Раҫҫейре кӗпӗрнаттӑрсен танлаштарӑмне каллех хатӗрленӗ. Хальхинче www.mlg.ru порталра регион пуҫлӑхӗсем утӑ уйӑхӗнче мӗнле ӗҫленине хакланӑ.
Мускав мэрӗ Сергей Собянин танлаштарӑмра яланхи пекех пӗрремӗш вырӑна йышӑннӑ. Ку йӗркерен вӑл темиҫе уйӑх каймасть ӗнтӗ. Иккӗмӗш вырӑнта – Мускав облаҫӗн кӗпрнаттӑрӗ Андрей Воробьев. Хальхинче вӑл пӗр йӗрке хӑпарнӑ. Чечня Республикин пуҫлӑхӗ Рамзан Кадыров виҫҫӗмӗш йӗркене йышӑннӑ.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев хальхи танлаштарӑмра тӑватӑ йӗрке аялалла аннӑ. Михаил Васильевич 79-мӗш вырӑна ҫитнӗ. Юлашки йӗркесене Белгород облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Евгений Савченко, Ямал-Ненецк автономи округӗн ертӳҫи Игорь Кошин тата Мари Республикин пуҫлӑхӗ Леонид Маркелов йышӑннӑ.
Мускаври метропа усӑ куракансем пӗчӗк груза тата корреспонденцие ҫӗршыври 32 хулана ӑсатайӗҫ. Ун валли вӗсен пуштӑ уйрӑмне вӗҫтерме кирлӗ мар: метрори станцисенчен хӑшӗсенче ку тӗллевпе ятарлӑ стойкӑсем вырнаҫтарнӑ.
Мускав метрополитенӗн пуҫлӑхӗ Дмитрий Пегов федерацин МИХӗсене пӗлтернӗ тӑрӑх, 3 килограмран ҫӑмӑлтарах посылкӑсене тата корреспонденцие пӗр килограмшӑн 300-500 тенкӗ тӳлесе ӑсатма май килӗ. Сӑнавлӑ проекта Шупашкарсӑр пуҫне Питӗр, Чулхула, Владикавказ, Ижевск, Краснодар, Петрозаводск, Сыктывкар, Туапсе, Ярославль тата ыттисем лекнӗ.
Кӑсӑклантаракан ыйтӑва метро пассажирӗсем ятарлӑ стойкӑсене пырса уҫӑмлатма пултараҫҫӗ. Ун пеккисене Ункӑ линийӗн 12-мӗн станцийӗнче, Таганкӑпа Краснопресенски лини ҫинчи «Котельники» станцире вырнаҫтарнӑ.
Шупашкартан Мускава тата Мускавран Шупашкара пуйӑспа кайса килекенсен ҫул ҫинче хӑвӑртрах ҫӳреме пуҫлас шанчӑк пур. «Сапсан» хута ярсан мар, унчченех.
Республикӑн тӗп хулипе ҫӗршывӑн тӗп хулине пуйӑс хальхи вӑхатра 13 сехетре ҫитет. Ӳлӗмрен вӑл вӑхӑт 4,5 сехет чакма пултарать. Ку хыпара «Центральная пассажирская компания» (чӑв. Пассажирсен тӗп компанийӗ) общество хыпарланӑ. Пуйӑс ҫӳрессине вӑл «Ветер» (чӑв. ҫил) проекта пурнӑҫа кӗртнӗ май хӑвӑртлатасшӑн.
Раҫҫейӗн чукун ҫулӗ ҫинче халӗ хӑвӑрт ҫӳрекен «Сапсан» пуйӑссем пур-ха. Мускавран Питӗре вӑл 3,5 сехетре ҫитерет. Сочире, Мускавра, Тверьте, Чулхулара «Ласточка», «Стриж», регионти ытти экспресс хӑвӑрт хутласа пассажирсене каяс ҫӗре часах ҫитерет.
Мускавран шурӑ Шупашкара 8,5 сехетре хӑҫантарах ҫитме пуҫлассине каламан.
Республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Мускавра Чӑваш Енри апат-ҫимӗҫ пахалӑхне пысӑка хурса хаклаҫҫӗ.
«Унтисем ӑҫтан пӗлеҫҫӗ?» — тесе тӗлӗнме кирлӗ мар. Мускав правительствипе килӗштерсе ӗҫленине ҫӗршывӑн тӗп хулинчи Чӑвашри апат-ҫимӗҫе сутассине йӗркеленӗ. Кунти тавара мускавсене сӗнекенсем утӑ уйӑхӗн 21–27-мӗшӗсенче Краснодар урамӗнче пуҫтарӑннӑ.
Ҫак уйӑхӑн 7-мӗшӗччен Чӑвашри тавара Новокосински урамра туянма пултарӗҫ. Кунтисене унта 40 вырӑн уйӑрса панӑ.
Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерстви хӑйӗн официаллӑ сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗршывӑн тӗп хулинче суту-илӳ йӗркеленӗшӗн Мускаври яваплӑ тӳре-шарана тӗп хулари халӑх тав тӑвать, чӑвашсен апат-ҫимӗҫне кӑмӑлтан туяннине пӗлтерет.
Ӗнер Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче поэтсемпе спортсменсем пухӑннӑ. Мероприяти пирки республикӑн Культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗсен министерствинче «тӗлӗнмелле кӑмӑллӑ» тесе пӗлтереҫҫӗ.
Вулавӑшра поэтсемпе спортсменсем курнӑҫнин сӑлтавӗ икӗ Владимир туслӑхӗпе ҫыхӑннӑ. Пӗр Владимирӗ — Мускаври патшалӑх университечӗн профессорӗ, Раҫҫейӗн Писательсен союзӗн Мускаври организацийӗн пайташӗ Владимир Ежов теннисист. Тепри — Чӑваш Енӗн федерацийӗн вице-президенчӗ, Бокс енӗпе 1983 ҫулта Европа чемпионӗ пулса тӑнӑ Владимир Ельник. Ӑш пиллӗ курнӑҫӑвӑн тӗп сӑлтавӗ Владимир Ежовӑн «Мне нужна в турнире Муза» ҫӗнӗ кӗнеки кун ҫути курни темелле.
Литература каҫне Чӑваш Республикин Писательсен союзӗн пайташӗсем, поэзие юратакансем, спортсменсем пуҫтарӑннӑ.
Республикӑн Наци вулавӑшне Владимир Ежов хӑйӗн кӗнекине парнеленӗ.
РФ Президенчӗ ҫумӗнчи Чӑваш Енӗн тулли праваллӑ экс-элчи Леонид Волков тӗлӗшпе пуҫиле пуҫарнӑран ӑна килтен ирӗк ыйтмасӑр тухмалла мар тунӑ. Волков ҫак йышӑнӑва пӑрахӑҫалаттармашкӑн суда аппеляци тӑратнӑ.
Экс-элчене килтен ирӗк ыйтмасӑр 2 уйӑх тухмалла мар тунӑ. Ӑна коррупци ӗҫӗ тунӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, Леонид Волков темиҫе ҫул хӑй тӗллӗн приказсем хатӗрлесе преми илнӗ. Пӗтӗмпе — 2,3 миллион тенкӗ ытла.
Леонид Волков тӑратнӑ аппеляцие Аслӑ суд пӑхса тухнӑ, анчах ӑна пӑрахӑҫланӑ. Йышӑнӑва ҫаплипех хӑварнӑ: Леонид Волковӑн ирӗк ыйтмасӑр килтен тухса ҫӳреме юрамӗ.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев кӗпӗрнаттӑрсен танлаштарӑмӗнче аяларах аннӑ. Ҫапах Михаил Васильевич вӑйлӑ витӗмлӗ кӗпӗрнаттӑрсен йышӗнчен тухман.
Михаил Игнатьев танлаштарӑмра 38-мӗш йӗркене йышӑннӑ. Кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнче вара вӑл 37-мӗш вырӑнта пулнӑ. ЧР Элтеперӗ ытти регион пуҫлӑхӗсемпе — Коми Республикин ертӳҫи Сергей Гапликов, Владимир облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Светлана Орлова тата ыттисем — вӑйлӑ витӗмлӗ пуҫлӑхсен йышӗнче.
Малти виҫҫӗмӗш вырӑнта унчченхи пекех ҫаксем: Мускав мэрӗ Сергей Собянин, Чечен Республикин пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Рамзан Кадыров, Тутарстан президенчӗ Рустам Минниханов.
Танлаштарӑмӑн аялти йӗркисене Алтай Республикин пуҫлӑхӗ Александр Бердников, Тыва Республикин Правительствин председателӗ Шолбан Кара-олл, Киров облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Никита Белых йышӑнаҫҫӗ.
Ҫул ҫинчи камерӑсем правилӑсене пӑснӑ тӗслӗхсене тупса палӑртма пулӑшаҫҫӗ. Вӗсем пулӑшнипех водительсене урӑх енӗпе те штраф тӳлемелле тӑвасшӑн.
Хальлӗхе проекта Мускав ҫывӑхӗнче тӗрӗслеҫҫӗ. Камерӑсем пулӑшнипе урапаран кӑларса ывӑтнӑ ҫӳп-ҫапшӑн водительсене штраф тӳлеттересшӗн. Ҫакна камера урапа кайнӑ чухне те, чарӑннӑ вӑхӑтра та курӗ.
Кунсӑр пуҫне камерӑсем сӑнанипе урапана юраман ҫӗртре ҫунӑшӑн хуҫине штрафлаттарасшӑн. Камера топливӑна юхтарнине те, стоянкӑна вараланине те асӑрхӗ. Ахӗртнех, ку ӗҫе кивӗ камерӑсене «хӑнӑхтарӗҫ».
Хальлӗхе кунашкал камерӑсене ытти регионта вырнаҫтарасси пирки калаҫмаҫҫӗ.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев Мускавра ӗҫлӗ тӗлпулусенче пулнӑ. Унта Чӑваш Ене килмелли укҫа-тенкӗ пирки калаҫнӑ.
Ӗҫлӗ тӗлпулу ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче иртнӗ. Малтанах «Трактор савучӗсем» концернри лару-тӑру пирки калаҫнӑ. Пуш уйӑхӗнчех палӑртнӑ ӗнтӗ: патшалӑх енчен 80 миллион ытла тенкӗ ытла пулӑшу пулӗ.
Михаил Игнатьев Раҫҫей правительствипе Республикӑри клиника онкологи диспансерӗн хирурги корпусне тӑвас ҫӗре федераци хыснинчен укҫа уйӑрассине те сӳтсе явнӑ. Пӗтӗмпе 363,5 миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Хальлӗхе 195 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Раҫҫейре Ҫамрӑксен кунне ҫулсерен ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче паллӑ тӑваҫҫӗ. Ҫак куна яш-хӗр кӑна мар, аслӑ ӳсӗмрисем те, ваттисем те уявлаҫҫӗ. Ара, вӗсем те ҫамрӑк пулнӑ-ҫке-ха.
Историе илес тӗк, Ҫамрӑксен кунне 1958 ҫултанпа ҫӗртме уйӑхӗн юлашки вырсарникунӗнче паллӑ тунӑ. Совет Союзӗ аркансан 1993 ҫулхи ҫӗртмен 24-мӗшӗнче Раҫҫейӗн пӗрремӗш президенчӗ Борис Ельцин Ҫамрӑксен кунне ҫӗртмен 27-мӗшӗнче уявламалли пирки алӑ пуснӑ. Анчах чылайӑшӗ ҫакна пӑхмасӑр уява ҫӗртмен юлашки вырсарникунӗнче паллӑ тунӑ. Укаринӑра, Беларуҫре, Кӑнтӑр Осетире те ҫӗртмен 27-мӗшӗнче Ҫамрӑксен кунне паллӑ тӑваҫҫӗ. Вӗсем Совет Союзӗ аркансан ку йӑлана пӑрахӑҫламан.
Ҫак кун ҫӗршыври регионсенче мероприятисем йӗркелеҫҫӗ. Ҫав шутра — Чӑваш Енре те. Ҫамрӑксен хӑйсене ытла та харсӑр тытаҫҫӗ-ши? Ҫак кун лавккасенче эрех-сӑра сутма чараҫҫӗ. Ку, паллах, лайӑх. Анчах ку йӗркене ахальтен йышӑнман вӗт. Ҫамрӑксен тыткаларӑшне кура ҫапла тӑваҫҫӗ ӗнтӗ.
Правительство ҫӑмрӑксене пулӑшас тесе сахал мар тӑрӑшать. Вӗсем валли патшалӑх программисем пур. Яш-хӗре яла илӗртме тӑрӑшаҫҫӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (07.06.2025 21:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, ҫумӑр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 750 - 752 мм, 18 - 20 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Айдак Аркадий Павлович, паллӑ ҫӗрйӗркелӳҫӗ ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |