Малтанхи статьяра Чӑваш халӑх сайчӗн пуҫламӑшӗ еплерех пулни пирки аса илнӗччӗ. Ку хутӗнче вара тӗп сайт еплерех аталанни пирки чарӑнса тӑрӑп.

Ячӗ пирки калас пулсан эпир ӑна малтанах ҫапла шутласа хурсаччӗ. «Хыпар» хаҫат Алексей Леонтьев вӑхӑтӗнче хӑйне «Чӑваш халӑх хаҫачӗ» тесе пуҫелӗкӗнче пӗлтеретчӗ пулсан, эпир вара ҫак портала чӑваш халӑхӗн 21 ӗмӗрти информаци хатӗрӗ тесе «Чӑваш халӑх сайчӗ» ят парас терӗмӗр. Вырӑсла ячӗ ҫеҫ малтанлӑха урӑхлаччӗ — «Чувашский национальный сайт».

Малалла...

«1-мĕш номерлĕ кандидат». Карта алăкĕсем çине çыпăçтарса тултарнă М.Игнатьев сăнĕллĕ листовкăсенче мĕне кура çапла çырнă–ши? Юлташĕсем валли ятарласа пулсан кăна. Чăваш халăхĕшĕн вăл – ют çын. Çапларах пĕтĕмлетÿ тăвас килет Игнатьевăн суйлав умĕн кăларнă агитаци материалĕсене курсан.

Игнатьев штабĕ миллионшар тенкĕ укçа тăкса хатĕрленĕ пĕтĕм макулатура паян пур çĕрте те йăваланать. Юрĕ хăй мар – фотоÿкерчĕкĕ кăна))) Макулатура пулнăран мар-ши – календарьсемпе листовкăсене йăлт вырăс чĕлхипе кăларнă.

Малалла...

Чăваш сăмахĕсене таткаласа пĕтерес кăмăллă çынсем апла маррисене "вырăс хыççăн сикетĕр" тесе айăплама пăхаççĕ. Ю.Н.Исаев В.В.Туркай патне янă Уççырура та пур çавнашкалтарах калани.

Эппин, ку айăплав мана та, Акапасара, пырса тивет. Апла-тăк мĕн калама пулать-ха ку тĕлĕшпе?

Лешхайхисен шучĕпе вырăс чĕлхинче тĕрлĕрен ăнлавсене пĕр сăмахпа палăртса çырас туртăм пур имĕш. Чăваш чĕлхишĕн вара çак туртăм пачах та ют иккен. Калас пулать, ку япала нихăш енчен пăхсан та тĕрĕс мар.

Малалла...

Темиҫе кун каялла манпа Геннадий Павлов ҫыханчӗ. «Контактра» халӑх тетелӗ урлӑ.

— Пулӑшу кирлӗ.

— Мӗнпе? — хирӗҫ ыйтатӑп.

Ҫынна палламастӑп та мӗнле пулӑшу ыйтнине те чухламастӑп. Геннадий вара мана ӳкерчӗксем ярса пачӗ. Унта — «Хыпар» хаҫатӑн сӑнӗсем. Ҫурлан 25-мӗшӗнче тухнӑ кӑларӑм. Пуҫелӗкри «1906 ҫулхи январӗн 21-мӗшӗнче тухма тытӑннӑ» тесе ҫырса хунинче «январӗн» тенине хӗрлӗпе ункӑласа палӑртнӑ. Аяларах вара «Чӑваш чӗлхине пӗлменни» тесе палӑртса хунӑ.

Чӑн та уйӑх ячӗсене чӑвашла ҫырнинчен вырӑслисем ҫине куҫни Валери Туркай килсен пуҫланчӗ.

Малалла...

Ĕçпе республикăри тĕрлĕ района çÿреме тивет. Яланах тенĕ пек шкула кĕрсе тухатпăр, вĕрентекенсемпе тĕл пулатпăр. Уйрăмах чăваш чĕлхипе литературине вĕрентекенсемпе калаçатпăр.

Юлашки çулсенче чăваш чĕлхипе литературин сехечĕсене чакарчĕç. Эпир шкулта вĕреннĕ чухне ун пек марччĕ: чăваш чĕлхине кун сиктерсе тенĕ пек шĕкĕлчеттĕмĕр. Чăваш литературине мĕн тери юрататтăмăр тата! Урокра хайлавсене сасăпа вулаттаратчĕç те тупăшса алă çĕклеттĕмĕр. Килти вулав валли те паратчĕç.

Малалла...

Çĕршыв сăмах пирки хăçантанпа ĕнтĕ ак çапла шавлаççĕ: курăсăн, çĕрĕм-шывăм тени пур тĕнчере! Эппин, асăннă сăмаха, çĕршыва, , çавна кура, уйрăм çырмалла имĕш.

Тавайăр темиçе çеккунтлăха çапла каланине чăна хурар. Вара пирĕн ума акă мĕн сиксе тухать. Ачсемĕр, тĕнчере çĕрĕм-шывăм çеç мар, çĕршывăм та пур-иç!!! Юлашки тĕслĕхе те классиксенчен илнĕ пайтах самантсемпе çирĕплетме пулать.

Шет лешхайхисем ĕнтĕ çав çĕрĕм-шывăм формăна çĕршыв сăмахăн туртăм категорийĕн пĕрремĕш сăпатĕнчи пĕрреллĕ хисепри ĕмĕлки тесе шутлаççĕ?

Малалла...

(Çак тĕлтен илнĕ карччынккана.)

Чăваш çырулăхĕн вăйра тăракан йĕркевĕсем пур. Кунта эпир çав йĕркевсенчи "орфографи" пайĕнчи 75-мĕш параграф пирки тепĕр хут сăмах хускатасшăн. Пĕлекен пĕлет: çав параграф çыракана хутлă сăмахсемпе усă курма çав тери пысăк ирĕклĕх парать. http://chuvash.org/blogs/comments/2212.html

Яланах уйрăм çыртарасшăн тăрашакансем пурăна-киле çакна ăнланса илме пуçларĕç: 75-мĕш параграфăн шутсăр пысăк хăватне халăхран пытарса пурăнма йывăрланнăçем йывăрланса пырать.

Малалла...

Поэт ансат, кил-тĕрĕшре усă куракан (чĕлхеçĕсем хытарса нормăланипе мар) чĕлхепе пуплет.

Юрий Артемьев, «Хыпар»

2015 ç. июлĕн 17-мĕшĕ (// 140–141).

2014 çулхи октябрь уйăхĕн 30-мĕшĕнче, ырă çынсем пулăшнипе, çаврака сĕтел пухăвне хутшăнтăм. Пухура чăваш чĕлхин орфографи çинчен калаçу пычĕ. Пухура Чăваш патшалăх гуманитари ăслăлăхĕсен институчĕн директорĕ Ю.Н. Исаев та сăмах илсе калаçрĕ. Вăл 25 мин. тăршшĕ ăнлантарчĕ: 1992–1994 çулхи орфографи правилисене шкулта 20 çул вĕрентеççĕ, çав ачасем халь ӳссе çитĕннĕ те «çĕнĕ» орфографи правилисемпе çыраççĕ.

Малалла...

«Ăçта каян, чĕкеç, каçа хирĕç?» – йĕркесемлĕ тунсăх юрă савнă çын пирки чуна ыраттарса ĕсĕклесе ларнă май аса килмерĕ-ха. Сăмахĕ – шкул çулне çитмен ачасем валли уçнă «Чĕкеç» ушкăн пирки. Ăна Йĕпреç районĕнчи Энтриел ялĕнчи вăтам шкулта çурлан 6-мĕшĕнче савăнăçлă лару-тăрура уçни пирки Чăваш халăх сайчĕ пĕлтернĕччĕ.

Чăваш Енĕн влаç органĕсен официаллă порталĕнче ку мероприятие çутатакан хыпара сăнӳкерчĕксемпе те илемлетнĕ.

Малалла...

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Ҫав ӑнланӑвах чӑвашсем тӗрлӗрен калаҫҫӗ: сӗрен кӗперӗ, саламат кӗперӗ, салават кӗперӗ...

Ҫапах та пуринчен ытла асамат кӗперӗ тени курӑмлӑрах сарӑлнӑ. Апла калани ӑҫтан тухса кайнӑ пирки халӑхра халап та пур. Асамат ятлӑ ҫын сарлака юханшыв хӗрринче пурӑннӑ, вӑл пӗветевҫӗ пулнӑ иккен: тӗрлӗ курак, йывӑҫ тымарӗ пухса, вӗсенчен шӗвек сӑрӑ хатӗрленӗ, анчах унӑн ҫак питӗ кирлӗ япалине никам та сутӑн илмен.

Малалла...