Тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ хӗрарӑм ывӑлне сыватма шухӑшланӑ. Ҫавна май вӑл экстрансенссене ӗненсе вӗсене ҫур миллион ытла тенкӗ кӑларса тыттарнӑ.

69 ҫулти хӗрарӑм Шупашкарта пурӑнать. Пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнчен пуҫласа раштавччен вӑл «сиплевҫӗсен» банк счечӗ ҫине укҫа куҫарса тӑнӑ.

Экстрансенссем пулӑшма пултарни пирки ватӑ хӗрарӑм пӗр телеканалтан пӗлнӗ. Хӑшӗнчен? Астумасть.

Хӗрарӑмӑн ывӑлӗ йывӑр чирлет. Ҫавна май вӑл, путакан ҫын улӑм пӗрчинчен тытӑннӑ евӗр, экстрасенссенчен пулӑшу ыйтнӑ. Анчах ывӑлӗ ниепле те сывалман. Ун чухне ҫеҫ вӑл ку ултав пулнине ӑнланнӑ та полицие пӗлтернӗ.

Ҫамрӑксен пӗтӗм тӗнчери кунӗнче Михаил Игнатьев Правительство ҫуртне ҫамрӑк усламӑҫене чӗннӗ. Вӗсем пӑшӑрхантаракан ыйтусене сӳтсе явнӑ.

Кашни усламҫӑ хӑйсен ӗҫӗ пирки каласа кӑтартнӑ, йывӑрлӑхсемпе ҫитӗнӗвӗсем ҫинчен пӗлтернӗ. Александр Анучин сӗтел-пукан енӗпе ӗҫлет. Вӑл йывӑҫпа ӗҫлеме юратать. Унӑн шухӑшӗпе, килте йывӑҫран тунӑ хатӗрсем пулни телей кӳрет.

Михаил Мокеев косметика лавккисене тытса тӑрать. Вӑл каланӑ тӑрӑх, республикӑра услама аталантармашкӑн условисем лайӑх. Вӑл хӑйӗн ӗҫне Хусанта та уҫасшӑн. Михаил услам ыйтӑвӗсене ҫавра сӗтелре сӳтсе явмаллине пӗлтернӗ.

«Россия 24» телеканалпа хыпарсем вулакан Игорь Пугачев сахал мар уяв ирттернӗ. Унӑн организацийӗ Правительство валли пысӑк мероприятисем ирттерме пултарассине ӗнентернӗ. Анчах, вӑл каланӑ тӑрӑх, влаҫ яланах алӑ памасть.

Пӑрачкаври ветеринара Африка мурӗ пуррине вӑхӑтра пӗлтермешӗн суд тенкелӗ ҫине лартнине унччен пӗлтернӗччӗ. Ку ӗҫре тепӗр айӑплине тупнӑ. Улатӑр районӗнчи Междуречье ялӗнчи ветеринари участокӗн заведующийне те явап тыттарасшӑн.

Следстви шухӑшӗпе, 57 ҫулти Александр Вялов сыснасем Африка мурӗнчен вилнине пуҫлӑхсене пӗлтермен. Ҫурла уйӑхӗн 6-14-мӗшӗсенче Сӑрҫи Майданӗ ялӗнче тӑватӑ сысна Африка мурӗнчен вилнӗ. Вӗсене сипленӗ ветеринар кун пирки пуҫлӑхсене пӗлтермен, сысна виллисене тӗрӗслеттерме илсе кайман. Хуҫисем вара вилесене тимӗр контейнера хурса ял хӗррине илсе тухнӑ.

Кун пирки Улатӑр районӗн администрацийӗ ирттерӗ канашлура (унта шӑпах Африка мурне сарӑлма парас марри ҫинчен калаҫнӑ) ҫеҫ пӗлнӗ.

Шупашкарти аэропорт ӗҫлесе кайнӑ. Кун пирки республикӑ Транспорт министерстви 13 сехет те 51 минутра пӗлтернӗ. Аса илтеретпӗр, ӗнер аэропортра пӑтӑрмах пулса иртнӗ: ҫӗркаҫ унта вӗҫсе хӑпармалли тата анса лармалли полосаран самолет тухса кайнӑ. Пӑтӑрмахӗ «Победа» авиакомпанин самолечӗпе пулнӑ. Телее, бортри 184 ҫынтан пӗри те шар курман. Инкек хыҫҫӑн тепӗр самолета, вӑл «ЮТэйр» компанин пулнӑ, лартма Хусана ӑсатнӑччӗ. Пӑтӑрмах пирки республикӑра ятарлӑ комисси те йӗркеленӗ.

«Ҫыхӑнура» порталта пӗлтернӗ тӑрӑх, 14 сехет те 43 минутра Ан-24 Питӗре вӗҫсе кайнӑ. Шучӗпе унӑн ҫӗркаҫ 20 сехет те 20 минутра хускалмалла пулнӑ. Ӗнер полосаран тухса кайнӑ самолет паян Мускава 18 сехетре вӗҫсе каймалла-мӗн.

Вӗҫсе хӑпармалли тата анса хӑпармалли полосаран тухса кайнӑ самолет

Ҫӗркаҫ Шупашкарти аэропортра чарӑнмалли полосаран самолет тухса кайнӑ. Пӑтӑрмахӗ «Победа» авиакомпанин самолечӗпе пулса иртнӗ. Бортри 184 ҫынтан, телее, пӗри те шар курман.

Самолет полосаран тухса кайнинче диспетчерсен е летчиксен айӑпӗ ҫук. Уншӑн ҫанталӑк айӑплӑ теме пулать — ӗнер ҫумӑр ҫунӑ хыҫҫӑн ҫул-йӗр калама ҫук пӑрланса ларчӗ. Ҫапах та паян Чӑваш Енӗн премьер-министрӗ ку пӑтӑрмаха республикӑн транспорт министрӗпе Михаил Резниковпа сӳтсе явнӑ чух аэропорт ӗҫлесе ҫитерейменнине палӑртнӑ. Вӑхӑтра реагентпа сапнӑ пулсан кӑлтӑк сиксе тухмӗччӗ.

«ЮТэйр» компанин кӑштахран Шупашкара ҫитмелли самолетне вара Хусана янӑ — Шупашкара килекен пассажирсене ҫапла вара кӳршӗлле регионта антарнӑ.

Пӑтӑрмаха тӗрӗслеме ятарлӑ комисси йӗркеленӗ.

Халӑх туслӑхӗн ҫурчӗ кунта вырнаҫӗ

Авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкарта республикӑра пурӑнакан халӑхсен сьезчӗ иртрӗ. Унта Чӑваш Енри тӳре-шарапа пӗрлех «В мире животных» телекӑларӑма ертсе пынипе палӑрнӑ Николай Дроздов та хутшӑннӑччӗ. Асӑннӑ мероприятире Чӑваш Енре пурӑнакансен ассамблейине йӗркеленӗччӗ. Ӑна ертсе пыма Лев Куракова шаннӑччӗ.

Сьезд иртнӗ хыҫҫӑн икӗ уйӑхран ассамблея киллӗ пулса тӑнӑ. Ӑна Социаллӑ университетӑн филиалӗ вырнаҫнӑ ҫурта пама йышӑннӑ. Шупашкарти Хусанкай урамӗнчи 20-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑскере Лев Кураков ҫывӑх вӑхӑтра хӑтлӑх кӗртесшӗн.

Ҫак кунсенче Мускавра Еврази халӑхӗсен ассамблейине йӗркеленӗ. Пирӗн республикӑри ассамблея унта чи малтан кӗнӗ. Лев Кураков Мускавра иртнӗ Раҫҫейри тата Евразири халӑхсен пӗрремӗш форумне хутшӑннӑ май мероприяти пирки кӗнеке те пичетлесшӗн.

Патӑрьел районӗнчи Кивӗ Ахпӳрт культура ҫуртӗнче ҫак кунсенче «Чӑваш пики – 2016» илемлӗх конкурсӗ иртнӗ. Тӗнче тетелӗнчисем вара ҫак ӑмӑрту опечаткӑпа иртнине асӑрханӑ. Ирттерекенсем конкурс ятне экран ҫине «Чёваш пики 2016» тесе ҫырса кӑларнӑ.

Илемлӗх конкурсне Туҫи ял тӑрӑхӗн хӗрӗсем хутшӑннӑ. Чи сумлӑ титула Кивӗ Ахпӳртри Кристина Козлова тивӗҫнӗ. Ҫавӑн пекех Стелла Курицнӑна (Кивӗ Ахпӳрт) «Пултаруллӑ пике», Валерия Николаевӑна (Тури Туҫа) «Ҫепӗҫ пике», Мария Митрофановӑна (Кивӗ Ахпӳрт) «Илӗртӳллӗ пике», Валентина Павловӑна (Анат Туҫа) «Сӑпайлӑ пике», Виктория Николаевӑна (Тури Туҫа) «Хӳхӗм пике» номинацисенче палӑртрӗҫ.

Каласа хӑварас пулать, чӑваш чӗлхинчи опечаткӑсем ҫине вырӑслисемпе танлаштарсан тӳре-шара пысӑках тимлӗх уйӑрмасть. Чылай чухне вӗсене кӑлтӑксен шутне те кӗртмеҫҫӗ, халӑх умне именмесӗр кӑларса тӑратаҫҫӗ. Туҫа ял тӑрӑхӗнче ӗҫлекен тӳре-шара та конкурс ятӗнче нимӗнле кӑлтӑка та асӑрхаман, хӑйсен хыпарӗнче сӑнсене пурне те курӑнмалла вырнаҫтарнӑ.

РФ Сывлӑх сыхлав министрӗ Вероника Скворцова ҫӗршывӑн вунӑ регионӗнче ВИЧ-инфекци пысӑк хӑвӑртлӑхпа сарӑлнине пӗлтернӗ.

Роспотребнадзор тытӑмӗнчи федерацин СПИДпа кӗрешекен ӑслӑлӑхпа методика центрӗн ӗҫченӗ Наталья Ладная «Коммерсант» кӑларӑма пӗлтернӗ тӑрӑх, Самар, Свердловск, Кемӗр, Иваново, Иркутск, Тӗмен, Ленинград, Челябинск, Оренбург облаҫӗсем тата Пермь крайӗ яланхиллех ку енпе малта. Унтан та ытларах — списока ҫирӗм регион таран кӗртме пулать. Ун йышшисен шутне Ази ҫӗршывӗсенчен наркотик килекен субъектсем кӗреҫҫӗ.

ВИЧ-инфекци наркотикпа айкашнӑ чух та, гетеросексуаллӑ ҫыхӑну вӑхӑтӗнче те пӗр пек вӑйлӑ сарӑлать иккен. Ҫакна сывлӑх сыхлав специалисчӗсем кӑҫалхи кӑтартусем тӑрӑх пӗтемлетнӗ.

«Мускав—Хусан» магистральпе хӑвӑрт ҫӳрекен пуйӑс хӑҫан чупма пуҫлӗ?

Анчах вӑхӑтлӑха. «Мускав—Хусан» пысӑк хӑвартлӑхлӑ магистраль проектне ҫӳлтисем ырламан. Аса илтерер, пирӗн республика территорийӗ урлӑ та пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ пуйӑссем ҫӳреме пуҫӑнмалла. Малтан «Мускав—Хусан—Екатеринбург» маршрут пирки калатчӗҫ , кайран маршрута кӗскетрӗҫ. Калӑпӑшлӑ ҫак проекта 2018 ҫулта вӗҫлеме палӑртнине те влаҫрисем хыпарланӑччӗ. Анчах ку ыйтупа паян та татӑклӑ йышӑну туман. Ҫакӑ укҫа-тенкӗпе ҫыхӑннине тавҫӑрма йывӑр мар.

Ӗнер Раҫҫей Правительстви магистраль проектне юсама тавӑрса пани паллӑ пулчӗ. Пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ пуйӑссем хутлакан ҫулсем тума «Раҫҫейӗн чукун ҫулӗсем» организаци, патшалӑх укҫа хывнисӗр пуҫне инвесторсене те явӑҫтармалла. Китай хирӗҫ маррине маларах пӗлтернӗччӗ-ха. Каярах Германи те пӗр участока илме кӑмӑл пуррине палӑртнӑ.

РФ Правительстви проекта ҫӗнӗрен тишкерме ыйтнине экспертсем патшалӑх хӑй хывакан укҫа сая ан кайтӑр тенипе сӑлтавлаҫҫӗ.

«Мускав—Хусан» магистраль 770 км тӑршшӗ пулӗ. Ӑна икӗ тапхӑрпа тума палӑртнӑ: «Мускав—Чулхула» тата «Чулхула—Хусан». Проект хакӗ — 1,2 трлн тенкӗ, ҫав шутран 613,5 млрд тенки пӗрремӗш тапхӑрта инфраструктура тума кайӗ, 501,4 миллиарчӗ — иккӗмӗшне валли.

Малалла...

Йӗпреҫ районӗнчи Малиновка ялӗнче ҫӗнӗ ферма уҫӑлнӑ. Унти витере 200 пуҫ ӗне усрама пулать.

Унччен ҫав вырӑнта колхозӑн юхӑннӑ ферми пулнӑ. Ҫӗнӗ витене 170 кунра туса пӗтернӗ. Ӑна Комсомольски районӗнчи усламҫӑ Рафис Айсын хута янӑ. Ӑна Йӗпреҫ тӑрӑхӗнчи экологи тӗлӗшӗнчен таса ҫӗр питӗ килӗшнӗрен вӑл унта ферма уҫнӑ.

Фермӑра ҫынсем валли ӗҫ вырӑнӗсем тупӑннӑ. Ӗнесене хальхи йышши аппаратпа сӑваҫҫҫӗ. Условисем питӗ лайӑх.

Ку вите – пуҫламӑшӗ кӑна-ха. Проектпа килӗшӳллӗн, унта 400 пуҫ ӗне вырнаҫмалӑх ферма пулмалла. Кун хыҫҫӑн патшалӑх тӑкакӑн 20 процентне тавӑрса парӗ.

Тепӗр вите те хута ярасшӑн фермер. Ӑна 2018 ҫулта ӗҫлеттерме тытӑнасшӑн.