Авӑн уйӑхӗн 15-23-мӗшӗсенче Русфонд Шупашкарта ыркӑмӑллӑх акцийӗ ирттерет. Ӑна шӑмӑ сӑссине паракан донорсен кунне халалланӑ.
Русфонд кулянтаракан статистика хыпарлать: Раҫҫейри кашни 20 минутра пӗр ҫын унӑн юн ракӗ пулнине пӗлет. Шӑмӑ сӑссине куҫарса лартни чылайӑшӗн пурнӑҫне ҫӑлма пулӑшать. Хашӗсемшӗн тӑванӗсем донор пулаяҫҫӗ, теприсемшӗн вара ҫук.
Донора тупма ҫӑмӑл мар. Раҫҫейри регистрта кирлӗ донора тупас шанчӑк 1/400-па танлашать. Шел те, регистр пӗчӗк: пӗтӗмпе те 83 пин ытла ҫын кӑна.
18-45 ҫулсенчи кирек мӗнле ҫын та донор пулаять. Малтанах 9 миллилитр юн илеҫҫӗ, регистра кӗме алӑ пустараҫҫӗ. Анализ чирлӗ ҫынпа пӗр тӗк донора тепӗр хутчен тӗреслеме пултараҫҫӗ. Донор пулма хӑрамалла мар: процедура пӗрре те ыраттармасть. Эсир вара ҫын пурнӑҫне ҫӑлма пултаратӑр.
Ватлӑхра чылайӑшӗ канлӗ пурӑнма ӗмӗтленет. Анчах Шупашкарта кун кунлакан 78 ҫулти кинемейӗн ҫак кунсене, ахӑртнех, тӗрмере ирттерме тивӗ. Ӑна ҫынна вӗлернӗшӗн айӑпласшӑн.
Ҫак ватӑ хӗрарӑм упӑшкине, 80 ҫулти арҫынна, вӗлернӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче каҫхи 6 сехетре кинемей килте пулнӑ. Вӑл упӑшкипе тем пайлайман – хирӗҫсе кайнӑ. Хайхискер арҫынна аш арманӗпе хӗненӗ: кӗлеткин тӗрлӗ пайӗнчен 16 хутран кая мар ҫапнӑ.
Ватӑскер йывӑр сурансене чӑтаймасӑр ҫавӑнтах сывлама пӑрахнӑ. Халӗ следстви пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.
«Шупашкар хула администрацийӗ хута янӑ «Уҫӑ хула» сайтра сасӑлав пуҫланнӑ. Ҫапла майпа Шупашкар 550 ҫул тултарнӑ тӗле брендинг концепцине суйласшӑн», — тесе хыпарланӑччӗ нумаях пулмасть Софья Савнеш. Халӗ сасӑлав вӗҫленнӗ. Унӑн пӗтӗмлетӗвӗ паллӑ.
Сасӑлава пурӗ 711 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсенчен чылайӑшӗ «ОБРАЗЫ ГОРОДА» (чӑв. Хула сӑнарӗсем) концепцие ырланӑ. Ӑна «Брендум» тулли мар яваплӑ общество хатӗрленӗ. Сасӑлава хутшӑннисенчен 50,07 проценчӗ ҫав ӗҫшӗн пулнӑ. Паттерн графика элеменчӗсенчен тӑрать. Вӗсем — хулашӑн пӗлтерӗшлӗ персонажсемпе объектсем. Ҫӗнтернӗ символикӑпа усӑ курса парнелӗх продукци хатӗрлӗҫ, хулана капӑрлатӗҫ.
Хӑшӗсем хакланӑ тӑрӑх, элемре чӑвашлӑх пачах та сисӗнмест.
Авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш Енре «Нацисен кросӗ» иртӗ. Кӑҫал вӑл хӑйӗн пӗчӗк юбилейне паллӑ тӑвӗ темелле: ӑна 15-мӗш хут йӗркелӗҫ.
Шупашкарта кроса хутшӑнакансем Анне палӑкӗ умне 11 сехетре пухӑнӗҫ. Старт 12 сехетре пулӗ. Кросра профессионал спортсменсем тата ахаль ҫынсем чупӗҫ, ҫавна май вӑл икӗ тапхӑрпа иртӗ.
Спорт уявне хутшӑнма кӑмӑл пур-и? Тархасшӑн. Анчах 17 ҫул тултарман ачасен тухтӑртан справка илмелле. Аслӑраххисен вара справка илсе килсен е хӑйсем алӑ пуссан чупма ирӗк пур.
Ӑмӑртӑва хутшӑнакансен дистанцие суйлама май пур: 1 ҫухрӑмран пуҫласа 12 ҫухрӑм таран
Шупашкарти 651-мӗш шкулта, ыттисемпе танлаштарсан, чи нумай ача ӑс пухать: 1750 вӗренекен. Пӗлӳ ҫуртне вара проектпа килӗшӳллӗн 825 ача валли хӑпартнӑ.
Икӗ сменӑпа вӗренмелле ан пултӑр тесе Социализм урамӗнчи 17-мӗш «а» ҫурта, унччен каҫхи шкул пулнӑ здание, ҫак пӗлӳ ҫуртне пама йышӑннӑ. Ӑна малтан юсаса ҫӗнетмелле. Ҫак тӗллевпе аукцион ирттереҫҫӗ. Килӗшӗвӗн малтанхи хакӗ – 88 015 820 тенкӗ.
Здание 1963 ҫулта хӑпартнӑ. Унта тумалли ӗҫ пайтах: корпуса юсамалла, чӳречесене, урая, алӑксене улӑштармалла, стенасемпе маччана сӑрламалла… Ӗҫе 2019 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗччен вӗҫлемелле.
Улатӑрти районсем хушшинчи прокуратура суя диплом сутакансене тупса палӑртнӑ. Тата тӗрӗсерех каласан, ҫавӑн пирки тӗнче тетелӗнче хыпарлакансене.
Вӗренни ҫинчен калакан хута сутса илме юраманнине шута илсе надзор органӗ Шупашкарти Ленин район судне тухнӑ. Тавӑҫра вӑл диплом сутакан сайтӑн страницин ӗҫне чарса лартма ыйтнӑ.
Халӗ суд ларӑвӗ иртнӗ. Унтисем те суя диплом сутаканснее ырламан, диплом сутассине хыпарлакан страницӑна хупмалла тесе йышӑннӑ.
Суд йышӑнӑвӗ хальлӗхӗ саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха. Ун валли 10 кун кирлӗ. Ҫав вӑхӑтра тепӗр енӗ аппеляци ҫӑхавӗ шӑрҫаламасан суд йышӑнӑвӗ вӑя кӗрет.
Тӳре йышӑнӑвӗ вӑя кӗрсен прокуратура Роскомнадзора ҫитме палӑртать. Унта вӑл хайхи диплом сутакан сайтри страницӑна хупма ыйтӗ.
Шупашкар районӗнчи Явӑш ялӗнче пурӑнакан 18 ҫулти Феодосия Васильева килтен тухса кайнӑ та ҫухалнӑ. Ҫак йӗркесен авторне пикен амӑшӗ Надежда Геннадьевна пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ Феодосийӑн докуменчӗсем тупӑннӑ. Вӗсене амӑшӗ полицейскисем патне кайса илнӗ. Хутсене Шупашкарти Богдан Хмельницкий урамӗнчи лавккасенчен пӗрин патӗнче тупнӑ.
Тӗнче тетелӗнчи хаҫатсенчен пӗринче хӗре ӗнер, авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, курнӑ тенине Надежда Геннадьевна ҫирӗплетсе каламарӗ. «Кам пӗлет, те чӑн сӑмах вӑл», — терӗ чунне ыраттарса. Хӗрарӑм ӗнентернӗ тӑрӑх, килте пикепе тавлашу пулман.
Ҫухалнӑ хӗр пирки мӗн те пулин пӗлекенсене Надежда Геннадьевна 89871251453 номерпе шӑнкӑравласа систерме ыйтать. Хӑйӗн упӑшкин, Александр Ефферкиевичӑн, номерне те 89877379500 вӑл пӗлтерме ыйтрӗ.
Юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Трактор тӑвакансен культура керменӗнче Раҫҫей халӑх артисчӗн Александр Серовӑн концерчӗ иртӗ. Композитор халӑх килӗштернӗ юрӑсене шӑрантарӗ: «Ты меня любишь», «Музыка венчальная», «Я люблю тебя до слез» тата ыттисем те. Концерт 19 сехетре пуҫланӗ. Билет хакӗ йӳнех мар: 800-2800 тенкӗ.
Александр Серов ачаранпах юрӑпа туслӑ. Шкул вӑхӑтӗнче оркестрта юрланӑ. Хӗвеланӑҫ юррине илтсен вӑл кам пулассине тӳрех ӑнланнӑ, хӑй тӗллӗн фортопиано калама вӗреннӗ, унтан музыка училищине кайнӑ.
Александр Серов 1987 ҫулта чапа тухнӑ. Ун чухне унӑн «Мадонна» юррипе ӳкернӗ клип телеэкран ҫине тухнӑ.
Шупашкарти «Садовӑй» микрорайона Шупашкартан Ҫӗнӗ Шупашкара хутлакан 232-мӗш номерлӗ автобуса ҫӳретме тытӑннӑ. 60 ҫын вырнаҫаканскер асӑннӑ тӑрӑхӑн транспорт ыйтӑвне кӑштах та пулин тататех-тӗр. Пӗр автобуспа теприн хушши 15 минутпа танлашмалла. Вӑл ирхи пиллӗкрен пуҫласа 20 сехетчен хутлӗ. Апла пулсан ӗҫ умӗнхи тата ӗҫ хыҫҫӑн халӑх йышлӑ вӑхӑтра ҫынсем чарӑнура чыхӑнса нушаланмалла мар.
Автобусӑн маршручӗ ҫапларах: Улма-ҫырла (Садовӑй) тӑкӑрлӑкӗ – Фучик урамӗ – Колхоз пасарӗ – «Мир Луксор» кинотеатр – Суту-илӳ ҫурчӗ – Мега Молл – Энергозапчасть, унтан Ҫӗнӗ Шупашкара Совет урамӗпе кайӗ, «Сокол» чарӑнӑва ҫитӗ.
Чӑваш Енӗн Транспорт министерствинче ку маршрут вӑхӑтлӑх тесе пӗлтереҫҫӗ — раштавӑн 1-мӗшӗнчен хулара транспорт реформи пулмалла.
Ӗнер пирӗн республикӑра Раҫҫейри пекех Пӗрлехи сасӑлав кунӗ пулчӗ. Ун вӑхӑтенче вырӑнти хай тытӑмлӑх органӗсене хушма суйлав иртрӗ. Ҫавӑн вӑхӑтӗнче 82 мандат валли депутат суйларӗҫ. Суйлав иртмен муниципалитетсем те пулчӗҫ. Вӗсем — Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисем тата Элӗк районӗ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев правительство пайташӗсемпе тунтикунсерен ирттерекен паянхи канашлура суйлав ыйтӑвне те хускатнӑ. ЧР Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫи Александр Цветков унта пӗлтернӗ тӑрӑх, 82 мандатран 81-шне «Пӗрлӗхлӗ Раҫсей» парти пайташӗ йышӑннӑ. Тепринче — нихӑш парти те тӑратман кандидат. Александр Цветков шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫакӑ республикӑра социаллӑ пурнӑҫпа политика тытӑмӗнче стабиллӗх хуҫаланнине пӗлтерет.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (04.05.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 18 - 20 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Фёдоров Михаил Фёдорович, чӑваш этнографӗ, ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ. | ||
| Васан Анатолий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, литература тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Н.В. Фёдоров Республика кунне патшалӑх уявӗ шутне кӗртнӗ. | ||
| Республика кунне патшалӑх уявӗсен шутне кӗртнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |