Иртнӗ эрнере, утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 106-мӗш сезон хупӑннӑ. Ӑна культура учрежденийӗ Никифор Мраньккан романӗ тӑрӑх лартнӑ «Ӗмӗр саки сарлака» спектакльпе хупнӑ.
Театрӑн илемлӗх ертӳҫи Валерий Яковлев иртсе кайнӑ ҫула пӗтӗмлетнӗ. Вӑл актёрсене тата театрта ӗҫлекенсене хыҫа юлнӑ черетлӗ сезонти ҫитӗнӳсемшӗн тав тунӑ.
Театрӑн ддиректорӗ Елена Николаева пӗлтернӗ тӑрӑх, 106-мӗш сезонти спектакльсене курма ҫӳрекенсен йышӗ 22 процент ӳснӗ май тупӑш шайӗ унчченхи сезонтинчен 35 процент ӳснӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакансем уйӑхсерен 50 пин тенкӗ ытла ӗҫлесе илеҫҫӗ. Росстат цифрисене ӗненсен, пирӗн республикӑра как уйӑхӗнчи шалу 56 пин те 260 тенкӗпе танлашнӑ. Ку вӑл пӗлтӗрхи ҫав вӑхӑтринчен 9,1 пин тенкӗ пысӑкрах.
Ӗс укҫи шайӗпе Чӑваш Ен Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи пилӗк регионтан иртсе кайнӑ: Мордва Республикинчен; Киров, Пенза, Сарту тата Чӗмпӗр облаҫӗсенчен, Мари Элтан.
«ҫыхӑнура» форум сӑнанӑ тӑрӑх, Чӑваш Енри шалу ҫичӗ уйӑх ӗнтӗ 50 пин тенкӗрен ытла ларса пырать. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа уйӑхри вӑтам ӗҫ 54 070 тенке ларнӑ.
Чӑваш Енре чухӑнсен шучӗ чакнӑ. Кун пирки республикӑн ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алёна Елизарова Правительство ҫуртӗнче ӗнер иртнӗ ларура.
Министр ӗнентернӗ тӑрӑх, 2023 ҫулта чухӑнлӑх чиккинчен пӗчӗкрех тупӑшлӑ ҫынсен йышӗ пирӗн тӑрӑхра унчченхи ҫулхинчен 11,5 пин ҫын сахалланӑ. Ун пеккисен йышӗ 152,6 пин ҫынпа танлашнӑ.
Чухӑнлӑх шайӗ 13 процент чакнӑ, ку вӑл танлаштаруллӑ тапхӑртинчен 0,9 процерт пӗчӗкрех.
Пӗтӗмлетӳ кӑтартнӑ тӑрӑх, пӗлтӗр Раҫҫейри 33 регион эрех ӗҫессипе «палӑрнӑ». Вӗсенче кӑтарту ҫӗршыври вӑтам кӑтартуран пысӑкрах пулнӑ.
Ҫак йыша Чӑваш Ен те лекнӗ. Пирӗн регионта кӑтарту 2-2,5 хут пысӑкрах. Чи пысӑк кӑтартусем - Алтай, Красноярск крайӗсенче, Архангельск, Липецк, Новосибирск облаҫӗсенче.
Ҫынсем ытларах этанолпа наркӑмӑшланнине палӑртнӑ. Ҫавӑн пекех денатурат, парфюмери, одеколон, чӳрече тасатмалли шӗвек, тормоз шӗвекӗ, тосол, этиленгликоль, метанол, 2-пропанол ӗҫсе аптӑраҫҫӗ-мӗн.
Юлашки 10 ҫулта ҫӗршывра 116 пин ҫын эрех ӗҫсе вилнӗ. Ҫулсерен ҫак кӑтарту пӗчӗкленсе пынине палӑртнӑ.
Чӑваш Енре ача ҫураласси сахалланӑ. Кӑҫалхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче ҫут тӗнчене 2178 ҫӗнӗ чун килнӗ. Ку вл пӗлтӗрхи ҫав вӑхӑтринчен 6,3 процент сахалрах.
Вилесси ҫуралассинчен 1,84 хут ӳснӗ. Маларах асӑннӑ виҫӗ уйӑхра пирӗн республикӑра
4 007 ҫын вилнӗ, е пӗлтӗрхи ҫав вӑхӑтринчен 7,6 процент нумайрах.
Паянхи кун тӗлне пирӗн республикӑра Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ 65 ветеран пурӑнать. Вӗсенчен чи асли – Етӗрнери Иван Ермолаев. Иван Васильевич кӑҫал 105 ҫултарӗ.
Вӑрҫа хутшӑннисен арӑмӗсем республикӑра — 968-ӑн; 2,5 пине яхӑн тыл ӗҫченӗ, концлагерсенче ачалла пулнӑ 26 ҫын, блокадӑри Ленинградра пурӑннисем 24-ӑн.
Хальхи вӑхӑтра хулари тӳре-шара вӑрҫӑ ветеранӗсене киле ҫитсе саламлать. Паян ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алена Елизарова тата Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрӑн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Аркадий Скворцов Агриппина Янукович патӗнче пулнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан темиҫе тӑлӑх тинех хваттерлӗ пулнӑ.
Вӗсем пурӑнмалли кӗтеслӗ пулассине 10 ҫула яхӑн кӗтнӗ.
Телеграмри «Чӑваш Ен калаҫать» каналта пӗлтернӗ, «тинех ӗнтӗ хваттер уҫҫисем пӗрин хыҫҫӑн тепри хӑйсен хуҫисене тупнӑ. 40 ҫын ӗмӗчӗ пурнӑҫланнӑ. Тӑлӑха тӑрса юлнӑскерсемшӗн Шупашкарти Геннадий Айхи проспектӗнчи 28-мӗш ҫурт тӑван кил пулса тӑнӑ».
Чӑваш Енри тӑлӑх ачасене хваттерпе тивӗҫтерес ӗҫ малалла пырать. Черетре тӑракансене кӑҫал 414 хваттер парӗҫ. Вӗсенчен 171-шне – Шупашкарта.
Чӑваш Енре туристсем йышлӑ килсе ҫӳренине кура номе фондне пысӑклатса пыраҫҫӗ. Кӑҫалхи карлач-нарӑс уйӑхӗсенче хӑна ҫурчӗсенче чарӑннӑ туристсен шучӗ пӗтӗрхи ҫулталӑк пуҫламӑшӗнчи икӗ уйӑхринчен 28 процент ӳснӗ.
Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, экотруизм валли ҫӗнӗ вырӑнсене кӑҫал Шупашкар, Улатӑр, Куславкка, Красноармейски тата Канаш муниципаллӑ округӗсенче уҫма палӑртнӑ. Асӑннӑ тӑрӑхсенче 235 номерӗ 165 ҫурт туса лартмалла.
Кӑҫалхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче Чӑваш Енре мӑйракаллӑ шултра выльӑх шучӗ ӳснӗ.
Паянхи кун республикӑра ун пек выльӑх шучӗ 73,8 пин пуҫпа танлашать. Ку вӑл пӗлтӗрхи пӗрремӗш кварталтинчен 4 процент нумайрах. Ӗне шучӗ 27,8 пин пуҫа ҫитнӗ. Пӗлтӗрхи ҫулталӑк пуҫламӑшӗнчи виҫӗ уйӑхринчен ҫак цифра 5,6 процент нумайрах.
Республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫакӑнта патшалӑх пулӑшни пӗлтерӗшлӗ.
Шупашкарти А.Г. Николаев ячӗллӗ аэропорт Раҫҫейри аэропортсен «ТОП-50» списокне кӗнӗ. Списока пассажирсен шучӗпе йӗркеленӗ. Пӗлтӗр сывлӑш транспорчӗпе пирӗн республикӑра ҫур миллион ытла ҫын усӑ курнӑ. Кун пирки Телеграмри «Чӑваш Ен калаҫать» каналта пӗлтернӗ.
Пурӗ ҫӗршывра 220 ытла аэропорт ӗҫлет. Рейтингра малтисем: «Шереметьево», «Домодедово», «Внуково» аэропортсем. Шупашкар аэропорчӗ — 46-мӗш вырӑнта.
+14.3 °C