Ҫухалнӑ ача

Паян, ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Шупашкарти Суту-илӳпе курав центрӗ умӗнчи чарӑнура пӗр арҫын ача 20-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуса ларнӑ. Кондуктор вӑл пӗччен пынине асӑрхасан кун пирки полицие пӗлтернӗ.

12 сехет ҫурӑра арҫын ачана полицейскисем илсе кайнӑ. Арҫын ача троллейбуса лариччен, тен, ашшӗ-амӑшӗпе пулнӑ. Тен, аслисем ача троллейбуса ларнине асӑрхаса ӗлкӗреймен.

Халӗ арҫын ачан ашшӗ-амӑшне шыраҫҫӗ. Вӗсене пӗлекенсене Шупашкарти 1-мӗш полици уйрӑмне 62-00-02 номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.

Марина Лаврентьева тунӑ сӑн

Ҫӗнӗ Шупашкарти пӗр ҫуртра нӳрӗк тӑни ҫынсене питӗ канӑҫсӑрлантарть. Ара, пӳлӗмсенче пӑнтӑхма тытӑннӑ. Ку кӑна мар, пӗр хӗрарӑмӑн урайӗнчех кӑмпа ӳсме пуҫланӑ.

Совет урамӗнчи 20-мӗш ҫуртра пурӑнакансене ку ыйту тахҫанах пӑшӑрхантарать. Нӳрӗке пула ҫӑвӑнмалли пӳлӗмре пӑнтӑх тухнӑ. Кайран Роза Фоминан пӳлӗмӗнче те ҫак ӳкерчӗкех пулнӑ. Ҫуртӑн пӗр стени вара ишӗлме тытӑннӑ.

Ку 1992 ҫултах канӑҫсӑрлантарма тытӑннӑ. Управляющи компанийӗ юсав ӗҫӗсем ирттерсен кӑштах йӗркеленнӗ. Анчах 2010 ҫулта пӳлӗмре тата япӑхланнӑ. Кил хуҫи урайӗнчех кӑмпа ӳснине асӑрханӑ.

Прокуратурӑран пулӑшу ыйтсан та усси пулман. Юсав пирки халӑхӑн пӗрле пухӑнса калаҫмаллине пӗлтернӗ. Анчах ҫуртра парӑмсем нумай. Хӑшӗ-пӗри коммуналлӑ тӑкаксемшӗн тӳлемест-мӗн.

Управляющи компанийӗ лару-тӑрӑва уҫӑмлатма тӑрӑшать. Вӗсем стенана улӑштармаллине пӗлеҫҫӗ. Хальлӗхе проект йышӑнӑвне кӗтеҫҫӗ, унтан аукцион пирки хыпарлӗҫ. Юсав валли хула администрацийӗ укҫа уйӑрӗ.

Вӑрнар районӗнче ҪҪХПИ инспекторӗсем ют ҫӗршыв номерӗллӗ автобуса чарнӑ. Унта Узбекистанра ҫуралнӑ 19 ҫын пулнӑ. Вӗсенчен саккӑрӗшӗн Раҫҫейрен пӗлтӗрех тухса каймалла пулнӑ.

Вӗсен тӗлӗшпе инспекторсем административлӑ протокол ҫырнӑ. Ҫӗршывра саккунсӑр майпа пурӑннӑшӑн вӗсен 2 пин тенкӗ штраф тӳлеме тивӗ.

Узбексем Раҫҫейрен мӗншӗн тухса кайманнине ӑнлантарса панӑ. Вӗсен киле кайма укҫа ҫук-мӗн. Хайхискерсем инспекторсене хура чунлӑ ҫын патӗнче ӗҫленине, вӑл вӗсене ӗҫ укҫисӗр хӑварнине ӗнентерме тӑрӑшнӑ.

Узбексен Раҫҫейрен хӑйсем тӗллӗн тухса кайма тивӗ. Тепӗр пилӗк ҫул вӗсем кунта килеймӗҫ.

Паян Иннополисри университетра Индире робототехника енӗпе иртекен пӗтӗм тӗнчери ӑмӑртӑва каякан ҫамрӑксене суйланӑ. Раҫҫей командин йышне Чӑваш Енри ҫамрӑксем те кӗнӗ.

Роботсен пӗтӗм тӗнчери олимпиади кӑҫал чӳк уйӑхӗнче иртет. Яш-хӗре виҫӗ дисциплинӑпа хатӗрленӗ: «Тӗп дисципллина», «Пултарулӑх», «Роботсен футболӗ». «Пултарулӑх» категорири робототехниксем судьясен йышӑнӑвне авӑн уйӑхӗччен кӗтеҫҫӗ. Ыттисем Нью-Делине каймашкӑн путевка илнӗ ӗнтӗ.

Шупашкар чысне «Сергей Мишин тата Андрей Николаев хӳтӗлӗҫ. Вӗсем тӗп дисциплинӑра пулӗҫ. Вӗсемпе пӗрле Сергей Солин тренер кайӗ.

Раҫҫей командине кӗмешкӗн 17 регионти 94 ҫамрӑк кӗрешнӗ. Вӗсенчен 30-шӗ суйлав витӗр тухнӑ. Олимпиадӑра чи ҫамрӑкки – 10-ри Егор Ермаков (Свердловск облаҫӗ), чи асли 16 ҫулти Семен Санаров (Тутарстан) пулӗҫ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта ача-пӑча лапамне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Унта ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗ те пулнӑ. Мероприяти вӑхӑтӗнче пӑтӑрмах пулнӑ.

Ача-пӑча лапамӗ Химиксен урамӗнче вырнаҫнӑ. Ӑна Ҫӗнӗ Шупашкар хӑйӗн ҫуралнӑ кунне паллӑ тунӑ ҫӗре уҫнӑ. Калаҫнӑ вӑхӑтра депутата аллине пуртӑ тытнӑ хӗрарӑм тапӑннӑ.

Малтанах хула пуҫлӑхӗ тухса калаҫма тытӑннӑ. Владимир Михайлов депутат калаҫнӑ вӑхӑтра халӑх хушшинчен хӗрарӑм пуртӑпа сулкалашса тухнӑ. «Эп сана вӗлерме килтӗм», - тесех каланӑ вӑл. Хӗрарӑм тирпейлӗ тӑхӑннӑ, анчах эрех сыпни сисӗннӗ.

Хӗрарӑм патне ҫӳллӗ арҫын пырса аллинчен тытнӑ, пуртта туртса илнӗ. Икӗ ҫын ӑна айккине илсе кайнӑ. Кайран полицейскисене чӗннӗ.

Владислав Поляшов

Яланхи пекех Шупашкарӑн ҫуралнӑ кунӗнче «Ҫӑлтӑрпа пӗрле хускану тӑвар» акци иртет. Вӑл ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Хӗрлӗ тӳремре 10 сехетре пуҫланӗ.

Хальхинче ҫынсем кӑҫал Олимп вӑййисене хутшӑннӑ Владислав Поляшовпа хускану тӑвӗҫ. Гимнаст ҫурла уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Шупашкара таврӑннӑ. Ӑна аэропортра ЧР спорт министрӗ Сергей Шелтуков, тренерсем, Олимп резервӗсен ачасемпе ҫамрӑксен 6-мӗш спорт шкулӗн вӗренекенӗсем тата тӑванӗсем кӗтсе илнӗ.

Владислав Поляшов Раҫҫейӗн гимнастика енӗпе пӗрлештернӗ командинче резервра пулнӑ. Ӑмӑртусене хутшӑнайман пулин те вӑл Рио-де-Жанейрӑри Олимп вӑййисене кайнӑшӑн савӑннӑ.

Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ятарлӑ комисси Чӑваш Енри ача-пӑча уйлӑхӗсене тӗрӗсленӗ. Специалистсем апат-ҫимӗҫ эпидемиологи нормисене пӑхӑннипе пӑхӑнманнине тӗрӗсленӗ.

Комисси пӗтӗмлетӗвне ӗненес тӗк, ача-пӑча уйлӑхӗнче каннӑ 91,9 проценчӗн сывлӑхӗ ҫирӗпленнӗ. Тепӗр 1,8 проценчӗн ку енӗпе ӳсӗмсем ҫук.

Апат-ҫимӗҫе, шыва тӗплӗн тӗрӗсленӗ. 54 шывран илнӗ 2 пробӑра шӑрши, тимӗр тата аммиак пулнипе нормӑпа килӗшсе тӑман. Тӗрӗсленӗ апат-ҫимӗҫрен ҫиччӗшӗ калорильлӗхӗпе нормӑпа килӗшсе тӑман. Аш-какайран хатӗрленӗ шницель тӗрӗслев витӗр тухайман.

Тӗрӗслевре йӗркене пӑснӑ ытти тӗслӗхе те тупса палӑртнӑ. Ҫапла майпа специалистсем штраф тӳлеттермелли пирки 214 постановлени ҫырнӑ.

«Шкула хатӗрленме пулӑш» ятпа иртекен акци республикӑри хӑш-пӗр районта ҫак кунсенче малалла пырать. Ӑна, сӑмахран, Ҫӗмӗрле, Шупашкар районӗсенче йӗркеленӗ.

Ҫӗмӗрле районӗнче йывӑр лару-тӑрура шутланакан 572 ҫемьене шута илнӗ. Вӗсенче 1043 ача ӳснине пӗлтереҫҫӗ. Нумай ачаллисем те пур.

Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центр та ашшӗ-амӑшӗ шкула валли кирлӗ япала туянса парайманнисене пулӑшма чӗнсе каланӑ май уҫӑ кӑмӑллисенчен тетрадь-ручка, ҫипуҫ, ура тӑхӑнмалли, спорт тумтирӗ тата ытти пухнине пӗлтерет. Шупашкар районӗнче акци авӑн уйӑхӗн вӗҫӗчченех тӑсӑлӗ.

Ачасене пулӑшас текен ырӑ та уҫӑ кӑмӑллӑ ҫынсене халӑха социаллӑ пулӑшу кӳрекен центрсенче хаваспах кӗтеҫҫӗ.

Пӑрачкав районӗнчи сыснасене пилӗк кунта (ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче ҫак ӗҫе вӗҫлемелле) тӗп тумалла. Кун пек йышӑнӑва Чӑваш Республикин правительствин пуҫлӑхӗ Иван Моторин ӗнер кӑларнӑ.

Республика шайӗнчи пысӑк пуҫлӑх кун пек йышӑнӑва Пӑрачкав тӑрӑхне кураймасӑр е сыснасене чӑтма пултарайманнипе кӑларман паллах. Асӑннӑ районти Напольное тӑрӑхӗнче пурӑнакан Н.В. Владимировӑн хушма хуҫалӑхӗнче сыснан чуми алхасма тытӑннӑ. Ҫакна ветеринарсем палӑртнӑ хыҫҫӑн ҫурла Чӑваш Ен Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗнчи хушӑвӗпе карантин тесе палӑртнӑ.

Усал чире пула тӗп тӑвакан сыснасене ҫунтарса ярӗҫ. Пӗтернӗ сыснасемшӗн республикӑн Резерв фондӗнчен укҫа уйӑрма палӑртнӑ. Вӑл «кӗмӗл» чире пула шар курнисен тӑкакне саплаштарма каймалла.

Наци паркӗнчи «Вӑрман амӑшӗ» кӳлепе

Шупашкарта пурӑнакан Андрей Молоков скульптор хӑйӗн ӗҫӗсемпе вӗҫӗмех тӗлӗнтерсе тӑнине эпир маларах та пӗлтернӗччӗ.

Шупашкарти «Ашмарин урамӗ» чарӑнуран Кӳкеҫ еннелле кайнӑ ҫул ҫинчи ҫул ҫавринче «Уйӑх ҫинчи хӗр» палӑк нумаях пулмасть ҫӗнӗрен ҫӗкленчӗ. Чӑваш эпосӗнчи ҫав сӑнар пӗлтӗр пӗчченех тӑнӑ пулсан кӑҫал скульптор ӑна каччипе Асанпа тата Пинеслуна (Уйӑх ҫине лекнӗ пикене ҫапла чӗннӗ) тухатнӑ амаҫури амӑшӗпе пуянлатма шутланине пӗлтернӗччӗ. Палӑк ҫӳллӗшӗ та халӗ самай пысӑк — 6 метра яхӑн. Ку кӳлепене Андрей Молоков улӑмран тунӑччӗ.

Халӗ тата вӑл Шӑмӑршӑри «Чӑваш вӑрманӗ» наци паркӗнче экомамӑкран «Вӑрман амӑшӗ» хӑпартса лартнӑ. Алли ҫинче вӑл кайӑк тытса тӑрать, ури патӗнче кашкӑр вырӑн тупнӑ.

Виҫӗ метрлӑ палӑка скульптор икӗ уйӑха яхӑн ӑсталанӑ, 100-е яхӑн килограмм экомамӑк пӗтернӗ.