Сӑнавлӑ пушар лабораторийӗн ертӳҫи пулнӑ ҫын тӗлӗшпе сӗтев илнӗ тата ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ тесе тӑватӑ ӗҫ пуҫарнӑ. 2012–2014-мӗш ҫулсенче хайхи этем икӗ фирмӑна пушара хирӗҫле пулӑшу кӳнӗ тата тӗрӗслени ҫинчен акт тыттарнӑ. Анчах ӗҫшӗн лабораторине пӗр пус та килмен пулать. Унтан та ытларах — пуҫлӑх ӗҫе тӑсса ярассипе е ӗҫе анчар пурнӑҫлассипе хӑратса ҫав фирмӑсенчен 84 пин тенкӗ сӗтев тата 12 кӗленче шурӑ эрех илнӗ имӗш.

Общество организацийӗсенчен пӗринчен те хайхи ҫын 154 пин тенкӗ сӗтев илнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ тепӗр факт вара хӑйӗн Кӳкеҫре вырнаҫнӑ керменне тума вӑл хӑйӗн патӗнче ӗҫлекен виҫӗ ҫынна явӑҫтарнӑ. Лешсем пуҫлӑх ҫуртне ӗҫ вӑхӑтӗнче хӑпартнӑ-мӗн.

Пневматика пӑшалӗнчен сиенленнӗ урапа (nn74.ru сайтри сӑн)

Юлашки икӗ уйӑхра Шупашкарта транспорта пневматика пӑшалӗнчен пени пирки ҫырса кӑтартнӑччӗ. Пуш уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пӑшалтан балкон ҫинчен персе темиҫе машинӑна сиенлетнӗ ҫынна тытса чарнӑ. Преступлени тунӑ вӑхӑтра ӑна тӳрех тупса палӑртма май килмен.

Йӗрке хуралҫисем ҫамрӑкскере ака уйӑхӗнче, нумаях пулмасть, тытса чарнӑ. Вӑл — 19 ҫулта, Шупашкарта пурӑнать. Вӑл пневматика пӑшалне тата пульӑсене ҫав кун умӗн Ленин Комсомолӗн урамӗнчи суту-илӳ центрӗнче туяннӑ-мӗн. Хайхискер «тавара» тӗрӗслесе пахма шухӑшланӑ. Пӗр хӗр патне хӑнана пынӑ, балкон ҫине тухнӑ та ҫурт умӗнче ларакан темиҫе машинӑна пенӗ.

19 ҫулти каччӑ тӑватӑ машинӑна сиенлетнӗ. Пӗтӗмпе вӑл 80 пин тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ. Халӗ ун телӗшӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Каччӑ хӑйӗн айӑпне йышӑнман, ҫӳп-ҫап контейнерӗсене пенине ҫеҫ ҫирӗплетет.

Сунар йӗркине пӑснӑ арҫыннӑн хир сысни какайӗсӗр ҫулталӑк пурӑнма тивӗ

Шупашкар ҫывӑхӗнчи вӑрманта пӗр этем хӳшӗ евӗр япала ӑсталаса лартнине пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнче сунар хуралӗн ӗҫченӗсем асӑрханӑ. Арҫын хайхисене хир сынисене ӳкерме ӑсталарӑм тесе ӗнентерме пӑхнӑ. Анчах надзор органӗн ӗҫченӗсем арҫын юптарӑвне ӗненмен. Тата лешӗн аллинче фотоаппарт мар, хӗҫ-пӑшал пулнӑ.

Сӑн ӳкеренҫи этем тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ та суда ярса панӑ. Ҫак кунсенче тӳре йышӑну кӑларнӑ. Сунара ҫӳреме юраман вӑхӑтра хӗҫпӑшалланнӑ арҫынна алла пӑшал тытма ҫулталӑклӑха чарнӑ тата 3 пин тенкӗлӗх штрафланӑ.

Республикӑн Экономика министерствипе йӗркелӗх хуралҫисем Шупашкарта суя эрех сутакансене тытса чарнине пӗлтерет. Асӑннӑ ведомствӑн Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарти лавккасенче эрех маркисене тӗрӗсленӗ те суя паллӑсем ҫыпӑҫтарса хунине тупса палӑртнӑ.

Улталаса эрех сутакан тӗслӗх республикӑн тӗп хулинчи «Наш» тата спутник-хулари «Вектор Плюс» лавккасенче палӑрнӑ. Пӗрремӗшӗнче тӗрӗслевҫӗсем 4 ятлӑ 13 кӗленче эрех, тепринче 2 ятлӑ 114 кӗленче асӑрханӑ. Правӑна сыхлакансем кӗленчесене туртса илсе экспертизӑна янӑ. Суя эрех хушшинче чӗрӗк литрлӑ кӗленчери «Балтийская волна», «Ивушка плюс» тата ҫур литрлӑ кӗленчери «Ивушка люкс» тата «Как стеклышко» ятлӑ водкӑна асӑнаҫҫӗ.

Ишлейри ҫак кивӗ котельнӑй укҫа мурӗ кӑна

Шупашкар районӗнчи Ишлей тӑрӑхӗнчи Ишлей ял тӑрӑхӗн администрацийӗнче ӗҫлекен 27 ҫын — вӑл шутра культура ӗҫченӗсем 24-ӑн — виҫӗ уйӑх шалусӑр ларать иккен.

Ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Яков Кушев: «Акӑ тепӗр ҫын ӗҫрен каясшӑн. Кампа ӗҫлемелле малашне?» — тесе пуҫ ватать тесе пӗлтерет «Чӑваш хӗрарӑмӗ» хаҫат. Шалусӑр ларнине пула кӑҫал ял тӑрӑх администрацийӗн икӗ ӗҫченӗ кунтан тухса кайнӑ та-мӗн.

«Ишлей ял тӑрӑх администрацийӗн финанс ӗҫӗ-хӗлне Шупашкар районӗн централизациленӗ бухгалтерийӗ йӗркелесе пырать. Пӗлтӗр авӑн уйӑхӗн вӗҫӗнче район администрацийӗн финанс пайне ЧР Арбитраж сучӗн йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн пурнӑҫа кӗртмелли документ ҫитнӗ. Ишлейсем Газпромӑн Шупашкарти, районсен хушшинчи пысӑк организаци умӗнче парӑма, пурӗ 3 миллион та 600 пине яхӑн тенкӗ, кӗнӗ. Ӑна ял тӑрӑх администрацине 3 уйӑхра тӳлесе татма ыйтнӑ. Кун пек суммӑна яваплисем палӑртнӑ вӑхӑт тӗлне тупса парайман, ҫавӑн пекех шута хупма чаракан нимӗнле документ та тӑратман. РФ Бюджет кодексӗн 242.5 статйин 7-мӗш пункчӗпе килӗшӳллӗн финанс пайӗ Ишлей ял тӑрӑх администрацийӗн шучӗ ҫине куҫакан укҫа-тенке тӑкакламалла мар тунӑ.

Малалла...

Мария Жачева тунӑ сӑн

Пӗр хӗрарӑм ҫӑкӑрти полиэтилен хутаҫа пула чутах чыхӑнса кайман. Пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче «Pro Город» хаҫат редакцине Мария Жачева тӗлӗнмелле хыпар пӗлтернӗ. Вӑл ҫӑкӑрта… полиэтилен хутаҫ тупнӑ. Ҫӑкӑра Шупашкарти пӗр савут пӗҫернӗ.

Хӗр каланӑ тӑрӑх, хутаҫа ҫӑкӑрпа пӗрле пӗҫерме пултарнӑ.

— Лавккара тырра вӗтетмесӗр пӗҫернӗ ҫӑкӑр туянтӑм. Вӑхӑт нумаях та иртмерӗ — унра тӗлӗнмелле япалана асӑрхарӑмӑр. Хутаҫ унта епле лекме пултарнӑ-ха! Прозводство мӗн хӑтланать! Аппетит пӗтрӗ. Чутах чыхӑнса каяттӑм. Ҫак ҫӑкӑра текех туянас килмест, — тенӗ Мария Жачева.

«Pro Город» хаҫат корреспонденчӗ ҫак ҫӑкӑра пӗҫернӗ савутпа ҫыхӑннӑ.

— Кунашкалли пирӗн патра пӗрремӗш хут, — тенӗ производство лабораторийӗн пуҫлӑхӗ Ирина Ильмендерова. — Вӑл ӑҫтан тупӑннӑ — пӗлместпӗр. Савут ҫакна тӗпчӗ. Кунашкалли тек пулмӗ.

Иртнӗ талӑкра республикӑра виҫӗ пушар пулнӑ. Куславккара, сӑмахран, 56 ҫулти арҫыннӑн мунчи ҫунса кайнӑ. «Хура мунчана» хутнӑ хыҫҫӑн арҫын вута пӑхса тӑман иккен те ҫулӑм хыпса илнӗ. Ҫивитти айӗнчен тӗтӗм тухнине асӑрханӑ кӳршӗсем пушарпа кӗрешекенсене пӗлтернӗ. Ҫулӑма сӳнтерме ҫур сехет кирлӗ пулнӑ.

Шупашкарти Ленин районӗнчи нумай хутлӑ ҫуртсенчен пӗринче такамсем ача коляскине чӗртсе янӑ. Ҫулӑма асӑрханӑ ҫынсем часах пушар хуралне пӗлтернӗ. Инкеклӗ ӗҫсен министерствин ӗҫченӗсем икӗ минутрах персе ҫитнӗ.

Йӗпреҫ районӗнчи Пӑкӑянта вара ҫулӑм 10 ҫулхи хӗрачана пула сиксе тухнӑ. Вӑл хут тата пир-авӑр чӗртсе янӑ. Ҫавӑнтан хуралтӑ чӗрӗлсе кайнӑ.

Типӗ курӑк чӗртсе яракансем те тупӑнаҫҫӗ иккен. Пушарпа кӗрешекенсем иртнӗ талӑкра ун пек вырӑнсене 15 хут тухса кайнӑ.

Иван Николаев тата ЧР ШӖМӗ шыракан хурах

Шупашкарта пурӑнакан Иван Андреевич Николаева шыраҫҫӗ. Вӑл 1995 ҫулта ҫуралнӑ.

Каччӑ кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче килтен тухса кайнӑ та халӗ те таврӑнман. Ӑҫта вӑл? Никам та пӗлмест. Хӑй 18–20 ҫулсенчи пек курӑнать, ҫӳллӗшӗ — 176 сантиметр. Тӗреклӗрех, ҫӳҫӗ кӗске, хура тӗслӗ, куҫӗсем хӑмӑр. Уйрӑмлӑх палли хырӑм ҫинче пур. Унта 30 сантиметр таршшӗ суран йӗрӗ.

Иван килтен кайнӑ чухне тӗттӗм тӗслӗ сӑран куртка (пилӗкӗ таран), тӗттӗм кӑвак джинс шӑлавар, тӗттӗм тӗслӗ сӑран кроссавка тӑхӑннӑ пулнӑ. Ҫумӗнче докуменстем пулнӑ.

Иван Николаев ӑҫта пулнине пӗлекенсене 24-20-72, 24-20-73 е 02 (карас телефонран — 020) телефонсемпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.

Ҫавӑн пекех Шупашкарта йывӑр преступленисем тунӑ арҫынсене палӑртасшӑн. ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсенчен пӗри 20–25 ҫулсенче, вӑтам кӗлеткеллӗ, 160–165 сантиметр ҫӳллӗш, куҫӗсем хӑмӑр. Хура тӗслӗ кӗске куртка (капюшонпа), тӗттӗм шӑлавар, кроссовка тӑхӑннӑ.

Иккӗмӗшӗ 25–30 ҫулсенче, вӑтам кӗлеткеллӗ, пичӗ ҫинҫе, куҫ харши ҫӑра. Хӑй хӑмӑртарах тӗслӗ куртка, ҫыхнӑ ҫута калпак тӑхӑннӑ пулнӑ.

Сиенленнӗ троллейбус

Шупашкарта каллех… пневматика пӑшалӗнчен пенӗ. Хальхинче — троллейбуссене. Ку ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ирхи 10 сехетре пулса иртнӗ.

Общество транспорчӗ Граждан урамӗнчи ункӑран инҫех мар пынӑ. Шӑпах ҫав вӑхӑтра палламан ҫын е ҫынсем пеме тытӑннӑ. Ҫавна май троллейбуссен чӳречисем ҫӗмӗрӗлнӗ.

Телее, аманнисем пулман. Аса илтерер: кӑҫал ҫакнашкал пӑтӑрмах тӑватӑ хут пулнӑ. Ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Трактор тӑвакансен проспектӗнче маршрут таксине пенӗ. Пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче вара ҫав урамрах Васкавлӑ медпулӑшу машинине пневматика пӑшалӗнчен пенӗ. Кунсӑр пуҫне полицейскисем пушӑн 19-мӗшӗнче тӗп хулари Октябрь: 50 ҫул урамӗнчи пӗр ҫурт балконӗнчен картишри машинӑсене пеме тытӑннӑ виҫӗ ҫынна (вӗсем Шупашкарта тата Ҫӗрпӳ районӗнче пурӑнакансем пулнӑ) тытса чарнӑ.

Чӑваш Енре Тутарстанра пурӑнакан теплоход капитан-механикне айӑпланӑ. Маларах вӑл хӑйӗн хӗрарӑм-ӗҫтешӗ тӗлӗшпе хӑй тӗллӗн суд ирттернӗ пек пулса тухнӑ.

Ӗҫӗ-пуҫӗ пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче пулса иртнӗ. Ун чухне теплоход ҫинче укҫа ҫухалнине сиснӗ. Ҫав кун ҫынсем ӗҫ укҫи илнӗ. Карапӑн капитан-механикӗ укҫа вӑрри пӗрле ӗҫлекен 40-ри хӗрарӑм-матрос тесе шутланӑ. Вӑрра тупас тесе вӑл карап ҫинчен кайма пурне те чарнӑ. Хӗрарӑм итлес тменнине кура капитан унӑн укҫине туртса илнӗ. Капла хӑтланни килӗшмен енне хӗрарӑм карап компанийӗн ертӳҫисем патне шӑнкӑравлама пӑхнӑ. Анчах арҫын телефона та туртса илнӗ. Харкашу вырӑнне полицин лини пункчӗн ӗҫченӗсем килсе ҫитнӗ.

Капитан-механика пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна 25 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ. Матросран туртса илнӗ укҫана та, теелфона та тавӑрса памалла тунӑ.