Паян, юра уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Патӑрьел салинчи Тӗп клуб тытӑмӗн культурӑпа кану центрӗнче «КиноБатыр» кинозал уҫӑлнӑ.

Кинозала Кино фончӗ укҫа уйӑрса пулӑшнӑ. Ун валли Тӑван ҫӗршыври кинематографие аталанма пулӑшас енӗпе ӗҫлекен ҫав фонд укҫана хальхи вӑхӑтри кино- тата сасӑ оборудованийӗ, сарлака экран туянма тупра панӑ.

Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ Вӑрнарта кинозал уҫнине пӗлтернӗччӗ. Вӗсене те федералсем укҫа уйӑрса панӑччӗ. «Тӳпе — ҫӑлтӑрпа, «Звездный» кинозал ҫӑлтӑрпа тулли пултӑр», — теҫҫӗ вӑрнарсем. Малашне вӗсем пысӑк кинозалта кино курма пултарӗҫ», — хыпарланӑччӗ маларах сайтра.

Аса илтерер, Чӑваш Енре 2016 ҫулта ҫӗнӗ йышши чаплӑ 5 зал уҫӑлнӑччӗ, кӑҫал вара – 7.

Паятан Раҫҫейре 200 тата 2000 тенкӗлӗх укҫа ҫаврӑнӑша тухӗ. Тӗп банк пуҫлӑхӗ Эльвира Набиуллина тата Патшалӑх знакӗн генеральнӑй директорӗ Аркадий Трачук хӑтлав ирттернӗ, ҫӗнӗ укҫасемпе паллаштарнӑ. Ку таранччен вӗсен дизайнӗ вӑрттӑнлӑхра пулнӑ.

Ку укҫасене хатӗрленӗ чухне ҫӗнӗ шухӑшсемпе усӑ курнӑ. Ҫапла майпа вӗсем часах кивелмӗҫ. Куҫ курманнисемшӗн те меллӗ вӗсем. Укҫасене ятарласа ҫутӑ дизайнпа илемлетнӗ.

200 тенкӗлли ҫине Севастопольти путнӑ корабльсен палӑкне ӳкернӗ, тепӗр енче – Херсонес Таврически. 2000 тенкӗллин пичӗ ҫинче Владивостокри Вырӑс утравне илсе ҫитерекен кӗпере сӑнланӑ, тепӗр енче Хӗвелтухӑҫ космодромӗ. Ҫак паллӑсем сасӑлавра ҫӗнтернӗ.

Раштав уйӑхӗнче ку укҫасем нумайланӗҫ. Чи малтан вӗсем Мускава, Крыма, Инҫет Хӗвелтухӑҫне ҫитӗҫ.

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев общество транспортне татти-сыпписӗр ҫӳреттерес ыйтупа канашлу ирттернӗ.

Шупашкартан Ҫӗрпӗве илсе ҫӳрекен маршрут пирки те сӑмах пуҫланӑ. Унти транспорт ҫинче час-часах хак улшӑнса пынине палӑртнӑ. Тепре чухне вӑл 50 е тата 70-100 тенкӗ те пулнине палӑртнӑ. Ку ыйтӑва Михаил Игнатьев ҫирӗп тӗрӗслеве илме хушнӑ.

Чӑваш Республикин транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрӗ Владимир Иванов республикӑра пӗтӗмпе 596 маршруткӑна шута илнине асӑннӑ, вӗсенчен 12 проценчӗ йӗркеллӗ ӗҫлеменнине пӗлтернӗ. Автобуссен ытларах пайне министерство ҫирӗп тӗрӗслесе тӑнине каланӑ.

Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн пӗр ҫухрӑмшӑн ҫынсен 2,62 тенкӗ тӳлемелле, карттӑпа тӳлес пулсан — 2,09 тенкӗ. Апла пулсан Шупашкара Ҫӗрпӗве ҫитме икӗ хак йӗркеленнӗ, пӗрисем 93 тенкӗ тӳленӗ, теприсем — 74 тенкӗ.

РФ Следстви комитечӗн Канашри пайӗ хулари «Чистый город» (чӑв. Таса хула) муниципалитетӑн унитарлӑ предприятийӗн пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Тӗпчевҫӗсене материалсене Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин республикӑри управленийӗ тата ШӖМӗн экономика хӑрушсӑрлӑхӗн пайӗ ярса панӑ.

«Таса хула» муниципалитетӑн унитарлӑ предприятийӗн директорӗ пулнӑ ҫын тӗлӗшпе (вӑл — Депутатсен районти пухӑвӗн депутачӗ) пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Асӑннӑ предприяти пуҫлӑхӗ муниципалитетӑн ҫурт-йӗрӗнче пурӑнакансенчен 2,8 миллион тенкӗ укҫа пухнӑ, анчах хыснана ҫакукҫа суммӑран 900 пинне ҫеҫ куҫарса панӑ. Ҫапла майпа хыснана 1,9 миллион тенкӗлӗх шар кӑтартнӑ. Ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑшӑн ӗнерхи пуҫлӑхӑн судра явап тытма тивӗ.

Шупашкарти троллейбус управленийӗ каллех йывӑрлӑха кӗрсе ӳкнӗ. Хальхинче вӑл электроэнергипе парӑма кӗрсе кайнӑ. Чӑваш Енӗн транспорт тата ҫул-йӗр министрӗ Владимир Иванов троллейбус управленине Шупашкар хула администрацине пулӑшма чӗнсе каланӑ, мӗншӗн тесен транспорт предприятийӗ муниципалитетӑн-ҫке.

Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков паян ирттернӗ планеркӑра троллейбус управленийӗн ертӳҫисене хытах ятланӑ, ӗҫрен кӑларса ярассипе те хӑратнӑ.

Алексей Ладыков мэра ӑнланма та пулать. Хула администрацийӗн хыснинчен маларах 25 миллион тенке яхӑн уйӑрнӑ. Вӑл укҫана электроэнерги парӑмне татма панӑччӗ. Халӗ, ав, тата тепре парӑм пухса янӑ. Алексей Ладыков лару-тӑрӑва юпа уйӑхӗнче йӗркелемеллине палӑртнӑ.

Ҫӗрпӳре пурӑнакансем ӑна «Вырӑнти Байкал» теҫҫӗ. Пысӑк кӳлленчӗкрен иртсе кайма май ҫук. Кӗҫех ав хӗлле ҫитет, ҫав лупашка шӑнса пӑра та ҫаврӑнӗ. Управляющи компанийӗ вара хальлӗхе нимӗн те тумасть.

Ку лупашка пилӗк уйӑх каялла пулнӑ. Кунсерен унта ҫӗр-ҫӗр литр шыв юхать. Ҫуркунне ҫав вырӑнта пӑрӑх шӑтнӑ. Унтанпа управляющи компанийӗ ку пӑтӑрмаха пӗтермен.

Вырӑнти влаҫ ку ҫивӗч ыйту пирки пӗлет. Анчах укҫа ҫук тесе нимӗн те тумаҫҫӗ. Ҫынсем вара асапланаҫҫӗ. Ачисем урама та тухаймаҫҫӗ. Ҫитменнине, шӑтӑк пӑрӑхран юхакан шывшӑн ҫынсен укҫа тӳлеме тивет. Ҫынсем шутланӑ тӑрӑх, унта 80 пин тенкӗлӗх шыв юхнӑ.

Хӗллеччен пӑрӑха улӑштармасан лупашка шӑнса ларӗ. Ҫитменнине, ҫынсем шывсӑр тӑрса юлма пултараҫҫӗ. «Чӑваш Ен» ПТРК журналисчӗсем Ҫӗрпӳре сюжет ӳкернӗ хыҫҫӑн управляющи компанийӗ ҫивӗч ыйтӑва татса пама шантарнӑ.

Шупашкарти троллейбус управленийӗн мӗншӗн ҫавӑн чухлех парӑм пухӑнса кайнӑ-ха? Ку кӑтарту 157 миллион тенкӗпе танлашнӑ.

ЧР транспорт министрӗ ҫакна ӑнлантармалли сӑлтав тупнӑ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, электричествӑшӑн тӳлемен парӑм электричество хакӗ ӳснӗрен пухӑннӑ.

2016 ҫулпа танлаштарсан, предприяти парӑмӗ 25 процент ӳснӗ. Кӑҫал Шупашкарти троллейбус управленине хула хыснинчен 25 миллион тенке яхӑн уйӑрса панӑ. Ку укҫапа парӑмӑн пӗр пайне саплаштарнӑ. Парӑм пӗтмен-ха. Шупашкар хула администрацине ку ӗҫре пулӑшма хушнӑ.

Сӑмах май, предприятире халӗ 2 пин ытла ҫын ӗҫлет. Вӗсене ӗҫ укҫине парса татнӑ. Предприяти троллейбусӗсем 18 маршрутпа ҫӳреҫҫӗ.

.

Ултавҫӑсем ветерансене те шӑнман пӑр ҫине лартса яма именмеҫҫӗ. Нумаях пулмасть 98 ҫулти ветерана улталанӑ.

Авӑнӑн 19-мӗшӗнче унӑн хваттерне арҫын шӑнкӑравланӑ, хӑйӗнпе газ службин ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ. Ватӑ хӗрарӑм ӑна хваттере кӗртнӗ. Хайхискер 8800 тенкӗ тӑракан прибор лартасси пирки каланӑ. Хӗрарӑм ветеран пулнӑ май ӑна йӳнӗрехпе тума шантарнӑ. Ҫапла ветеран 5300 тенкӗ кӑларса тыттарнӑ.

Газ тухсанах прибор ӗҫлесе каять, кун пирки тӳрех Горгаза пӗлтерӳ ҫитет имӗш. Арҫын ҫапла ӑнлантарнӑ. Специалистсем хӑйсемех килсе юсаса парӗҫ-мӗн.

Анчах кунашкал прибор 600 тенке яхӑн ҫеҫ тӑрать. Ҫапла майпа ветерана улталаса хӑварнӑ, укҫине сӑптӑрнӑ. Вӑл 9 хут ытларах тӳленӗ.

Юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ЧР Арбитраж судне Чӑваш энергосбыт компанине панкрута кӑларма ыйтса заявлени ҫитнӗ. Тавӑҫра палӑртнӑ тӑрӑх, Шупашкарти троллейбус управленийӗ электричествӑшӑн тӳлемен, парӑм 157,6 миллион тенкӗпе танлашнӑ.

Тавӑҫа хӑҫан пӑхса тухасси хальлӗхе паллӑ мар-ха. Сӑмах май, унччен суд унашкал тавӑҫа пӑхса тухнӑ. Ун чухне ӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти троллейбус управленийӗ тӗлӗшпе ҫырнӑ пулнӑ. Анчах ӗҫе чарса лартнӑ, мӗншӗн тесен ун чухне парӑма татнӑ.

Палӑртмалла: нумаях пулмасть ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствинче канашлу иртнӗ. Унта парӑмсене пӗчӗклетес тӗллевпе каҫхи рейссене пӑрахӑҫлама сӗннӗ. Анчах влаҫрисем хальлӗхе графике улӑштарма килӗшмен.

Депутатсен куртки

Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем хӑйсем кам пулнине ӗнентерекен, аякранах курӑнакан курткӑсемпе ҫӳрӗҫ. Кун пики эпир ҫирӗплетсех калаймӑпӑр та, анчах тӗнче тетелӗсенчен пӗринче Рита Кириллова журналист чӑваш парламенчӗн депутачӗсене ятарлӑ курткӑсемпе тивӗҫтерме шут тытнине пӗлтерет. Ку хыпара Александр Белов журналист та хӑйӗн страницинче вырнаҫтарнӑ.

Рита Кириллова ҫырнӑ тӑрӑх, курткӑн малти енче, сулахайра, Чӑваш Республикин гербне ӳкернӗ, сылтӑмра — Патшалӑх Канашӗ тесе вырӑсла ҫырса хунӑ. Сӑн ӳкерчӗк тӑрӑх хакласан, ҫурӑм ҫине те ҫырни пур.

«Кам шучӗпе тумлантараҫҫӗ-ши?» — пуҫ ватать «Советская Чувашия» хаҫат журналисчӗ Рита Кириллова.