Синоптиксем мӗн калаҫҫӗ-ха? Ӑшӑ ҫанталӑк пире татах савӑнтарӗ-и? «Чӑваш Енри ҫанталӑк» проект синоптикӗсем акӑ мӗн пӗлтереҫҫӗ.
Ҫитес кунсенче ҫил вӑйланӗ, ҫулҫӑ тӑкӑнӗ. Ҫил ашӑ пулӗ, термометр 15-20 градус ӑшӑ кӑтартӗ. Юпан 12-мӗшӗнче каҫхине ҫил лӑпланӗ. Ӑшӑ ҫанталӑк ҫитес эрнекунччен тӑрӗ. Ун хыҫҫӑн сивӗтӗ.
Ҫитес эрнере канмалли кунсенче чӳк уйӑхӗнчи пек сивӗ ҫанталӑк хуҫаланӗ. Юпан 21-22-мӗшӗсенче ҫумӑр вӑйлӑ ҫӑвӗ, йӗпе юр ӳкме пултарӗ. Ҫӗр ҫийӗн юр ларма та пултарӗ.
Чӑваш Енри Пахчаҫӑсен союзӗн ертӳҫи Юрий Соколов Челябинск хулине 70 пин хыр хунавӗ, 2-шер пин чӑрӑшпа юман, 800 ҫӑка парнеленӗ. Хунавсене пахчаҫӑ Мускав облаҫӗнчи тата Чӑваш Енри пахчасенче ӳстерет. Ыркӑмӑллӑх акцийӗпе Челябинск хулине вӑл ӗнер, юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, пырса ҫитнӗ. Унсӑр пуҫне кӗпӗрнаттӑра вӑл 20 кедрпа 50 юман парнеленӗ.
«Хулара Космонавтсен аллейине уҫма сирӗн ертӳҫӗсем ирӗк парсан эпӗ 120 кӑвак чӑрӑш илсе килнӗ пулӑттӑм», – тенӗ Юрий Соколов «74.RU» онлайн-медиа журналисчӗсене.
Вырӑнти ертӳҫӗсем ҫеҫ мар, Челябинск ҫыннисем те Юрий Соколова тав тӑваҫҫӗ. «Ҫын-тӑк ҫын! Пирӗн хушӑра ҫавӑн пек ҫынсем пулсанччӗ!», «Пур пек ҫавӑн пек ҫынсем!!! Йывӑҫсем чӗрӗлччӗр кӑна, пысӑк тав ӑна!», «Чӑвашсем – ӗҫчен халӑх. Маттурсем. Шупашкарта питӗ таса!», — тесе ҫырнӑ вӗсем.
Ҫанталӑк сивӗтрӗ. Анчах синоптиксем каллех савӑнтараҫҫӗ – ку эрне варринче Чӑваш Ене тепӗр хутчен ӑшӑ килӗ.
Ыран сывлӑш температури 12-17 градус таран ӑшӑнӗ. Анчах ҫиллӗрех пулӗ, ҫавӑнпа ӑшӑрах тумланма ан манӑр. Эрнен иккӗмӗш ҫурринче термометр кантӑрла 18-20 градус кӑтартӗ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, сивӗ пирӗн пата уйӑх варринче таврӑнӗ. Ун чухне пирӗн пата Скандинави антициклонӗ килӗ. Ҫумӑрпа пӗрле юр ҫӑвас хӑрушлӑх та пур. Синоптиксем палӑртнӑ тӑрӑх, юпа уйӑхӗн вӗҫӗнче каллех ӑшӑ та типӗ ҫанталӑк тӑма пултарӗ.
Урамра кӗркунне, ҫанталӑк вара тӗлӗнмелле илемлӗ тӑрать: ӑшӑ, ҫил ҫук, ҫумӑр ҫумасть. Синоптиксем ҫанталӑк кӗҫех пӑсӑласса систереҫҫӗ. Анчах кӗр парни татах пулӗ.
Шӑматкун ӑшӑ тӑрӗ, вырсраникун вара сивӗтме тытӑнӗ, ҫӗрле тӑм ӳкме пултарӗ. Ҫитес эрне пуҫламӑшӗнче татах 2-3 градус сивӗтӗ, ӑмӑр ҫанталӑк пулӗ. Ҫапах ҫумӑр юнкун кӑна ҫӑвӗ. Ытти кун типӗ пулӗ. Кун пек ҫанталӑк канмалли кунсемчченех тӑрӗ.
Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, юпан 10-мӗшӗсем тӗлне каллех 15-20 градус таран ӑшӑтма пултарӗ. Ку нормӑран 6-7 граду пысӑкрах.
«Раҫҫей йывӑҫӗ – 2020» конкурс паян, юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, вӗҫленнӗ. Унта Дагестанри авалхи платан ҫӗнтернӗ. Вӑл 39 пин те 82 сасӑ пухнӑ. Конкурса тӑратнӑ 12 йывӑҫ хушшинче чӑваш юманӗ те пулни ҫинчен Чӑваш халӑх сайчӗ темиҫе те пӗлтернӗччӗ.
Муркаш районӗнчи Ильинка вӑрман хуҫалӑхӗнче ӳсекен ватӑ юман иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. «Ҫыхӑнура» порталта ҫырнӑ тӑрӑх, «влаҫсем пулӑшни те чӑваш юманне ҫӗнтерме пулӑшайман». Хӑш-пӗр ача пахчинче ӗҫлекенсем юманшӑн сасӑлама чӗнсе хӑйсен кӑмӑлӗпе урама та тухнӑ-мӗн. Тӗрлӗ МИХӑн тӗнче тетелӗнчи ушкӑнӗсенче юман пирки, сӑмах май, нумай пӗлтерчӗҫ. Апла пулин те пирӗн тӑрӑхри йывӑҫ иккӗмӗш вырӑнпа ҫырлахӗ. Уншӑн 25 пин те 720 ҫын сасӑланӑ.
«2020 ҫулхи Раҫҫейри йывӑҫ» пӗтӗм ҫӗршыври конкурса чӑваш юманӗ хутшӑннине эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: хӑватлӑ та мӑнаҫлӑ ҫак йывӑҫшӑн rosdrevo.ru сайтра сасӑлама пулать. Унӑн номерӗ — тӑваттӑ.
Юмана тӑван халӑхӑмӑр атте тесе каланӑ. Конкурса хутшӑнакан лаштра юман Муркаш районӗнчи Ильинкӑри вӑрман хуҫалӑхӗнче ӳсет. Унӑн ҫӳллӗшӗ – 24 метр, вуллин сарлакӑшӗ – 182 сантиметр. Вӑл 369 ҫулта.
Сасӑлав https://rosdrevo.ru/russian-tree-of-the-year/ сайтра иртет. Вӑл юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче вӗҫленет. Хальлӗхе чӑваш юманӗ иккӗмӗш вырӑн йышӑнать.
«Карчӑк ӑшши» хӑҫан пулать? Синоптиксем вӑл хӑҫан килессине палӑртнӑ.
Чӑваш Енре хальлӗхе циклон хуҫаланать. Ҫапах Мускаври пекех япӑх ҫанталӑк пулмасть. Шӑматкун ҫанталӑк сивӗ тӑрӗ-ха, ҫумӑр ҫӑвӗ. Авӑнӑн 20-21-мӗшӗсенче те сивӗ кунсем пулӗҫ. Термометр 7-12 градус ҫеҫ кӑтартӗ. Анчах ҫил ҫеккунтра 15 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрнӗрен тата сивӗрех пек туйӑнӗ. Вырсарникун юрпа ҫумӑр ҫума пултарӗ.
Тунтикун ҫумӑр ҫумӗ. Ытларикун ҫил кӑнтӑр енчен вӗрӗ, ҫанталӑк 18-20 градус таран ӑшӑтӗ. Авӑнӑн 22-29-мӗшӗсенче сывлӑш температури нормӑран пысӑкрах пулӗ. Юпан пӗрремӗш декадинче те ылтӑн кӗркунне хуҫаланӗ.
«2020 ҫулхи Раҫҫейри йывӑҫ» пӗтӗм ҫӗршыври конкурса чӑваш юманӗ хутшӑнать. Хӑватлӑ та мӑнаҫлӑ ҫак йывӑҫшӑн rosdrevo.ru сайтра сасӑлама пулать.
Юмана тӑван халӑхӑмӑр атте тесе каланӑ. Конкурса хутшӑнакан лаштра юман Муркаш районӗнчи Ильинкӑри вӑрман хуҫалӑхӗнче ӳсет. Унӑн тӑршшӗ – 24 метр, вуллин сарлакӑшӗ – 182 сантиметр. Вӑл 369 ҫулта. Ҫак ҫулсенче ҫӗр ҫине миҫе чӑваш килсе миҫен кайман-ши? Миҫе ӑру ҫӗрсе тӑпра пулман-ши? Юман вара ҫаплипех ӳсет. Хӑйӗн хӑвачӗпе тӗлӗнтерет.
Чӑваш юманӗн конкурсри номерӗ – тӑваттӑ.
Шупашкар районӗнче паян пӗрисем пӑши асӑрханӑ. Кӗске видео тӑрӑх хакласан, ҫул хӗрринче 3 пӑши пулнӑ. Вӗсем «М-7» федераци ҫулӗ ҫине, Лапсарпа Мӑн Карачура хушшине, тухнӑ.
Чӗрчунсем автоҫулпа пыракан ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсен машинин видеорегистраторӗ ҫине лекнӗ. Видеона Инстаграмри «gibdd121» паблика вырнаҫтарнӑ.
«Вӑрмансем патӗнчи ҫулсем ҫинче асӑрхануллӑ пулӑр. Чӗрчунсем ҫул ҫине кӗтмен ҫӗртен сиксе тухма пултараҫҫӗ. Ку пӑшисене эпир «М-7» ҫул ҫинче, Лапсарпа Мӑн Карачура хушшинче, асӑрхарӑмӑр. Хӑвӑртлӑха пӑхӑнма лайӑх сӑлтав», – тесе хыпарланӑ пабликра.
Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, канмалли кунсенче хӗвеллӗ ҫанталӑк пулӗ. Ыран 12-17 градус ӑшӑ тӑрӑ, ҫӗрле – 10 градус ҫеҫ. Вырсарникун та ҫумӑр ҫумӗ, 16-21 градус таран ӑшӑтӗ.
Тунтикун ҫанталӑк пӑсӑлать, ҫумӑр ҫӑвӗ, тӑрук сивӗтсе пӑрахӗ, ҫил вӑйланӗ. Ҫитес эрнере кӗҫнерникун тата эрнекун кӑштах ӑшӑтӗ, канмалли кунсенче вара ҫумӑрпа пӗрле юр ҫӑвас хӑрушлӑх пур.
Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫанталӑк малашне питех ӑшӑтмӗ. Ҫапах авӑн уйӑхӗнче сывлӑш температури климат нормипе килӗшсе тӑрӗ.
+15.3 °C