Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев кӑҫал ЧР Патшалӑх Канашне ҫырупа тухнӑ май ҫапла каланӑччӗ: «Влаҫ — полномочисем кӑна мар, чи малтанах — халӑх умӗнчи пысӑк яваплӑх». Пысӑк тав чӑваш елтеперне сумлӑ калаҫӑва ҫак сӑмахсенчен пуҫланӑшӑн. Эпир те, унран пулӑшу ыйтса ҫак ҫырӑва ҫыракансем, сӑмахӑмӑра ҫӳлте асӑннӑ шухӑшранах пуҫласшӑн.
«Капкӑн» тухма пуҫланӑранпа кӑҫал 92 ҫул ҫитрӗ. Халӑхӑн юратнӑ журналӗ яланах халӑхпа пӗрле пулнӑ! Ҫавӑнпа та пӗр иккӗленмесӗрех ҫапла каламалла: аслӑ ӳсӗмри вулакансем пурте тенӗ пек «Капкӑн» журнала вуласа ҫитӗннӗ, халӗ те кулӑш журналӗ хӑйӗн витӗмлӗхне ҫухатман.
Малалла...
Паян каллех чӑвашла пӗлмен сутӑҫ тӗлне лекрӗм. Пирӗн Ҫӗнӗ Лапсар посёлокӗнче «Аккондӑн» фирмӑллӑ лавкки пур. Ҫӑкӑр илес тесе ҫавӑнта кӗрес терӗм — унччен канихвет тавраш туянкаланӑччӗ те чӑвашла питӗ лайӑх калаҫакан сутӑҫ пурччӗ. Паян вара, ӑнмарӗ, чӑвашла пӗлменни лекрӗ.
— Мана ҫӑкӑр пар-ха, — терӗм хайхи сентре хыҫӗнче тӑраканскере.
— Что это такое? — тесе лаплаттарса хучӗ ҫамрӑк хӗр, Оля (хӑй каларӗ) ятлӑскер. Тӳрех мар ӗнтӗ, малтан мана ӑнланма тӑрӑшрӗ. Пӗр-ик ҫеккунт… Анчах унашкал сӑмах пӗлменрен ун ҫапла ыйту ҫуралчӗ.
Чӑваш чӗлхи — тӑван чӗлхе.
Вӑт эпир паян чӑваш орфографийӗпе нушаланатпӑр. Пурте пӗлеҫҫӗ: ҫав нуша никӗсӗнче хисеплӗ Иван Андреевич Андреев еткерӗ тӑрать.
Ҫав вӑхӑтрах чылайӑшӗ чӑваш чӗлхине вӗрентессинчи хӑшпӗр урӑх инкеклӗ ыйтусем те ҫав мухтавлӑ ятпах ҫыхӑннине чухламаҫҫӗ те.
Чӑваш чӗлхине шкулсенче чӑнласах вӗрентес тетпӗр пулсан, ҫав ӗҫе грамматикӑна вӗрентесси ҫинче никӗслесе туса пымалла. Унран лайӑхрах, юрӑхлӑрах меслет халиччен никам та шыраса тупайман.
Пӑлхар хулашӗнчи авалхи чул юпасем упранакан ҫурт.
Атӑлҫи Пӑлхар кунҫулӗ пирки пӗлтерекен ҫӑлкуҫсем нумай. Анчах та ҫав ҫӑлкуҫенчен чылайӑшӗн пӗлтерӗшне эпир, ахаль ҫынсем, ытларах чухне хамӑрӑн хӗсӗк ӑстӑнпа ҫавӑрса илме пултараймастпӑр. Ку — питех те йӗркеллӗ япала. Кашни кун ытти ӗҫре тар кӑларса ӗҫлекен ҫынран урӑххине кӗтмешкӗн те майсем ҫукрах. Ӑҫта унта Атӑлҫи Пӑлхар пирки шута кайма! Чӑн малтанах йывӑр ӗҫре, калӑпӑр, картара тислӗк хырнӑ хыҫҫӑн, ӗшеннӗ ҫанҫурӑма кантарас килет!
Доктор философских наук, профессор, народный поэт Чувашии Николай Аверкиевич Исмуков — живая легенда Чебоксарского кооперативного института. Уже без малого четверть века он преданно трудится в ЧКИ РУК, прикрывая творческий и интеллектуальный тыл вуза.
В биографии и таланте Николая Исмукова немало примечательного, его поэтический и научный багаж уникален. Сегодня Николай Аверкиевич не без причины сравнивает себя с «пожилым чувашским князем». Сравнение весьма удачное! Он действительно благороден, изыскан, возвышен в лучших национальных традициях.
Атӑлҫи Пӑлхар пирки тӗлли-паллисӗр ҫырнишӗн час-часах тутарсене питлетпӗр. Тӗрӗсех питлетпӗр. Анчах хӑш чухне хамӑр ҫине ҫаврӑнса пӑхни те пӑсмасть.
Чул юпасем.
Пирӗн авторсем халӑх валли вырӑсла шедеврсем ҫырса парса тӗлӗнтересшӗн.
Акӑ В.А. Александров (Сатур) текенскер: "Волжские булгары и чуваши" — терӗ.
Пирӗн вара мӗн темелле-ши?
Ҫынсем тӗпчесе пӗлнине хӑй сӑмахӗсемпе каласа пама ӑнтӑлнӑ пулсан, нимех те каламӑттӑм.
Кӑрлач уйӑхӗнче Чӑваш халӑх сайчӗ «Видеотавлашу» йӗркелерӗ. Унта та, кайран та, «Капкӑн» тавра сас-хура тухма пуҫларӗ — имӗш вӑл питӗ тӑкаклӑ, ӑна кӑларма укҫа-тенкӗ ҫителӗксӗр, ҫавна пула журнала кварталта пӗрре кӑларма пуҫлас шухӑшлӑ. Кунашкал сас-хура тавра чӑваш халӑхӗн пӑшӑрханмасӑр иртме май ҫук, ҫавна май ҫӗнӗ редактор ларнине кӗтсе илнӗ хыҫҫӑн эпир ятарлӑ статья хатӗрлес терӗмӗр.
«Капкӑн» журналӗн кун-ҫулне илес пулсан, вӑл 1925 ҫулта пуҫланнӑ. Пуш уйӑхӗнче пӗрремӗш кӑларӑмӗ пичетленсе тухнӑ.
Чӑваш Республикин элтеперне М. В. Игнатьева
(решение Центрального совета чувашских старейшин)
Анлӑ лару 2017 ҫулхи пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче пулса иртнӗ.
«Идель.Реалии» сайтра 2017 ҫулхи нарӑсӑн 20-мӗшӗнче тухнӑ «Чувашский продержится не более 50 лет?» калаҫӑва Ваттисен канашӗн анлӑ ларӑвӗнче сӳтсе явса пӗр саслӑн ҫапла йышӑннӑ:
1. Чӑваш ӑс-хакӑлӗпе чӗлхине упраса хӑварасси ку чухне хуҫалӑхпа пурлӑх ыйтӑвӗсемпе танах ҫивӗч тӑнине палӑртатпӑр. Тӑван халӑх еткерлӗхне сыхланине, ӑна пуянлатса тӗнче шайне кӑларма тӑрӑшнине патшалӑхпа тӑнӑҫлӑха хирӗҫ ӗҫ тесе шутламастпӑр, ҫакӑншӑн ҫынсене айӑплама пӑхнине сивлетпӗр.
Не первый раз аксакалам работники библиотеки ставят подножку. Как только возникнет критический, а не хвалебный вопрос, зал оказывается занятым то какой-либо дежурной презентацией третьего переиздания обычной книги, то отсутствующие читатели просили не мешать им перелистывать какой-либо гламурный журнальчик...
Так получилось и на этот раз. Пока искали место, собравшиеся краеведы (по четвергам по расписанию этот час много лет назад закреплен за ними) в штабе СЧК приняли письмо в адрес администрации города Чебоксар с просьбой рассмотреть вопрос о создании энциклопедии города.
Учёный-историк Смирнов А.П. — один из разработчиков чувашской истории, и имевший прямое отношение к исторической науке поволжских народов. Родившийся в семье присяжного поверенного 29 мая 1899 года в Москве Смирнов Алексей Петрович прожил 75 лет, занимаясь советской историей и археологией. Специализировался выходец из еврейской семьи в области финно-угорской и булгарской истории.
В 1929 году Алексей Смирнов защитил кандидатскую диссертацию на тему «Археология прикамских финнов в Х-XIV вв» (запомните эту кандидатскую тему ученого).
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (11.08.2025 03:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
«Капкӑн» журнала сыхласа хӑварасчӗ, хупма парас марччӗ!
Ҫӑкӑр? Что это такое?
Эдуард Лебедев тата... Акапасар
Чӑваш ваттисен тӗп канашӗн йышӑнӑвӗ
Крах автохтонности ученого-академика АН СССР А.П.Смирнова: Они преданы знаменитым булгарским предкам и слышать не хотят про финно-угров.
+17.3 °C