Ҫӗмӗрлери икӗ предприяти Раҫҫейӗпех чапа тухнӑ. РБК журнал 2013-2016 ҫулсенчи кӑтартусене шута илсе танлаштарӑм хатӗрленӗ. Ҫӗмӗрлери икӗ предприяти ҫӗршывра пысӑк хӑвӑртлӑхпа ӳсекен ТОП-50 организацисен шутне кӗнӗ.

«Автомобиль фургонӗсен комбиначӗ» списокра 25-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Вӑл 2013-2016 ҫулсенче тупӑшне 2,2 миллиардран 6,6 миллиард тенке ҫитернӗ. Вӑл ҫар фургонӗсем, автозаксем, куҫса ҫӳрекен ҫӑлав пункчӗсем, кустӑрма ҫинчи лабораторисем тата ытти техника туса кӑларать. Продукцие ытларах РФ Хӳтӗлев министерстви, ШӖМ, МЧС, ФСИН, РЖД, «Газпром», «Транснефть» туянаҫҫӗ. Предприяти 1930 ҫултанпа ӗҫлет.

27-мӗш йӗркене вара «Ҫӗмӗрлери ятарлӑ автомобильсен савучӗ» йышӑннӑ. Вӑл тупӑшне 2,9 миллиард тенкӗрен 8,5 миллиард тенке ҫитернӗ. 1920-мӗш ҫулсенче йӗркеленнӗ савут ятарлӑ техника кӑларать. Унӑн продукцине те ытларах чухне РФ Хӳтӗлев министерстви туянать.

Чӑваш Республикин юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Наталья Тимофеева паян Правительство ҫуртӗнче иртнӗ канашлура ҫӗр пайӗсене арендӑна илнӗшӗн предприятисемпе организацисем е харпӑр хӑй тӗллӗн ӗҫлекенсем укҫана вӑхӑтра куҫарса паманнине асӑнса хӑварнӑ.

Парӑм виҫи чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне 344,6 млн тенке ҫитнӗ. Чи пысӑк виҫе ҫаксен: Шупашкар хула администрацийӗн — 262 млн, «Коммуналлӑ технологи» акционерсен обществин — 269,2 млн, «Честр» куҫман пурлӑх енӗпе ӗҫлекен агентствӑн — 38,1 млн, «Одис» отелӗн — 8,7 млн тенкӗ. Муниципалитет пурлӑхӗпе усӑ курнӑшӑн парӑма кӗрсе кайнӑ предприятисен шутӗнче: «Алза» общество — 4,4 млн, «Коммуналлӑ технологи» общество — 2,3 млн тенкӗ. Михаил Игнатьев Элтепер парӑмлисемпе ҫине тӑрса ӗҫлеме чӗнсе каланӑ.

Паян Раҫҫей Правительствинче Дмитрий Козак вице-премьер Регионсен аталанӑвӗ енӗпе ӗҫлекен правительство комиссийӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта бюджет кредичӗсене реконструкцилессипе ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явнӑ, дотаци парассипе ҫыхӑннӑ самантсене пӑхса тухнӑ, федераци хыснинчен куҫакан грантсем пирки калаҫнӑ. Ларӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутшӑннӑ.

РФ субъекчӗсем харпӑр хӑй тупӑшне ӳстерсе пырассипе тимлӗ ӗҫлесен вӗсене федераци центрӗнчен пулӑшу пама май пуррине палӑртнӑ. Дмитрий Козак регионсем тухӑҫлӑ бюджетпа ӗҫлесен вӗсене пулӑшу май пуррине асӑннӑ.

РФ финанс Министрӗ Антон Силуанов хӑйӗн докладӗнче РФ субъекчӗсене бюджета шайлаштарма 2018-мӗш ҫул валли пӑхса хӑварнӑ пулӑшусем ҫинчен чарӑнса тӑнӑ, вӗсен йӗркисемпе паллаштарнӑ.

«СПД «БИРС»

Чӑваш Республикин экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту-илӳ министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Инна Антонова ертсе пынипе юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче «Межрегиональное сотрудничество Тюменской области и Чувашской Республики» (чӑв. Тӗмен облаҫӗпе Чӑваш Республики регионсем хушшинче килӗштерсе ӗҫлесси) ҫавра сӗтел иртнӗ. Унта Тӗмен, Иркутск, Тамбов облаҫӗсенчи наципе культура автономийӗсен, Тӗмен облаҫӗнчи, Чӑваш Республикинчи организацисен пайташӗсем тата ыттисем хутшӑннӑ.

Мероприятире Чӑваш Республикин экспорт тата инвестици хӑватне хӑтланӑ. Чӑваш Республикинчи «Агромашхолдинг», «СПД «БИРС», «Техмашхолдинг», «Промэнерго» обществӑсем, Чӑваш Республикинчи усламҫӑсен клубӗ хӑйсен предприятийӗсем, ӗҫӗ тата туса кӑларакан продукци ҫинчен каласа кӑтартнӑ.

Шупашкарти сӗт савучӗ уҫӑлсан сӗт юр-вар йӳнелессе пӗлтереҫҫӗ. Кун пирки РФ ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов инвестици климатне лайӑхлатас енӗпе иртнӗ канашлура каланӑ.

Министр каланӑ тӑрӑх, Чӑваш Енре сӗт савутне сӗтпе тивӗҫтерме майсем ҫителӗклӗ. Паянхи кун тӗлне республикӑран 150 пин тонна сӗт илсе каяҫҫӗ. Сӗт савутне хута ярсан ку кӑтартӑва 30 процент чакарасшӑн.

Ҫӗнӗ савутра 100 ытла ҫын валли ӗҫ вырӑнӗ пулӗ. Унта сӗт юр-варне ҫӗнӗ технологисемпе усӑ курса хатӗрлӗҫ. Предприяти «Добрая буренка» (чӑв. Ырӑ мукки) маркӑллӑ сӗт юр-варӗ кӑларӗ. Вӑл йӳнӗрех пуласса шантараҫҫӗ.

Сӑмах май, Шупашкарти сӗт савучӗн пурлӑх комплексне Сарӑту сӗт савучӗ туяннӑ.

Шупашкарти сӗт-ҫу заводне модернизацилесшӗн. Ҫакна Чӑваш Енӗн инвестици илӗртӳлӗхне ӳстерессипе ӗҫлекен канашӑн паянхи ларӑвӗнче хускатнӑ.

Савут ертӳҫи Алексей Гирюк маларахри хуҫаран туяннӑ предприяти ҫав тери хавшак пулнине, ӑна ҫӗнӗрен реконструкцилемеллине палӑртнӑ. Хальхи вӑхӑтра унӑн инвестици хакӗ 356,8 млн танлашнине пӗлтернӗ. Объектӑн ҫивӗттине ҫӗнӗрен витнӗ. Пӑрлӑ шыв валли станци хута янӑ, котельнӑйне юсанӑ. Паянхи пурнӑҫ таппинче вӗсем халӑх валли 100 ҫӗнӗ ӗҫ вырӑнӗ хатӗрлеме те тӗллев лартнӑ. Пӗр сӑмахпа каласан, пысӑк технологиллӗ хатӗрсем вырнаҫтарса производствӑн калӑпӑшне ӳстерме шут тытнӑ.

Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумӗ – ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов регионта сӗт-ҫу таварӗ ҫителӗклӗ пулнине палӑртнине, ытлашшине кашни ҫул ытти тӑрӑха вӑтамран 150 пин тонна ӑсатнине пӗлтернине республикӑри влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ.

Шупашкарти троллейбус управленине епле пулӑшмалла? Кун пирки паян Шупашкар хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра калаҫнӑ. Аса илтерер: предприятире парӑм нумай пухӑннӑ, тӳре-шара ӑна мӗнле пӗтермелли пирки пуҫ ватать. Электричествӑшӑн пӗтӗмпе 188,9 миллион тенкӗ тӳлемелле.

Планеркӑра рейссене сахаллатса йывӑр лару-тӑруран хӑтӑлма палӑртнӑ. Предприяти директорӗ Алексей Каныгин каланӑ тӑрӑх, малашне юлашки троллейбуссем 23 сехетчен мар, 22 сехетчен ҫӳрӗҫ.

Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков та ҫак шухӑша ырланӑ. Унӑн шухӑшӗпе, кун пек тумасӑр май килмест. «Транспорт реформине йышӑнас ӗҫе 2018 ҫулхи утӑ уйӑхӗччен хӑварнӑ. Унччен предприятие панкрута кӑларас мар тесе вариантсем шырамалла», — тенӗ вӑл.

РФ Ӗҫлев министерстви Шупашкарти «Трактор савучӗсем» предприятири лару-тарӑва тӗрӗслесе тӑрать. Ку ҫивӗч ыйтӑва юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче РФ ӗҫлев министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Алексей Вовоченко тата ЧР ӗҫлев министрӗ Сергей Димитриев сӳтсе явнӑ.

Сергей Димитриев каланӑ тӑрӑх, республикӑри ӗҫ рынокӗнчи ҫивӗч лару-тӑрӑва сирме пулӑшакан хушма мероприятисем йӗркеленӗ. «Трактор савутӗнче» лару-тӑру япӑхлансах ҫитсен вӗсемпе усӑ курма палӑртнӑ.

Савутри ӗҫченсем сокращение лекме пултараҫҫӗ, ҫавна май вӗсене ӗҫ вырӑнӗ тупса парас тата професси тӗлӗшӗнчен вӗрентес тӗллевпе федераци хыснинчен укҫа уйӑрма пултарӗҫ.

Халӗ «Внешэкономбанк» концерна панкрута калассишӗн суда тавӑҫ тӑратма хатӗрленет. Предприятин кредитор умӗнчи парӑм 85 миллиард тенкӗпе танлашнӑ. Савут ӗҫченӗсене вара шалӑва парса татнӑ.

Шупашкарти паллӑ кондитерскисенчен пӗри, «Планета» ятли, ҫак уйӑхра 25 ҫул тултарать. Шупашкар хулин экономика порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ку предприяти «Раҫҫей Федерацийӗ мастер-кондитерӗ» ята тивӗҫ специалистсене самай хатӗрленӗ.

Кондитер хапрӑкӗ наци ячӗпе ҫыхӑнтарнӑ апат-ҫимӗҫ те кӑларать. Вӗсенчен пӗри — «Нарспи» торт. 2014 ҫулта вӑл Пӗтӗм тӗнчери кулинари кубокӗнче ҫӗнтернӗ.

Тӗрлӗ шайри конкурссенче те хапрӑк пӗрре кӑна мар ҫӗнтернӗ.

Раҫҫейри Кулинарсен наци ассоциацийӗн президенчӗ Виктор Беляев республикаЭлтеперӗ ячӗпе тав ҫырӑвӗ янӑ. Унта «Планета» кондитерӗсен пултарулӑхне пысӑка хурса хакланӑ, унтисем тӗрлӗ шайри конкурсра пӗрре кӑна мар тӗрлӗ йышши наградӑна тивӗҫнине палӑртнӑ.

Шупашкарти троллейбус управленийӗн мӗншӗн ҫавӑн чухлех парӑм пухӑнса кайнӑ-ха? Ку кӑтарту 157 миллион тенкӗпе танлашнӑ.

ЧР транспорт министрӗ ҫакна ӑнлантармалли сӑлтав тупнӑ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, электричествӑшӑн тӳлемен парӑм электричество хакӗ ӳснӗрен пухӑннӑ.

2016 ҫулпа танлаштарсан, предприяти парӑмӗ 25 процент ӳснӗ. Кӑҫал Шупашкарти троллейбус управленине хула хыснинчен 25 миллион тенке яхӑн уйӑрса панӑ. Ку укҫапа парӑмӑн пӗр пайне саплаштарнӑ. Парӑм пӗтмен-ха. Шупашкар хула администрацине ку ӗҫре пулӑшма хушнӑ.

Сӑмах май, предприятире халӗ 2 пин ытла ҫын ӗҫлет. Вӗсене ӗҫ укҫине парса татнӑ. Предприяти троллейбусӗсем 18 маршрутпа ҫӳреҫҫӗ.