2023 ҫул ӑшӑ та типӗ килчӗ. Сывлӑш температури климат норминчен 0,9 градус ӑшӑрах пулнӑ. Юрпа ҫумӑр 10 процент сахалрах ӳкнӗ.
2024 ҫул, ахӑртнех, сивӗрех тата нӳрӗрех пулӗ. Кашни уйӑха илес тӗк, ҫанталӑк мӗнле пулассине калама хӗн.
Синопиксем малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑрлач вӗҫӗччен сивӗ те юрлӑ ҫанталӑк тӑрӗ. Ҫуркунне типӗ килмелле. Ака уйӑхӗнче кӑна нӳрӗк нумай пулӗ.
Ҫулла ӑшӑ та ҫумӑрлӑ ҫанталӑк черетленӗ. Ҫӗртме вӗҫӗ-утӑ пуҫламӑшӗ - чи шӑрӑх тапхӑр.
Кӗркунне типӗ те ӑшӑ ҫанталӑкран пуҫланӗ. Юпа уйӑхӗнче ҫумӑрсем пуҫланӗҫ, йӗпе юрпа хутӑшла та ҫӑвӗ. Хӗл вара ахаль чухнехинчен каярах, раштав варринче, лармалла.
Синоптиксем Ҫӗнӗ ҫула ҫанталӑк мӗнле пулассине пӗлтернӗ. Прогноз унчченхинчен улшӑннӑ.
Раштавӑн 30-31-мӗшӗсенче Шупашкарта 5-10 сантиметр хулӑнӑш юр ҫума пултарать. Сывлӑш температури 5-10 градус сивӗ пулӗ.
Ҫӗнӗ ҫул каҫхине пирӗн пата Хӗл мучи сивви ҫывхарӗ. Циклон кайӗ, раштавӑн 31-мӗшӗнче ҫӗрле 10-12 градус сивӗ тӑрӗ, ирхине вара – 12-17 градус сивӗ.
Кӑрлачӑн 1-мӗшӗнче юр ҫӑвӗ. Кӑрлачӑн 2-мӗшӗнченпе кӑнтӑрла 17-22 градус сивӗ тӑрӗ, ҫӗрлесерен – 30 градус сивӗ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, каникулта сивӗ ҫанталӑк пулӗ. Иккӗмӗш декада пуҫламӑшӗнче кӑна юр ҫӑвӗ, ӑшӑтӗ.
Паянхи кун тӗлне республикӑра кӗрт хулӑнӑшӗ 6 сантиметр кӑна. Синоптиксем вара раштав вӗҫӗччен 30 сантиметр пулмалла тесе пӗлтернӗччӗ.
Кӑрлач уйӑхӗ мӗнле килӗ? Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, уйӑхӑн малтанхи икӗ декадинче ӑшӑ тата юрлӑ пулӗ. Уйӑх варринче ӑшӑтӗ. Виҫҫӗмӗш декадӑра сивӗ те типӗ ҫанталӑк тӑрӗ. Ҫав кунсенче чи вӑйлӑ сивӗ пулӗ.
Ҫуллахи ҫанталӑкпа танлаштарас тӑк, ҫӗнӗ ҫул пуҫламӑшӗнчех сивӗтмелле. Каникул хыҫҫӑн вара ӑшӑтмалла, юр ҫумалла. Пӗтӗмӗшле илсен, кӑрлач уйӑхӗн климат нормипе килӗшсе тӑрӗ.
Тин кӑна ҫумӑр ҫурӗ, халӗ вара ҫил-тӑман вӗҫтерет. Капла Ҫӗнӗ ҫул кӑмӑлӗ те кӗрет. Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, уяв валли юр самай пулӗ.
Эрнен пӗрремӗш ҫурринче атмосфера пусӑмӗ нормӑран пӗчӗкрех пулӗ. Урамра 5-10 градус сивӗ тӑрӗ.
Кӗҫнерникунпа эрнекун кӑштах уяртӗ, 15 градус таран сивӗтӗ. Эрне вӗҫӗнче каллех ӑшӑтӗ. Раштавӑн 30-31-мӗшӗсенче термометр 0-5 градус сивӗ кӑтартӗ. Ахӑртнех, Ҫӗнӗ ҫул каҫхине те ӑшӑ пулӗ, юр ҫӑвӗ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, Ҫӗнӗ ҫулхи каникул та шартлама сивӗсӗр иртӗ.
Юлашки икӗ кунра республикӑра сывлӑш температури климат норминчен 10 градус пӗчӗкрех пулнӑ. Ҫумӑр ҫунине пула юр хулӑнӑшӗ 8 сантиметр кӑна юлнӑ.
Шӑматкун термометр «минус» кӑтартма тытӑнӗ. Ҫапах юр мар, ҫумӑр ҫӑвӗ. Вырсарникун ҫил-тӑман вӗҫтерӗ. Ҫитес эрнере кашни кун тенӗ пек юр ҫукалӗ. Эппин, Ҫӗнӗ ҫул юрсӑр иртмӗ. Ҫитес эрнере 4-9 градус сивӗ тӑрӗ.
Ҫӗнӗ ҫул каҫхине 10-12 градус таран сивӗтӗ, ҫил лӑпланӗ. Кӑрлач пуҫламӑшӗнче юр ҫӑвӗ, ӑшӑтӗ.
Ҫӗнӗ ҫул уявӗнче ҫанталӑк мӗнле пулӗ? «Чӑваш Енри ҫанталӑк» проект синоптикӗсем акӑ мӗн пӗлтереҫҫӗ.
Раштавӑн 23-мӗшӗччен пӗлӗтсен ҫӳллӗшӗнче 0-5 градус пулӗ, ҫӗр ҫинче – кӑштах кӑна «плюс». Ҫавна май кӗҫӗр йӗпе юр, ҫумӑр ҫӑвӗ. Канмалли кунсенче – вӑйлӑрах. Шӑматкун пӑрлӑ ҫумӑр ҫума пултарать.
Ҫитес эрнере 4-9 градус таран сивӗтӗ. Уяртӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, Ҫӗнӗ ҫул каҫхине ҫанталӑк 10-12 градус сивӗ пулӗ, ҫил вӑйлӑ вӗрмӗ.
Чӑваш Енре ҫӑлкуҫ шывне тӗрӗслӗҫ. Кун пирки Вырӑс географи обществин регионти уйрӑмӗн попечительство канашӗн ларӑвӗнче каланӑ. Асӑннӑ канаша, сӑмах май, республика Элтеперӗ Олег Николаев ертсе пырать.
Вырӑс географи обществи ҫитес ҫул пирӗн тӑрӑхра «Чӑваш Ен ҫӑлкуҫӗсем» программӑна пурнӑҫа кӗртнӗ май ҫӑлкуҫ шывне гидрохими енчен тӗрӗслесшӗн.
Вырӑс географи обществин пайташӗ Николай Вершигора республикӑна ҫӑлсенчи шыв пахалӑхне тӗрӗслеме сӗннӗ, общество вара ҫӑлкуҫсене хӳтлӗх кӳме пултарӗ.
Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗҫӗр республикӑра юр ҫума тытӑнӗ. Ыран та, шӑматкун, ҫил-тӑман вӗҫтеркелӗ.
Вырсарникун уяртӗ, хӗвел пӑхкалӗ. Шӑматкун каҫхине 17 градус таран сивӗтӗ. Ҫил лӑпланӗ, тӗтре карса илӗ.
Тунтикун каллех юр ҫӑвӗ. Ытларах – кӑнтӑр районсенче. Теромометр 0 градус та кӑтартма пултарӗ. Ытларикун ӑшӑтсах ярӗ. Юнкун тата кӗҫнерникун ҫӗрле юр ҫӑвӗ. Вырсарникун та юр нумай ӳкӗ. Юр хулӑнӑшӗ 20 сантимертан иртӗ.
Ҫанталӑк ӑшӑтӗ-ха, анчах ҫил вӑйланӗ. Ҫитес эрне варринче вӑл ҫеккунтра 15 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, раштавӑн 25-27-мӗшӗсенче сивӗтсе илӗ.
Канмалли кунсенче шартлама сивӗ ҫанталӑк тӑчӗ. Эрне пуҫламӑшӗнче термометр градусне сахалрах кӑтартма пуҫланӑ. Анчах урамра вара тата сивӗрех пек туйӑнать. Йӑлтах – касса вӗрекен ҫиле пула. Вӑл ҫеккунтра 16 метр хӑвӑртлӑхпа та вӗрнӗ.
Ҫил хӑҫан лӑпланӗ? Ыранах туйӑнма пуҫлӗ – ҫеккунтра 4-9 метр хӑвӑртлӑхпа кӑна вӗрӗ. Эрнекун каллех ҫиллӗ пулӗ, ҫавна май 23-26 градус сивӗ пек туйӑнӗ.
Шӑматкун ҫил лӑпланӗ, термометр 6-8 градус сивӗ кӑтартӗ. Вырсарникун каллех сивӗрех пулӗ. Ҫитес тунтикунран пуҫласа сывлӑш температури 10-15 градус сивӗ тӑрӗ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫитес эрнере ҫанталӑк ҫиллӗ пулӗ. Юнкунран ӑшӑтма пултарать.
Раштав уйӑхӗн пӗрремӗш декадинче хальхи пек сивӗ 2002 ҫултанпа пулман. Шӑматкун чи сивӗ кун пулнӑ – термометр вӑтамран 25,5 градус кӑтартнӑ.
Кӗҫӗр 23 градус сивӗ пулнӑ, кӑштах ӑшӑтнӑ. Анчах сивӗ ҫиле пула сивӗрех туйӑнать. Паян кӑнтӑрла 20 градус сивӗ пулӗ. Чи ҫиллӗ кунсем раштавӑн 12-13-мӗшӗсенче пулӗҫ.
Ыран хушӑран юр ҫӑвӗ. Юнкун хӗвел тухӗ, анчах пӗр кунлӑха кӑна. Кӗҫнерникун юр ҫӑвӗ.
Эрнекунпа шӑматкун юр ҫӑвӗ. Икӗ кунра 15 см хулӑнӑш юр ҫума пултарать. Эрне вӗҫнелле термометр 7-12 градус сивӗ кӑтартӗ, ҫил лӑпланӗ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫитес эрнере ӑшӑтӗ. Ҫапла уйӑх вӗҫӗчченех пулӗ. Юн хулӑнӑшӗ ӳссех пырӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (22.11.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 2 - 4 градус ӑшӑ пулӗ.
| Карпеев Михаил Поликарпович, Совет Союзӗн Паттӑрӗ ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |