Ҫак уйӑхӑн пуҫламӑшӗнче пирӗн ҫӗршывра «Пушкин картти» проект вӑя кӗнине эпир унччен темиҫе хутчен те пӗлтернӗччӗ.
Проекта пирӗн республикӑри 15 культура учрежденийӗ хутшӑнӗ. Вӗсем ҫамрӑк куракансене авӑн-юпа уйӑхӗсенче кӑна 180-а яхӑн экскурсипе куравпа, ӑсталӑх сехечӗсемпе, концертсемпе спектакльсемпе савӑнтарӗҫ.
Авӑн уйӑхӗн икӗ эрнинче «Пушкин картти» проектпа килӗшӳллӗн 1100 ытла билет илнӗ те.
Ҫӗнӗлӗхпе ытларах ҫынна паллаштарас тата усӑ куртарас тесе Шупашкарти чарӑнусенче стендсем вырнаҫтарма тытӑннӑ.
Проекта хутшӑнакан пулӑмсемпе организацисен списокӗпе ЧР Культура министерствин сайтӗнчи ятарлӑ баннерта паллашма май килӗ.
Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ Варвара Горбатина бетон (ҫапла-ҫапла. Бетон, батон мар) ҫиет. 18 ҫулти хӗр халӗ Мускаври аслӑ шкулсенчен пӗринче вӗренет.
Варвара бетон ҫиме 10 ҫулта тытӑннӑ. Цемент хутӑшне ас тивсе пӑхнӑ та килӗшсе кайнӑ. Ӑна вӑл ваннӑйӗнчи плитка айӗнчен чакаласа кӑларнӑ. Бетона малтанхи вӑхӑтра ҫӑварта тытнӑ ҫеҫ, унтан сурса пӑрахнӑ. Каярах вара ҫимех тытӑннӑ. Мӑнукӗ цемент ҫинине асӑрхасан асламӑшӗ (тен, кукамӑшӗ-тӗр. Вырӑсла хыпарта «бабушка» тенӗ) эсӗ йывӑр ҫын мар-и тесе кӑсӑкланнӑ.
Бетон ҫинӗрен Варварӑн шӑл пломбисем тухса ӳкме тытӑннӑ. Халӗ хӗр вӑл йӑлана пӑрахӑҫланӑ, мӗншӗн тесен тимӗр пур препаратсем ӗҫет.
Нумаях пулмасть хӗр «Ю» телеканал кӑтартакан «Моя маленькая странность» (чӑв. Манӑн пӗчӗк тӗлӗнтермӗш) кӑларӑма хутшӑннӑ.
Сӑмах май, цемент тавраш ҫини организмра кальци, ферритин тата тимӗр ҫитменнине пӗлтерет. Цемент ҫисен ҫын наркӑмӑшланма тата унӑн пӳринче вӑл чулланса ларма пултарать.
Кӑҫал пирӗн республикӑри техникумсемпе колледжсенче хысна шучӗпе вӗренме 6360 вырӑн уйӑрнӑ.
Ҫамрӑксене аслӑ шкулсемпе колледжсене вӗренме йышӑнмалли кампание Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев тунтикунсерен ирттерекен канашлура вӗрентӳ министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Алексей Лукшин пӗтӗмлетнӗ.
Рабочи профессийӗсене вӗренес кӑмӑллисен хушшинче конкурс 1,2 ҫынпа танлашнӑ. Яшсемпе хӗрсенчен ытларахӑшӗ пушар хуралӗнче, IT, банк тытӑмӗнче, медицинӑпа строительствӑна суйлани сисӗннӗ. Рабочи специальноҫӗсенчен ҫамрӑксем дефектоскопист, электромонтер, автоюсав мастерӗ, крановщик, повар, кондитер, парикмахер т.ыт.т пулас тенӗ.
Шупашкарта 17 ҫулти яша шыранине Чӑваш халӑх сайчӗ икӗ хутчен те пӗлтерчӗ.
Каччӑна маларах «Лиза Алерт» шырав ушкӑнӗ шыранине хыпарларӗ, ӗнер — ЧР Шалти ӗҫсен министерствипе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ.
Паян ырӑ хыпар пӗлтӗмӗр. Ҫурла уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 19 сехет тӗлӗнче велосипедпа тата палаткӑпа тухса кайнӑ Тимур Мохаммад Азадович Миа тупӑннӑ. Вӑл таса сывах. Ӑна никам та хур туман.
Йӗрке хуралҫисем яша шырама пулӑшнӑ ҫынсене тав тунӑ, каччӑ тупӑннине пӗлтернӗ. Яш 10 кун таран ӑҫта пулнине официаллӑ хыпарта ӑнлантарса тӑман.
Шупашкарта пурӑнакан 37 ҫулти хӗрарӑм Шупашкарти суту-илӳ центрӗсенчен пӗринче ултавҫӑсен аллине ҫакланнӑ. Ӑна икӗ арҫын чаплӑ телефон туянма сӗннӗ. Телефона хӗрарӑм 35 пин тенкӗпе илнӗ. Киле ҫитсен уҫса пӑхать те — паллӑ брендӑн копийӗ иккен.
Пӑтӑрмах пирки хӗрарӑм йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ. Тавара сутаканӗсем Самар облаҫӗнчи Жигулевск хулинчи 27 ҫулти каччӑпа Тольяттинчи 36 ҫулти арҫын пулнӑ. Вӗсене халӗ тытса чарнӑ.
Йӳнӗ телефонсене вӗсем Мускавра пурӗ 17 штук туяннӑ. Пӗриншӗн 4 пин тенкӗ тӳленӗ. Шупашкарта 35 пиншер тенкӗпе 3 телефон сутнӑ.
Самар тӑрӑхӗнчи ҫынсем тӗлӗшпе ҫынна улталанӑшӑн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
«ЛизАлерт» шырав отрячӗ Шупашкарти шкул ачине шыранине Чӑваш халӑх сайчӗ темиҫе кун каялла пӗлтернӗччӗ-ха. 17-ри яша халӗ Чӑваш Енри йӗрке хуралҫисем те шыраҫҫӗ.
Тимур Мохаммад Азадович Миа пирки Чӑваш Енӗн ШӖМӗнче ҫапларах пӗлтернӗ: яш ҫурла уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 19 сехет тӗлӗнче велосипедпа ярӑнма тухса кайнӑ та килне таврӑнман. Шупашкар кӳлмекне тухса кайнӑ. Яша шырас ӗҫе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри тӗпчевҫисем те хутшӑннӑ. Ҫак хыпарсене асӑннӑ икӗ ведомствӑн сайчӗсене паян хыпарланӑ. Каччӑ Шупашкар кӳлмекне каяссине пӗлтернӗ-мӗн.
Аса илтерер: сӑнпа пӑхсан яш 17-18 ҫулсенче курӑнать, ҫӳллӗшӗ 183 сантиметр, яштака кӗлеткеллӗ, тӗксӗмрех сӑн-питлӗ, хура ҫӳҫне кӗске кастарнӑ, куҫӗ хӑмӑр, куҫлӑхпа ҫӳрет.
Килтен тухса кайнӑ чухне яш ҫутӑ-сӑрӑ тӗслӗ толстовкӑпа, хаки тӗслӗ шӑлаварпа, хура кроссовкипе, шурӑ нускипе пулнӑ, ҫурӑмӗ хыҫне хура рюкзак ҫакнӑ.
Кӑҫалтан пирӗн ҫӗршыври ачасем «Пушкин карттипе» усӑ курма пуҫлӗҫ. Аса илтерер: ӑна ҫӗршыв ертӳҫи сӗннипе хатӗрленӗ. Асӑннӑ карттӑпа ачасем культура тата ӳнер учрежденийӗсене тӳлевсӗр ҫӳрейӗҫ. Карттӑпа авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен усӑ курма май килӗ. Ун ҫинче 3 пин тенкӗ пулӗ. Ӑна 14-22 ҫулсенчи ачасемпе ҫамрӑксем илейӗҫ.
Пирӗн республикӑри учрежденисенчен 12-шӗ «PRO.Культура.РФ» порталта модераци тухайнӑ. Ҫав шутра 6 театр: Оперӑпа балет театрӗ, Чӑвашдрамтеатр, Вырӑс драма театрӗ, Ҫамрӑксен театрӗ, Пукане театрӗ, Сӑнавлӑ театр; виҫӗ концерт учрежденийӗ: Чӑваш патшалӑх филармонийӗ, Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ, Симфони капелли; 3 музей: Чӑваш наци музейӗ, Ӳнер музейӗ, СССР летчик-космонавчӗн А.Г. Николаевӑн Шуршӑлти мемориал комплексӗ.
Раҫҫей Президенчӗ В.В. Путин хушнипе пирӗн ҫӗршыври ҫамрӑксене «Пушкин карттине» пама тытӑнӗҫ. Ӑна илес тесен патшлӑх пулӑшӑвӗсен порталне кӗрсе ыйтса ҫырмалла.
Асӑннӑ карттӑ ачасемпе ҫамрӑксене культура учрежденийӗсене патшалӑх шучӗпе кӗме май парӗ. Картта ҫинче 3 пин тенкӗ укҫа пулӗ. Карттӑ кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тытӑнса раштав 31-мӗшӗччен вӑйра пулӗ. Унпа 14-22 ҫулсенчи ҫамрӑксем усӑ курайӗҫ. Килес ҫул карттӑна ҫӗнӗрен, ун чухне ҫулталӑклӑха, кӑларӗҫ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ те асӑннӑ проекта хутшӑнӗ.
Малашне ЧР Элтеперӗн стипендине 30 ҫул тултарман ҫамрӑксем ҫеҫ мар, 35 ҫула ҫитнисем те илме пултараҫҫӗ. ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче йышӑнӑва пӑхса тухнӑ та ырланӑ.
Палӑртмалла: пултаруллӑ ҫамрӑксене кунашкал стипендие 2003 ҫултанпа параҫҫӗ. Унӑ виҫи 1830 тенкӗпе танлашать, ӑна кашни уйӑхра, пӗр ҫул, параҫҫӗ. Стипендие ҫулсерен тӗрлӗ тытӑмра ҫитӗнӳсем тунӑ, пултарулӑх енчен палӑрнӑ 1000 ҫамрӑк илсе тӑрать.
Шупашкар хулинчи ҫамрӑк арҫын хӗрарӑма пула улталаннӑ.
29 ҫулти вӑйпитти ар ҫыхӑнӑвне укҫалла кӗме килӗшекенсен сайчӗ урлӑ хӗрарӑма чӗнсе илес тенӗ.
Анчах кӗтни кӑлӑхах пулнӑ — никам та килмен. Хӗрарӑма чӗнсе илме хӑтланса арҫын укҫа куҫарса янӑ. Ултавҫӑ капкӑнне ҫакланса вӑл 16 пин те 400 тенкӗсӗртӑрса юлнӑ.
Хӗрарӑм та килмен, укҫа та ҫухатнӑ арҫын хытах пӑшӑрханнӑ. Унтан вӑл йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтас тенӗ. Весем патне вӑл ҫурла уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ирхине персе ҫитнӗ, шар курни ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
+0.3 °C