм кун ҫутти курнӑччӗ. Ун пек кӑларӑмсене пырса сурчӑк сирпӗтсе лараканнисенчен хӑшӗсем ахаль чухне, кӳршӗ-аршӑ пусса ҫиеҫҫӗ тенине илтмӗш пулса пурӑннӑскерсемех. Кайран кӑна, хӑйсен чӗрчунӗ ҫухалсан, пыр шӑтӑкӗ ҫурӑласла кӑшкӑрашма тытӑнаҫҫӗ.

Йытӑ (кушакӗ пиркиех илтсех кайман та) пусса ҫиекенсем ӗлӗкех пулнӑ. Туберкулезран сиплет тенӗрен ҫапла тунӑ хӑшӗсем. Хальхи вӑхӑтра тухтӑрсем ку шухӑша пачах ырламаҫҫӗ, пустуй сӑмах тесе ҫирӗплетеҫҫӗ.

Чӑн та, РФ Пуҫиле кодексӗн 245-мӗш статйи чӗрчунсемпе тискеррӗн тытакансене явап тыттарма пӑхса хӑварнӑ. Статьяна ӑнлантарса панинче тискерлӗх мӗнне ӑнлантарнӑ: ури, хӳрине татса илни, тирне сӳни тата ҫавӑн йышши хӑш-пӗр хӑтланкаларӑш.

Малалла...

Шупашкарти Студентсен скверӗнче кӳлепе чутах тӳнсе кайман. Чалӑшса кайнӑскере рабочисем ҫийӗнчех тӳрлетме тытӑннӑ.

Студентсен скверӗнчи «Добрый ангел мира» (чӑв. Тӗнчен ырӑ пирӗштиӗ) скульптура чалӑшма пуҫланине хула ҫыннисем ӗнер асӑрханӑ. Шупашкар тӑрӑмӗшӗн яваплисем те палӑк тӳнме пуҫланине курнӑ — ӑна ҫийӗнчех юсама тытӑннӑ. Ӗнер вӑл вырӑнта икӗ техника ӗҫленӗ. Аллинче чечек тытакан хӗрарӑм евӗрлӗ ҫав палӑка рабочисем хӑй вырӑнне йӗркелесе лартассипе тӑрӑшнӑ.

Чипер ларакан скульптура чалӑшса кайнине ҫынсем унӑн постаменчӗ чалӑшнипе сӑлтавлаҫҫӗ.

Маларах эпир Шупашкарти «Ашмарин урамӗ» чарӑнуран Кӳкеҫ еннелле кайнӑ ҫул ҫавринче «Уйӑх ҫинчи хӗр» улӑм палӑк ҫуннине пӗлтернӗччӗ. Пӑтӑрмах ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче пулнӑччӗ.

Шупашкарта ҫурална хӗр Мускавра экстремистсем патӗнче тыткӑнра пулнӑ. Елена М.-н амӑшӗ полицие пӗлтермен пулсан, тен, никам та хускалмӗччӗ. Хӗрарӑм пӗлтернӗ тӑрӑх, унӑн хӗрне ИГИЛа () ямашкӑн тытса тӑнӑ.

Оперативниксем хӗре Мускавӑн хӗвеланӑҫ енче тупнӑ. Унта вӑл сакӑр арҫынпа пурӑннӑ. Елена М.-на савнийӗпе пӗрле хваттерте пӗр уйӑх хупса усранӑ. Ахӑртнех, хӗре психотроплӑ япаласем ӗҫтернӗ.

Оперативниксем пӑлӑртнӑ тӑрӑх, унччен Елена Сири ҫыннипе тӗл пулнӑ. Кун хыҫҫӑн вӑл тӗне улӑштарнӑ. Унтан Карачай-Черкесси ҫыннипе пурӑнма тытӑннӑ.

Халӗ ҫав хваттерте пурӑннӑ арҫынсене полици уйрӑмне илсе ҫитернӗ.

ИГИЛ — Раҫҫейри тата ытти ҫӗршывсенчи ӗҫне чарнӑ террористла пӗрлешӳ.

Шупашкарӑн Алькеш посёлокӗпе ҫумри районӑн Вӑрманкас ялӗ хушшинче вырнаҫнӑ юпана ҫулла тӳнтерме хӑтланни пирки эпир ҫырнӑччӗ. Ҫав пӑтӑрмаха пулах кӑҫал ҫурла уйӑхӗнче Паттӑрлӑх кунне палӑртмарӗҫ.

Ӗнер, чӳкӗн 6-мӗшӗнче, шар курнӑ юпа вырӑнӗнче халӑх тӗнӗн керемне (храмне) уҫрӗҫ. Тӳнтерме пуҫланӑ юпана тӳрлетсе лартса ун тавра тимӗртен ҫӳллӗ хӳшӗ йӗркеленӗ. Юпана ҫавӑн пекех тимӗр карта тытса ҫавӑрнӑ. Парне тумалли вырӑна та манман. Унччен юпа тӗссӗр тӑнӑ пулсан халь ӑна сӑрланӑ. Маларах ӑна ҫул хӗрринче асӑрхама йывӑр пулнӑ пулсан халь аякранах курӑнса тӑрать.

Кереме уҫма Фёдор Мадуров ӳнерҫӗ, Лапсар ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ Евгений Афанасьев тата ыттисем хутшӑннӑ.

Хабаровскра пулса иртнӗ пӑтӑрмах тӗнче тетелӗнче сарӑлнӑ хыҫҫӑн ӗнер Раҫҫейри чылай хулара кушаксемпе йытӑсене хӳтӗлеме ыйтса митингсем иртнӗ. Ҫав шутра — Шупашкарта та.

В.И. Чапаев скверӗнче пухӑннисем хӑйсен сӑмахӗнче Пуҫиле кодексӑн 245-мӗш статьине вӑйлатма, тӗнче тетелӗнче вырнаҫнӑ петицисенче алӑ пусма ыйтнӑ. Пухӑннисен йышӗнче ытларах ҫамрӑк хӗрсемпе хӗрарӑмсем пулнӑ, вӗсене йытӑсемпе кушаксене хур кӑтартни ытларах пӑшӑрхантарнӑ.

Чӗрчунсене асаплантарни, паллах, ытларах хуласенче тӗл пулать. Тискер тӗслӗхсем ялсенче те пулкалаҫҫӗ-ха, анчах та мӗн пӗчӗкрен килти выльӑх-чӗрлӗхпе пӗрле ӳсекенсем вӗсене ҫав-ҫавах асаплантармаҫҫӗ, ытларах хӑйсен тусӗсем пек йышӑнаҫҫӗ. Ҫакна пулах пулӗ, тав Турра, Шупашкарта Хабаровскри хӗрсем евӗр тӗслӗхсем ҫук.

Шупашкарти управляющи компанийӗсене тата вӗсен ӗҫченӗсене административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн штрафланӑ. ЧР влаҫӗсен порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫаксем йӗркене пӑснӑшӑн штраф тӳленӗ:

• «Сфера» УКн тӗп инженерне 4 пин тенкӗлӗх;

• «Атӑл» УКн техника учасмтокӗн мастерне - асӑрхаттару;

• «Чапаевец» мастерне 4 000 тенкӗлӗх;

• «Чистый город» директорне 4 000 тенкӗлӗх;

• «Прогресс» текхника участокӗн мастерне 4 000 тенкӗлӗх;

• «Атӑл» пуҫлӑхне 4 000 тенкӗлӗх;

• «Монолитсервис» тӗп инженерне 500 тенкӗлӗх;

• «Мирный 1» тӗп инженерне 4 000 тенкӗлӗх;

• «УКС треста 5» 150 000 тенкӗлӗх.;

• «ЖЭУ» Байконур-Чебоксары» 5 000 тенкӗлӗх;

• «Наш дом» УК 5 000 тенкӗлӗх;

• «Реал-Люкс» 50 000 тенкӗлӗх;

• «Мирный 1» — асӑрхаттару.

Ҫак компанисем ҫуртсене тивӗҫлипе пӑхса тӑманшӑн, юсаманшӑн явап тытнӑ.

Паян Чӑваш Енре пӗрин хыҫҫӑн тепӗр авари пулнӑ. Икӗ тӗслӗхре те пассажир автобусӗсем ҫаврӑнса ӳкнӗ. Аварисенче, телее, вилекен пулман, анчах ҫынсем, ҫав шутра ачасем те, шар курнӑ.

Ирхи 5 сехет те 15 минутра Шупашкар районӗнче «Кисан-Хусан» маршрутпа ҫӳрекен автобус водителӗ пӑрлӑ ҫул ҫинче руле итлеттереймен. Автобус картана пырса тӑрӑннӑ, унтан ҫаврӑнса ӳкнӗ. Салонра водительсӗр пуҫне тепӗр 22 ҫын пулнӑ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗ — ҫул ҫитмен ачасем. 11 пассажир шар курнӑ, вӗсем (10-ри тата 12-ри ачасем те пур вӗсен йышӗнче) тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ.

Тепӗр сехетрен, 6 сехет ҫурӑра, Ҫӗрпӳ районӗнче маршрутка, Канашран Шупашкара каяканскер, ҫаврӑнса ӳкнӗ. 11 ҫын, вӗсен йышӗнче 7 ҫулти арҫын ача пур, тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. 37-ри водитель юлашки ҫулталӑкра, ытларах чухне — ҫул ҫинче хӑвӑртлӑха ӳстернӗшӗн, 16 хутчен явап тытнӑ-мӗн.

Икӗ тӗслӗхре те авари япӑх ҫулшӑн пулнӑ. Вӗсене пӑхса тӑракансен тӗлӗшпе административлӑ материалсем ҫырнӑ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри тӗпчев управленийӗн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ ӗҫсене тӗпчекен пӗрремӗш пайӗ «Промтрактор-Промлит» савутӑн ӗҫ тӑвакан директорӗ Игорь Гиске тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна ӗҫченӗсене виҫӗ уйӑх ытла ӗҫ укҫи паманшӑн явап тыттарасшӑн.

Пуҫиле ӗҫ материалӗсенче палӑртнӑ тӑрӑх, 2016 ҫулта предприяти ӗҫченсене виҫӗ уйӑх ытла шалӑва вӑхӑтра е тулли тӳлемен. Организацин тӳлемешкӗн майсем пулнӑ.

Халӗ ҫынсене мӗн чухлӗ ӗҫ укҫи тӳлеменнине палӑртаҫҫӗ. Ҫавна май суд-бухгалтери тӗрӗслевне ирттереҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе Шупашкарти Калинин районӗн прокуратурин материалӗсене тӗпе хурса пуҫарнӑ.

Юлашки вӑхӑтра республикӑра фанфурик сутма чарассипе ҫанӑ тавӑрсах ӗҫлеҫҫӗ. Хӑш-пӗр аптека меморандум алӑ пусса спиртлӑ настойкӑсене сутма пӑрахнӑ. Анчах фанфурикпа сутӑ тӑвакансем ҫук мар-ха.

Шупашкарта «хӗрӳ лини» уҫнӑ. Унта шӑнкӑравласа фанфуриксем сутни пирки пӗлтерме пулать.

Линие Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков хушнипе хута янӑ. Ҫынсен спирт настойкисене сутнине курсанах чиновниксем патне шӑнкӑравласа пӗлтерме май пур.

Саккуна пӑснине пӗлсенех 23-50-57 е 23-50-58 номерсемпе шӑнкӑравламалла. Специалистсем ирхи 8 сехетрен пуҫласа 17 сехетчен ӗҫлеҫҫӗ. Е электронлӑ почтӑна ҫыру янӑ: torg@gcheb.cap.ru.

Юпа уйӑхӗн 21-26-мӗшӗсенче Германири Эрфуртра кулинарсемпе поварсен олимпиади иртнӗ.

Унта пирӗн республикӑри поварсем те хутшӑннӑ. Раҫҫей тата тӗнче шайӗнче Чӑваш Ен чысне ҫӗкленӗ профессионал кулинарсем ӑмӑртура ӑсталӑхӗпе палӑрнӑ. Чӑваш Енри кулинарсен председателӗ Николай Уездный тата «Планета» тулли мар яваплӑ обществӑн кондитерӗ Надежда Андреева, Шупашкарти апатлану технологийӗпе коммерци техникумӗн вӗрентекенӗ Елена Родина, 3-мӗш курс студентки Татьяна Максимова тӑван тӑрӑха ҫитӗнӳпе таврӑннӑ.

Николай Уездный тата Надежда Андреева наци колоричӗллӗ торт хатӗрленӗ. Елена Родина тата Татьяна Максимова кӗрпесенчен панно пӗҫернӗ. Вӗсем ылтӑн медале тивӗҫнӗ.