Ҫитес уйӑхӑн 3-мӗш—4-мӗш каҫхине Чӑваш Енре «Ночь искусств» (чӑв. Ӳнер каҫӗ) культурӑпа вӗренӳ акцийӗ иртет. Ӑна, сӑмах май, Пӗтӗм Раҫҫейӗпех йӗркелеҫҫӗ. Акцие пирӗн тӑрӑхри культурӑпа ӳнер учрежденийӗсем те хастар хутшӑнӗҫ.

Чӑваш патшалӑх филармонийӗ те ыттисенчен юлас темен. Унта 22 сехетре «Нарспи» мюзикл лартӗҫ. Ӑна тӳлевсӗрех кӑтартӗҫ.

Аса илтеретпӗр, Константин Ивановӑн вилӗмсӗр «Нарспи» поэми тӑрӑх темиҫе пьеса ҫырнӑ, Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ опера лартнӑ, 2008 ҫулта Чӑваш патшалӑх филармонийӗ «Нарспие» мюзикл евӗр сцена ҫине кӑларнӑ. «Нарспи» спектакль аслисене ҫывӑххине, анчах ҫамрӑксен чунне вӑл витерейменнине асӑрханӑ маттур чӑвашсем — Николай Казаков композиторпа Борис Чиндыков драматург — мюзикл ҫырас шухӑша 1989 ҫултах тытнӑ. Ҫапла вара Николай Казаков кӗввине хывнӑ, Борис Чиндыков либреттине ҫырнӑ. Нацин пӗрремӗш мюзиклне куракан патне ҫитерме республика ертӳҫин грантнеуйӑрнӑччӗ.

Анастасия Александрова

Шупашкарти аслӑ шкулсенчен пӗринче вӗренекен студентка кире пуканӗ йӑтассипе тӗнче чемпионӗ пулса тӑнӑ.

Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗнче виҫҫӗмӗш курсра вӗренекен Анастасия Александрова Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командин йышӗпе тӗнчери чемпионата тата тӗнче первенствине хутшӑннӑ. Асӑннӑ аслӑ шкултан ушкӑнра ҫавӑн пекех Алексей Иванов тата Александр Павлов пулнӑ.

Юпа уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа 30-мӗшӗ таран пыракан чемпионат Казахстанри Актобе хулинче иртет.

Ял хуҫалӑх академийӗнчи экономика факультетӗнче вӗренекен Анастасия Александрова 68 килограмчченхи юниорсем хушшинче ҫӗнтернӗ. 24 килограмм таякан пукана хӗр 134 хутчен ҫӗкленӗ. Студенткӑна ку ӑсталӑха Борис Глинкин тренер хӑнӑхтарать.

10 кун каялла Шупашкарта 24 ҫулти хӗр ҫухалнӑ. Тӑванӗсем каланӑ тӑрӑх, Татьяна Семенова юлашки хутчен амӑшӗпе юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнче телефонпа калаҫнӑ. Амӑшӗ хӗрӗ ҫухални пирки полицие заявлени ҫырнӑ.

Телефонпа калаҫнӑ чухне Таня хӑй Ҫӗмӗрлере пулнине пӗлтернӗ. Ун хыҫҫӑн унӑн телефонӗ сӳннӗ. Унччен кунашкалли нихӑҫан та пулман.

Тӑванӗсем каланӑ тӑрӑх, Таня унчченхи савнийӗпе каллех тӗл пулма пуҫланӑ. Ҫывӑх ҫыннисем куншӑн савӑнман. Унччен лешӗ Таньӑна пӑрахса тусӗпе ҫӳренӗ. Кӑҫал ҫулла ҫав хӗрӗн виллине тупнӑ. Суд каччӑ айӑплӑ тесе йышӑнман пулин те тӑванӗсем питӗ пӑшӑрханаҫҫӗ.

Тӑванӗсем Таньӑн сӑнӳкерчӗкне пичетлесе хулара ҫакса тухасшӑн, волонтерсене пулӑшма чӗнесшӗн. Таня 170 сантиметр ҫӳллӗш, кӗрен куртка, ҫутӑ кӑвак джинс шӑлавар, кӗрен кроссовка тӑхӑннӑ пулнӑ.

Паян Патӑрьел районӗнчи Шӑнкӑртам ялӗнче ял аталанӑвне халалланӑ экономика канашлӑвӗ иртнӗ. Кӑҫалхипе ӑна улттӑмӗш хут йӗркеленӗ.

Канашлӑва Раҫҫейри тӑхӑр регионти влаҫ органӗсен ӗҫченӗсем, тӗн тата общество деятелӗсем, ӑсчахсемпе банкирсем килнӗ. Унта ял мӗнле пурӑннине, ӑна мӗнле пулӑшмаллине сӳтсе явнӑ. Палӑртмалла: канашлӑва пуҫармашкӑн вырӑнти ҫынсем шухӑшланӑ, республика влаҫӗ ӑна ырланӑ.

Патӑрьел районӗнче агрокластер тума пуҫланӑ ӗнтӗ. Ку ыйтупа канашлура пӗлтӗр нумай калаҫнӑ. Халӗ инвесторпа тӗрлӗ ыйтӑва сӳтсе яваҫҫӗ.

Хальхинче доллар курсӗ пирки те калаҫнӑ. Вӑл хӑпарни ял ҫыннисене конкуренци енчен пулӑшу кӳрет. Вырӑнти продукци ютран кӳрсе килнӗ хаклӑ апат-ҫимӗҫе улӑштарма пултарать. Канашлӑва пухӑннисем Чӑваш Енре инвесторсем валли лайӑх условисем пуррине палӑртнӑ.

КсенияВолченкова тунӑ сӑн

Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Людмила Соломонова кӗҫех икӗ ачипе, вӗсенчен пӗри — сусӑр, урамра тӑрса юлма пултарать. Хӗрарӑм виҫҫӗмӗш ачине кӗтет.

Людмилӑна хӑй вӑхӑтӗнче хула администрацийӗ хваттер уйӑрса панӑ. Анчах кӗҫех Шупашкарти 3997-мӗш ҫар чаҫӗ кун пирки суда тавӑҫ тӑратнӑ. Вӑл вӗсен имӗш.

Суд пулнӑ ӗнтӗ. Приговорпа килӗшӳллӗн, ҫемьен хваттертен тухса кайма тивет. Хула администрацийӗ сусӑр ачана ҫитӗнтерекен хӗрарӑма япӑх лару-тӑрури хваттер уйӑрса панӑ. Хӗрарӑм унта юсав ӗҫӗсем ирттернӗ.

Суд администрацие ҫемьене урӑх хваттере куҫарма ыйтнӑ. Анчах Соломонова ахаль тухса каясшӑн мар. Ара, вӑл унта юсав ирттерсе мӗн чухлӗ укҫа тӑкакланӑ-ҫке-ха.

Людмила, ҫитменнине, тепӗр уйӑхра ача ҫуратӗ. Администраци ЧР Аслӑ судне тавӑҫ тӑратма шантарнӑ. Анчах Людмила ӗҫ-пуҫ ун майлӑ вӗҫленессе ӗненмест.

Кӑҫал Пӑрачкав районӗнче Африка мурӗ пулчӗ. Халӗ унта карантин мар ӗнтӗ. Ку ӗҫ тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттернӗ.

Напольное ялӗнчи ветеринари участокӗн заведующийӗ суд тенкелӗ ҫине ларӗ. Следстви шухӑшӗпе, вӑл Африка мурӗ пуҫланнине пуринчен те пытарма тӑрӑшнӑ.

Следовательсем пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 31-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурлан 14-мӗшӗччен заведующи ялти икӗ ҫыннӑн сыснисене сипленӗ. Чӗрчунсем Африка мурӗпе чирлени палӑрнӑ ӗнтӗ, ҫапах вӑл никама та пӗлтермен. Ҫурлан 5-мӗшӗнче тата 9-мӗшӗнче икӗ сысна вилнӗ. Ветеринар тӗпчев ирттерес, ҫӳлтисене кун пирки пӗлтерес вырӑнне хуҫисене чӗрчунсене ял хӗррине пытарма сӗннӗ.

Кӑштахран тепӗр ҫыннӑн сысна вилнӗ. Ун хыҫҫӑн ҫеҫ Африка мурӗ пирки пӗлтернӗ, карантина хупнӑ.

Заведующин икӗ машинине арестленӗ. Пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.

Кӑҫалхи виҫҫӗмӗш кварталта управляющи компанийӗсем Шупашкар ҫыннисене ҫур миллион тенкӗлӗх улталанӑ. Хула администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫурт-йӗр саккунне пӑснине тупса палӑртмашкӑн 51 мероприяти ирттернӗ.

Кун хыҫҫӑн управляющи компанийӗсем йӗркене пӑснӑ 43 тӗслӗхе пӗтернӗ, ҫынсем коммуналлӑ тӑкаксемшӗн 479,9 пин тенкӗ ытларах тӳлени ҫиеле тухнӑ.

22 материала пӑхса тухма янӑ. Вӗсенчен саккӑрӑшне – Патшалӑх ҫурт-йӗр инспекцине, пӗри – миравай судьяна, иккӗшӗ – Роспотребнадзора, вунпӗрӗшӗ – прокуратурӑна.

Чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Раҫҫейри 85 регионта та географи диктантне ҫырӗҫ. Пӗлтӗр акцие Общество Канашӗн Попечительлӗхӗн Председателӗ Владимир Путин тата Вырӑс географи обществи пуҫарнипе йӗркеленӗ.

Диктантра 30 задани пулӗ. Вӗсем йывӑрлӑхӗпе пӗрешкел мар. Вӗсене пурнӑҫламашкӑн 45 минут парӗҫ. Пӗлтӗрхи пекех, диктанта И.Н.Ульянов ячӗллӗн ЧПУра ҫырӗҫ (ҫӗнӗ корпус). Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Хӗрлӗ Чутай, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле районӗсенче, Улатӑр, Канаш, Ҫӗмӗрле хулисенче те лапамсем йӗркелӗҫ. Диктанта ҫырас текенсен тӗнче тетелӗнче регистрациленме пулать ӗнтӗ.

Тӗплӗнрех 8(8352) 45-26-53 номерпе шӑнкӑравласа ыйтса пӗлме пулать, координаторӗ – Инна Витальевна Никонорова.

Шупашкарти 43-мӗш шкул ачисем апатпа наркӑмӑшланса пульницӑна лекни пирки пӗлтернӗччӗ. Унта вӗренекен 7 шӑпӑрлана инфекци уйрӑмне вырттарнӑ.

Телее, халӗ вӗсене киле яма тытӑннӑ. Ачасем наркӑмӑшланнине шута илсе Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗ плана кӗртмен тӗрӗслев ирттерме палӑртнӑ. Паян хулари 58 шкула тӗрӗслевпе ҫитнӗ. Апатланӑшри вӗри апата уйрӑмах тимлӗ пӑхнӑ.

43-мӗш шкула халӗ куҫран вӗҫертмеҫҫӗ. Юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче муниципалитет вӗренӳ учрежденийӗсен ертӳҫисемпе канашлу иртнӗ. Унта шкул ачисене апатлантарас йӗркене пӑхса тӑрассине ҫирӗплетме йышӑннӑ.

Ӗнер, юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, республикӑри Наци вулавӑшӗнче «Актуальность перевода на национальные языки и с национальных языков в российском и европейском контексте» (чӑв. Наци чӗлхисене куҫарнин тата наци чӗлхисенчен куҫарни Раҫҫей тата Европа контекстӗнче) ҫавра сӗтеле хутшӑннӑ ҫыравҫӑсемпе тӑлмачсем иртнӗ ӗмӗрен 20-30-мӗш ҫулӗсене аса илсе калаҫнӑ. Аса илтеретпӗр, унта Раҫҫейри тата Европӑри литературоведсем, ҫыравҫӑсем, тӑлмачсем хутшӑннӑ.

Ҫавра сӗтелтисем ҫӗршыври халӑхсен наци литературине пулӑшмалли программа проектне хатӗрлеме йышӑннӑ. Вӗсем 20-мӗш ӗмӗрӗн 20—30-мӗш ҫулӗсенче СССР халӑхӗсен Центриздатӗнче наци чӗлхеллӗ хайлавсене пичетленине аса илнӗ. Кайран «Советская Россия», «Современник», «Молодая гвардия» тата ыттисем наци авторӗсен вырӑсла куҫарнӑ ӗҫӗсене кун ҫути кӑтартнӑ.

Ҫавра сӗтелте куҫаруҫӑсем хатӗрлес ыйту пирки те пуҫ ватнӑ. Анчах хальлӗхе унӑн татӑклӑ хуравӗ ҫук. Мероприятин резолюци пайӗнче тӑлмачсене хатӗрлес тытӑм пирки шухӑшласа пӑхмаллине палӑртнӑ. Наци литературин чи лайӑх хайлавӗсене Куҫару институчӗпе пӗрле пулса куҫарассине те резолюцие кӗртсе хӑварнӑ.

Малалла...