Ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Курнавӑш шкулӗнче Елчӗк тата Шупашкар районӗсенчи чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен семинарӗ пулса иртрӗ. Семинар ӗҫне Чӑваш Республикин вӗренӳ институчӗн доценчӗ Н.Г. Иванова хутшӑнчӗ.
Н.Н. Круглова вӗрентекен Елен Нарпи ҫырнӑ «Тивӗҫ» калавӗ тӑрӑх 6-мӗш класра вӗренекенсемпе уҫӑ урок ирттерчӗ. Вӑл «Килти вулав кӗнекинчи» асӑннӑ калава суйласа илни те ахаль мар. Елен Нарпи 9-10–мӗш классенче Курнавӑш шкулӗнче пӗлӳ илнӗ. Вырӑскасси ялӗнчен шкула ҫӳрекен Елена Димитриевӑн литература еннелле пысӑк туртӑм пуррине вӗрентекен ун чухнех асӑрханӑ. Уйрӑмах Лена пултарулӑх сочиненийӗсене илемлӗ те сӑнарлӑ чӗлхепе ҫырма пултарни пурне те савӑнтарнӑ. Малашнехи пурнӑҫ ҫулне те вӑл аслӑ шкулпах ҫыхӑнтарнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнчен вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн кунтах студентсене вӗрентме юлать.
Ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Курнавӑшри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулта Елчӗк районӗнчи тавра пӗлӳҫӗсен пӗрремӗш конференцийӗ иртрӗ. Ӑна Курнавӑшри халӑх музейӗн ертӳҫи А.П.Смирнов пуҫарнипе йӗркеленӗ. Унӑн тӗллевӗ — шкул ачисене тӑван ен историне, йӑли-йӗркине, сӑмахлӑхне тӗпчеме хӑнӑхтарасси. Тӑван тӑрӑхри аваллӑха тишкерсе малашлӑх валли ҫул уҫма пулать.
Конференци ӗҫне районти паллӑ тавра пӗлӳҫӗсем — Елчӗкри историпе тӑван ен халӑх музейӗн ертӳҫи В.Г.Вастулова, Курнавӑшри шкулта нумай ҫул директор пулса ӗҫленӗ, кунти музея уҫакансенчен пӗри, Раҫҫей тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ учителӗ П.М.Смирнов, Вырӑскассинчи учитель-пенсионер Н.С.Кириллов, Ҫуткӳл шкул директорӗ Е.И.Никифорова, Елчӗк район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ — вӗрентӳ тата ҫамрӑксен политикин пайӗн ертӳҫи Л.В.Левый, Курнавӑш шкул директорӗ П.В.Кузнецов хутшӑнчӗҫ.
Конференцире Курнавӑш, Ҫуткӳл, Елчӗк, Ҫирӗклӗ Шӑхаль, Лащ-Таяпа, Кӗҫӗн Таяпа, Тӑрӑм, Патреккел тата ытти шкулсенчи ачасем хастар пулчӗҫ.
Чӑваш чӗлхи вӑл — манӑн чун та ӗмӗт,
Хӗвел те уйӑхӑм — тӑван чӗлхе.
Пуҫна чӗлхе вилессипе ан ҫӗмӗр,
Вӑл халӗ кирлӗ халӑха!
Ухсай Яккӑвӗ
Курнавӑшри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулта чӑваш халӑхӗн Аслӑ Вӗрентекенӗ И.Я.Яковлев ҫуралнӑранпа 161 ҫул ҫитнине тата ҫулленех ун ячӗпе иртекен чӑваш чӗлхи эрнине пысӑк хастарлӑхпа уявларӗҫ. Ҫавна май ака уйӑхӗн 18-25-мӗш кунӗсенче шкулта кӑсӑклӑ мероприятисем сахал мар пулчӗҫ. Кашни класрах вӗрентекенсем «И.Я.Яковлев - аслӑ вӗрентекен» темӑпа калаҫу ирттерчӗҫ. Чӑвашсен паллӑ ҫыннисем хушшинче И.Яковлев ячӗ чи паллисенчен пӗри. Тӑван халӑха валли ҫырулӑх хывса хӑварнисӗр пуҫне вӑл уҫнӑ Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗ вӗрнтӳ, литературӑпа культура, искусство ҫыннисене хатӗрленипе те сӑваплӑ. Сӑмах май, пирӗн ялти Яков Макарович Макаров 1883-1887-мӗш ҫулсенче Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗнче вӗреннӗ. Кайран Теччӗ ҫывӑхӗнчи пӗр ялта ачасене вӗрентсе пурӑннӑ. Анастасия Ивановна Игнатьева та Яковлев шкулӗнче ӑс пухнӑ. Ӗмӗрне ачасене вӗрентсе ирттернӗ .
И.Я.Яковлев пулас ӑрӑва тӑван чӗлхене упрама пиллесе каланӑ: «Халӑхӑн ӑс-тӑнӗпе унӑн пӗтӗм тӗнче курӑмне тӑван чӗлхе чун парать.
Елчӗк районӗнчи Курнавӑшри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкула районти пултаруллӑ вӗренекенсем СССР космонавт-летчикӗ А.Г.Николаев 80 ҫул, Х.М.Миначев академик 100 ҫул, СССР тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ халӑх учителӗ П.Н.Чернов 80 ҫул ҫитнине халалланӑ 4-мӗш наукӑпа практика конференцине пуҫтарӑнчӗҫ. Кӑҫалхи конференци Раҫҫейри Ҫамрӑксен тата Чӑваш Республикинчи Ҫӗр ӗҫченӗсен ҫулталӑкӗпе тӗл килчӗ. Чаплӑ уява Елчӗк район пуҫлӑхӗн ҫумӗ - вӗрентӳ тата ҫамрӑксен политикин пайӗн ертӳҫи Л.В.Левый, СССР Халӑх учителӗ П.Н.Чернов, Раҫҫей Федерацийӗн тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ учителӗ П.М.Смирнов хутшӑнчӗҫ, сӑмах каларӗҫ. Шкулта мухтавлӑ юбилярсен ячӗсемпе чаплӑ стендсем йӗркеленӗ. Халӑх музейӗн ертӳҫи А.П.Смирнов мухтавлӑ ентешсен ӗҫӗ-хӗлне палӑртса анлӑ доклад турӗ.
Петр Никифорович Чернов 1929-мӗш ҫулхи ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Елчӗк районӗнчи Вырӑскасси ялӗнче ҫуралнӑ. Ачалӑхӗ аслӑ аттелӗх вӑрҫи ҫулӗсемпе тӗл килнӗ май ҫӑмӑлах пулман.
Тутар Республикинчи Кӑнна Кушки — чӑвашсемшӗн хаклӑ ял.
Кунта 1848-мӗш ҫулхи ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче чӑвашсен Аслӑ Вӗрентекенӗ, чӑваш ҫырулӑхне, литература чӗлхине пуҫарса яраканӗ Иван Яковлевич Яковлев ҫуралса ҫут тӗнчене килнӗ. Чӑваш ҫыннин тертпе-хӗнпе иртекен кун-ҫулне телейлӗрех тӑвасчӗ тени мӗн ачаранах канӑҫ паман ӑна. 1868-мӗш ҫулта Чӗмпӗрте Чӑваш шкулӗ уҫма мехел ҫитернӗскер, хӑйӗн пӗтӗм кун-ҫулне вӗрентӳ ӗҫне халалланӑ. Чӗмпӗр шкулӗ 1000 ытла вӗрентекене, ҫав шутранах тӑван литература анинче уйрӑмах тарӑн йӗр хӑварнӑ К.В. Иванов, Тайӑр Тимкки, Н. Шупуҫынни, Федор Павлов, Марфа Трубина тата ытти ҫыравҫӑсене те вӗрентсе ӑс панӑ.
Манмастпӑр эпир те, паянхи ӑру, И.Я. Яковлевӑн вышкайсӑр пысӑк ӗҫне. Унӑн «Халалне» яланах асра тытса пурӑнатпӑр.
Акӑ, пуш уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Елчӗк районӗнчи Курнавӑшри пӗтӗмӗшле пӗлқ паракан вӑтам шкулти саккӑрмӑш тата тӑххӑрмӗш классенче вӗренекенсем, вӗсен вӗрентекенӗсем — Н.
Ҫак кунсенче Елчӗк районӗнчи Курнавӑшри ҫӗнетсе илемлетнӗ Культура керменӗнче (халӗ ӑна информаципе культура центрӗ теҫҫӗ) ялти шкулта вӗренекенсем пысӑк уява — Ҫӗр ӗҫченӗсен ҫулталӑкне халалланӑ фольклор фестивальне пуҫтарӑнчӗҫ.
Тӑван халӑх пултарулӑхӗ ҫав тери тӗрлӗ енлӗ та кӑсӑк. Авалтан килекен пуянлӑха — чӑвашсен ырӑ йӑли-йӗркине сцена ҫинче кӑтартса пама тӗллев тытрӗҫ те ӗнтӗ шкул ачисем. Курнавӑшри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулти чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсем - В.Н.Воронова тата Н.Н.Круглова йӗркеленӗ уяв сценарийӗнче 1-10 классенче вӗренекенсем «Вӑйӑ», «Выртмара», «Ҫӑварни», «Сӗрен», «Сурхури» тата ытти уявсен тӗслӗхӗсемпе паллаштарчӗҫ. Сӑнарсене калӑпламашкӑн ачасен самай вӑй хума тиврӗ. Чӑвашсен ӗлӗкхи вӑхӑтри пултарулӑхӗ ҫамрӑк ӑрушӑн ҫӗнӗлӗх уҫниех: нумай япалана ялти ватӑсенчен ыйтса пӗлмелле, кӗнекесенче ҫырнисене тӗпчемелле, «асанне арчине» ухтарса пӑхмалла…Паллах, вырӑнти материалсене тӗпе хуни пӗлтерӗшлӗрех те кун пек чухне. Хамӑр таврари йӑла-йӗркене, мӑн асатте, мӑн асаннесен иртнӗ кун-ҫулне ас тутарать, вӗсене уяса пурӑнма хистет.
Елчӗк районӗн ҫуллахи спорт мероприятисем «Елчӗк Ен» парнисемшӗн ӑмартакансен ҫамӑл атлетика кросӗпе пуҫланчӗ. Вӑл ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче иртрӗ.
Вӑтам пӗлӳ паракан шкулсем хушшинче пӗрремӗш вырӑна Курнавӑш шкулӗ тухрӗ. Пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан шкулсем хушшинче пӗрремеш вырӑна Хӑвӑлҫырма шкул ачисем тухрӗҫ.
Аслисем хушшинче ҫаксем ҫӗнтерчӗҫ:
* 500 метр тӑршшӗнче хӗрарӑмсем хушшинче — Надежда Седова;
* 500 метр тӑршшӗнче арҫынсем хушшинче — А.Васильев;
* Ветерансем хушшинче арҫынсечен чи хӑвӑрт тухаканни — М.Скворцов;
Ҫӗнтернӗ ушкӑнсем куҫакан кубоксемпе дипломсене тивӗҫрӗҫ, ҫӗнтерӳҫӗсене вара «Елчӗк Ен» хаҫата ҫурҫуллӑх ҫырӑнтарса пачӗҫ.
Елчӗк районӗн ача-пӑчапа ҫамрӑксен пултарулӑх ҫуртӗнче «2008 ҫулталӑк вӗренекенӗ» конкурс иртрӗ. Конкурса чи лайӑх вӗренекене суйламашкӑн, ыттисене хавхалантармашкӑн иртерчӗҫ.
Конкурсру пурӗ 4 тур пулчӗ. пӗрремеш турта ӑмӑртуҫӑсем 25 ыйту ҫине ҫырса хуравларӗҫ. Ҫапла май вӗсенчен вуннӑшӗ иккӗмӗш тура тухрӗҫ. Виҫҫӗмӗш тура вара пиллӗкӗн тухрӗҫ: Семенов Николай, Смирнов Артур (Курнавӑш шкулӗ), Бакина Катерина (Кушка шкулӗ), Патшина Екатерина (Елчӗк шкулӗ), Федорова Татьяна (Кивӗ Эйпеҫ шкулӗ). Финала виҫҫен тухрӗҫ, вӗсен «Космонавтика» сӑмахри саспаллисенчен нумайтарах сӑмах тумалла пулчӗ. Смирнов Артур ыттисенчен ытларах турӗ те «2008-мӗш ҫулталӑк вӗренекенӗ» ята тивӗҫрӗ.
Пӗрремӗш вырӑнсене тухнисене хисеп хучӗсемпе парнесем пачӗҫ.
-2.7 °C