Чӑваш Республикинче ҫитес вӑхӑтрах патшалӑхӑн тепӗр наградине вӑя кӗртесшӗн. Унӑн ячӗ: «Анне» мухтав палли (ун ҫине чӑвашла «Анне» тесе ҫырӗҫ). Ӑна пиллӗк е унран ытларах ача ҫуратса ӳстернӗ е ҫитӗнтерекен хӗрарӑмсене пама палӑртнӑ. Кун пирки REGNUM информаци агентстви хыпарлать.
Унсӑр пуҫне саккун проектӗнче тепӗр асӑрхаттару та пур: ҫемьен Чӑваш Енре 10 ҫулран кая мар пурӑнмалла. Ҫитес ҫул мухтав паллипе 80 хӗрарӑма наградӑласшӑн. 2020 ҫултан тытӑнса — ҫулсерен 28-шар амӑшне.
Палӑртса хӑвармалла, ҫак наградӑпа чысламашкӑн влаҫрисен хысна укҫине пӑхса хума тивӗ. 2019 ҫулта кун валли 724 пин тенкӗ кирлӗ пулӗ, ун хыҫҫӑнхи ҫулсенче — ҫуллен 253 пин те 400-шер тенкӗ. Мӗншӗн тесен пӗр палла хатӗрлеме 9 пин тенкӗ расхутланать, удостоверени хатӗрлеме 50 тенкӗ кирлӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакан Васильевсем лотерея выляса 1 миллион тенкӗ выляса илнӗ. Ку укҫапа вӗсем хулара хӗрӗсем валли хваттер туянасшӑн.
Петрпа Ирина Васильевсем виҫӗ хӗр ҫитӗнтернӗ: Елена, Наталья, Мария. Кил хуҫ хӗрарӑмӗ шкулта вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентет. Шӑпах вӑл билет туяннӑ та.
«Эпӗ Шупашкара Мария вӗренекен колледжа ашшӗ-амӑшӗн пухӑвне кайрӑм. Вокзал ҫывӑхӗнче лотерея киоскӗ куртӑм. Сутуҫӑ пӗр билет кӑна юлнине пӗлтерчӗ. Малтанах туянасшӑн марччӗ, ҫапах туянтӑм. Автобуса лартӑм та кун пирки пӗр эрнелӗхе манса кайрӑм», - аса илнӗ Ирина Васильева.
Лотерея вылявне телевизорпа вӑл пӑхман та. Кайран билета сайтра тӗрӗсленӗ. 1 миллион тенкӗ выляса илнине курсан ӗненмен те.
Чӑваш Енре ҫуралнӑ Ирина Федорова Мурманск хулин 9 ҫул каялла куҫса кайнӑ. Ӑна унта куҫма мӑшӑрӗ Александр, Ҫурҫӗр флотӗнче службӑра тӑнӑскер, ӳкӗте кӗртнӗ.
Федоровсем ӗнентернӗ тӑрӑх, вӗсен кушакӗ чӑвашла ӑнланать. Чӑннипе, малтан мӑр-мӑр вырӑс ҫемйинче пурӑннӑ. Анчах ку чӗлхене вӑл чӑваш ҫемйине лексенех манса кайнӑ. Халӗ кушак чӑвашла каласан ҫеҫ ӑнланать.
Чӑвашла пӗлекен Пушока Рекордсен кӗнекине кӗртмен, ҫапах ҫемье унпа мухтанать: Мурманск тӑрӑхӗнчи «Чӑваш тӗнчи» наци пӗрлешӗвӗнчи тусӗсемпе пӗлӗшӗсене кушак мӗн тума пултарнине кӑтартаҫҫӗ.
Палӑртмалла: Мурманск облаҫӗнче 4 пине яхӑн чӑваш пурӑнать. Унти карапсемпе шыв айӗнче ишекен кимӗсенче Чӑваш Енри ҫӗр-ҫӗр каччӑ ӗҫлет.
Юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче 22 сехетре Муркаш районӗнчи Кашмаш ялӗнче пушар алхаснӑ. Ҫав каҫ упӑшкипе арӑмӗ, виҫӗ ачи ҫуртсӑр тӑрса юлнӑ. Вӗсен ферми те ҫунса кайнӑ. Пушарта 800 яхӑн кӑркка, чӑх ҫунса вилнӗ.
Ҫулӑм тухнине кил хуҫи асӑрханӑ, вӑл арӑмне вӑратнӑ. Хӗрарӑм аслӑ ывӑлне тӑратнӑ, хӑй кӗҫӗннине йӑтнӑ. Асли вара вӑтаммине ҫавӑтнӑ. Ҫапла вӗсем ҫунакан пӳртрен тухнӑ.
Ҫемье документсене те илме ӗлкӗреймен. Халӗ ашшӗ-амӑшӗ тата ачисем кӳршисем патӗнче вӑхӑтлӑх пурӑнаҫҫӗ. Лешсем унта кун кунламаҫҫӗ, сайра хутра кӑна килсе ҫӳреҫҫӗ.
Ял-йыш ҫуртсӑр тӑрса юлнӑ ҫемьене тумтирпе, атӑ-пушмакпа пулӑшнӑ. Ҫапах ку ҫителӗксӗр, ҫемьене пурӑнмашкӑн укҫа та кирлӗ. Вӗсем ҫунса кайнӑ ҫурта ҫӗнетсе унта пурӑнма кӗресшӗн.
2013 ҫулта Шупашкарта пурӑнакан ҫемьесене виҫҫӗмӗш тата ун хыҫҫӑнхи ача ҫуралнӑшӑн Муркаш районӗнчи Катикасси ялӗ ҫывӑхӗнче ҫӗр лаптӑкӗ панӑ. Унта пӗтӗмпе 535 лаптӑк уйӑрнӑ. Анчах ҫав вырӑнта электричество та, шыв та, канализаци те, газ та ҫук.
Ку ыйтӑва кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче ҫӗкленӗ. Кун пирки Чӑваш халӑх сайтӗнче те хыпарланӑччӗ. ЧР Аслӑ сучӗ Шупашкар хула администрацине ҫемьесем валли уйӑрнӑ лапӑксем патне 10 уйӑхра инженери инфратытӑмне илсе ҫитермелле тесе йышӑннӑ.
Паян патшалӑх закупкисен сайтӗнче унта шыв илсе ҫитермешкӗн аукцион ирттересси пирки пӗлтернӗ. Килӗшӗвӗн малтанхи хакӗ – 3 990 071 тенкӗ. Аукциона заявкӑсене юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ. Подрядчике юпан 18-мӗшӗнче палӑртӗҫ. Ӗҫе килӗшӳ тунӑ хыҫҫӑн 400 кунра вӗҫлемелле.
Красноармейски районӗнче Мефодьевсем тӑрӑшнипе кедр рашчи ӳсет. Хунавӗсене вӗсем хӑйсемех лартнӑ. Ҫемье ҫамрӑк йывӑҫсене ҫынсене тӳлевсӗрех парать. Калама кӑмӑллӑ: юлашки икӗ ҫулта районта 1500 кедр лартнӑ. Палӑртмалла: республикӑра кедр йывӑҫӗ нумаях мар.
Мефодьевсем кедр йывӑҫне виҫӗ ҫул каялла килӗштернӗ. Светлана Матвеевна унӑн сиплӗхӗ пирки нумай илтнӗ. Хӑйсем те ӳстерме шутланӑ: йӑрансем ҫинче халӗ хунавсем ҫитӗнеҫҫӗ.
«Упӑшкапа халӗ тин пурнӑҫ валли ҫуралнине туятпӑр. Плансем пысӑк. 1,5 гектар ҫинче вырнаҫнӑ кедр рашчине заповеднике ҫавӑрасшӑн. Ун тавралла 28 гектар ҫӗр никама кирлӗ мар выртать», - ҫапла пӗлтернӗ «Трак ен – кедр тӑрӑхӗ» проект тата «Виҫӗ хӗвел» этнопарк пуҫаруҫи «Чӑваш Ен» ПТРК корреспондентне.
Мефодьевсем рашчана кӗнӗ ҫӗрте телейлӗ ҫемьене сӑнлакан скульптура лартасшӑн. Эскизӗ пур, анчах ӑна пурнӑҫа кӗртме 150 пин тенкӗ кирлӗ. Мефодьевсем ҫынсем этнопарка килӗштерессе, вӑл вӗсен юратнӑ вырӑнӗ пуласса шанаҫҫӗ.
Паян Правительство ҫуртӗнче эрнесерен иртекен планеркӑра тӗрлӗ ыйтупа калаҫнӑ. ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев Чӑваш Енри нумай ачаллӑ ҫемьесене ятарлӑ удостоверени пама сӗннӗ.
Мӗн тума кирлӗ-ха ҫак удостоверени? Михаил Васильевич каланӑ тӑрӑх, вӑл нумай ачаллӑ ҫемьесене влаҫӑн тӗрлӗ органне черетсӗр кӗме ирӗк парать.
Ку сӗнӗве Патшалӑх Канашӗн черетлӗ сессийӗнче депутатсем сӳтсе явӗҫ. Вӑл вара авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче иртӗ. Депутатсем ҫак сӗнӗве ырласан ӑна саккун евӗр йышӑнӗҫ.
Пӗтӗм Раҫҫейри «Ҫулталӑк ҫемйи» конкурсра Чӑваш Енри ҫемьене чыслама йышӑннӑ. Ҫак хисепе Шупашкарти Львовсем тивӗҫнӗ. Вӗсене «Нумай ачаллӑ ҫемье» номинаципе палӑртнӑ.
Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӑн йӗркелӳ комитечӗн ларӑвӗ ӗнер иртнӗ.
Конкурса Раҫҫейӗн 85 суъектӗнчен 329 заявка ҫитнӗ. Шупашкарти Львовсем палӑрнӑ «Нумай ачаллӑ ҫемье» номинаципе 74 заявка пуҫтарӑннӑ. «Ҫамрӑк ҫемье» ята тивӗҫме 69-ӑн ӗмӗтленнӗ, «Ҫемье – йӑла-йӗрке управҫи» номинацие – 70-ӗн, «Ялти ҫемье» пулма 68-ӑн ҫунатланнӑ. «Раҫҫейӗн ылтӑн ҫемйи» номинацие 48 пухӑннӑ.
Шупашкарта пурӑнакан Львовсем тӑхӑр ача ӳстереҫҫӗ. Ҫав шутран виҫҫӗшӗ — хӑйсем ҫуратнисем, тепӗр улттӑшне вӗсем усрава илнӗ. Маларах ҫемье республикӑри конкурсра ҫӗнтернӗ.
Шупашкарти Ленин район администрацийӗ нумай ҫул пӗрле пурӑнакан мӑшӑрсене чысланӑ. Ҫемье, юрату тата шанчӑклӑх уявӗ умӗн ҫемьесене паян, утӑ уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, саванӑҫлӑ мероприятие чӗннӗ.
Алексей Георгиевичпа Зоя Петровна Печниковсем 60 ҫул пӗрле пурӑнаҫҫӗ. Вениамин Аверкиевичпа Римма Алексеевна Аверкиевсем пӗрлешнӗренпе вара 55 ҫул ҫитнӗ. Валентин Егоровичпа Мария Ивановна Пеньковсем ылтӑн туя паллӑ тунӑ.
Сумлӑ мӑшӑрсене ЧР юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Алексей Вязов тата Игнатий преосвященнейший саламланӑ.
Ҫак кун ҫамрӑксем, Александр Кочетовпа Екатерина Михайлова, ҫемье ҫавӑрнӑ. Вӗсене те ҫак уявпа саламланӑ.
Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Вӑрнар районӗнчи Пӑртас ялӗнче пурӑнакан Агриппина Трофимова 100 ҫул тултарнӑ. Хӑйӗн ҫулне пӑхмасӑрах вӑл ӑспа-тӑнпа калаҫать, паянхи кунчченех эмел ӗҫсе курман.
«Ҫӗнтерӳ ҫулӗ» хаҫат сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Агриппина Трофимова пилӗк ачаллӑ ҫемьере ӳснӗ, ҫав пилӗк ачаран виҫҫӗшӗ усрава илнӗскерсем пулнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче вӑл Сӑр шывӗ хӗрринче окоп чавнӑ, вӑрман каснӑ. Ӗмӗр тӑршшӗпех вырӑнти колхозра ӗҫленӗ. Машӑрӗпе, Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ Яков Трофимовпа, пилӗк ачана ура ҫине тӑратнӑ. Шел те, мӑшӑрӗн те, ачисен те ӗмӗрӗ вӑрӑм пулман.
Палӑртса хӑвармалла, халӗ ӗҫпе вӑрҫӑ ветеранӗ мӑнукӗн Юрӑн ҫемйипе пурӑнать. Унӑн паянхи кун 24 мӑнук тата 31 кӗҫӗн мӑнук. Ҫавӑнпах Агриппина Егоровна хӑйне чи телейлӗ ҫын тесе йышӑнать.
+8.3 °C