Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Кипеҫре вырнаҫнӑ «Изамбаевский» тулли мар яваплӑ общество Чӑвашран тарнӑ. Ку предприяти темиҫе тӗрлӗ сыр кӑларать, унӑн ассортиментӗнче услам ҫу та пур. Ура ҫинче ҫирӗп тӑракан ҫак предприяти хӑйӗн производствине тата аталантарасшӑннине шута илсе ӑна Пӗчӗк тата вӑтам бизнеса аталантарассипе ӗҫлекен федераци корпорацийӗ те нумаях пулмасть укҫа уйӑрма пулнӑччӗ.
1999 ҫултанпа тӑнӑҫлӑ ӗҫлесе пынӑ общество нумай пулмасть регистраци вырӑнне ылмаштарнӑ. Халӗ унӑн юридици адресӗ — Чулхулара.
Производствӑна Каҫал тӑрӑхӗнчех тытса тӑрсан та адреса кӳршӗллӗ регионта регистрациленнине савут пуҫлӑхӗ Вадим Агамирян ҫӑмӑллӑхлӑ кредит илейменнипе, тӗрӗслевпе надзор органӗсем вӗҫӗм аптӑратнипе ҫыхӑнтарнӑ. Икӗ ҫул ҫурӑра налукҫӑсем кӑна 16 хутчен тӗрӗсленӗ иккен.
Вырӑнти сыр савучӗ урӑх регионта регистрациленнине Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Самаркин вӑл тӑрӑхра паян пулнӑ Чӑваш Ен Элтеперне Михаил Игнатьева пӗлтернӗ. Республика ертӳҫи ку тӗслӗхе тӗрӗслевпе надзор органӗсемпе, район администрацийӗпе тата усламҫӑпа хӑйӗнпе пӗрле тӗплӗн тишкерме чӗнсе каланӑ.
Чӑваш Енӗн Правительствинче ҫывӑх вӑхӑтра хӑш-пӗр улшӑну пулса иртме пултарать. Ку вӑл кадрсемпе ҫыхӑннӑ.
Республикӑри паллӑ журналистсенчен пӗри Александр Белов ҫырнӑ тӑрӑх, республикӑн вице-премьерӗ — строительство министрӗ Олег Марков ӗҫрен хӑтарма ыйтса заявлени ҫырнӑ пулать. Министр пуканне вӑл Строительсен кунӗ иртсе кайсан (ӑна ҫак уйӑхӑн иккӗмӗш вырсарникунӗнче уявлаҫҫӗ) пушатмалла-мӗн.
"Тӗрлӗрен сӑмах ҫӳрет. Ҫынсем кун пеккине калаҫма юратаҫҫӗ. Анчах хальӗхе нимӗнле йышӑну та туман", — тенӗ Олег Марков вице-премьер журналиста.
Ҫав вӑхӑтрах ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫи Юрий Васильев республикӑн парламентне, социаллӑ политика енӗпе ӗҫлекен комитет ертӳҫине куҫас шухӑшлӑ пулнӑ, анчах Михаил Игнатьев Элтепер ирӗк паман имӗш.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗҫлӗ визитпа Йӗпреҫ тӑрӑхӗнче пулнӑ. Унта канашлу та ирттернӗ, лару-тӑрупа вырӑна тухса та паллашнӑ.
Республикӑна ертсе пыракан, Элтеперӗн Администарцийӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, «Ҫӗнӗ Чурашри «Хӗрлӗ партизан» хуҫалӑхра выльӑх-чӗрлӗхе ҫуллахи вӑхӑтра уйра еплерех апатлантарнипе» кӑсӑкланнӑ. Михаил Игнатьев ҫӗнӗ чурашсем нумай ҫул ӳсекен курӑксене тирпейлӗ пӑхса тӑнине палӑртнӑ. «Хуҫалӑхра пӗтӗмпех ӗҫсем йӗркеллӗ. Выльӑхсене ҫанталӑк шӑрӑх тӑнӑ вӑхӑтра шыв ӗҫтерме те меллӗ. Сӗт сӑвӑмӗ ан чактӑр тесе условисем ҫителӗклӗ», — хыпарлать пресс-служба.
«Выльӑх-чӗрлӗхрен туса илнӗ тавара вырнаҫтарассипе нимӗнле чӑрмав та ҫук. Юлашки ҫулсенче ял хуҫалӑх таварӗсен хакӗ ӳссе пырать. Ӗҫлеме те питӗ кӑмӑллӑ», — тесе каланӑ хуҫалӑх ертӳҫи Николай Иванов.
Асӑннӑ хуҫалӑх сӗте Ҫӗнӗ Чурашри сӗт савутне ӑсатать, аш-какай пӗтӗмпех Вӑрнар заводне каять.
«Пурин те халӑх ырлӑхӗшӗн» ҫине тӑмаллине Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев вӗҫӗмех калать. Анчах тӳре-шара те ҫавна илтмест, те ытлашшипех тар тӑкать: хӑшӗсем ҫынсен ыйтӑвне те вӑхӑтра хуравламаҫҫӗ.
Патшалӑх тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсенче (район-хула администрацийӗсенче, ял тӑрӑхӗсенче) тӑрӑшакансем ҫынсен ыйтӑвне пӑхса тухассипе кӑҫалхи пӗрремӗш ҫур ҫулта епле ӗҫленине нумаях пулмасть Чӑваш Ен прокуратури тишкернӗ.
Прокуратура тӗрӗслевӗ палӑртнӑ тӑрӑх, граждансен ыйтӑвне пӑхса тухассипе ҫыхӑннӑ саккуна ҫур ҫулта 100 ытла пӑснӑ. Ку фактсемпе 63 хутчен прокурор кӑтартӑвӗ шӑрҫаланӑ.
Ҫынсен ыйтӑвне пӑхса тухассинчи час-час тӗл пулакан кӑлтӑк шутне вӑхӑтра хуравламаннине, ыйтусене ытти органа ӑсатса ларнине, ыйту авторне кун пирки пӗлтерменнине кӗртмелле.
Яваплисен тӗлӗшпе прокурорсем ҫине тӑнипе 19 хутчен административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ.
Чӑваш Ене 14 ҫул ертсе пынӑ Илья Прокопьев ӗнер 90 ҫул тултарнӑ. Ҫав ҫынна халалласа республикӑри массӑллӑ информаци хатӗрӗсем ҫине тӑрсах статья ҫине статья шӑрҫаларӗҫ.
Ӗнер республикӑн наци вулавӑшӗнче Илья Павловичӑн юбилейне паллӑ тунӑ. Унта тӗрлӗ шайри тӳре-шара кӑна мар, РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Анатолий Аксаков та хутшӑннӑ.
Унта пухӑннӑ шур сухалсенчен хӑшӗсем хӑйсен иртнӗ ӗмӗрти ӗҫӗ-хӗлӗ пирки аса илнӗ.
Илья Прокопьев Вӑрнар районӗнчи Мӑчамӑш ялӗнче ҫуралнӑ. Малтанхи пӗлӗвӗпе вӑл — педагог: Хабаровскри пединститутра вӗреннӗ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче те ӗҫленӗ. Пурнӑҫӑн тӗп пайне вара парти ӗҫ-хӗлне панӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн йышӑнӑвӗпе ӗнер «Чӑваш Республики умӗнче тунӑ тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденпа чысланӑ.
Чӑваш Енӗн Элтеперне Михаил Игнатьева ҫӗршывӑн регионӗсене аталантарассипе ӗҫлекен правительство комиссийӗн йышне кӗртнӗ. Ун пирки РФ Правительстви кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 9-мӗшенчех йышӑну кӑларнӑ.
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче паян пӗлтернӗ тӑрӑх, йыша федерацин ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансем, регионсен ертӳҫисем, РФ Патшалӑх Думин депутачӗсем, Федераци Канашӗн пайташӗсем кӗнӗ.
Правительство комиссийӗ туса хуни федерацин тата регионсенчи ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсене тата ытти организацие вырӑнти ыйтусене татса пама пулӑшмалла.
Михаил Игнатьев правительство комиссийӗн ларӑвне хутшӑннӑ та ӗнтӗ. Мероприятие Раҫҫейӗн вице-премьерӗ Дмитрий Козак ертсе пынӑ.
Шупашкарти 131-мӗш ача пахчинче завхозра тӑрӑшакан Лидия Васильева хулари 132-мӗш пахчара бассейн ҫуккишӗн питӗ пӑшӑрханса ҫӳренӗ. Шухӑшпа шур пӳрт лартаймӑн та, чунне ыраттарса ывӑннӑ хӗрарӑм Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев патне вӗҫтернӗ.
Пысӑк пуҫлӑх патӗнче завхоз Элтепер ҫынсене ятарласа йышӑннӑ кун, утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, пулнӑ. Лидия Васильева 132-мӗш ача пахчинче бассейн ҫуккине хӑйӗн мӑнукӗ Мария унта ҫӳренӗрен пӗлет-мӗн. «Ӗҫлемен ҫав бассейна юсама эсир пулӑшасса питӗ шанас килет. Халӗ ача пахчинче юсав пырать. Унти коллектив питӗ лайӑх, эпир пуринпе те кӑмӑллӑ», — йӑлт ӑнлантарнӑ йышӑнӑва пынӑ хӗрарӑм.
Элтепер хула администрацине бассейна юсассипе ҫыхӑннӑ хутсене хатӗрлеме хушнӑ.
Ҫӗрпӳсем хӑш-пӗр суту-илӳ точкинче хаксем ҫӗпре ҫинчи пек хӑпарни пирки республика Элтеперне Михаил Игнатьева ҫӑхавланӑ. Михаил Васильевич вырӑна пӗр тӑхтаса тӑмасӑр ҫитнӗ.
Элтепер ҫӑкӑр, кӗрпе, какай, пулӑ мӗн хак тӑнипе кӑсӑкланнӑ. Улма-ҫырла пиҫнӗ вӑхӑтра хӑш-пӗр сутуҫӑ сахӑр хакне 60 тенкӗ таран хӑпартни ҫынсене кӑмӑлсӑрлантарнӑ. Теприсем пӗр килограмне 50 тенкӗпе сутаҫҫӗ. Элтепер кун пек тӗрӗсмарлӑхпа, хаксем ӗрӗхсе ӳснипе, кӗрешме хушнӑ.
Михаил Игнатьев тавара ӑҫтан кӳрсе килнипе те интересленнӗ. Лавкка сутуҫисем тӳрех хуравланӑ: районтанах.
Михаил Игнатьев Ҫӗрпӳ районне тепӗр сӑлтавпа та килнӗ. Вӑл ӗҫри хастарлӑхшӑн вырӑнти аграрисене тав хучӗпе чысланӑ. Строительсемпе ҫул саракансене те вӑл награда панӑ.
Утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Михаил Игнатьев пилӗк ҫынпа куҫа куҫӑн калаҫнӑ.
Михаил Васильевич патне пилӗк ачана воспитани парать. Вӗсен 2008 ҫулта ҫурчӗ ҫунса кайнӑ. Ҫемьене вӑхӑтлӑх путвалта пурӑнма сӗннӗ. Унта — йӗкехӳресем. Юлашки пилӗк ҫулта Татьяна тӗрлӗ ведомствӑна ҫитнӗ, анчах ниепле те ҫурт илеймеҫҫӗ вӗсем. Вӑл республика Элтеперне шанса килнӗ. Ҫемье ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче кӗтес тивӗҫессине пӗлтернӗ Михаил Игнатьев. Анчах унӑн подрядчик патне ыйту пур: вӑл документаци тӗлӗшпе ыйтусене мӗнле татса парӗ? Унсӑрӑн хваттер уҫҫине памӗҫ.
Йышӑнура Михаил Игнатьев видео урлӑ та ыйтусене итленӗ. Малашне халӑх чиновниксемпе килтен тухмасӑр ҫыхӑнма пултарӗ.
Улатӑрта пурӑнакан Сергей Здюмаев Элтеперпе ҫыхӑнӑва тухнӑ. Сусӑрскер Шупашкара сипленме темиҫе ҫул ҫӳрет. Ҫул ҫине пӗр уйӑхра кӑна 13 пин тенкӗ тухса каять. Вӑл 11–12 пин тенкӗ пенси илет. Ҫав укҫа вара ҫул ҫине кӑна тӑкакланать. Ӑна никам та саплаштармасть. Михаил Игнатьев ӑна билетсене упрама ыйтнӑ. Малашне ку тӑкака саплаштарӗҫ.
Ҫынсем Михаил Игнатьевран ҫул, пульница пирки те ыйтнӑ.
Чӑваш Енре Ҫӗрпӳ кӗперӗ пирки нумай калаҫрӗҫ. Ӑна уҫмалли куна нумай кӗтнине эпир те ҫырнӑччӗ. Ҫул-йӗр ыйтӑвӗ ытти вырӑнта та сиксе тухмасӑр пулманнине пирӗнтен кашниех аван ӑнланать. Пурне те асӑрхакан ҫивӗч куҫлӑ журналистсенчен пӗрин куҫӗ тӗлне тата Ҫӗрпӳрен Вӑрмаралла каякан федераци ҫулӗ лекнӗ.
Андрей Иванов журналист унта республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев вӑл тӑрӑхрисемпе тӗл пулма кайнӑ чух вӗҫтернӗ. Правительство кортежӗ тата вӗсенчен юлмасӑр пыракан журналистсен ушкӑнӗнчен хайхи 40 минут таран татӑлса юлнӑ-мӗн.
Федераци ҫулӗ ҫинчи ҫав участока юсакан «Дорисс» предприяти урапасене пӗр полосапа кӑна иртсе ҫӳремелле туса панӑ иккен. Ҫӗрпӳ кӗперӗпе танлаштарсан кунта тата нушаллӑрах тесе ҫырнӑ журналист.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (18.04.2025 21:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 753 - 755 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Агаков Леонид Яковлевич, чӑваш ҫыравҫи, драматург, сатирик, театр критикӗ ҫуралнӑ. | ||
| Токарев Аверий Матвеевич, чӑваш кӗвӗҫи ҫуралнӑ. | ||
| Исаев Мӗтри, чӑваш ҫыравҫи, критикӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Урдаш Валентин Андреевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи вилнӗ. | ||
| Князев Иван Михайлович, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |